ISP-8 lekcija

Question 1

po kom osnovu se nabavljeni predmeti sredstava za rad rasporedjuju u inventar?

Answer 1

Nabavljeni predmeti sredstava za rad (prema uredbi o nomenklaturi sredstava za amortizaciju) raspoređuju se u
osnovna sredstva i sitan inventar prema:
* veku upotrebe
* pojedinačnoj nabavnoj ceni i
* nameni.

Question 2

koji je osnov za rasporedjivanje sredstava za rad u inventar prema veku upotrebe?

Answer 2

Prema veku upotrebe u sitan inventar raspoređuju se predmeti čije je vreme upotrebe kraće od vremena koje
odgovara radu u dve smene u toku jedne godine. Pod radom u dve smene podrazumeva se da je sredstvo u toku
godine bilo u upotrebi više od 4400 sati.

Question 3

koji je osnov za rasporedjivanje sredstava za rad u inventar prema pojedinačnoj nabavnoj ceni?

Answer 3

Prema pojedinačnoj nabavnoj ceni u sitan inventar raspoređuju se predmeti čije je vreme upotrebe duže od
vremena koje odgovara radu u dve smene u toku jedne godine, ako je njihova pojedinačna nabavna cena u
vreme nabavke manja od dve prosečne bruto zarade po zaposlenom u republici.

Question 4

na kojim kontima se vode alat, inventar i ambalaža koji se kalkulativno otpisuju?

Answer 4

Prema zakonu o računovodstvu predviđeno je da se alat i inventar mogu iskazivati kao osnovna sredstva na
računu 023, pod uslovom da se kalkulativno otpisuju

Question 5

koje su faze toka inventara?

Answer 5

Faza nabavke, inventar u skladištu, izdavanja radi upotrebe, inventar u upotrebi, rashodovanje inventara

Question 6

kakve prirode je subjekat toka inventara?

Answer 6

Subjekat toka inventara je konkretan inventar - materijalne prirode (opipljiv).

Question 7

šta je subjekat nematerijalnog toka inventara?

Answer 7

Subjekat nematerijalnog toka inventara je vrednost pojedinog inventara.

Question 8

na kojim kontima se vode alat, inventar i ambalaža koji se otpisuju u celini prilikom stavljanja u
upotrebu?

Answer 8

Stanje, nabavka i utrošak alata, inventara i ambalaže koji se u celini otpisuju kada se daju u upotrebu, knjiže se
u glavnoj knjizi na računu 103 - alat i inventar.

Question 9

koji deo angažovanja sredstava pokrivaju informacije o inventaru?

Answer 9

U pogledu praćenja procesa reprodukcije, informacije o inventaru pokrivaju onaj deo angažovanja sredstava koja
se odnose na promet inventara od momenta njihovog preuzimanja od strane preduzeća do momenta njihovog
utroška - izdavanja iz skladišta.

Question 10

koje kartice se koriste za analitičko praćenje podataka o inventaru?

Answer 10

Za analitičko praćenje podataka o inventaru u preduzeću koriste se materijalne kartice koje sadrže podatke o
količini i vrednosti svake podvrste inventara.

Question 11

šta obuhvata proračun nabavne cene inventara?

Answer 11

*vrednost po obračunu dobavljača
* direktne (zavisne) troškove dobavljača
* carine i druge uvozne dažbine.

Question 12

šta podrazumeva vrednost inventara po obračunu dobavljača?

Answer 12

Vrednost inventara po obračunu dobavljača (neto fakturna vrednost) podrazumeva vrednost koja će biti plaćena
dobavljaču. Ako je u fakturi dobavljača iskazan rabat ili druga vrsta popusta, vrednost po obračunu dobavljača
podrazumeva iznos iskazan u fakturi umanjen za date popuste. Obračunat porez na dodatu vrednost, koji je
iskazan u fakturi dobavljača, ne ulazi u nabavnu vrednost alata i sitnog inventara.

Question 13

šta se podrazumeva pod zavisnim troškovima nabavke inventara?

