Kolokwium - P. Organizacji i Zarządzania Flashcards
(149 cards)
1
Q
Kto jest przedstawicielem Naukowej Organizacji Pracy?
A
Friedrick Taylor
2
Q
Jaki jest głowny cel Naukowej Organizacji Pracy?
A
Maksymalizacja pracy
3
Q
Kto jest przedstawicielem Klasycznej Teorii Organizacji?
A
H. Fayol
4
Q
Co to jest Kładka Fayola
A
system komunikacji w hierarchicznej strukturze organizacji
5
Q
Na jakie funkcje została podzielona administracja organizacji według Klasycznej Teorii Organizacji?
A
Funkcje: Techniczna, Handlowa, Rachunkowa, Finansowa, Ochronna, Administracyjna (kierownicza)
6
Q
Co to jest Piramida Uzdolnień?
A
umiejętności kierownika zależą od jego pozycji w hierarchii (Klasyczna Teoria Organizacji)
7
Q
Kto jest głównym przedstawicielem Nurtu Stosunków Międzyludzkich?
A
E. Mayo
8
Q
Jakie są wady Nurtu Stosunków Międzyludzkich?
A
Konflikt między dyscypliną a autonomią pracownika; Brak jasnych procedur; Pozorne humanizowanie pracy
9
Q
Na czym polegał eksperyment w zakładach pracy Hawthrone?
A
Obserwowano jak zmienia się wydajność pracy pracowników przy zgaszonym i zapalonym świetle.
10
Q
Czym jest KONCEPCJA CZŁOWIEKA SPOŁECZNEGO?
A
Wniosek z eksperymentu w zakładach pracy Hawthorne: pracownicy pracują lepiej, niezależnie od tego, czy światło jest włączone czy zgaszone, ponieważ samo poczucie bycia wyjątkowym (wybranie do eksperymentu) i zauważonym przez pracodawcę sprawiało, że praca była bardziej wydajna.
11
Q
Czym jest efekt Hawthorne?
A
Sama obecność badacza wpływa na obserwowany efekt społeczny (obecność badaczy zwiększała wydajność pracy pracowników)
12
Q
Uszereguj chronologicznie nurty organizacji i zarządzania
A
Naukowa organizacja pracy, Klasyczna Teoria Organizacji razem z Nurtem Stosunków Międzyludzkich, Szkoła Behawioralna razem z Nurtem Ilościowym
13
Q
Wymień dwa nurty klasyczne w organizacji
A
Naukowa Organizacja Pracy i Klasyczna Teoria Organizacji
14
Q
Jak Fayol nazwał funkcje kierowniczą?
A
funkcją administracyjną
15
Q
Jak inaczej nazywa się Klasyczna Teoria Organizacji?
A
Szkoła uniwersalistyczna lub Kierunek administracyjny
16
Q
Jakie są dwa główne zainteresowania Nurtu Behawioralnego?
A
- Skupienie się na motywacji pracownika
- Skupienie się na tym, jak zachowanie pracownika przekłada się na funkcjonowanie całej organizacji
17
Q
Co oznacza koncepcja CZŁOWIEKA SAMOREALIZUJĄCEGO SIĘ?
A
Człowiek może się rozwijać (samorealizować) tylko, gdy zaspokojone są jego podstawowe potrzeby. Samorealizacja jest najważniejszym celem człowieka jako istoty żywej.
18
Q
Co oznacza koncepcja CZŁOWIEKA ZŁOŻONEGO?
A
Inaczej Teoria X i Y: McGregor podzielił ludzi na X - nielubiących pracy i Y - kochających swoją pracę
19
Q
Głowny cel szkoły Human Relations to…
A
…poprawa wydajności i zintegrowanie pracownika
20
Q
Na czym polegał nacisk na komunikację w Nurcie Behawioralnym?
A
Nurt Behawioralny kładł nacisk na komunikację między pracownikami a także kierownictwem; zachęcano do uczestniczenia w projektach, aby pracownik czuł, że ma wpływ na losy firmy
21
Q
Co było fundamentem Szkoły Ilościowej?
A
Matematyka, modele matematyczne do analizowania i usprawniania pracy organizacji
22
Q
Jakie są dwa nurty w Szkole Ilościowej i czym się różnią od siebie?
A
Ilościowa Szkoła Zarządzania (zmatematyzowana) i Zarządzanie Operacyjne (mniej zmatematyzowana, np. symulacje)
23
Q
Co to jest analogia trafna?
