Kafli 1

Question 1

Hvað er lögfræði

Answer 1

Lögfræði fæst við að útskýra á fræðilegan hátt lög og reglur á hverjum tíma, veita almenna fræðslu um lögskipan ríkja og ríkjabandalaga, svo og að brjóta til mergjar ýmis grundvallar atriði sem er undirstaða laga og réttar

Question 2

Undirgreinar lögfræðinnar

Answer 2

Refsiréttur
Skaðabótréttur
Kröfuréttur
vinnuréttur

Question 3

Réttarheimild

Answer 3

Eru þau viðmið sem viðurkennt er að ntoa eigi að meifa nota grundvöll undir réttarreglur

Question 4

Réttar reglur

Answer 4

Reglur sem farið er eftir þegar niðurstaða er feingin í máli
- sérhvert réttarríki hefur réttarreglur til að fylgja

Question 5

Þjóðar réttur

Answer 5

Fjallar um samskipti þjóða. Margar þjóðir eiga aðild að einum samningi

DÆMI:
- barnasáttmáli samieðuðu þjóðana
- Mannréttindar sáttmáli sameinuðu þjóðana
- Hafréttaráttmáli sameinuðu þjóðana

Question 6

Hvað eru Lög (pýramídin bls 21)

Answer 6

1. stjórnar skráin (toppar allt9
2. Sett lög (alþingi setur lögin)
3. réttar venjur
4. Fordæmi
5. Löggjöfnun
6. Meiginreglur laga
7. Eðli máls (málið er skoðað og eðli þess)

Question 7

Réttarvenjur

Answer 7

Réttarvenja er hegðun sem almennt hefur verið fylgt um langan tíma, stöðugt og af samkvæmi vegna þess að menn hafa talð sér rétt og skylt að gera það

Question 8

Fordæmi

Answer 8

Alemmnt viðurkennd rök (viðmið) fyrir almennt bindnadi reglu (réttarreglu9

Question 9

Löggjöfun

Answer 9

Hún er fólgin í því að beita settri lagareglu um ólögákveðin tilfelli, sem samsvarar efnislega til þeirra tilfella, sem rúmast innan settu lagareglunnar

Question 10

Meiginreglur mála

Answer 10

Eru þær hugmyndir, rök eða meiginsjónarmið sem liggja að baki einstkari re´ttarreglu, lágbálki, réttarsviði eða jafnvel réttinum í heild og hægt er að setja fram sem almenn viðmið

Question 11

Eðli máls

Answer 11

sú réttarheimild er ekki klár sett í lögum. Það er regla sem höfðar til túlkunar og sanngirni, stundum skoðað gamla dóma

Question 12

Lögskýringargögn

Answer 12

Eru t.d. Greinagerðir frá al.ingi um lögin þar koma útskýringar á vilja löggjafans

Question 13

EES

Answer 13

Evróbska efnahagssvæðið

Question 14

Réttindi sem við fáum útaf EES

Answer 14

Við meigum vinna í öllum löndum ESB og EES
Viðskipti
Þjónusta
Fjármagnsflutningur

Question 15

Gengum EES höfum við ekki samning um nokkur atriði t.d.

Answer 15

landbúnað eða sjávarútveignn

Question 16

Þjóðar réttur er ekki það sama og

Answer 16

Ríkisbundinn réttur

Question 17

Þjóðarréttur

Answer 17

Er fjallað um alþjóðlegar réttarreglur. Sem varða samskipti ríkja sín á milli. Þ.M.T. Á vettvangi alþjóðastofnana eins og t.d. Sameinuðu þjóðana

Question 18

Ríkisbundinn réttur

Answer 18

Fjallar um réttareglur einstks ríkis sem varðar ubbygginu ríkisins, réttindi og skildur þegna þess

Question 19

Tvíeðli þjóðarréttarins

Answer 19

Að þótt t.d. EES myndi lýsa yfir að lög þyrftu að koma til íslands þá fara þau ekki í lög skrá fyrr en alingi hefur sett þau

Question 20

Eineðliskenningin

Answer 20

Sem gengur út á það að þjóðarréttur og landsréttur sé hluti sama réttarkerfisins og regla þþjóðarréttar því sjálkrafa hluti landsréttar

Question 21

Venjan er að skipta réttarreglum ríkisins í tvo aðal flokka þeir eru ?

Answer 21

Allsherjaréttur og einkaréttur

Question 22

Alsherjar réttur

Answer 22

Teljast réttarreglur um skipulag og starfsháttu ríkisisvaldsins og um réttarstöðu einstkalinga gagnvart ríkinu

Question 23

Einkaréttur

Answer 23

fjallar aðalega um réttarstöðu eisntkalinga innbyrðis og samskipti þeirra sín á mili

Question 24

Sett lög má greina niður í tvennt?

Answer 24

Annars vegnar stjórnskipunarlög (stjórnarskráin) og hins vegar almenn lög.