Answer 13

Pod zavisnim (direktnim) troškovima nabavke inventara podrazumevaju se troškovi koji nastaju da bi se inventar
dopremio od dobavljača, odnosno od mesta isporuke do skladišta kupca. Ovu grupu troškova čine:
* troškovi utovara
* troškovi prevoza
* troškovi osiguranja u transportu
* troškovi kala, rastura, loma i kvara u transportu
* troškovi istovara
* troškovi kontrole kvaliteta
* drugi troškovi koji se odnose na nabavku sitog inventara.

Question 14

da li se opšti troškovi nabavke inventara smatraju zavisnim troškovima nabavke?

Answer 14

Opšti troškovi nabavke inventara ne smatraju se zavisnim troškovima, već troškovima proizvodnje, odnosno
rashoda tekućeg perioda.

Question 15

kako se u materijalnom knjigovodstvu knjiži ulaz inventara u skladište?

Answer 15

Ulaz inventara u skladište knjiži se preko naloga za knjiženje. Za inventar pod određenom šifrom upisuje se
količina inventara koja ulazi u skladište i cena jedinice količine.

Question 16

kako se procenjuje vrednost inventara u skladištu?

Answer 16

Zalihe inventara procenjuju se po nabavnoj vrednosti, obračunatoj po metodi fifo, po metodi lifo, po metodi
prosečnih cena ili po metodi obračuna po planskim cenama korigovanim za odstupanja u obračunskom periodu.

Question 17

kako se procenjuje inventar proizveden u samom preduzeću?

Answer 17

Inventar proizveden u samom preduzeću procenjuje se najviše po ceni koštanja utvrđenoj na isti način kako je to
zakonom o računovodstvu utvrđeno za nedovršenu proizvodnju i gotove proizvode, pod uslovom da ova cena
nije viša od neto tržišne cene istog proizvoda, odnosno sličnog proizvoda, tako da se procenjivanje vrši najviše
po neto tržišnoj ceni.

Question 18

šta je to stavljanje inventara u upotrebu?

Answer 18

Stavljanje inventara u upotrebu je količinski pokazatelj odliva inventara sa skladišta. To je, u stvari, premeštanje
inventara iz skladišta i njegovo stavljanje u upotrebu unutar samog preduzeća

Question 19

na kojim kontima u glavnoj knjizi se knjiži inventar u upotrebi?

Answer 19

U finansijskom knjigovodstvu moguće je da se inventar u upotrebi vodi na kontima grupe 103, ali se zato na
kontima te grupe vodi i informacija o ispravci vrednosti inventara u upotrebi tako da su ova dva konta u ravnoteži.

Question 20

na kojim kontima u glavnoj knjizi se knjiži stavljanje inventara u upotrebu?

Answer 20

Stavljanje inventara u upotrebu tretira se kao trošak materijala za izradu i zadužuje se račun podgrupe 511.

Question 21

šta se smatra širinom proizvodnog programa?

Answer 21

Proizvodnja više grupa proizvoda predstavlja širinu proizvodnog programa.

Question 22

šta se smatra dubinom proizvodnog programa?

Answer 22

Pod dubinom proizvodnog programa podrazumeva se prosečan broj proizvoda u okviru svake grupe proizvoda.

Question 23

šta se smatra gustinom proizvodnog programa?

Answer 23

Proizvodi iz proizvodnog programa su više ili manje međusobno povezani, što se označava kao gustina
proizvodnog programa

Question 24

šta se podrazumeva pod pojmom procesa neposredne proizvodnje?

Answer 24

U neposrednoj proizvodnji vrši se transformacija predmeta niže upotrebne vrednosti u predmete više upotrebne
vrednosti.

Question 25

kako glasi podela proizvodnih procesa prema vidovima tehnoloških procesa?

Answer 25

* jednostavan proizvodni proces * analitički proizvodni proces * sintetički proizvodni proces * mešovit proizvodni proces

Question 26

šta je suština jednostavnog proizvodnog procesa?

Answer 26

Pri jednostavnom proizvodnom procesu, predmet rada menja svoje oblike, dimenzije i unutrašnja svojstva u jednolinijskom tehnološkom nizu.

