klasa 3, dział II: Ziemie polskie w I poł. XIX w. Flashcards
pojęcia, daty, postaci związane z Królestwem Polskim, Wielkim Księstwem Poznańskim i Galicją od kongresu wiedeńskiego do powstania styczniowego (140 cards)
1
Q
kiedy zniesienie bariery celnej z Rosją?
A
1822
2
Q
kiedy wprowadzono uwłaszczeniem Prusach ze sprzężeniem (woły + orka)?
A
1816
3
Q
kiedy wprowadzono uwłaszczenie w WKP?
A
1823
4
Q
kiedy powstaje Ziemstwo Kredytowe?
A
1821
5
Q
kiedy powstał Uniwersytet Lwowski?
A
1817
6
Q
kiedy powstał Uniwersytet Warszawski?
A
1816
7
Q
Wolnomularstwo narodowe: rok i założyciel
A
1819 założyciel: Walerian Łukasiński
8
Q
Towarzystwo Patriotyczne: rok, od czego, kto nowym przywódcą i w którym roku
A
1821, 1822 aresztowanie Łukasińskiego, ale TP działa dalej pod dowództwem ppłk. Seweryna Krzyżanowskiego
9
Q
Towarzystwo Patriotyczne: z kim nawiązane kontakty?
A
w 1824 r. nawiązanie kontaktów z dekabrystami
10
Q
spisek w Szkole Podchorążych
A
Piotr Wysocki w 1823
11
Q
skutek spisku podchorążych
A
w 1827-28 aresztowania i kary (proces prowadzony przez senatorów)
12
Q
kto przewodził legalnej opozycji tzw. kaliszanom?
A
Wincenty i Bonawentura Niemojewscy
13
Q
kto dowodził Radą Administracyjną?
powstanie listopadowe
A
Adam Jerzy Czartoryski
Joachim Lelewel
Józef Chłopicki
14
Q
co odnowiło działalność? (pow. listopadowe)
A
Towarzystwo Patriotyczne (Mochnacki i Lelewel)
15
Q
kto i kiedy został pierwszym dyktatorem powstania
A
Chłopicki, 5.12.1830
16
Q
co wysłano do cara? (pow listopadowe)
A
wysłano delegację z żądaniem o przestrzeganie konstytucji
17
Q
kiedy sejm ogłosił powstanie narodowe (powstanie listopadowe)?:
A
18.12.1830
18
Q
odpowiedź cara na delegację?
A
1.1.1831 car odmówił
19
Q
kto jest następnym dyktatorem?
A
Radziwiłł
20
Q
kiedy nastąpiła detronizacja dynastii Romanowów przez sejm?:
A
25.01.1831r.
21
Q
gdzie przeszła władza? kto stał na czele?:
A
29.12.1830 władza przeszła w ręce powstałego, pięcioosobowego Rządu Narodowego, na którego czele stał Adam Jerzy Czartoryski
22
Q
dyktatorzy powstania
A
Chłopicki, Radziwiłł, Skrzynecki, Dembiński, Małachowski, Krukowiecki, Umiński, Rybiński
Miał) Chłop(icki) Rad(ziwiłł)y Skrzyn(ecki)kę Demb(iński)ową Mał(achowski)ych Kruk(owiecki)ów Um(iński)azanych Ryb(iński)ami
23
Q
bitwa pod Stoczkiem
A
14.02,Dwernicki, wygrana
24
Q
Olszynka Grochowska,
A
28.02.,Chłopicki, wygrana
25
Wawer,
31.03, Skrzynecki, wygrana
26
Dębe Wielkie
31.03, Skrzynecki, wygrana
27
Iganie,
10.04, Prądzyński, wygrana
28
Ostrołęka,
26.05, Skrzynecki, przegrana
29
powstanie na ziemiach zabranych
w lutym- marcu 1831
30
szturm na Wolę
zdobycie Warszawy przez Rosjan i śmierć gen. Józefa Sowińskiego w dniu 6.09.1831
31
koniec powstania listopadowego
23.09.1831
32
jakie były fale emigracyjne?
