Inleiding Flashcards
(213 cards)
Archivistiek in de voorbije decennia
- Archivistiek van hulpwet van de gesch naar autonome discipline
- Archivarissen geconfronteerd met digitale archieven, internationale standaarden voor ordenen en beschrijven, …
- nieuwe gebruikers: academische onderzoekers, rechtzoekende burgers, genealogen en het bredere publiek
Leg de titel van dit vak uit
Praktijk zonder theorie is blind, theorie zonder praktijk is steriel. Zoals Terry Eastwood zegt “archival theory and archival practice are linked together by archival methodology. The three together constitute archival science.”
Much ado about shelving
wet karakter van archivistiek is een gevoelig punt: ene beklemtonen de autonomie van hun discipline, de andere wijzen op ambachtelijk karakter; veel gedoe om wat neerkomt op opbergen en beschrijven van archiefbescheiden
Klassiek onderscheid in archivistiek, 5 tal grote domeinen
1) behoud en beheer
2) ordening en beschrijving
3) selectie
4) valorisatie en terbeschikkingstelling
5) hedendaags documentbeheer
Archivistiek
wetenschap die de archiefbescheiden, archiefvorming, archiefbewerking, archieven in hun context, als ook de relatie tot aanverwante wetenschappen, faciliteiten rond bewaring en het gebruik van archieven en de geschiedenis daarvan bestudeert
Archivaris
persoon aan wie het beheer van archief wordt toevertrouwd
archiefvorming
geheel van procedures en handelingen waarbij archiefbescheiden tot stand komen en in een archief worden opgenomen
archiefvormer
een persoon, groep personen of organisatie die aan zelfstandige archiefvorming doet
basis van het archief
geeft zijn/haar naam aan het archief
archief
geheel van archiefbescheiden, ontvangen of opgemaakt door een persoon, groep personen of organisatie
= procesgebonden informatie
= organisch gegroeid en vormt samenhangend geheel
archiefstuk
document, ongeacht zijn vorm, naar zijn aard bestemd om te berusten onder de persoon, groep personen of organisatie die het heeft ontvangen of opgemaakt door middel van zijn/haar activiteiten, taken of ter handhaving van zijn/haar rechten
kleinste materiële eenheid binnen een archief
collectie
als het niet voortvloeit uit je functie bv de stapel kranten die je elke week krijgt
documentaire verzameling
stukken die met een bepaald doel bijeengebracht zijn
archiefbestanddeel
geheel van archiefbescheiden binnen een archief, bijeengebracht met een bepaald doel
in onderlinge samenhang bewaren + raadplegen
integriteit
vorm, inhoud en structuur bij raadpleging zijn gelijk aan de vorm, inhoud en structuur op het tijdstip dat het wordt ontvangen of opgemaakt
authenticiteit
is de eigenschap van een archiefstuk dat de integriteit vaststaat als gevolg van een controleerbare wijze van archiefvorming, overlevering, bewaring en raadpleging. De controleerbaarheid ligt in de aanwezigheid en de status van andere documenten die de context en de metagegevens van het archiefstuk waarborgen
bestemmingsbeginsel
beginsel dat ieder archiefstuk deel uitmaakt van het archief waarin het bij ontvangst of opmaken is opgenomen
= herkomstbeginsel
structuurbeginsel
beginsel dat een archief een geheel is met een structuur, bepaald door de archiefvorming
maakt van een archief een organisch geheel
=logica die de archiefvormer er heeft ingestoken
archivaris moet die structuur behouden voor de context
archiefblok
1 of meer archieven en collecties of gedeelten ervan die als beheerseenheid in een archiefdepot zijn geplaatst
archiefbewaarplaats
archiefdepot of geheel van archiefdepots gebouwd en ingericht voor de blijvende bewaring van archiefbescheiden
archiefbeheer
wat de archivaris doet
geheel van normen, plannen, procedures en activiteiten gericht op de archiefvorming, archiefbewerking, beheer van archiefdepots, de daarin berustende archiefbescheiden en het beschikbaar stellen daarvan
statische fase
stukken die voor de archiefvormer niet meer nuttig zijn
dood/historisch archief, secundair archief
archief met permanente waarde (histo, jurid, admin) dat eventueel ook reeds voorwerp van selectie is geweest
In statische fase is archief in regel raadpleegbaar, anders heeft permanente bewaring geen zin, kan wel onttrokken zijn voor een bepaalde periode bv wegens vertrouwelijk karakter
dynamische fase
=primair archief, levend archief
bescheiden die aangevuld worden of gebruikt worden bij administratieve afhandelingen van taken
moet ongeselecteerd bewaard worden
semi-dynamische fase
= primair archief
moet ongeselecteerd bewaard worden
archiefbescheiden worden niet meer gebruikt of aangevuld + geen rol meer bij admin afhandeling MAAR archiefvormer is nog steeds administratief verantwoordelijk
semi-statisch archief
archief dat geen betekenis meer heeft voor de archiefvormer, niet op juridisch en admin vlak
bescheiden mogen geselecteerd worden, maar moet nog geschoond, geselecteerd en gecontroleerd worden