Kafli 4

Question 1

Kunna úr kafla 4

Answer 1

• Unglingsárin
• Fósturbörn
• Börn með fötlun
• Hopson (módel umbreytinga)
• Þarfapýradími Maslow

Question 2

Unglingsár

Answer 2

• Frá barnæsku til fullorðinsára
• Ólík upplifun af unglingsárum

Question 3

Claire 15 ára (dæmi úr kennslubók)

Answer 3

• Er í sambandi með strák sem hún kynntist þegar þau voru á vistheimili.
• Hún var mjög heilluð af honum og fannst hann flottur og gaf henni gjafir.
• Hann kynnti hana fyrir vinum sínum og fann hún fyrir samþykki í hópnum og fannst þau verða fjölskylda sín.
• Eftir einhvern tíma biður hann hana að fara með pakka í úthverfi London og sagði að hún fengi greitt fyrir, hærri upphæðir en hún þekkti.
• Hana grunar að þetta séu fíkniefni en þorir ekki að spyrja.

Question 4

Nicki 14 ára (dæmi úr kennslubók)

Answer 4

• Fædd í líkama kk.
• Fann snemma að hún væri kvk og sagði móður sinni þegar hún var 6 ára.
• Móðir taldi þetta ákveðið skeið og tók ekki alvarlega.
• Þegar hún var 10 ára sá móðir hana klædda sem stelpu og brá verulega.
• Heimilislæknir vísaði þeim að leita til sálfræðings sem var sýndi stuðning.
• Hún vissi alltaf að hún væri fædd í röngum líkama og væri kvk og fór því að klæða sig eftir því þegar hún hóf nám í framhaldsskóla.
• Hún var lögð í mikið einelti í skóla og reyndi nokkrum sinnum að svipta sig lífi.

Question 5

Vivian 15-25 ára (dæmi úr kennslubók)

Answer 5

• 15 ára bjó hún í Sómalíu
• Barátta um völd. Forsetinn vildi sitja en andstæðingar vildu fella hann af stóli.
• Viðhorf fólks í þorpunum í kring breyttist smátt og smátt og andstæðingar fengu meðbyr.
• Faðir Vivian var ekki pólitískur og Vivian skildi lítið í valdabaráttunni eða fyrir hvað hver stóð.
• Faðir fékk „val“ um að styðja andstæðingana eða húsið yrði brennt af andstæðingum. Hún sá að þetta var skrifað á veggina.
• Vivian kom heim úr skólanum eins og venjulega. Var svöng því lítið var um mat.
• Hún sá menn við mörg hús, þar á meðal sitt. Hermaður horfði á hana.
• Hún sá foreldra sína dregin úr húsinu, á lífi, en sá þau aldrei aftur.
• Í dag er hún 25 ára og bíður eftir að hælisumsókn verði samþykkt í Englandi.

Question 6

Líffræðilegar breytingar

Answer 6

• Vöxtur
• Heilaþroski
• Hlutfall vöðva og fitu
• Kynþroski

Question 7

Menning

Answer 7

• Ferming
• Breyting á neysluhyggju
• Aldursmörk misjöfn milli landa
• Ólíkir hópar
• Trans - kynsegin

Question 8

Átök milli kynslóða

Answer 8

Viðbrögð ólík eftir tengslum í bernsku

Question 9

Tengsl

Answer 9

• Tengsl í bernsku eru forspárgildi um framtíðina
• Viðmót og viðhorf til barna skipta máli
• Fullorðnir sem sinna unglingum í erfiðum aðstæðum þurfa að fá stuðning til þess að geta verið örugg höfn
• Því miður geta þau sem eru í mestri þörf fyrir öryggi (vegna skorts á ást, umhyggju og öryggi í æsku)sem telja sig ekki þurfa og/eða gera ekki ráð fyrir að finna öryggi í samskiptum.
• Þetta getur verið orskök þess að þau finna ekki öryggið.

Question 10

Kynlíf

Answer 10

• Líkamleg ánægja
• Samþykki
• Fyrsta skiptið
• Hinsegin

Question 11

Sjálfið

Answer 11

• Gilligan - Bingham og Stryker
  ○ Einblína á konur
• Erikson
  ○ Sjálfið sem mótað var af foreldrum víkur fyrir sjálfi sem mótað er af unglingi undir áhrifum jafningja

Question 12

Vistin/fóstur

Answer 12

• Ástæða fyrir vistun/fóstri
• Þarfir ólíkar
• Þörf fyrir tengsl og nánd

Question 13

Fötlun

Answer 13

• Samanburður getur verið þungbær
• Barátta við “kerfið”

Question 14

Umskipti/breytingar

Answer 14

• Hopson
  ○ Hann vildi meina að ef breytingar eru óúteiknanlegar, ófyrirséðar, framandi, tíðar og/eða umfangsmiklar eru þær meira streituvaldandi
  ○ Allar breytingar veita tækifæri til þroska

Question 15

Hopson (mynd á síðu 115)

Answer 15

1. Immobilsation – yfirþyrmandi; ekki að gerast fyrir mig; er ekki rétt/satt
2. Elation or despair – miklar skapsveiflur / minimisation – gera lítið úr umfangi breytinganna og möglega afneitun;
3. Self- doubt – tilfinningaleg niðursveifla. Depurð, reiði og/eða sinnuleysi geta fylgt.
4. Letting go – fortíðin skilin eftir (á fyrri stigum er það algengt). Hér verða skil, verið að færa sig frá því sem maður þekkir yfir í óvissu.
5. Testing – hér er verið að reyna ýmislegt nýtt (lífstíll, það sem einkenndi áður er tekið út og nýtt sett inn).
6. The search for meaning – ígrundun notuð til þess að máta umfang breytinga
7. Integration/internalsation – lokastigið. Innleiðing þeirrar merkingar sem ferlið kenndi.

Question 16

Húmanismi - Maslow og Rogers

Answer 16

• Sammannlegir þættir
• Fannst eldri kenningar ekki ná utan um manneskjuna
• Þarfapýramídinn