juni 2025

Question 1

Wat is een ethisch dilemma?

Answer 1

Een ethisch dilemma ontstaat wanneer je moet kiezen tussen meerdere opties die elk moreel verdedigbaar zijn, maar die botsen op bepaalde waarden of normen.

Question 2

Welke 2 soorten ethiek bestaan er?

Answer 2

Gevolgenethiek
* Plichtsethiek

Question 3

Wie was een van de grondleggers van de gevolgenethiek?

Answer 3

Jeremy Bentham

Question 4

Wat is het saldo van geluk volgens Bentham?

Answer 4

Het saldo van genot en pijn.

Question 5

Wat is een ander woord voor gevolgenethiek?

Answer 5

Consequentialisme

Question 6

Wat houdt het utilitarisme in?

Answer 6

De handeling is beter naarmate de gevolgen een grotere bijdrage leveren aan het algemeen nut.

Question 7

Wie is John Stuart Mill?

Answer 7

Een Engelse econoom en filosoof, tweede grondlegger van het utilitarisme.

Question 8

Hoe maakte Mill een onderscheid tussen hoger en lager genot?

Answer 8

Het verschil zit in de kwaliteit van het genot.
Mentale, morele en esthetische genoegens scoren beter dan andere

hij was overtuigd dat het genot van iemand die een musea bezocht hoger l

Question 9

Wat is de gulden regel?

Answer 9

Behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden.

Question 10

Wie was Immanuel Kant?

Answer 10

Een filosoof die pleitte voor de autonomie van de mens en de categorische imperatief formuleerde.

Question 11

Wat is de plichtsethiek?

Answer 11

Plichtethiek stelt dat moreel handelen niet afhankelijk is van gevolgen, maar van vaste morele principes.

Question 12

Wat zijn de twee soorten imperatieven in de plichtethiek?

Answer 12

• Categorische imperatief
• Hypothetisch imperatief

Question 13

Wat is de categorische imperatief?

Answer 13

Een universele morele wet die voor iedereen geldt, ongeacht omstandigheden.

Question 14

Wat is de hypothetische imperatief?

Answer 14

Een voorwaardelijke regel die alleen geldt als je een bepaald doel nastreeft.

Question 15

Wat is wetenschapsfilosofie?

Answer 15

Een tak van de filosofie die kritisch nadenkt over wetenschap en hoe wetenschappelijke kennis tot stand komt.

Question 16

In welke 2 delen is wetenschapsfilosofie opgedeeld?

Answer 16

• Algemene wetenschapsfilosofie
• Speciale wetenschapsfilosofie

Question 17

Wat is inductie?

Answer 17

Redeneren van specifieke gevallen naar een algemene regel.

Question 18

Wat is het inductieprobleem?

Answer 18

We kunnen nooit zeker zijn dat de toekomst hetzelfde zal zijn als het verleden.

Question 19

Wie is Francis Bacon?

Answer 19

Een Engelse filosoof en wetenschapper, grondlegger van de moderne wetenschappelijke methode.

Question 20

Wat is deductie?

Answer 20

Redeneervorm waarbij specifieke gevallen afgeleid worden van een algemeen geldende hypothese.

Question 21

Wat is abductie?

Answer 21

Een vorm van redeneren waarbij je een verklaring zoekt voor een waarneming.

Question 22

Wat is falsificatie?

Answer 22

Het proces waarbij geprobeerd wordt om een hypothese of wetenschappelijke theorie te weerleggen.

Question 23

Wat zijn de voor- en nadelen van abductie?

Answer 23

• Voordelen: efficiënt, praktisch
• Nadelen: niet logisch sluitend, kan verkeerde conclusies opleveren

Question 24

Wat is verificatie?

Answer 24

Proces waarbij nagekeken wordt of de hypothese of theorie klopt.

Question 25

Wat zijn de voordelen van abductie?

Answer 25

* Efficiënt: je komt snel tot een plausibele verklaring * Praktisch: bruikbaar in situaties waar je weinig info hebt * Wordt veel toegepast in onderzoek, medische diagnoses, detectivewerk ## Footnote Abductie is een redeneervorm die gebruikt wordt om de beste verklaring voor een gegeven set gegevens te vinden.

Question 26

Wat zijn de nadelen van abductie?

Answer 26

* Niet logisch sluitend: het is een gok * Je kunt verkeerde conclusies trekken als je niet genoeg gegevens hebt * Er kunnen meerdere verklaringen zijn; abductie kiest er vaak maar één ## Footnote Dit toont aan dat abductie niet altijd de meest betrouwbare methode is voor het trekken van conclusies.

Question 27

Wat is verificatie?

Answer 27

Proces waarbij nagekeken wordt of de juistheid of echtheid van iets bevestigd kan worden ## Footnote Verificatie is cruciaal in de wetenschap om de geldigheid van theorieën en uitspraken te bevestigen.

Question 28

Wat is de empirische cyclus?

Answer 28

Stappenplan voor een onderzoek om kennis op te doen uit ervaring, met een inductieve fase en een deductieve fase ## Footnote De empirische cyclus helpt onderzoekers om systematisch kennis te vergaren door middel van observatie en experimentatie.

Question 29

Waarom is het volgens Karl Popper belangrijker om te zoeken naar tegenvoorbeelden dan naar bevestigingen van een theorie?

Answer 29

Popper stelde dat een theorie nooit met absolute zekerheid bewezen kan worden; falsificatie is belangrijker dan bevestiging ## Footnote Dit idee is fundamenteel voor de wetenschappelijke methode en benadrukt de noodzaak om theorieën te kunnen weerleggen.

Question 30

Wie is Karl Popper?

Answer 30

Een filosoof uit Oostenrijk en Groot-Brittannië, bekend om zijn ideeën over de wetenschap en falsificatie ## Footnote Popper is een invloedrijke denker in de wetenschapsfilosofie en bekritiseerde het idee van absolute bewijzen in de wetenschap.

Question 31

Waarom beschouwde Karl Popper de psychoanalyse van Sigmund Freud als pseudowetenschappelijk?

Answer 31

Omdat de theorieën niet falsifieerbaar zijn, waardoor ze niet voldoen aan de criteria van wetenschap volgens Popper ## Footnote Dit oordeel heeft invloed gehad op hoe psychoanalyse wordt gezien binnen de wetenschappelijke gemeenschap.

Question 32

Hoe is filosofie de moeder van de wetenschappen?

Answer 32

Filosofie was in de klassieke oudheid een allesomvattende zoektocht naar kennis, die later uitgroeide tot afzonderlijke wetenschappelijke disciplines ## Footnote Filosofie legde de basis voor kritisch denken en systematisch onderzoek, essentieel voor de ontwikkeling van de moderne wetenschap.

Question 33

Wat zijn twee kenmerken van de filosofisch grondhouding?

Answer 33

* Wijsheid * Onderzoeken ## Footnote Deze kenmerken zijn fundamenteel voor de filosofische benadering en het zoeken naar kennis.

Question 34

Hoe verhoudt filosofie zich tegenover wetenschap en religie?

Answer 34

Vroeger was wetenschap en religie een deel van filosofie; filosofie zoekt minder verklaringen bij God en behandelt meer levensvragen ## Footnote Deze verschuiving geeft aan hoe de disciplines zich hebben ontwikkeld en gescheiden.

Question 35

Wie was Aristoteles?

Answer 35

Een Griekse filosoof (384 v.Chr. – 322 v.Chr.) en grondlegger van empirisme en logica ## Footnote Aristoteles' werk heeft een diepgaande invloed gehad op de ontwikkeling van de wetenschappelijke methode.

Question 36

Wie was Jeremy Bentham?

Answer 36

Een Engelse filosoof (1748 – 1832) en grondlegger van het utilitarisme ## Footnote Bentham's ideeën over geluk en nut hebben een belangrijke rol gespeeld in de ethiek en politieke filosofie.

Question 37

Wie was John Stuart Mill?

Answer 37

Een Engelse filosoof (1806 – 1873) die Bentham’s utilitarisme verfijnde door de kwaliteit van geluk mee te wegen ## Footnote Mill's bijdragen zijn cruciaal voor de ontwikkeling van morele en politieke filosofie.

Question 38

Wie was Immanuel Kant?

Answer 38

Een Duitse filosoof (1724 – 1804) bekend om de categorische imperatief en deontologie ## Footnote Kant's ideeën hebben een grote impact gehad op de ethiek en de filosofie van de verlichting.

Question 39

Wie was Niccolò Machiavelli?

Answer 39

Een Italiaanse filosoof (1469 – 1527) bekend om zijn politieke geschriften, vooral Il Principe ## Footnote Machiavelli's pragmatische benadering van politiek heeft veel discussie uitgelokt over ethiek en macht.

Question 40

Wie was Karl Popper?

Answer 40

Een Oostenrijkse/Britse filosoof (1902 – 1994) en bedenker van het falsificatieprincipe ## Footnote Popper's werk heeft de manier veranderd waarop wetenschappelijke theorieën worden beoordeeld.

Question 41

Wie was Sigmund Freud?

Answer 41

Een Oostenrijkse psycholoog (1856 – 1939) en ontwikkelaar van de psychoanalyse ## Footnote Freud's ideeën hebben de psychologie en cultuurfilosofie diepgaand beïnvloed, ondanks de kritiek van Popper.

Question 42

Wie was Francis Bacon?

Answer 42

Een Engelse filosoof (1561 – 1626) en pleitbezorger van de inductieve methode in de wetenschap ## Footnote Bacon wordt gezien als een grondlegger van de wetenschappelijke revolutie door zijn nadruk op empirische observatie.

Question 43

Wie was John Locke?

Answer 43

Een Engelse filosoof (1632 – 1704) die stelde dat alle kennis uit ervaring komt (tabula rasa) ## Footnote Locke's ideeën over waarneming en inductie zijn essentieel voor het empirisme en de verlichting.