pierwsza- po powstaniu listopadowym 1831
druga- z Prus, gdzie wydawano powstańców Rosjanom 1832-33
trzecia- po powstaniu w 1846
czwarta- po Wiośnie Ludów 1848
33
jakie były kierunki emigracji?:
Europa: Francja, WB, Belgia, Hiszpania, Szwajcaria
Afryka: Algieria, Turcja
Ameryki: USA, Argentyna, Brazylia
34
Towarzystwo Demokratyczne Polskie (TDP) lata:
1832-62
35
Towarzystwo Demokratyczne Polskie (TDP) przyszły ustrój
republika
36
Towarzystwo Demokratyczne Polskie (TDP) sposób odzyskania niepodległości:
walka w ramach walki ogólnoeuropejskiej, a później trój zbiorowe powstanie
37
Towarzystwo Demokratyczne Polskie (TDP)
| kwestia chłopska:
uwłaszczenie bez odszkodowania
38
Towarzystwo Demokratyczne Polskie (TDP) przywódcy, kraj działalności:
Tadeusz Krępowiecki,Tomasz Malinowski, Wiktor Heltman
Francja
39
Węglarstwo lata
1833-35
40
Węglarstwo przyszły ustrój:
republika
41
Węglarstwo sposób odzyskania niepodległości
ogólnoeuropejska rewolucja
42
Węglarstwo kwestia chłopska
nie zajmowali się tym
43
Węglarstwo przywódcy kraj:
Karol Borkowski, Seweryn Goszyński, Henryk Dąbrowski
| Francja, Galicja
44
Hotel Lambert lata
1831-61
45
Hotel Lambert przyszły ustrój:
monarchia konstytucyjna
46
Hotel Lambert sposób odzyskania niepodległości:
korzystna sytuacja międzynarodowa, konflikt między zaborcami, działalność dyplomatyczna
47
Hotel Lambert kwestia chłopska
oczynszowanie i uwłaszczenie z odszkodowaniem
48
Hotel Lambert przywódcy kraj
A.J. Czartoryski, Józef Bem, Andrzej Zamoyski
| Francja
49
Młoda Polska lata:
1834-1838
50
Młoda Polska przyszły ustrój
republika
51
Młoda Polska sposób odzyskania niepodległości
walka ogólnoeuropejska
| kwestia chłopska: uwłaszczenie chłopów
52
Młoda Polska przywódca kraj:
Joachim Lelewel Szwajcaria
53
Młoda Polska kwestia chłopska:
uwłaszczenie chłopów
54
Gromady Ludu Polskiego lata:
1835-46
55
Gromady Ludu Polskiego przyszły ustrój
socjalistyczna republika (socjalizm utopijny)
56
Gromady Ludu Polskiego sposób odzyskania niepodległości:
rewolucja, powstanie narodów europejskich
57
Gromady Ludu Polskiego kwestia chłopska:
własność wspólna
58
Gromady Ludu Polskiego przywódcy kraj
Stanisław Worcell, Tadeusz Krępowiecki
| Wielka Brytania
59
Stowarzyszenie Ludu Polskiego
przywódcą był Szymon Konarski, działał w Warszawie, aresztowany w 1839 r.
60
Związek Chłopski
kto był przywódcą?: przywódcą był ksiądz Piotr Ściegienny, założone w 1838 r., działało na Lubelskim, Sandomierskim, Kieleckim, Radomskim
do czego nawoływał? Co napisał?: nawoływał chłopów do powstania, napisał list od papieża Grzegorza (nazwa “list ojca świętego Grzegorza papieża)
61
Związek Narodu Polskiego
kto był przywódcą?: przywódcą był Edward Dembiński (czerwony kasztelanic), 1839
dokumenty: “katechizm demokratyczny” i “O prawach żywotnych narodu”
62
Związek Plebejuszy
kto przywódcą?: przywódcą Walenty Stefański, 1842, Poznań
| namawiał do rewolucji, chciał uwłaszczenia i prawa do pracy
63
kiedy wybuchło powstanie krakowskie?
21/22.02.1846 r.
64
co utworzono powstanie krakowskie
Rząd Narodowy
65
kto zasiadał w RN powstanie krakowskie
Jan Tyssowski (Galicja)
Ludwik Gorzkowski (Kraków)
Aleksander Grzegorzewski (KP)
66
co ogłosił RN? powstanie krakowskie
Manifest do Narodu, w którym:
proklamowano powstanie na 3 zaborach
ogłoszono zniesienie przywilejów stanowych i różnic społecznych
zlikwidowano pańszczyznę i czynsz
bezrolnym chłopom obiecano ziemię za udział
głosił oddanie chłopom ziemi na własność
67
kto i kiedy ogłosił się dyktatorem powstania krakowskiego?:
27.02 Jan Tyssowski
68
kiedy oddają Kraków i upada powstanie krakowskie?
4.03.1846 r.
69
kiedy i gdzie zostaje zawarta ugoda między polakami i prusami?
11.04.1848 w Jarosławcu zostaje zawarta ugoda między Prusakami i Polakami
70
kiedy wybuchło powstanie polacy vs prusacy (WL)?
29.04.1848 r.
71
kiedy i gdzie zaczyna się WL w Galicji?
Lwów i Kraków, marzec 1848
72
co i kiedy wydał gubernator Galicji (WL w galicji)
Franz Stadion wydał patent cesarski na likwidację pańszczyzny 22.04.1848 r.
73
stan oblężenia Galicji (stan wyjątkowy)
od listopada 1848 do 1854 r.
74
kto zostaje mianowany gubernatorem Galicji (WL)? Do kiedy?
Bach do 1859, nazywa się ten okres erą Bacha
75
powstanie miast Wiosny Ludów
Giżycko: od Gustawa Gizewiusza, za szerzenie świadomości narodowej na Mazurach
Mrągowo: od Krzysztofa Mrongowiusza, za szerzenie świadomości narodowej na Kaszubach
76
kim był Józef Lompa?:
działał na terenach Śląska
77
jakie były ośrodki kultury?: (przed 1830)
Ossolineum we Lwowie
Biblioteka Raczyńska w Poznaniu
Zbiory w Puławach
Towarzystwo Przyjaciół Nauki w Warszawie
78
kim był Gorczakow
namiestnik KP przed powstaniem styczniowym
79
kiedy i co utworzył Gorczakow?
14.02.1861 Gorczakow utworzył Delegację Miejską
80
kto wchodził w skład Delegacji Miejskiej
w skład wchodzili millenerzy i Aleksander Wielopolski
81
na jakim stanowisku zostaje umieszczony Aleksander Wielopolski po powrocie do polityki?
zostaje naczelnikiem Rządu Cywilnego
82
1862 co mówią ukazy?
równouprawnienie żydów
oczynszowanie chłopów
język polski językiem nauczania
mniejsze koszta edukacji
83
pierwszy dyktator powstania styczniowego?
Ludwik Mierowsławski
84
drugi dyktator pow styczniowego
Marian Langiewicz
85
ostatni dyktator powstania styczniowego
Romuald Traugutt 17.10.1863
86
bitwa pod Opatowem kiedy? kto dowodził?
21. 10. 1863 Józef Hauke-Bosak
87
skutki III rozbioru Polski
kryzys ekonomiczny (eksploatacja terenów i ludności)
zmiany ustrojowe na terenach zaborów
88
jakie były programy działań po III rozbiorze
- rezygnacja z walki zbrojnej
- wywołanie ogólnonarodowego powstania
- współpraca z rewolucyjną Francją (prowadziła wojnę z Rosją, Prusami i Austrią; I koalicja antyfrancuska)
89
pierwsze organizacje konspiracyjne po III rozbiorze
Centralizacja- Galicja
Towarzystwo Republikanów Polskich- Warszawa
90
kierunek emigracji po upadku Rzeczpospolitej
Paryż
91
jakie organizacje polityczne powstały w Paryżu po upadku Rzeczpospolitej
Agencja (umiarkowana)
Deputacja (radykalna)
ich celem było utworzenie polskich oddziałów u boku Francji
92
gdzie dyrektoriat francuski utworzył legiony polskiej
we Włoszech, a dokładniej w Republice Lombardzkiej, gdzie walczyły wojska pod wodzą gen. Napoleona Bonaparte
93
utworzenie Legionów Polskich we Włoszech
1797 r., gen. Jan Henryk Dąbrowski
94
gdzie walczyły Legiony Polskie
w kampanii przeciwko Państwu Kościelnemu i Królestwu Neapolu (po pokoju w Campo Formio)
w czasie walk z II koalicją antyfrancuską (np. Magnano, Trebbią)
95
kto utworzył Legię Naddunajską w 1799 r.
gen. Karol Kniaziewicz, w Alzacji i Lotaryngii
brała udział w bitwie pod Hohenlinden w 1800 r.
