Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud Flashcards
(127 cards)
1
Q
Saang salitang Latin galing ang virtue?
A
virtus (vir)
2
Q
Ito ay nararapat lamang para sa tao.
A
Birtud
3
Q
Paano magiging makabuluhan ang pagtuturo ng pagpapahalaga?
A
Kung ito ay nailalapat sa pang-araw-araw na buhay sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng mga birtud (virtue)
4
Q
Ang isang hayop ay walang kakayahan ng anuman nito.
A
Birtud
5
Q
Tao lamang ang biniyayaan ng Diyos ng mga ito.
A
Isip at kilos loob
6
Q
Ano ang ibig sabihin ng salitang Latin na virtus (vir)?
A
pagiging tao, pagiging matatag, at pagiging malakas
7
Q
Ano ang magkakatulad sa tao?
A
Isip at kilos loob
8
Q
Ito ay laging nakaugnay sa pag-iisip at pagkilos ng tao.
A
Birtud
9
Q
Bakit sa paglipas ng panahon, unti-unting nakikita ang pagbabago at pag-unlad sa paglaki ng tao?
A
Dahil sa gawi o habit
10
Q
Ito’y hindi taglay ng tao sa kanyang kapanganakan.
A
Birtud
11
Q
Ano ang hindi magkatulad sa tao?
A
Kaalaman at birtud
12
Q
Ang habit ay mula sa salitang Latin na?
A
habere
13
Q
Bunga ng paulit-ulit na pagsasakilos o pagsasagawa ng isang kilos.
A
Gawi
14
Q
Ano ang ibig sabihin ng salitang Latin na habere?
A
To have o magkaroon o magtaglay
15
Q
Unang hakbang sa paglinang ng birtud.
A
Gawi
16
Q
Ito ay kilos na pinagpasyahang gawin ayon sa tamang katuwiran.
A
Birtud
17
Q
Ayon kay Aristotle, paano magiging makatarungan ang tao?
A
Sa pamamagitan ng paggawa ng makatarungang kilos
18
Q
Pagpapasyang gawin ang tama, na may tamang katuwiran at sa tamang pamamaraan
A
Birtud
19
Q
Dalawang uri ng birtud
A
Intelektwal na Birtud
Moral na Birtud
20
Q
Birtud na may kinalaman sa isip ng tao
A
Intelektuwal na Birtud
21
Q
Dalawang mahalagang kasanayang kailangang makamit bilang tao.
A
- Ang pagpapaunlad ng kaalaman at karunungan na siyang gawain ng ating isip.
- Ang pagpapaunlad ng ating kakayahang gumawa ng mabuti at umiwas sa masama na siyang gawain ng ating kilos-loob.
22
Q
Tinatawag na gawi ng kaalaman (habit of knowledge)
A
Intelektuwal na Birtud
23
Q
Gabay
A
a. Paghahanap ng kaalaman upang makaalam tungo sa paggawa nang may kasanayang magagawang perpekto lamang sa tulong ng pag-unawa (understanding), agham (science), karunungan (wisdom)
b. Paggamit ng kaalamang nakalap sa mga pagpapasya at kilos na maaaring mapagyaman sa tulong ng sining (art) at maingat na paghusga (prudence)
24
Q
Mga uri ng intelektwal na Birtud
A
Pag-unawa (understanding) Agham (science) Karunungan (wisdom) Maingat na paghuhusga (prudence) Sining (art)
25
Pinakapangunahin sa lahat ng Birtud na nakapagpapaunlad ng isip.
Pag-unawa (understanding)
26
Kasingkahulugan ng pag-unawa.
Isip
27
Ito ay nasa buod (essence) ng lahat ng ating pag-iisip
Pag-unawa (understanding)
28
Ano ang tawag ni Santo Tomas de Aquino sa Pag-unawa?
Gawi ng unang prinsipyo (habit of first principles)
29
Walang saysay ang ating isip kung ang ating pagsisikap na matuto ay hindi nito ginagabayan.
Pag-unawa
30
Sistematikong kalipunan ng mga tiyak at tunay na kaalaman na bunga ng pagsasaliksik at pagpapatunay.
Agham (science)
31
Dalawang pamamaraan upang matamo ang agham.
Pilosopikong pananaw
| Siyentipikong pananaw
32
Kaalaman sa mga bagay sa kanilang huling layunin (last cause) o sa kaniyang kabuuan. Isang halimbawa ay ang pag-aaral ukol sa tao, sa kanyang kalikasan, pinagmulan at patutunguhan.
Pilosopikong pananaw
33
Kaaalaman sa mga bagay sa kaniyang malapit na layunin (proximate cause) o sa isang bahagi nito. Halimbawa, pag-aaral biyolohikal na na bahagi ng tao; o sa kanyang kilos, kakayahan, kapangyarihan at iba pa.
Siyentipikong pananaw
34
Pinakamataas na uri ng kaalaman
Karunungan (wisdom)
35
Paano masasabi na naabot na ng kaisipan ng tao ang kanyang kaganapan?
Kung ito ay nagamit sa paggabay ng birtud ng karunungan
36
Pinakahuling layunin ng lahat ng kaalaman ng tao
Karunungan (wisdom)
37
Sinabi ni Santo Tomas de Aquino ukol sa karunungan
"Napakaraming sangay ng siyensiya at napakarami ng mga bagay na maaaring malaman ng tao ngunit nag-iisa lamang ang karunungan."
38
Agham ng mga agham
Karunungan (wisdom)
39
Uri ng kaalaman na ang layunin ay labas sa isip lamang ng tao.
Maingat na paghuhusga (prudence)
40
Sa tunay na esensya ng buhay, ano ang mas mahalaga kaysa maging malusog, mayaman at matalino.
Maging mabuti
41
Nagtuturo sa tao upang humusga ng tama at gawin ang mga bagay na mabuti ayon sa kaniyang kaalaman at pag-unawa.
Karunungan
43
Nagtutulak sa tao upang maunawaan ang bunga o kalalabasan (consequences) ng lahat ng pananalita at kilos bago ito sabihin at isagawa.
Karunungan
44
Taglay natin ito upang makaalam at mailapat ang anumang nakalap na karunungan sa kilos.
Maingat na paghuhusga (prudence)
45
May layunin itong sabihin sa ating sarili kung paano kumilos nang tama o wasto.
Maingat na paghuhusga (prudence)
45
Nagbibigay-liwanag at gumagabay sa lahat ng ating mabuting asal o ugali.
Maingat na paghuhusga (prudence)
46
Pinakamahalaga at pinakamakabuluhan sa lahat ng mga intelektuwal na birtud kaya't tinatawag itong praktikal na karunungan (practical wisdom)
Maingat na paghuhusga (prudence)
47
Tumutukoy sa saligan o batayang kilos o gawa at sa ubod ng paniniwala
halaga
48
Paano masasabing nailalapat ng tak ang maingay na paghuhusga?
Kung ang isip ay nakakalap ng tamang kaalaman at ginagamit ito bilang gabay sa kanyang moral na kilos
49
Ano ang kailangan ng tao upang harapin at malampasan ang ng pagsubok?
Kahandaan
50
Nagbibigay sa tao ng kahandaang kailangan para malampasan ang mga pagsubok.
Maingat na paghuhusga (prudence)
51
May kinalaman sa pag-uugali ng tao.
Moral na birtud
52
Layunin nito ang humusga kung ano ang dapat at hindi dapat isagawa sa anumang sitwasyon o pagkakataon.
Maingat na paghuhusga (prudence)
53
May kaugnayan sa kilos loob
Moral na birtud
54
Ito ang tunay na karungungan ng isang taong nagpapakabuti.
Maingat na paghuhusga (prudence)
55
Paglikhang bunga ng karunungan
Sining (art)
56
Tamang kaalaman tungkol sa mga bagay na dapat gawin.
Sining (art)
57
Ano ang mga gawi ng maingat na paghuhusga?
Pagtingin sa lahat ng panig
Pag-alala sa nakaraan
Pag-unawa sa kasalukuyan
Pagtanaw sa hinaharap
57
Sinabi ni Santo Tomas de Aquino na tungkol sa sining.
"Ang isang "artista" ay hindi pupurihin dahil sa panahon at pawis na kanyang inilapat sa kanyang gawa kundi sa kalidad ng bunga ng kanyang pagsisikap."
59
Gawi na nagpapabuti sa tao.
Moral na birtud
60
Anong birtud ang gumagabay upang maging handa ito sa lahat ng pagkakataong gumawa nang tama?