Auk þess má undir sæerstökum kringumstæðum setja upp bráðarbigðar lög

Question 25

Stjornarskrá íslenska lýðveldisins kemur út

Answer 25

17. Júni 1944

Question 26

Stjórnar skræa íslenksa lýðveldisins

Answer 26

Geymir grundvallar lög eða stjórnarskipunnar lög íslenska ríkisins og eru þau æðri öðrum réttarreglum. Það þýðir að almenn lög og aðrar réttarheimildir meigi ekki ganga í berhögg við stjórnarskránna

Question 27

Almenn lög eru sett á ?

Answer 27

Alþingi og forseti íslands undirritar

Question 28

Bráðabirgaðar lög

Answer 28

eru lög sem forseti íslands getur gefið út milli þinga þegar brýn nauðsín ber á

Question 29

Réttarvenja

Answer 29

réttarvenja byggist á því að menn hafa um langt tímabil hagað sér með tilteknum hætti, vegna þess að þeir hafa talið sér það heimilt eða ksylt

Question 30

Fordæmi

Answer 30

að dómsúrlausn hafi gengið um tiltekið réttaratriði sem er ólögfest og hún sé síðan notuð sem fyrirmynd í síðara dómsmális em varðar sama réttaratriði

Question 31

HVenær er löggjöfun notað

Answer 31

sé ekki til sett réttarregla eða réttarvenja geta dómstólar stundum notað svokallaða löggjöfun ti að leysa úr ágreiningsefninu (ekkie ru til lög)

Question 32

löggjöfun

Answer 32

snýst um að beita settu lagaákvæði um ólögákveðið atriði sem er eðliskylt því sem rúmast innan setta lagaákvæðisins

Question 33

Hvnær er leitað til meiginreglna laga eða eðli máls

Answer 33

þegar dómari getur ekki nýtt sér neina af þeim réttarheimildum getur þrautlendingin verið að leita til meiginregla og eðli máls

Question 34

Eðli máls

Answer 34

þá leysir dómari úr ágreiningi eftir því sem hann telur skynsamlegt, réttl´tast og eðlilegt eftir öllum málavöxtum

Question 35

Meginreglna laga

Answer 35

þá reynir dómari að lesa úr tilteknum lagabálki ákveðin stefnumörk eða vilja löggjafans og finna þanning ákveðna grundvallarreglu sem dæmt er eftir

Question 36

Hver er munruinn á milli eiginrelgna og epli máls

Answer 36

að meiginreglur byggjast á settum lagareglum en eðli máls höfðar frekar til sanngirni og réttlætiskenndar dómarans

Question 37

Júridíska þankagang

Answer 37

öðlast lögfræðingar þegar að þeir geta greint á mill lögfræðilegra tækra niðurstaðna annars vega og þeirra sem eru ótækar hins vegar hafa þeir öðlast þennan gang

Question 38

Hver er meigin atriði EES samningsins

Answer 38

að tryggja fjórfrelsið sem felur í ser frjáls vöru og þjónustuviðskipti. afnám takmarkana á fjármagnsflæði og sameiginlegan vinnumarkað milli þeirra landa sem eiga aðild að EES samningnum og ESB

Question 39

Vöruviðskipti - Fjórfrelsið

Answer 39

Ekki er heimilt að banna innflutning á þeim vörum sem samningurinn nær til eða leggja á þær tolla eða önnur innflutningsgjöld

Question 40

Þjónustuviðskipi - Fjórfrelsi

Answer 40

Ekki er heimilt að banna einstkalingum eða fyrirtækjum að skipta við banka, tryggingarfyrirtæki, ferðaskrifstofur eða verðbréfasjóði í öðrum löndum innan evrópska efnahagsvæðisins

Question 41

Fjármagnsflutningar - Fjórfrelsið

Answer 41

Ekkie r heimilt að banna fólki að flytja fjármuni milli landa en samningurinn breytir þó engu um skatteftirlit eða innheimtu opinberra gjalda

Question 42

Atvinna - Fjórfrelsið

Answer 42

instkalingar í atvinnuleit munu geta leitað sér vinnu hvar sem er á svæðinu og ses að það sem vinna er í boði.

Question 43

VIð innleiðingu gerða sem teknar hafa verið upp í EES samninginn í íslenskan rétt er helst notaðar tvær aðferðir

Answer 43

1. umritunaraðferð 2. tilvísunaraðferð

Question 44

umritun EES gerða er átt við

Answer 44

að ákvæði gerðainnar eru tekin efnislega upp í sett lög eða stjórnvaldsfyrirmæli eins go reglugerðir án þess að nota orðrétta tilvísun sé að ræða.

Question 45

Þegar tilvísunaraðferðinni er beitt verður að

Answer 45

gera greinarmun á innleiðingu með lögum eða stjórnvaldsfyrirmælum.