Kenmerkende Aspecten

Question 1

Tijdvak 1 (volledige naam + jaartal)

Answer 1

Tijd van jagers en boeren (-3000 v. Chr.) / Prehistorie

Question 2

Tijdvak 1 (KA’s)

Answer 2

• De levenswijze van jagers-verzamelaars
• Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
• Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen

Question 3

Tijdvak 2 (volledige naam + jaartal)

Answer 3

Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v. Chr.-500 na Chr.) / Oudheid

Question 4

Tijdvak 2 (KA’s)

Answer 4

• De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap in de Griekse stadstaat
• De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
• De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde
• De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa
• De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten

Question 5

Tijdvak 3 (volledige naam + jaartal)

Answer 5

Tijd van monniken en ridders (500-1000) / Vroege Middeleeuwen

Question 6

Tijdvak 3 (KA’s)

Answer 6

• De verspreiding van het christendom in geheel Europa
• Het ontstaan en de verspreiding van de islam
• De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid
• Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur

Question 7

Tijdvak 4 (volledige naam + jaartal)

Answer 7

Tijd van steden en staten (1000-1500) / Hoge en late Middeleeuwen

Question 8

Tijdvak 4 (KA’s)

Answer 8

• De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving
• De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
• Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben
• De expansie van de christelijk wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten

Question 9

Tijdvak 5 (volledige naam + jaartal)

Answer 9

Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600) / Renaissancetijd / 16de eeuw

Question 10

Tijdvak 5 (KA’s)

Answer 10

• Het begin van de Europese overzeese expansie
• Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
• De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid
• De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had
• Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

Question 11

Tijdvak 6 (volledige naam + jaartal)

Answer 11

Tijd van regenten en vorsten (1600-1700) / Gouden Eeuw / 17de eeuw

Question 12

Tijdvak 6 (KA’s)

Answer 12

• Het streven naar absolute macht
• De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de blei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlansdse Republiek
• Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
• De wetenschappelijke revolutie

Question 13

Tijdvak 7 (volledige naam + jaartal)

Answer 13

Tijd van pruiken en revoluties (1700-1800) / Eeuw van de Verlichting / 18de eeuw

Question 14

Tijdvak 7 (KA’s)

Answer 14

• Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
• Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
• Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en daarmee verbonden transatlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme
• De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Question 15

Tijdvak 8 (volledige naam + jaartal)

Answer 15

Tijd van burgers en stoommachines (1800-1900) / Industrialisatietijd / 19de eeuw

Question 16

Tijdvak 8 (KA’s)

Answer 16

• De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving
• Discussies over de ‘sociale kwestie’
• De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
• De opkomst van emancipatiebewegingen
• Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces
• De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

Question 17

Tijdvak 9 (volledige naam + jaartal)

Answer 17

Tijd van de wereldoorlogen (1900-1950) / Eerste helft 20ste eeuw

Question 18

Tijdvak 9 (KA’s)

Answer 18

• De rol van de moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
• Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaal-socialisme
• De crisis van het wereldkapitalisme
• Het voeren van twee wereldoorlogen
• Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
• De Duitse bezetting van Nederland
• Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering
• Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

Question 19

Tijdvak 10 (volledige naam + jaartal)

Answer 19

Tijd van televisie en computer (vanaf 1950) / Tweede helft 20ste eeuw

Question 20

Tijdvak 10 (KA’s)

Answer 20

• De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en e daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog (=Koude Oorlog)
• De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
• De eenwording van Europa
• De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren ‘60 van de 20ste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
• De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen