Kamien Flashcards

(45 cards)

1
Q

El Azuzul

A

Olmekowie. Osada, pewnie niegdyś część z San Lorenzo albo jakaś osada powiązana z San Lorenzo.
Znaleziono wiele rzeźb – ludzi i jaguarów. Dwaj mężczyźni naprzeciw dwóch jaguarów. Być może bracia bliźniacy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hunahpu i Xbalanque

A

Legenda Olmecka: Bliźniacy (Hunahpu i Xbalanque) i bóg kukurydzy: Bóg kukurydzy zostaje zabity przez bogów śmierci. Powiesili jego głowę na drzewie. Jedna z córek boga śmierci dotyka głowę myśląc, że to owoc, i zostaje zapłodniona przez splunięcie. Ucieka na ziemię. Rodzą się dwaj bliźniacy. Na ziemi grają cały czas w piłke, jak się dowiadują, że ich ojciec tak robił. Bogom śmierci to przeszkadza, bo hałasują i zaprosili ich do siebie by ich zabić. Jednak bliźniacy pokonują bogów śmierci i doprowadzają do ożywienia swojego ojca.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Figurka z Las Limas

A

Olmekowie: Figurka na ktorej tyle pojawiają się postacie bogów olmeckich i na podstawie której rekonstruuje się 10 głównych bóstw

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Rio Motagua

A

Olmekowie - Jedyne źródło jadeitu znane obecnie (środkowa-południowa Guatamala)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Teopantecuanitlan

A

wpływy Olmeckie poza Olmanem.
Apogeum rozwoju – 1000-800 pne. Stan Guerrero
zagłębiony dziedziniec. Cztery wyobrażenia w kształcie T. Do dziedzińca wprowadzano kanał. Może dziedziniec był pokryty wodą, znad wody wyłaniały się 4 postacie bóstw. W centrum jest boisko – albo autentyczne, albo symboliczne. (Istnieją również konotacje astronomiczne. )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jaskinia Oxtotitlan

A

wpływy Olmeckie poza Olmanem.
Stan Guerrero.
Jaskinia z malowidłem mężczyzny i jaguara

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wpływy Olemckie poza Olmanem (4 na zachód, 2 w maxyku centralnym)

A
"na Zachód:
Teopantecuanitlan
Jaskinia Oxtotitlan
Juxtlahuaca
Chalcatzingo
Cantralny Mexyk:
Tlapacoya
Tlatilco"
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Juxtlahuaca

A

“wpływy Olmeckie poza Olmanem. Stan Guerrero. 800 pne
malowidlo naścienne.
Jeniec związany sznurem (?). Przypomina styl La-Vente. “

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Chalcatzingo

A

“wpływy Olmeckie poza Olmanem. Stan Meroles
Święty Krajobraz. Trzy góry, przy których znajdowało się miasto, a na horyzoncie wulkan.
Mało jest przykładów stanowisk w tym okresie, które miałoby taka sztukę.
Reliefy naścienne. Tron przypominający trony Olmeckie. Zagłębiony dziedziniec (jak w Teopantecuanitlan i w San Lorenzo)
Pod zagłębionym dziedzińcem odkryto kilka pochówków. W jądrze tronu również odkryto pochówki.
Piramidy, przy największej – rezydencja elit (a tam również pochówki).
Relief El Rey”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Tlapacoya

A

“Meksyk, Wczesny Okres PreKlasyczny. 2000 – 1000/900 pne
Stanowisko leży u stup nieczynnego wulkanu, przy jeziorze Chalco.
Znaleziono różne elementy olmeckie – figury, ozdoby ceramiki itp.
Niewiele wiemy o tym stanowisku z powodu zniszczenia. “

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Tlatilco

A

“Meksyk, Wczesny Okres PreKlasyczny. 2000 – 1000/900 pne
Cmentarz. Łącznie odkryto 500 grobów, ok. 350 zostało opracowanych.
Większość grobów wyposażona w zabytki ceramiczne, wśród nich również z motywami Olmeckimi. (Krzyż świętego Andrzeja, ptako-smok…)
Stanowisko najlepiej znane przez figurki (których jest bardzo dużo) i pieczęcie.
Znaleziono też formy lokalne ceramiki, podobna do kultury Moche (a wcześniej – kultura Chavin)”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Tres Zapotes

A

“koniec o. Olmeckiego i cały o. EpiOlmecki
Okres EpiOlmecki 400/300 BC —250ne
 Stela C z Tres Zapotes”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Stela C z Tres Zapotes

A

“Okres EpiOlmecki.
Dolna część znaleziona przez Sterlinga, górna część później – pojawia się data – jedna z najwcześniejszych dat zapisanych w długiej rachubie znanych z terenów Ameryki. (32 rok BC)
Punkt naliczania kalendarza – 3114 r BC (rok zero) – rok w którym Bóg Kukurydzy stworzył świat (wg mitologii Majów i innych kultur Mezoamerykańskich) “

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Pismo Przesmyku (Isthiam Script)

A

“Pismo z okresu Epi=Olmeckiego.