Katarungan
61
Maaari itong gamitin sa paglikha ng mga bagay na may ganda at kapakinabangan.
Sining (art)
62
Apat na uri ng moral na birtud
Katarungan (Justice)
Pagtitimpi (Temperance o Moderation)
Katatagan (Fortitude)
Maingat na Paghuhusga (Prudence)
63
Gawi na nagtuturo sa atin na iayon ang ating ugali sa tamang katwiran.
Moral na birtud
64
Birtud na gumagamit ng kilos loob upang ibigay sa tao ang narara[at lamang para sa kanya, sinuman o anuman ang kanyang katayuan sa lipunan.
Katarungan
66
Nagtuturo ito upang lumikha sa tamang pamamaraan.
Sining (art)
66
Paano magkaroon ng tunay na kabuluhan ang isang kilos?
Nararapat na nagmula ito sa kilos-loob o may pahintulot nito.
67
Paano lamang maaaring purihin o sisihin ang isang kilos?
Kung ito ay naisagawa nang malaya
67
Nagtuturo sa atin upang igalang at hindi kailanman lumabag sa mga karapatan.
Katarungan
68
Ano ang may pangkalahatang impluwensiya sa moral na kilos?
kilos-loob
70
Nagpapatatag at nagpapatibay sa tao na harapin ang anumang pagsubok o panganib.
Katatagan
71
Nararapat itong isagawa nang maayos at puno ng kasanayan.
Sining
72
Paano makikilala ang isang taong nagtataglay ng pagtitimpi?
Ginagamit niya nang makatuwiran (ibig sabihin nang naaayon sa totoo at matuwid na prinsipyo) ang kanyang isip, talento, kakayahan, hilig, oras at salapi
72
Nagtuturo sa ating paninindigan ng pag-iwas sa mga tuksong ating kinakaharap sa araw-araw
Katatagan
73
Ina ng mga birtud
Maingat na Paghuhusga
75
Ayon sa mga sikolohista, ito ay anumang bagay na kaibig-ibig, kaakit-akit, kapuri-puri, kahanga-hanga at nagbibigay ng inspirasyon.
pagpapahalaga
76
Saang salitang Latin nagmula ang values?
valore
77
Ano ang ibig sabihin ng valore?
pagiging malakas o matatag at pagiging makabuluhan o pagkakaroon ng saysay o kabuluhan
78
May kaugnayan ito sa ating tungkulin sa Diyos, sa ating sarili at sa ating kapwa.
Katarungan
79
Nagbubuklod sa lahat ng tao sa Diyos
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
80
Ito ay naghihikayat at gumagabay para pumili at gawin ang partikular at tiyak na layunin para sa ikauunlad at ikabubuti ng indibidwal.
pagpapahalaga
82
Tumutukoy sa anumang mabuti
halaga
83
Bagay na hinahangad at pinaghihirapang makamit na di nakapipinsala o nakasasakit sa ating sarili at sa kapwa.
mabuti
84
Ito ay ang pagpapahalagang pinag-isipan nang mabuti.
konseptonng pagpapahalaga
85
halimbawa ng kabutihan
paggalang sa matatanda, pagiging makapamilya, dangal at puri, kasiyahan sa mga kaibigan, paggalang sa buhay, pagsunod sa mga magulang
85
Paano mauunawaan ang pagpapahalaga?
sa pagdama nito
87
Mga uri ng pagpapahalaga
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
| Pagpapahalagang Kultural na panggawi (Cultural Behavioral Values)
88
Ito ay ang nagbibigay ng kabuluhan at kalidad sa buhay ng tao.
pagpapahalaga
89
Ano ang hindi hinihintay ng pagpapahalaga upang lumitaw sa ating buhay?
katwiran
89
Ano ang bulag sa pagpapahalaga?
isip
89
Katangian ng pagpapahalaga
Immutable at objective
Sumasaibayo (transcends)
Nagbibigay ng direksiyon sa buhay ng tao.
Lumilikha ng kung anong nararapat (ought-to-be) at kung ano ang dapat gawin (ought-to-do).