A
Analogia między członem porównywanym i porównujący jest bliska, łatwo zrozumieć znaczenie
24
Q
Co to jest analogia nośna?
A
Analogia między członem porównywanym i porównującym jest daleka, potrzeba więcej czasu na jej odczytanie
25
Czym były interdyscyplinarne zespoły badań operacyjnych?
Stworzone przez Nurt Ilościowy, spotkania przedstawicieli podstaw nauki, np. fizyków, lekarzy, którzy opracowywali modele usprawniające pracę organizacji
26
Wymień cechy skutecznej organizacji.
1. Skłonność do działania
2. Trzymanie się swojej specjalności
3. Trzymanie się blisko klienta
4. Wydajność dzięki ludziom
5. Motywacja przez wartości
6. Autonomia i przedsiębiorczość
7. Jednoczesna dyscyplina i swoboda
8. Prosta struktura, nieliczny sztab
27
Jakie są składowe elementy struktury organizacyjnej?
1. Stanowiska pracy
2. Komórka organizacyjna, kierownik i jego pracownicy
28
Co to jest komórka organizacyjna?
stanowiska pracy pełniące podobną funkcję, np. dział
29
Jakie są rodzaje komórek organizacyjnych i czym się charakteryzują?
1. Liniowa - bezpośrednio realizuje misje organizacji (np. Dział Psychologii Klinicznej, Dział Psychologii Biznesu)
2. Sztabowa - pełni funkcję wspomagającą (np. Informatycy, Sekretariat)
30
Wymień 3 typy struktur organizacji
Hierarchiczna, Organiczna, Pośrednia
31
Jakie znasz hierarchiczne struktury organizacji?
funkcjonalne
liniowe
liniowo-sztabowe
32
Jakie znasz organiczne struktury organizacji?
sieciowe
zespołów zadaniowych (zadaniowe, projektowe)
33
Jakie znasz pośrednie struktury organizacji?
macierzowe
dywizjonalne
34
Czym się charakteryzują struktury hierarchiczne organizacji?
-Jasny podział pracy, obowiązków, władzy
-Silna hierarchizacjia - decyzje idą "od góry"
-Przepisy - liczne i szczegółowe
35
Czym się charakteryzują organiczne struktury organizacji?
-Luźno określone zadania
-Przepisy - dot. zasad ogólnych
-Nie ma kierownika (może być szef grupy projektowej)
-Stosunki podporządkowania - wzajemne
36
Które struktury organizacji mają jedność rozkazodawstwa?
Liniowa
Liniowo-sztabowa
Dywizjonalna
37
Od czego zależy struktura organizacji?
Od: charakteru otoczenia,
celu organizacji
kultury organizacji
technologii wykorzystywanych w organizacji
38
Opisz strukturę liniową organizacji
* jedność rozkazodawstwa
* silna hierarchia
* duża sztywność
* wysoka formalizacja -> długie procesy decyzyjne
* tylko w **mikro** firmach (do 9 pracowników)
39
Opisz wady i zalety struktury liniowo-sztabowej
WADY:
- Jedna osoba podejmuje ostateczną decyzję
- Delegowanie uprawnień: osoba na niższym szczeblu podejmuje decyzję, ale odpowiedzialność spada na osobę u góry
ZALETY:
- Jedność rozkazodawstwa
- Sztab do wspierania w podejmowaniu decyzji
- Zależności funkcjonalne mogą przebiegać inaczej niż służbowe
40
Jaka jest najpopularniejsza struktura organizacyjna w Polsce?
sttukruta liniowo-sztabowa
41
Opisz wady i zalety struktury funkcjonalnej
WADY:
- brak jedności rozkazodawstwa
- każdy kierownik odpowiada za każdy oddział = trudno znaleźć winowajcę problemu
- problem z przyznawaniem się do winy kierowników
- wchodzenie sobie nawzajem w kompetencje
- najlepiej przydaje się do organizacji produkujących 1 konkretny produkt
ZALETY:
- podział funkcji jest przydatny na niższych szczeblach
- gry brakuje kierownika, można zwrócić się o pomoc do drugiego
- specjalistyczna kontrola w pionach
42
Opisz strukturę zadaniową organizacji
-Nastawiona zadaniowo - Task force = grupy realizują konkretne zadania
-Tworzenie tymczasowych struktur (np. narady)
-Dobre wykorzystywanie ekspertów zgodnie z zapotrzebowaniem
-Elastyczność!