96
gdzie wysłano Legiony Polskie po pokoju w Luneville (1801 r.)
na Santo Domingo, skąd wróciło zaledwie ok. 300 z nich
część skierowano do państw włoskich
Napoleon wysłał część wojsk na Haiti, aby stłumić powstanie (1791-1804)
97
do czego doprowadziły Legiony Polskie
wykształciły kadrę oficerską
podtrzymała tradycję walki o niepodległość i idee demokratyczne
98
autor Mazurka Dąbrowskiego/Pieśni Legionów Polskich we Włoszech
Józef Wybicki, 1797 r.
99
gdzie zaczęły powstawać oddziały na wieść o zwycięstwach Napoleona (Austerlitz, Jena i Auerstaedt, 1806 r.)
w Wielkopolsce (powstańcy)
gen. Dąbrowski (regularne oddziały)
100
powołanie Komisji Rządzącej przez Napoleona
1807 r., na jej czele stał Stanisław Małachowski, a władzę zwierzchnią nad armią miał ks. Józef Poniatowski
101
pokój w Tylży
7 lipca 1807 r.
z ziem zaboru II i III utworzone zostaje Księstwo Warszawskie, jego władcą był Fryderyk August Wettin
Gdańsk stał się wolnym miastem
102
oktrojowanie konstytucji Księstwa Warszawskiego
22 lipca 1807 r.
103
konstytucja Księstwa Warszawskiego
oparta na konstytucji francuskiej
ustrój monarchii konstytucyjnej i ograniczony trójpodział władzy
podział administracyjny na 6 departamentów
wszyscy obywatele są równi i wolni
poszerzenie praw mieszczan
104
wprowadzenie kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim
1808 r.
105
organy władzy Księstwa Warszawskiego
Monarcha- władza ustawodawcza i wykonawcza
Zgromadzenie Narodowe- władza ustawodawcza
Rada Stanu i Rada Ministrów- władza wykonawcza
Niezawisłe sądy- władza sądownicza
106
gdzie walczyły wojska Księstwa Warszawskiego
w 1808-1812 r. przeciwko powstańcom hiszpańskim (szarża pod Somosierrą)
wojna z Austrią (1809 r.)
wojna z Rosją (1812 r.)
107
bitwa pod Raszynem (wojna z austrią)
kwiecień 1809 r., wojska ks. Józefa Poniatowskiego starły się z Austriakami
108
skutki wojny z Austrią (1809 r.)
dzięki zajęciu Krakowa, Zamościa czy Lublina i pokonanie Austriaków w bitwie pod Wagram przez Napoleona do KW przyłączono cztery departamenty: krakowski, lubelski, radomski i siedlecki
109
wojna z Rosją
wyprawa Napoleona na Moskwę z 1812 r., która miała dać Polakom niepodległość
ok. 100 tys. polskich żołnierzy brało udział w tej wojnie
bitwy pod Smoleńskiem, Borodino
110
bitwa pod Lipskiem
1813 r., ginie ks. Józef Poniatowski, porażka kampanii
111
skutki istnienia Księstwa Warszawskiego (1807-1815)
unowocześnienie polskiego społeczeństwa i administracji
rozwój szkolnictwa
odrodzenie polskiej kultury i nauki
ożywienie gospodarki
utorowanie drogi do powstania Królestwa Polskiego w 1815 r.
