Kafli 1 Flashcards
(52 cards)
Hvernig er uppbygging frumu ( 3 atriði )
róteindir + hlaðnar
rafeindir - hlaðnar
nifteindir eru ekki hlaðnar
Hvað er aðdráttarkraftur
Þegar hlutir hafa mismunandi hleðslu (+ og - ) þá dragast þeir saman, aðdráttarkraf
Hvað er fráhrindikraftur
Hlutir með eins hleðslu ( - og - ) ( + og + ) þá hrinda þeir hvor öðrum frá sér, fráhrindikraftur.
Hvað eru jónir?
það er rafhleðsla sem frumeindir fá ef þær missa frá sér eða taka til sín rafeindir
Hvað er stöðurafmagn?
er spenna sem verður til í hlutunum sem hafa annaðhvort misst rafeindir ( + hlaðnir) eða bætt rafeindum við sig ( - hlaðnir).
Hvernig verður þrumuveður?
Þrumuveður verður þegar að rafspenna myndast á milli skýs og yfirborðs jarðar eða í háreistum skýjum. Sem stafar að því að á annaðhvortum staðnum aukið magn af rafeindum en hinn skort.
Hvað er elding?
Elding er risastór rafneisti sem verður við mikla rafspennu sem myndast annaðhvort milli yfirborðs jarðar og skýs eða í háreistum skýjum. Þegar spennan verður mægilega mikil þá hleypur elding til jarðar eða milli skýja og er afhleðsla stöðurafmagns.
Hvernig virkar eldingsvari? hvað gerir hann?
Eldingarvari er hannaður til að draga til sín eldingar með því að vera mjög + hlaðinn. Þetta er stöng sem stendur ofan á háum bygggingu og er með málmleiðara sem leiðir rafmagnið sem kemur frá eldinguna niður í jörð.
Hvað er rafskaut?
Rafskaut eru endar sem hafa annaðhvort + eða - hleðslu. Rafskaut eru til dæmis á endum rahlaðna.
Hvað er rafspenna?
Rafspenna ( spenna ) er mælikvarði á þá orku sem losnar þegar mínus hlaðnar eindir fara frá einum stað til annars og styrk rafmagns.
Hvernig er spenna mæld?
Í voltum
Hvað er rafstraumur?
Er færsla rafeinda frá neikvæða skautinu að því jákvæða eftir vír
Hvað er straumrás?
Staumrás er hringrás sem rafeindir geta streymt eftir?
Hvað er leiðari?
Eru efni sem leiða rafmagn vel einsog málmar
Hvað er einangrari?
Efni sem leiða ekk rafmagn, einsog plast, plast og postulín
Hvað hefur leiðnirafeindir? og hvað gerir það? ( 2 atriði)
Málmar hafa leinirafeindir sem færast auðveldlega á milli frumeinda og leiða rafmagn vel, þess vegna er málmur góður leiðari.
Hvað er tengimynd?
Tengimynd er einfölduð mynd af straumrás
Hvernig virkar raðtenging?
Raðtenging er þegar að allir hlutir eru á einni straumrás og eru háðir hvort öðru.
Hvernig virkar hliðtenging?
Hliðtenging er þegar allir hlutir á heildar straumrás eru á sitt hvorri straumrásinni og eru sjálfstæð.
Hvernig er spenna á raðtengdri seríu?
Spennan á perum á ráð tengdum seríum er spenna á innstungu deilt niður á fjölda pera
Hvernig er spenna á hliðtengdri seríu?
Spennan er þá sú sama og í innstungu.
Dæmi; Ef við ráð tengjum tvær rafhlöður með spennuna 1,5 v hver er heildarspennan?
Svar: 1,5 v + 1,5 v = 3 v
Dæmi: Ef við hliðtengjum tvær 1,5 v perur hver er þá heildarspennan?
Svar: 1,5 v
Hvað er viðnám?
Viðnám er eiginleika efna sem ræður því hversu vel þú leiða rafmagn, eða íhlutun sem veitir rafstraumi mótstöðu.