43
Opisz sieciową strukturę organizacji
-Bardzo duża elastyczność!
-Tymczasowy związek kilku niezależnych przedsiębiorstw
-Brak hierarchii
-Minimalny stopień sformalizowania
-Koncepcja organizacji wirtualnej
44
Opisz wady i zalety struktury dywizjonalnej
WADY:
- Wiele dywizji = wolniejsze podejmowanie decyzji
- Silne dywizje mogą chcieć dyktować warunki centrali
ZALETY:
- Pracownicy podzieleni na dywizje = duża autonomia i swoboda
- Szybkie podejmowanie decyzji w obrębie dywizji
45
Jaką strukturę organizacji reprezentuje Dunder Mifflin?
Dywizjonalną
46
Do jakiego rozmiaru firm pasuje struktura dywizjonalna?
Dużych, powyżej 250 pracowników (np. Uniwersytet)
47
Opisz wady i zalety struktury macierzowej organizacji
WADY:
- wysokie koszty zarządzania
- długi czas realizacji zadań
- czasem niewiadomo komu raportować o sytuacji
- kierownicy działu i projektu mogą nie współpracować ze sobą = chaos
ZALETY:
- specjaliści różnych dziedzin pracują w 1 celu
- sprzyja współpracy
- pracownicy identyfikują się z celami
- swobodny przepływ informacji
- synergia, elastyczność, integracja
48
W jakim przemyśle pojawia się macierzowa struktura organizacji?
W przemyśle kosmicznym, po raz pierwszy w NASA
49
Co to jest Metoda portfelowa?
Ocenia "portfel firmy" - kierunki działania firmy
50
Jakie wymiary produktów obejmuje Boston Consulting Group (jeden z rodzajów analizy portfelowej)?
Gwiazda - dynamiczny rynek, produkt przynosi dużo zysków; aspiruje do bycia Dojną krową
Dojna krowa - produkt "sam na siebie zarabia", nie potrzebuje inwestowania
Pies - produkt mało się sprzedaje, słaby rynek; firma powinna zrezygnować z Psów
Znak zapytania - perspektywy rozwoju, ale niepewne; może kiedyś być Gwiazdą
51
Jakie są dwa wymiary metody portfelowej BCG?
1. Tempo wzrostu runku (market growth)
2. Wielkość sprzedaży (market share)
52
Jak można analizować kulturę organizacji?
3 konteksty:
1. Rzeczowy - normy i wartości organizacji; nie oceniamy jej jako dobrej/złej
2. Czynnościowy - jak dobrze pracownicy znają zasady, techniki postępowania...
3. Atrybutowy - wzorce moralne i zwyczaje wśród pracowników
53
Porównaj kulturę VS klimat organizacji
Kultura:
- pochodzi z socjologii
- zjawisko głębokie, nieświadome
- symbole, historie, mity
- badanie kultury: metody jakościowe, wywiad, obserwacje, opisy; ukierunkowanie na całą historię organizacji
Klimat:
- pochodzi z psychologii
- zjawisko powierzchowne, świadome, zmienne
- istnieje w myślach i odczuciach pracowników
- badanie klimatu: metody ilościowe, kwestionariusze; ukierunkowanie na tu i teraz
54
Jakie są funkcje kultury organizacji?
1. Ustala normy i zasady
2. Pozwala zrozumieć dlaczego pracownicy wyznają właśnie takie wartości
3. Wpływa na codzienność pracowników
4. Integruje
5. Daje unikatowość
55
Opisz składowe kultury wg piramidy Scheina
1. Artefakty (fizyczne, behawioralne, językowe)
2. Normy i wartości (prodeduralne, deklaratywne)
3. Założenia podstawowe
56
Podaj przykłady artefaktów fizycznych, behawioralnych i językowych wg piramidy Scheina
Fizyczne:
- architektura
- logo
- dresscode
Behawioralne:
- sposoby zatrudnienia
- ceremonie
- tradycje
Językowe:
- mity, historie
- slang
- wspólne wyrażenia
57
Czym są założenia podstawowe wg piramidy Scheina?
uwzględniają kluczowe problemy ludzkiej egzystencji: stosunek do otoczenia, rzeczywistości, czasu, natury człowieka, relacji społecznych
58
Podaj definicję i składowe kultury wg Cz. Sikorskiego
Kultura = zbiór norm i wartości, wyznaczający specyficzny sposób zachowania uczestników organizacji, odróżniający ją od innych.
1. Wzory myślenia
2. Wzory zachowań i postawy
3. Symbole (fizyczne, behawioralne, językowe, osobowe)
59
Opisz klasyfikację kultury wg Cz. Sikorskiego (3 konteksty klasyfikacji kultury)
1. Typ orientacji kulturowej:
- lokalna vs kosmopolityczna
- konserwatywna vs proinnowacyjna
2. Typ identyfikacji
- indywidualizm vs kolektywizm
- elitaryzm vs egalitaryzm
3. Sposób wartościowania działań
- różnorodność vs jednolitość
- fachowość vs doświadczenie
60
Opisz model kultury organizacji wg G. Hofstede
Od centrum do zewnątrz:
wartości -> rytuały -> bohaterowie -> symbole
(+ praktyki, mtóre "dotykają" każdego kręgu)
61
Jak można scharakteryzować kulturę organizacji wg G. Hofstede?
1. Dystans władzy (duży vs mały)
2. Kolektywizm vs indywidualizm (przewaga interesów grupy nad jednostką i odwrotnie)
3. Kobiecość (jakość życia, skromność, czułość) vs męskość (cel, sukces materialny, pewność siebie)
4. Unikanie niepewności (odczuwane zagrożenie w nowych sytuacjach)
5. Orientacja długoterminowa (przyszłość) vs krótkoterminowa (przeszłość+teraźniejszość)
62
Jakie są typy kultur organizacyjnych wg Trompenaarsa i Turnera?
1. Rodzina (kolektywizm, emocjonalność...)
2. Wieża Eiffla (kolektywizm, powściągliwość...)
3. Inkubator (inydiwualizm, emocjonalność...)
4. Pocisk sterowany (indywidualizm, powściągliwość...)
63
Jakie są etapy zmiany kultury w organizacji?
1. Identyfikacja obecnej kultury
2. Ustalenie doecelowego profilu kultury
3. Przeprowadzenie badania kultury obecnej i docelowej w oczach pracowników
4. Opracowanie sposobu przejścia
5. Opracowanie narzędzi, które zmienią zachowania pracowników
6. Monitorowanie zmian i kluczowych czynników sukcesu
64
Jakie są typu klimatu wg Dobrzyńskiego?
1. Autorytarny (kierownictwo ma potrzebę władzy)
2. Biurokratyczny (potrzeba bezpieczeństwa)
3. Towarzyski (potrzeba afiliacji - tworzenia i utrzymywania pozytywnych kontaktów)
4. Innowacyjny (potrzeba osiagnięć)
65
Co to jest klimat?
Klimat = sposób postrzegania sytuacji w miejscu pracy, będącej rezultatem relacji między pracownikiem i organizacją.
66
Co to jest konflikt, jakie ma cechy?
- Sprzeczność interesów
- Posiada strony (najczęściej ludzie/grupy) i podmiot (pogląd, postawa, dobro materialne)
67
Jakie są rodzaje konfliktów?
1. Relacji
2. Danych
3. Interesów
4. Strukturalny
5. Wartości
68
Z czego może wynikać konflikt relacji?
stereotypy, silne emocje, zła komunikacja
69
Z czego może wynikać konflikt danych?
brak informacji, błędne zrozumienie, różnice w interpretacji
70
Z czego może wynikać konflikt interesów?
rzeczowy (pieniądze, czas, dobra metraialne), proceduralny (jak powinien przebiegać proces), psychologiczny (zaufanie, szacunek, uczciwość)
71
Z czego może wynikać konflikt strukturalny?
określenie ról, podział kompetencji
72
Z czego może wynikać konflikt wartości?
różnice światopoglądowe, zwyczaje, różnice etyczne, religijne, piramida wartości
73
Jaki jest najlepszy poziom konfliktu i dlaczego?
Najlepszy poziom konfliktu to umiarkowany, ponieważ zbyt niskie natężenie konfliktu hamuje efektywność organizacji, a zbyt wysokie - wprowadza chaos, wrogość itd.
74
Na czym polega interakcyjny pogląd na konflikt?
Konflikt jest koniecznym i niezbędnym elementem gry, którą jest organizacja. Konflikt może być funkcjonalny (rozwijać firmę) i dysfunkcjonalny (niszczyć firmę).
75
Czym jest "kierowanie konfliktem" wg interakcyjnego poglądu na konflikt?