• La Mojarra, Stela 1 - II wiek ne - bardzo rozwinięte&raquo_space; pismo musiało pojawić się już wcześniej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kaufman i Justeson

A

dwaj badacze próbujący odczytać pismo Przesmyku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Michael Coe i Stephen Houston

A

podwarzają odszyfrowane pismo Kaufmana i Justesona, na podstawie maski znalezionej w kolekcji prywatnej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

stelle z pismem/datą - Olmeckie i epi-Olmeckie (4)

A

“• La Mojarra, Stela 1 – II wiek ne. Horyzont Epi-Olmecki (Post Olmecki). Pismo przesmyku (Isthiam script)
• Statuetka z Tuxtla - Data zapisan: 162 ne
• Stela z Tres Zapotes zapisdługiej daty - zapisana 32 BC
• Maska z prywatnej kolekcji, z pismem przesmykowym”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Mezopotamia - Kultury od 7K do 5K pne

A

”> Kultura Hassuna - od 7k pne
> Kultura Samarra - koniec 7k pne
> Kultura Halaf - początek 6k pne
> Kultura Ubaid - od 5,900/5,800 pne - Uruk/Eridu. “

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kultura Hassuna (okres, domy, ceramika)

A

“Mezopotamia. Początek 7k pne
duże osady. Prostokątne domy z gliny (cegła mułowa)
Ceramika - dekoracje proste, geometryczne. Pojawiają się cieńkie ściany”

20
Q

Kultura Samarra (okres, domy, ceramika)

A

“Mezopotamia, koniec 7 k pne.
Duże osady, niektóre otoczone murem. Domy gliniane (cegła mułowa). Pojawia się plan domu na osi łamanej. ““mini labirynt””
Ceramika: wysokiej jakości, dobra technika, naczynia luksusowe, wzory zoomorficzne i geometryczne. Pojawiają się figurki kobiet”

21
Q

Kultura Halaf (okres, domy, ceramika)

A

“Mezopotamia, początek 6k pne
domy z cegły mułowej, nowe typy budowli: plan koła, połączony z prostokątem.
Ceramika: bardzo rozwinięta, dekorowana, większość cienkościenna, elementy geometryczne o zoomorficzne. Figurki kobiet. Pojawiają się pieczęcie (później przekształcone w tokeny)”

22
Q

Kultura Ubaid (Obeid) (okres, domy, ceramika, gospodarka, pochówki, stanowiska)

A

“Mezopotamia, początek 5900/5800 pne
Duże wsie (jak miasta tyle że rolnicze), cegła mułowa, domy ““labiryntowe””. Pojawia się świątynia/miejsce władcy = konstrukcja na planie trójdzielnym. Pojawiają się budowle na podwyższeniu, pojawia się ryzalit.
Ceramika: naczynia z dziubkami, dekorowane elementami zoomorficznymi. bardzo dużo produkcja&raquo_space; przemysł&raquo_space; handel. narzędzie użytkowe/ceremonialne z ceramiki. gliniane figurki.
gospodarka: rolniczo-hodowlana. niewiele upraw roślin. rozwój rybołóstwa, duże kości dzikich zwierząt&raquo_space; polowanie,
pochówki - pod domami i cmentarze. potem tylko cmentarze.
stanowiska: Uruk, Eridu”

23
Q

jaskinia Mladecz

A

dorzecze Dunaju. Sztuka naskalna - znak zrobione czerwoną ochrą.

24
Q

El Castillo

A

Hiszpania. Oryniak
Tutaj głównie przedstawienia dłoni.
Ostatnio za pomocą badań Izotopów Uranu i Toru – 40800 lat
Kto wykonał te przedstawienia? W tym okresie na tych terenach jeszcze mieszkają neandertalczycy. (sprawa wciąż otwarta)

