Karl Marx (HC2) Flashcards
(40 cards)
Hoofdvraag van Marx
Hoe is sociale ongelijkheid mogelijk
–> focust op conflict
Hoofdvraag van Durkheim
Hoe is sociale orde mogelijk
–> focust op (structureel) functionalisme
Hoofdvraag van Weber
Hoe is rationalisering/modernisering mogelijk
–> focust op sociale actie/interactionisme
- valt uiteen in symbolisch interactionisme en rational choice
Hoofdvragen en sociale veranderingen
Marx: sociale veranderingen door economische conflciten die ongelijkheden produceren
Durkheim: Sociale veranderingen resulteren in verschillende onderliggende bindingen russen mensen (samenleven en solidariteit
Weber: sociale veranderingen door proces van rationalisering (manier van denken)
Kapitalisme
- Amerika
- privé bezit
- winst
- marktwerking
- economisch productief
- economische ongelijkheid
Socialisme/communisme
- Turkije
- alle leden samenleving gelijk (publiek bezit, collectieve doelen en planeconomie
- economisch minder productief
- minder economische ongelijkheid
- ‘voor iedereen even slecht’
Karl Marx
- achtergrondinfo
- zoon van een advocaat
- Studies: Rechten (Bonn), Filosofie (Berlijn) en promotie Jena
- beroep: Journalist en wetenshappelijk auteur
Hoofdwerk van Marx
- Das Kapital
- europese landen zijn rijk, maar waarom zoveel aroede
- hoe kan dat veranderd worden?
- kapitalistische systeem is oorzaak
–> waarom leidt de kapitalistishe productiewijze in de loop der jaren tot steeds grotere verschillen in levensstandaard tussen leden van een samenleving?
Friedrich Engels
- achtergrondinfo
- zoon van een textielfabrikant
- studie: geen
- Beroep: mede-eigenaar katoenfabriek Manchester en wetenschappelijk auteur
- relatie met Mary Burn (uit arbeidsklasse)
Ideeën van Marx en Engels
- conflict tussen klassen centraal
- geschiedenis bepaalt klassenstrijd
- klassenstrijd bepaalt verdere loop geschiedenis
Ontwikkeling in stadia
Maatschappelijke onderbouw en maatschappelijke bovenbouw
Maatschappelijke onderbouw
Economisch systeem: productie en verdeling van maatschappelijke rijkdom
Maatschappelijke bovenbouw
Politieke, juridische, ethische, wetenschappelijke en filosofische inzichten: opvattingen, ideeën en cultuur
Historisch materialisme
Overnemen table pagina 9
Klassiek historisch materialisme
In kapitalistische samenlevingen met kapitalisten en arbeideers, dalen de arbeiderslonen en stijgen de winsten van kapitalisten doordat kapitalisten dreigen met vervanging van arbeidskracht door machine; tegen deze dwang ontstaat gewelddadig verzet, en als arbeiders bewust worden vn de dwang en aaneensluiten, winnen ze de strijd en wordt privé bezit van productiemiddelen afgeschaft, en als productiemiddelen gemeenschappelijk bezit zijn, ontvangen mensen consumptiegoederen naar behoefte
Centralisatiehypothese
a. in kapitalistische samenlevingen,
b. raalt de groeiende hoeveelheid kaptaal geconcentreerd bij steeds minder kapitaalbezitters,
c. omdat grote eigenaren de kleine eigenaren door prijsafbraak uit de markt drijven
Kapitalisme Hypothese
Kapitalisme zorgt voor meer ongelijkheid
- kapitalisme zorgt voor meer dwang, waar meer ongelijkheid uit resulteert
Bewijs kapitalisme hypothese door Engels
- overheidsdocumenten, eigen waarnemingen UK
- meer bedrijfsongelukken
- meer kinderarbeid
Bewijs kapitalisme hypothese door Marx
- overheidsstatistieken UK
- meer armoede 1855-1865
- voedingswaarde maaltijd daalt
- meer winst per belastingbetaler
Socialistische revolutie hypothese
Ongelijkheid zorgt voor minder ongelijkheid
- Ongelijkheid zorgt voor meer verzet waardoor er minder ongelijkheid uit resulteert
Bewijs soialistische revolutie hypothese
- arbeidersopstanden en soialistische revoluties
- na de omwenteling, meer gelijkheid
Falsificaties van Klassiek historisch materialisme
- hoewel toenemende verschillen, stijgen lonen arbeiders onder kapitalisme –> verburgelijkingshypothese –> opkomst van de middeklasse
- relatief weinig verzet, strijd en socialisme
- later: groeiende ongelijkheid onder socialisme
–> zie tabel pagina 10
Kale kern historische materialisme
a. welke productiewijze een samenleving ook kent,
b. elke ongelijkheid in die samenleving,
c. berust op een of andere vorm van dwang
d. deze dwang leidt tot een bepaalde vorm van strijd
e. en soms resulteert deze strijd in de afschaffing van ouder dwangmmiddelen en het verdwijnen van ouder ongelijkheden
f. en onder bepaalde omstandigheden tot de komst van gelijkheid
Proletariërs vs. Borugeoisie
- klassenrelaties zijn productierelaties
- antagonistisch wereldbeeld: proletariërs vs. bourgeoisie
- eigendom, controle en exploitatie kenmerken deze productierelaties
- vervreemding als gevolg van productierelates