Kierowanie konfliktem – szereg działań, zmierzających do minimalizowania negatywnych skutków konfliktu dla funkcjonowania organizacji, a jednocześnie wzmacniania jego skutków pozytywnych.
76
Jakie są metody zarządzania konfliktem?
1. Stymulowanie konfliktu
2. Ograniczenie/tłumienie konfliktu
3. Specyficzne metody
77
Jak można stymulować konflikt i kiedy?
Kiedy: gdy natężenie konfliktu jest za małe = nieefektywne
Jak (przykłady):
- blokowanie informacji
- umyślne fałszowanie informacji
- likwidacja stanowisk
- zachęcanie do współzawodnictwa
78
Jak można tłumić konflikt i kiedy?
Kiedy: gdy natężenie jest za duże = chaos
Jak (przykłady):
- jednoczenie grup
- pozytywne informacje o przeciwnikach
- narzucanie "pogodzenia się"
- zastraszanie
- izolacja stron
79
Jakie są specyficzne metody rozwiązywania konfliktów?
1. Dominacja (zastosowanie przymusu przez stronę silniejszą = ukrycie konfliktu, nie rozwiązanie)
2. Wygaszanie konfliktu (ignorowanie konfliktu w nadziei, że sam się rozwiąże)
3. Kompromis - porozumienie dzięki ustępstwom obu stron
80
Jakie wyróżniamy etapy przebiegu konfliktu (Robbinson)?
Etap 1. Opozycja, czyli warunki do wystąpienia konfliktu
Etap 2. Poznanie i personifikacja
Etap 3. Zachowania
Etap 4. Wyniki pozytywne i negatywne
81
Jakie są sposoby rozwiązywania konfliktu?
- Rywalizacja
- Współpraca (onie strony wypracowują rozwiązanie w 100% satysfakcjonujące)
- Kompromis (obie stroby rezygnują z czegoś, by dojść do porozumienia - brak 100% satysfakcji)
- Unikanie (odwlekanie rozwiązania w czasie, by lepiej się przygotować)
- Dostosowanie
82
Co to jest nepotyzm?
Osadzanie na ważnych stanowiskach osób z rodziny bez weryfikacji ich kompetencji (faworyzowanie ze względu na zażyłość, nie na kompetencje)
83
Czym się różni nepotyzm stary od nowego?
1. Nepotyzm stary: rodzice wywierają wpływ na decyzje zawodowe/życiowe swoich dzieci; oczekują, że dzieci podejmą pracę w firmie zarządzanej przez rodziców
2. Nepotyzm nowy: dzieci, podążając śladami swoich rodziców, oczekują, że zostaną zatrudnione w firmie zarządzanej przez rodziców; może prowadzić do niezręcznej sytuacji rodzica
84
Co to jest kronizm?
Inaczej: kolesiostwo, kumoterstwo. Osadzanie na wyższych stanowiskach znajomych i przyjaciół bez weryfikacji ich kompetencji.
85
Czym jest dyskryminacja w pracy?
Poczucie, że jesteśmy nierówno traktowani ze względu na wiek, płeć, narodowość, kolor skóry, religię, poglądy polityczne, orientację seksualną, niepełnosprawność
86
Czym się różni dyskryminacja bezpośrednia od pośredniej?
1. Dyskryminacja bezpośrednia: jawne przejawy, np. oferty pracy tylko dla osób młodych, tylko dla mężczyzn itd.
2. Dyskryminacja pośrednia: proponowanie młodym ludziom czy emerytom tylko umowy „na zlecenie”, nieprzestrzeganie urlopów według kalendarza świąt innych narodowości (np. brak urlopu dla świąt żydowskich, prawosławnych itd.)
87
Co to jest ageizm?
Inaczej: wiekizm, geriatryzm. Dyskryminacja z uwagi na wiek.
88
Co to jest pracoholizm?
Niespecyficzny rodzaj uzależnienia psychicznego, objawiającego się obsesyjnym i wewnętrznym przymusem ciągłego wykonywania pracy kosztem innych czynności, również rodziny, snu i odpoczynku
89
Jakie są filary work - life balance?
1. Praca
2. Rodzina
3. Ja
4. Życie towarzyskie
90
Jakie są rodzaje komunikacji wewnętrznej w organizacji?
1. Formalna
2. Nieformalna
91
Jakie są rodzaje formalnej komunikacji w organizacji?