wzmocnienie świadomości narodowej
możliwość wyszkolenia polskich kadr dla szkolnictwa i administracji
112
ustalenia kongresu wiedeńskiego wobec Księstwa Warszawskiego
utworzone zostaje Królestwo Polskie (Rosja), Wielkie Księstwo Poznańskie (Prusy) i Wolne Miast Kraków (Rzeczpospolita Krakowska)
113
ustrój Królestwa Polskiego
KP było połączone unią personalną z Rosją (Aleksander I)
została oktrojowana konstytucja, wg. której KP było monarchią konstytucyjną
114
konstytucja Królestwa Polskiego
27 listopada 1815 r., Adam Jerzy Czartoryski był jej głównym autorem
115
co gwarantowała konstytucja KP
własny sejm
niezawisłe sądownictwo
odrębne od rosyjskich organy władzy
własną armię
szerokie prawa obywatelskie np. wolność druku, wolność osobistą
116
organy władzy wykonawczej w Królestwie Polskim
król (car Rosji) sprawował władzę wykonawczą poprzez namiestnika, Radę Administracyjną i Radę Stanu
117
organ władzy ustawodawczej w Królestwie Polskim
sejm:
zwoływany co 2 lata na 30 dni
składał się z króla, izby poselskiej oraz senatu
uchwalał budżet państwa, podatki, sprawy cywilne, administracyjne, kryminalne, prowadził politykę monetarną
118
kto objął funkcję naczelnego wodza wojska polskiego
brat cara wielki książę Konstanty
119
kto był pozakonstytucyjnym pełnomocnikiem cara w KP
senator Nikołaj Nowosilcow
120
do czego doprowadził Nikołaj Nowosilcow
rozbudowa policji politycznej i wdrożenia cenzury prewencyjnej w 1819 r.
121
zniesienie jawności obrad sejmowych w KP
1825 r.
122
kto przyjął postawę lojalistyczną wobec zaborcy
gen. Józef Zajączek i inni generałowie wojska polskiego
123
kto był ministrem oświaty na początku istnienia KP
Stanisław Kostka Potocki (rozbudował siec szkół elementarnych, średnich i zawodowych)
124
instytucje edukacji i nauki w Warszawie
Uniwersytet Warszawski w 1816 r.
Konserwatorium Muzyczne w 1821 r.
Instytut Politechniczny w 1830 r.
125
kto działał w Towarzystwie Przyjaciół Nauk
Stanisław Staszic, Julian Ursyn Niemcewicz, Adam Mickiewicz, Aleksander Fredro, Stanisław Kostka Potocki, Joachim Lelewel
126
modernizacja rolnictwa w Królestwie Polskim
odchodzenie od pańszczyzny na rzecz oczynszowania chłopów
stosowanie żelaznych narzędzi
wprowadzenie płodozmianu i nawozów
127
kto pełnił funkcję ministra skarbu w latach 1821-1830
Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki
128
utworzenie Banku Polskiego
1828 r.
129
miejsca koncentracji przemysłu, które rozwinęły się dzięki Franciszkowi Ksaweremu Druckiemu-Lubeckiemu
Łódzki Okręg Przemysłowy
Zagłębie Dąbrowskie
Staropolski Okręg Przemysłowy
130
budowa kanału augustowskiego
1824-1838 r., gen. Ignacy Prądzyński
131
kto był namiestnikiem Wielkiego Księstwa Poznańskiego
książę Antonii Henryk Radziwiłł (pełnił tą rolę do 1831 r., kiedy zniesiono tą funkcję z powodu powstania listopadowego)
132
jak funkcjonował sejm w Wielkim Księstwie Poznańskim
sejm prowincjonalny był zwoływany co 3 lata (charakter opiniodawczy i doradczy)
133
konstytucja Rzeczpospolitej Krakowskiej
1815 r., współtworzona przez ks. Adama Jerzego Czartoryskiego
134
postanowienia konstytucji Wolnego Miasta Kraków
władza ustawodawcza: Zgromadzenie Reprezentantów
władza wykonawcza: senat i prezes
język urzędowy i wykładowy: polski
135
instytucje naukowe Wolnego Miasta Kraków
Uniwersytet Jagielloński (tak określany od 1817 r.)
Towarzystwo Naukowe (założone w 1815 r.)
136
instytucje naukowe działające na ziemiach zabranych (zabór rosyjski)
Uniwersytet Wileński, Liceum Krzemienieckie na Wołyniu
137
jak nazywano tereny przyłączone do Austrii
Królestwo Galicji i Lodomerii
138
jak funkcjonowała Galicja i Lodomeria
rządzili urzędnicy niemieccy lub czescy
administracja i szkolnictwo całkowicie zgermanizowane
rozbudowana policja polityczna
139
utworzenie Galicyjskiego Sejmu Stanowego
1817 r., obrady w języku polskim
140
czego nie zrobiono w Galicji
nie uwłaszczono chłopów, nie zniesiono pańszczyzny