Question 27

šta je suština sintetickog proizvodnog procesa?

Answer 27

Pri sintetičkom proizvodnom procesu, gotovi proizvodi dobijaju se postepenim spajanjem većeg broja različitih materijala i poluproizvoda.

Question 28

šta je suština analitičkog proizvodnog procesa?

Answer 28

Pri analitičkom proizvodnom procesu, vidovi promena predmeta rada dati su u više tehnoloških nizova, koji se granaju od jedne polazne sirovine do raznovrsnih artikala.

Question 29

šta je suština mešovitog proizvodnog procesa?

Answer 29

Pri mešovitom proizvodnom procesu, moguća su dva prilaza, od kojih je jedan analitičko-sintetički, a drugi sintetičko-analitički.

Question 30

kako se utvrdjuje tehnološka organizacija procesa proizvodnje za odredjenu vrstu proizvoda?

Answer 30

Tehnološka organizacija procesa proizvodnje za određenu vrstu proizvoda utvrđuje se metodom tekuće karte.

Question 30

šta je osnov za postavku informacionog sistema u neposrednoj proizvodnji?

Answer 30

Pre postavke informacionog sistema u neposrednoj proizvodnji treba utvrditi organizaciju procesa proizvodnje

Question 31

šta se obuhvata metodom tekuće karte?

Answer 31

*operacije koje se odnose na promene oblika i dimenzija, odnosno unutrašnjih svojstava predmeta rada * transport predmeta rada * količinska i kvalitetna kontrola predmeta rada * skladištenje predmeta rada, pre, u toku i posle proizvodnje

Question 32

šta je suština postavke informacionog sistema u neposrednoj proizvodnji?

Answer 32

Suština postavke informacionog sistema u neposrednoj proizvodnji je identifikacija svih mogućih materijalnih subjekata tokova koji se javljaju na toku transformacije predmeta rada iz niže upotrebne vrednosti u višu upotrebnu vrednost. Za svaki tako utvrđeni subjekat materijalnog toka treba utvrditi mesta akumuliranja sa odgovarajućim ulazno-izlaznim fazama.

Question 33

ko su nosioci šifara kod materijalnih i nematerijalnih tokova u proizvodnji?

Answer 33

Nosioci šifara su subjekti materijalnog toka.

Question 34

koja je uloga šifara subjekata materijalnih tokova u proizvodnji?

Answer 34

Šifra subjekta materijalnog toka precizno ukazuje na sve bitne karakteristike subjekta i njihovu pripadnost podvrsti, vrsti i višoj organizacionoj strukturi subjekata materijalnih tokova u procesu proizvodnje.

Question 35

koje se kartice koriste za analitičko praćenje podataka o subjektima materijalnih tokova u procesima proizvodnje?

Answer 35

Za analitičko praćenje podataka o subjektima materijalnih tokova u procesima proizvodnje u preduzeću koriste se materijalne kartice koje sadrže podatke o količini i vrednosti svake podvrste subjekta materijalnih tokova.

Question 36

šta se prati u materijalnim karticama u vezi sa procesima proizvodnje.

Answer 36

U materijalnim karticama se prati, kako protok količina, tako i protok vrednosti.

Question 37

kako se odredjuje priliv vrednosti na nematerijalnim tokovima u procesima proizvodnje?

Answer 37

Priliv vrednosti određuje se kao proizvod ulazne količine subjekta materijalnog toka i cene koštanja jedinice količine

Question 38

kako se odredjuje odliv vrednosti na nematerijalnim tokovima u procesima proizvodnje?

Answer 38

Odliv vrednosti određuje se kao proizvod izlazne količine subjekta materijalnog toka i cene koštanja jedinice količine subjekta materijalnog toka po kojoj se ovaj vodi na kartici.

Question 39

koja su četiri osnovna elementarna procesa proizvodnje?

Answer 39

*skladištenje u neposrednoj proizvodnji * unutrašnji transport * rad na proizvodnim radnim mestima * kontrola kvaliteta

Question 40

koja je uloga medjufaznih skladišta u proizvodnji?