1. Horyzontalna - osoby na tym samym poziomie
2. Wertykalna zstępująca - informacja od osoby wyżej do osoby niżej
3. Wertykalna wstępująca - informacja od osoby niżej do osoby wyżej
4. Diagonalna - poza oficjalną strukturą, może być mniej formalna (np. dogadywanie się cukierni z piekarnią)
92
Jakie są rodzaje zewnętrznej komunikacji w organizacji?
1. Employer branding
2. Public Relations
3. CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu)
4. Marketing
5. Reklama
93
Jakie istnieją rodzaje barier komunikacyjnych?
1. interpersonalne (związane z osobą nadawcy i odbiorcy)
2. wynikające z braku umiejętności komunikacji
3. związane z jakością informacji
4. generowane przez środowisko fizyczne/społeczne
5. organizacyjne
94
Czym się różni bycie uciszonym od zachowania milczenia?
1. Bycie uciszonym (decyzja automatyczna, efekt socjalizacji, może być związane z poczuciem bycia gorszym)
2. Zachowanie milczenia (taktyczne działanie, efekt kalkulacji zysków i strat, nie narusza poczucia własnej wartości)
95
Jakie są powody milczenia w organizacji?
- nie chcę stwarzać problemów
- boję się zniszczyć czyjeś relacje
- czuję, że nic to nie zmieni - bezradność
- nie ufam przełożonemu - kultura nie sprzyja komunikacji
96
Jakie są rodzaje milczenia w organizacji?
1. Milczenie przyzwalające
2. Milczenie obronne
3. Milczenie prospołeczne
4. Milczenie oportunistyczne
97
Czym jest milczenie przyzwalające?
wynika z przekonania, że upublicznianie pomysłów nic nie zmieni, ponieważ i tak nikt nie wysłucha, nic to nie zmieni
98
Czym jest milczenie obronne?
wynika ze strachu, że ujawnienie własnych poglądów może narazić pracownika negatywne konsekwencje
99
Czym jest milczenie prospołeczne?
milczę, by nie zaszkodzić grupie i zachować relację
100
Czym jest milczenie oportunistyczne?
wynika z chęci zachowania informacji dla siebie, dla własnych korzyści
101
Co oznacza skrót CSR?
Corporate Social Responsibility - Społeczna odpowiedzialność biznesu
102
Jakie obszary może obejmować CSR?
1. Ład organizacyjny
2. Prawa człowieka
3. Stosunki pracy
4. Środowisko
5. Sprawiedliwe praktyki rynkowe
6. Relacje z konsumentami
7. Zaangażowanie społeczne
103
Jakich narzędzi używa CSR?
1. Kampanie społeczne
2. Kodeks etyczny przedsiębiorstwa
3. Wolontariat pracowniczy
4. Inwestycje w ekologię i przeciwdziałanie negatywnym zmianom środowiska naturalnego
5. Marketing zaangażowany społecznie
6. Nadzór korporacyjny
7. Raporty społeczne
8. Inwestycje społecznie odpowiedzialne
104
Scharakteryzuj menedżera
- relacja władzy
- opiera się na autorytecie formalnym
- budzi lęk
- wyznacza zadania i sposób wykonania
105
Scharakteryzuj lidera
- relacja wpływu
- opiera się na własnym autorytecie
- budzi zainteresowanie
- wyznacza wyniki i tempo pracy
106
Scharakteryzuj lidera transakcyjnego
- zarządza przez krytykę (bierna = krytykuje w momencie błędu; czynna = czuwa nad procesem, działa proaktywnie)
- warunkuje nagradzaniem za realizowanie celów
107
Scharakteryzuj lidera transformacyjnego
- lider i podwładni zmieniają siebie nawzajem
- wzbudza entuzjazm, zachęca do osobistego zaangażowania
- traktuje indywidualnie
- inspiruje i motywuje
- jest wyidealizowanym przykładem
108
Jakie są założenia Teorii X i Y wg McGregora?
Teoria X:
- ludzie nie lubią pracy i starają się jej unikać
- menedżerowie muszą kontrolować i pilnować pracowników, grozić w razie nieposłuszeństwa
Teoria Y:
- praca to naturalna część życia, ludzie ją lubią
- ludzie mają wewnętrzną motywację do pracy, jeśli czują się do niej przywiązani
109
Jakie są założenia Teorii Z (wg Ouchi)
- w zespole musi być atmosfera współpracy
- kolektywizm - zespołowe podejmowanie decyzji
- zarządzanie partycypacyjne
- zatrudnienie długookresowe i przywiązanie do firmy
110
Co stanowiło motywację dla pracownika w nurcie Human Relations?
potrzeby społeczne pracowników
111
Co stanowiło motywację dla pracownika w Naukowej Organizacji Pracy?
bodźce finansowe
112
Co stanowiło motywację dla pracownika w podejściu behawioralnym?
uczestnictwo pracownika w różnych sprawach firmy
113
Czym jest motywacja?