92
mithiin na tumatagal at nananatili
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
93
hindi ito nagbabago
immutable at objective
94
Maaaring para sa isa o maraming indibidwal
sumasaibayo (transcends)
95
nagmumula sa labas ng tao
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
96
Nilalayong makamit ng isang tao.
pagpapahalaga
97
Tumutukoy sa isang bagay na mahalaga sa buhay.
halaga
97
Prinsipyong etikal (ethical principles) na kanyang pinagsisikapang makamit at mailapat sa pang-araw-araw na buhay
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
98
Pundasyon ng mga obligasyon, paniniwala, mithiin at saloobin.
pagpapahalaga
99
Obheto ng ating intensyonal na damdamin
pagpapahalaga
100
Halimbawa ng Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
```
pag-ibig
paggalang sa dignidad ng tao
pagmamahal sa katotohanan
katarungan
kapayapaan
paggalang sa anumang pag-aari
pagbubuklod ng pamilya
paggalang sa buhay
kalayaan
paggawa
```
101
Maaaring ang kahihinatnan ay makikita lamang sa paglipas ng ilang panahon o matapos makita ang resulta o bunga
subhetibo
102
Sumasaklaw sa lahat ng tao, kilos at kondisyon o kalagayan.
Pangkalahatan
103
katanggap-tanggap at makabuluhan para sa lahat ng tao anuman ang kanyang lahi o relihiyon
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
104
Mga katangian ng Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
Obhetibo
Pangkalahatan
Eternal
105
Umiiral at mananatiling umiiral
eternal
106
pagpapahlagang nagmula sa loob ng tao
Pagpapahalagang Kultural na panggawi (Cultural Behavioral Values)
107
Ito ay naaayon king ano ito (what is), ano ito noon (has been), at kung ano ito dapat (must be).
Obhetibo
108
Pangkalahatang katotohanan (universal truth) na tinatanggap ng tao bilang mabuti at mahalaga
Ganap na pagpapahalagang moral (Absolute Moral Values)
110
Nananahan sa labas ng isip ng tao, mas mataas sa isip ng tao at ito ay nananatili kahit pa hindi ito nakikita o iginagalang ng ilan.
Obhetibo
110
Hinango mula sa likas na batas moral, ito ay katanggap-tanggap sa lahat ng tao, sa lahat ng pagkakataon, at sa lahat ng kultura dahil ito ay nakabatay sa pagkatao ng taong pangkalahatan
Pangkalahatan
111
Hindi ito nagbabago kahit lumipas man ang panahon
eternal
112
Maaaring pansariling pananaw ng tao o kolektibong paniniwala ng isang pangkat kultural
Pagpapahalagang Kultural na panggawi (Cultural Behavioral Values)
112
halimbawa ng Pagpapahalagang Kultural na panggawi (Cultural Behavioral Values)
pansariling pananaw
opinyon
ugali
damdamin
113
katangian ng Pagpapahalagang Kultural na panggawi (Cultural Behavioral Values)
Subhetibo
Panlipunan (Societal)
Sitwasyonal (Situational)
115
Tumatayong batayan, layunin at dahilan ng pangangailangang kumilos sa gitna ng mga pagpipilian
pagpapahalaga
116
personal na pananaw, ugali o hilig na bunga ng pag-udyok ng pandamdam, damdamin, iniisip, motibo, karanasan, at nakasanayan
subhetibo
118
Naiimpluwensyahan ng pagpapahalaga ng lipunan.
Panlipunan (Societal)
119
Nakabatay sa sitwasyon, panahon at pangyayari
situational (situational)))
120
Nagbibigay katuturan sa tunay na pagkatao, hindi ang anumang nais ng taong makamit sa kanyang sarili
pagpapahalaga at birtud
121
Layunin nito ay makamit ang mga dagkiang pansarili o pampangkat na tunguhin (immediate goals)
Pagpapahalagang Kultural na panggawi (Cultural Behavioral Values)
122
Pinag-isipang paraan o hakbang upang makamit ang pagpapahalaga
birtud
123
Pundasyon, ugat at nagpapatatag sa lahat ng kultural at panlipunang pagpapahalaga sa pagpapasiya sa tama at mali
LIkas na Batas Moral
124
Pansarili o personal na indibidwal
subhetibo
125
Moral na gawing magbubunga sa pagkamit at pagpapanatili ng pagpapahalaga
birtud
126
Magkaiba ngunit magkaugnay
pagpapahalaga at birtud
127
Kapangyarihang umuudyok sa tao at ang kailangan ng tao upang mabuhay
pagpapahalaga
127
Mabuting kilos na ginagawa ng tao upang isakatuparan ang pinahahalagahan
Birtud