25
El Pindal
"Hiszpania. Kultura Oryniacka. | Sławny mamut. Jest małym przedstawieniem, 30/40 cm. "
26
Jaskinia Chauveta
Jaskinia Oryniacka. Bizonio-kobieta
27
La Pasiega
"4 połączone jaskinio-galerie. | Badania stylistyczne i radiowęglowe – kultura Solutrejska i Magdaleńska. "
28
Jaskinie ze Sztuką Paleolitu
``` "El Castillo (Hiszpania) Jaskinia Mladec (Czechy) El Pindal (Hiszpania) Jaskinia Chauveta (Francja) La Pasiega (Francja)" ```
29
Magdaleńska "Vanus" w Polsce
"– Wilczyce, Dzierżysław | – Obłazowa"
30
Powrót na Niż Europejski
po II pleniglacjale.
31
Podział Magdalenianu
 Inicjalny (najstarszy) Magdalenian – 16-15K BP  Środkowy Magdalenian – 15-13.5K BP  Późny Magdalenian – 13.5-12,2K BP
32
Stanowiska Magdalenianu w Polsce (12)
``` "Maszycka Dzierżysław Hłomcza Wilczyce Samborowice Ćmielów – „Mały Gawroniec” Klementowice Wrocław – Żerniki, stan. 25 Obłazowa Rydno II/59 Podczerwone Stara Lubovna" ```
33
Maszycka
Wczesny Magdalenian | Grób 16 osobników – zbrodnia/obrządek?
34
Dzierżysław
"Magdalenian Stanowisko otwarte. Duży szałas z bruki. Ludność Magdaleńska jako pierwsza wykorzystuje bruki kamienne jako część ze swojego mieszkania. „Figurka Wenus” – z płytki hematytowej. Płytka hematytowa z „rytem” kobiety. Formy przed-rdzeniowe = wstępnie obrobione/testowanie bryły"
35
Hłomcza
"Magdalenian Stanowisko otwarte nad Sanem (dobre na stanowisko rybackie) Piękne krzemieniarstwo: Przygotowanie bryły w świetny sposób. Rylec. Drapacze smukłe (nie krótkie). Wiórki tylcowe. Przekłuwacze – w Magdalenie końcówki są świetnie dopracowane, bardzo ostre/kłujące. Rylce Papuzi dziób. Podwójne rylce Lacan – tylko ludność magdaleńska wykonywała ostrza Lacan. "
36
Ostrza Lecan
tylko ludność magdaleńska wykonywała ostrza Lacan
37
Krzemień z Birczy
"Surowiec odkryty przez Magdalenian. Świetny materiał. Da się z niego zrobić bardzo duże wióry. Ma wiele obliczy i kolorów Krzemienie różnią się jeden od drugiego, ale łączy ich litotamnie. Materiał ma zawsze plamki. (W jaskini Ciemnej znaleziono dwa artefakty z birczy. )  jeśli znajdziemy krzemień z Birczy możemy twierdzić, że jest to Magdalenian. "
38
Wilczyce
"Magdalenian Stanowisko bardzo zniszczone, jeszcze w plejstocenie, przez kliny mrozowe. (drugi przypadek zniszczonego stanowiska przez plejstocen jest Brzoskwinia) Przedstawienia Wenus magdaleńskiego szczątki dziecka"
39
Ćmielów – „Mały Gawroniec”
"Magdalenian Zabytki w jamie, jak neolityczna (pucharów lejkowatych) ale zespół Magdaleński Wiórki Tylcowe, drapacze smukłe, technika zatępiskowa "
40
Klementowice
"Na krańcach Magdalenianu. | Zęby konia, kilkadziesiąt artefaktów – dużo przekłuwaczy, rylec."
41
Wrocław – Żerniki, stanowisko 25
"Osadnictwo równoległe do kultury hamburskiej (o hamburskiej będzie mowa później – sprawdza wejście na niż, czego Magdalenian nie robi). Jednozadziorce – które później są przewodnią formą w kulturze Hamburkiej. Płytki kamienne, krzemienie, tylczaki o załamanym tylcu (podobne do kultury Cresswelskiej – będzie o tym później). Zaplecze surowcowe jest narzutowym bałtyckim – najłatwiej tam dostępny – to małe bryły >> nie dają dużego pola do popisu. "
42
Obłazowa
"Magdalenian - Jaskinia. Poza jaskonią, tuż przy niej, operowała ludność późno-magdaleńska z jednozadziorcami albo hamburska. Inwentarz: nie ma rdzeni. Jest kilka narzędzi, może z harpuna, kilka wiórów. Nie ma debitażu (żadnych odpadków) Obłazowa ma również wyroby z krzemienia z Birczy (PIC) w inwentarzu poza jaskinią. "
43
Podwójne półtylczaki
"¿ Czym są podwójne półtylczaki (półtylczak z podwójną podstawą) znalezione w inwentarzu? (PIC)  W Polsce znane tylko z późnego Magdalenianu (np. Rydno)  Cecha podwójnego półtylczaka: są ukośne a potem spadają prosto. Tworzą bardzo ostry dziubek. Stanowiska: Obłazowa, Podczerwone, Rydno. Narzędzie późnego Magdalenianu."
44
Podczerwone
Nad czarnym Dunajcem. Tam też również podwójny półtylczak (publikowany, kiedy ten z Obłazowej jeszcze nie był znany)
45
Stara Lubovna
"Wiele badaczy kwestionuje, czy to Magdalenian. Znajdują krzemień z Birczy. "