Motywacja = stan gotowości człowieka do podjęcia jakiegoś działania
114
Jakie mamy rodzaje teorii motywacji?
1. Teorie treści
2. Teorie procesu
3. Teorie wzmocnień
115
Jakie są teorie treści?
1. Hierarchia potrzeb, Maslow
2. Teoria ERG, Alderfer
3. Dwuczynnikowa teoria potrzeb, Herzberg
4. Jednostkowa teoria potrzeb, McClelland
116
Jakie są teorie procesu?
1. Teoria procesu, Vroom
2. Teoria sprawiedliwości, Adams
117
Jaka jest teoria wzmocnień?
Teoria wzmocnień Skinnera
118
Opisz Jednostkową teorię potrzeb McClellanda
- teoria treści
- 3 potrzeby: władzy, afiliacji, osiągnięć
119
Jaki jest według MClellanda kierowniczy wzorzec motywacji?
Osoby na stanowiskach kierowniczych powinny mieć wzorzec motywacji:
- silna potrzeba władzy
- niska potrzeba afiliacji
- przeciętna potrzeba osiągnięć
120
Opisz piramidę Maslowa
Od góry:
Potrzeby samorealizacji
Potrzeby uznania
Potrzeby przynależności
Potrzeby bezpieczeństwa
Potrzeby fizjologiczne
121
Czym jest zasada deficytu w teorii Maslowa?
Zasada deficytu – motywuje mnie potrzeba; kiedy zaspokajam potrzebę – nie mam motywacji, a więc szukam kolejnej
122
Czym jest zasada rozwoju w teorii Maslowa?
Zasada rozwoju – motywuje mnie niezaspokojona potrzeba, która jest najniższa w hierarchii
123
Jakie potrzeby motywują człowieka wg Teorii ERG Alderfera?
1. Potrzeby egzystencjalne (existence)
2. Potrzeby kontaktów (relatedness)
3. Potrzeby wzrostu (growth)
124
Jak potrzeby Alderfera odnoszą się do potrzeb wg Maslowa?
Potrzeby egzystencjonalne --> Potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa
Potrzeby kontaktów --> Potrzeby przynależności i uznania
Potrzeba wzrostu --> Potrzeba samorealizacji
125
Czym jest zjawisko **frustracji i regresji** wg Teorii ERG Alderfera?
Frustracja i regresja – kiedy nie jesteśmy w stanie zaspokoić jakieś potrzeby, to nasza uwaga kieruje się na te potrzeby, które są akurat możliwe do zaspokojenia
126
Jakie dwa wymiary zawiera Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga?
Brak zadowolenia < > Zadowolenie
Niezadowolenie < > brak niezadowolenia
127
Od czego zależy niezadowolenie pracownika wg Herzberga?
od **czynników higieny** :
jakość nadzoru, wynagrodzenie, polityka firmy, fizyczne warunki pracy, pewność zatrudnienia...
128
Od czego zależy zadowolenie pracownika wg Herzberga?
od **czynników motywacyjnych** :
możliwość awansu, rozwoju osobistego, uznanie, odpowiedzialnośc, osiągnięcia
129
Czym jest motywacja wg **Teorii oczekiwań** Vrooma?
Motywacja to wysiłek + możliwości pracownika + warunki otoczenia, które przekładają się na Osiągnięcia i Wyniki pracy
130
Co jest potrzebne, by wystąpiła motywacja wg Vrooma?
1. oczekiwanie
2. instrumentalność
3. wartościowość
131
Opisz czynnik **oczekiwanie** wg Teorii oczekiwań Vrooma
(oczekiwanie) Podjęty wysiłek prowadzi do sukcesu/osiągnięć (stosunek osiągnięć do wysiłku jest większy od 0), np. nauka prowadzi do zaliczenia kolokwium
132
Opisz **instrumentalność** wg Teorii oczekiwań Vrooma
(instrumentalność) Za osiągnięciami idą lepsze wyniki (stosunek wyników do osiągnięć jest większy od 0), np. zaliczenie kolokwium prowadzi do zaliczenia przedmiotu i awansu na wyższy rok studiów
133
Opisz **wartościowość** wg Teorii oczekiwań Vrooma
(wartościowość) Wskaźnik, na ile osoba ceni sobie określony wynik (wynik jest większy od 0)
134
Co motywuje pracownika według **Teorii Sprawiedliwości** Adamsa?