Answer 40

Međufazna skladišta u proizvodnji obezbeđuju neprekidnost između faza procesa proizvodnje. Kada predmeti rada, na kojima su izvršene predviđene operacije u prethodnoj fazi, ne mogu da budu odmah preuzete u narednoj fazi rada, oni se onda skladište u međufaznom skladištu

Question 41

kako se medjufazno skladište tretira u informacionom sistemu?

Answer 41

Svakom međufaznom skladištu treba dodeliti oznaku mesta skladišta. Oznaka mesta skladištenja može se koristiti na početku šifre artikla čije se kretanje prati kroz proizvodni proces. Za svako mesto skladištenja i svaki artikal, koji se skladišti na tom mestu, treba otvoriti jednu materijalnu karticu sa odgovarajućom šifrom artikla ( koja počinje sa oznakom mesta skladištenja).

Question 42

koji su načini priliva i odliva iz medjufaznih skladišta?

Answer 42

*transportom (u slučaju priliva transport se vrši iz jednog od skladišta koje može biti prijemno, pomoćno ili međufazno) * izvršenjem operacija promene svojstava i oblika predmeta rada, koji su se nalazili prethodno u nekom međufaznom skladištu * izvršenjem operacija kontrole kvaliteta predmeta rada koji su se nalazili u nekom međufaznom skladištu.

Question 43

koja je uloga unutrašnjeg transporta?

Answer 43

Prenošenje predmeta rada u procesu proizvodnje obavlja se unutrašnjim transportom.

Question 43

Kakav uticaj na šifriranje subjekata materijalnih tokova imaju operacije u tehnološkim procesima

Answer 43

Operacijama, kao delovima tehnoloških procesa, menjaju se svojstva predmeta rada, što ukazuje na potrebu identifikovanja posebnih tokova predmeta rada nakon svake izvršene operacije, a samim tim i potrebu dodeljivanja nove šifre artikla. Ako operacija promene svojstava predmeta rada traje duže vreme, moguće je radno mesto obeležiti kao mesto gde se nalazi artikal, pa tu oznaku dodati ispred šifre artikla. Za takve slučajeve, takođe, treba otvoriti odgovarajuće materijalne kartice.

Question 43

koji su načini vršenja unutrašnjeg transporta?

Answer 43

Unutrašnji transport može da se vrši sa prekidima ili bez prekida u toku trajanja proizvodnog procesa. U pojedinačnoj i maloserijskoj proizvodnji, transport se prekida od radnog mesta do radnog mesta gde se predmet prenosi. U masovnoj proizvodnji, organizuje se transport bez prekida. Predmet se stalno kreće između skladišta, proizvodnih i kontrolnih mesta. U slučaju ritmičkog kretanja, na predmetu rada se vrše predviđene operacije bez skidanja predmeta sa transportnog sredstva. U slučaju neritmičkog kretanja, predmet rada se skida sa transportnog sredstva, a predviđene operacije se vrše na proizvodnom radnom mestu. Poseban vid unutrašnjeg transporta bez prekida je transportovanje predmeta rada u tehnološkom vidu organizacije procesa proizvodnje, kada se u sistemu cevi, sudova, reaktora i slično, obrađuje u toku transporta, da bi se od sirovina dobili potrebni proizvodi.

Question 44

šta je to kvalitet proizvoda?

Answer 44

Kvalitet je skup svojstava određenog proizvoda ili njegovih sastavnih delova kojim se ocenjuje i meri njegova upotrebna vrednost.

Question 44

koje su faze elementarnog procesa kontrole kvaliteta?

Answer 44

*prijemna ili ulazna kontrola * operacijska kontrola * međufazna kontrola * završna ili izlazna kontrola * kontrola i proba gotovih proizvoda * kontrola kvaliteta na osnovu reklamacije od strane kupaca.

Question 45

gde se obavlja prijemna kontrola kvaliteta?

Answer 45

Prijemna kontrola se obavlja na prijemnoj površini, gde se nalaze radna mesta kontole kvaliteta ili se obavlja u laboratorijama za kontrolu kvaliteta.

Question 46

šta je zadatak operacijske kontrole kvaliteta?

Answer 46

Operacijska kontrola kontroliše kvalitet posle operacije u toku proizvodnje.

Question 47

gde se obavlja medjufazna kontrola kvaliteta?

Answer 47

Međufazna kontrola kvaliteta se obavlja nakon poslednje operacije u toku proizvodnje. Posle te operacije delovi proizvoda se primaju u međufazno skladište. Operacijska, međufazna i završna kontrola kvaliteta obavljaju se u sastavu procesa proizvodnje na mestima kontrole kvaliteta koja mogu biti posebna mesta u radionici, izdvojena i određena za grupu srodnih radnih mesta ili posebna kontrolna mesta, pored linija ili na linijama proizvodnje.

Question 48

kako se u informacionom sistemu razlikuju kontrolisani od nekontrolisanih proizvoda?

Answer 48

Treba ih obeležiti posebnom šifrom, a svakoj šifri dodeliti jednu materijalnu karticu.

Question 49

koja je razlika izmedju finansijskog i knjigovodstva troškova i učinaka?

Answer 49

U Pravilniku o kontnom okviru izvršena je podela ukupnog knjigovodstva na dva međusobno odvojena knjigovodstva. Prvo je finansijsko knjigovodstvo koje obuhvata račune klasa 0 do 8, a drugo je knjigovodstvo troškova i učinaka koje se vodi na računima klase 9. Finansijsko knjigovodstvo preduzeća se bavi odnosom sa okruženjem, a knjigovodstvo troškova i učinaka se bavi internim poslovanjem preduzeća.

Question 50

koji su sve načini obuhvata troškova proizvodnje?

Answer 50

*obračun po varijabilnim troškovima ili direct-costing * obračun po troškovima prenete vrednosti, odnosno po troškovima koji ulaze u supstancu proizvoda (materijalni troškovi i amortizacija) * obračun po troškovima materijala (samo po vrednosti utrošenog materijala), itd.

Question 50

kako se izračunava stvarna cena koštanja rezultata proizvodnje?

Answer 50

Stvarna cena koštanja rezultata proizvodnje može se izračunati sa svim troškovima ili samo sa jednim delom troškova. U prvom slučaju se radi o obračunu po punoj ceni koštanja, a u drugom o obračunu po umanjenim troškovima.

Question 51

kako se vrednuju rezultati proizvodnje po varijabilnim troškovima?

Answer 51

Obračun po varijabilnim troškovima vrednuje rezultate proizvodnje samo po varijabilnim troškovima, dok se fiksnim troškovima tereti ukupan prihod preduzeća. Drugi nivo razmatranja odnosi se na odluku da li će se preimenjivati obračun cene koštanja po: 1. Stvarnim troškovima 2. Normativnim troškovima 3. Standardnim troškovima

Question 52

kako se vrednuju rezultati proizvodnje po stvarnim troškovima?

Answer 52

Obračun zaliha po stvarnim troškovima zasniva se na obuhvatanju i uključivanju u cenu koštanja nedovršene proizvodnje i gotovih proizvoda svih stvarno nastalih troškova. S obzirom na to da se u cenu koštanja uključuju svi direktni i indirektni troškovi proizvodnje, potrebno je obezbediti posebnu evidenciju za njihovo praćenje u okviru odgovarajućih analitičkih računa u grupi 95.

Question 53

kako se vrednuju rezultati proizvodnje po normativnim troškovima?

Answer 53

Obračun po normativnim troškovima takođe uključuje u cenu koštanja rezultata proizvodnje sve stvarno nastale troškove. Cilj ovog obračuna je kontrola ekonomičnosti poslovanja po organizacionim jedinicama. Obračun po normativnim troškovima omogućava analitičko praćenje odstupanja između stvarnih i normativnih troškova.

Question 54

kako se vrednuju rezultati proizvodnje po standardnim troškovima?

Answer 54

Obračun po standardnim troškovima ima za cilj kontrolu ekonomičnosti poslovanja po pojedinim organizacionim jedinicama u okviru preduzeća praćenjem odstupanja između standardnih i stvarnih troškova.

Question 55

kako se prate troškovi u proizvodnom preduzeću?

Answer 55

Opštim aktom preduzeća potrebno je utvrditi za koja će se mesta troškova obezbediti praćenje troškova, način raspoređivanja troškova između pojedinih mesta troškova i prenos troškova sa mesta troškova na nosioce troškova. Prema pravilniku o kontnom okviru, u okviru računa 92,93,94,95 i 96 mogu se otvoriti posebni računi za obuhvatanje troškova po mestima i nosiocima troškova. (?) (obračun troškova u proizvodnom preduzeću obavlja se u 4 faze knjiženja: 1. Obuhvatanje troškova na nivou interakcije preduzeća sa okruženjem, 2. Obračun po stvarnim troškovima vrši se po mestima i po nosiocima troškova. Opšti troškovi se evidentiraju na karticama mesta opštih troškova, a direktni na karticama nosilaca troškova, 3. Interni prenos proknjiženih primarnih troškova sa jednih na druga mesta i nosioce troškova, 4. Razgraničenje troškova po nosiocima na troškove nezavršene proizvodnje i na troškove gotove proizvodnje

Question 56

šta čini cenu koštanja zaliha nedovršene proizvodnje i gotovih proizvoda?

Answer 56

Na osnovu podataka iz preuzetog početnog stanja i preuzetih troškova u posebnom knjigovostvu utvrđuje se cena koštanja nedovršene proizvodnje i gotovih proizvoda i u vidu zaliha (povećanja ili smanjenja) stanje zaliha po ceni učinaka vraća se finansijskom knjigovodstvu.

Question 57

ko odlučuje o ceni koštanja artikala u zalihama?

Answer 57

O ceni koštanja artikala u zalihama odlučuje proizvođač (nabavna, prodajna, planska cena).

Question 58

koje su faze na toku gotovih proizvoda?

Answer 58

Finalizacija proizvoda,  Skladištenje proizvoda,  Prodaja proizvoda, odnosno distribucija kanalima prodaje

Question 59

šta je subjekat nematerijalnog toka gotovih proizvoda?

Answer 59

Subjekat nematerijalnog toka gotovih proizvoda je vrednost pojedinih proizvoda.

Question 60

Kako se šifriraju gotovi proizvodi?

Answer 60

Svakoj vrsti i podvrsti proizvoda se dodeljuje odgovarajuća šifra u skladu sa usvojenim sistemom šifriranja u preduzeću. Šifra proizvoda precizno ukazuje na sve bitne karakteristike proizvoda i njihovu pripadnost podvrsti, vrsti i višoj org. Strukturi proizvoda.

Question 61

na kakvim karticama se analitički prate podaci o gotovim proizvodima?

Answer 61

Za analitičko praćenje podataka o proizvodima u preduzeću koriste se materijalne kartice koje sadrže podatke o količini i vrednosti svake podvrste proizvoda.

Question 62

na kojim kontima u glavnoj knjizi se knjiže gotovi proizvodi u skladištu?

Answer 62

Gotovi proizvodi u skladištu knjiže se u glavnoj knjizi na kontu grupe 120 - gotovi proizvodi

Question 63

po kojim cenama se vode gotovi proizvodi u skladištu?

Answer 63

Proizvodi u skladištu se vode po ceni koja je određena za vođenje ovih proizvoda (stvarna cena koštanja, planska cena koštanja ili prodajna cena)

Question 63

na kojim se kontima u knjigovodstvu troškova i učinaka knjiže gotovi proizvodi u prodavnici?

Answer 63

Preduzeće može da prodaje proizvode preko sopstvene maloprodajne mreže. U tom slučaju proizvodi se knjiže na kontu 912 – proizvodi i roba u prodavnici proizvođača.

Question 64

kako se vode proizvodi u vlastitoj prodavnici?

Answer 64

Proizvodi u vlastitoj prodavnici vode se po prodajnim cenama sa ukalkulisanim porezom na promet ako proizvodi podležu plaćanju poreza na promet.