Pracownika motywuje poczucie sprawiedliwości w miejscu pracy. Pracownicy porównują to, co wnoszą do pracy (**nakłady**) i to, co z niej uzyskują (**wyniki**).
135
Podaj stosunek wyników i nakładów, który powoduje **pozytywną niesprawiedliwość**
wyniki pracownika/nakłady pracownika
>
wyniki innych/nakłady innych
136
Podaj stosunek wyników i nakładów, który powoduje **negatywną sprawiedliwość**
wyniki pracownika/nakłady pracownika
<
wyniki innych/nakłady innych
137
# 1.
Podaj stosunek wyników i nakładów, który powoduje **sprawiedliwość**
wyniki pracownika/nakłady pracownika
=równa się
wyniki innych/nakłady innych
138
Jakie Adams wyróżnia wzory behawioralnych reakcji?
Poczucie sprawiedliwości zależy od behawioralnych wzorów reakcji:
* Osoby hojne
* Osoby wrażliwe na słuszność
* Osoby roszczeniowe
139
Co może być skutkiem czucia sprawiedliwości/niesprawiedliwości wg Teorii Sprawiedliwości?
* Wyższa lub niższa wydajność pracy
* Lepsza lub gorsza jakość pracy
* Zwiększenie wskaźnika nieobecności albo dobrowolne odejście z pracy
140
Jakie rodzaje wzmocnień wyróżnia Skinner wg Teorii Wzmocnień?
1. Wzmocnienie pozytywne (nagroda)
2. Wzmocnienie negatywne (uniknięcie lub zatrzymanie negatywnej konsekwencji)
3. Kara
4. Wygaszanie (zachowanie ulega osłabieniu, bo nie przynosi żadnych konsekwencji)
141
Jakie są harmonogramy stosowania wzmocnień wg Teorii wzmocnień?
1. Ustalona częstotliwość
2. Zmienna częstotliwośc
3. Ustalony stosunek
4. Zmienny stosunek
142
Na czym polega ustalona częstotliwość wzmocnień?
Ustalona częstotliwość: wzmocnienie w stałych odstępach czasu, niezależnie od zachowania (np. miesięczne wynagrodzenie)
143
Na czym polega zmienna częstotliwość wzmocnień?
Zmienna częstotliwość: wzmocnienie w zmiennych odstępach czasu, niezależnie od zachowania (np. premie)
144
Na czym polega ustalony stosunek wzmocnień?
Ustalony stosunek: wzmocnienie po stałej liczbie zachowań, niezależnie od czasu (np. system prowizji od sprzedaży)
144
Na czym polega zmienny stosunek wzmocnień?
Zmienny stosunek: wzmocnienie po zmiennej liczbie zachowań, niezależnie od czasu (np. premia zespołowa, awans) – najbardziej efektywny harmonogram motywowania
144
Jakie są dwie formy motywacji w pracy wg Skinnera?
1. Gratyfikacja finansowa
2. Gratyfikacja pozafinansowa
145
Podaj przykłady gratyfikacji pozafinansowej
* świadczenia zabezpieczające, np. ubeczpieczenie medyczne
* świadczenia materialne, np. samochód służbowy
* świadczenia niematerialne, np. dobre warunki pracy, staże
* świadczenia emerytalne
146
Opisz centralne założenie **Teorii autodeterminacji** Diciego i Ryana
* zaspokojenie 3 potrzeb: **autonomii, kompetencji, relacji z innymi**
* zaspokojenie ich koreluje dodatnio ze zdrowiem, dobrostanem, osłabia wypalenie zawodowe
* rozgraniczenie motywacji wewnętrznej i zewnętrznej
147
Opisz schemat od motywacji zewnętrznej do wewnętrznej wg Diciego i Ryana
**amotywacja** ->*muszę*-> **motywacja zewnętrzna** ->*powinienem*-> **przewaga motywacji zewnętrznej** ->*zdecydowałem*-> **przewaga motywacji wewnętrznej** ->*chcę*-> **motywacja wewnętrzna**
