Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

biologia > komórka > Flashcards

komórka Flashcards

(52 cards)

Start Studying
1
Q

katalog biologia- komórka zwierzęca elementy rozpoznaj

A

:)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

katalog biologia- komórka grzybowa elementy rozpoznaj

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

katalog biologia- komórka roslinna elementy rozpoznaj

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

katalog biologia- komórka bakteryjna elementy rozpoznaj

A

chromosom bakteryjny unosi się w nukleoidzie

plazmidy - male koliste cząsteczki DNA zawierające cechy przydatne ale nie niezbędne do przeżycia bakterii

otoczka śluzowa utworzona jest zwykle z polosacharydow

sciana komórkowa z mureiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

błona biologiczna funkcje

A
  • ochronna - zabezpiecza komórki i organelle przed zmianami składu chemicznego, uszkodzeniami mech., wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych
  • odbieranie sygnałów z otoczenia i przekazywanie ich do wnętrza komorek/organelli
  • pośredniczy w wymianie substancji między środowiskami które rozdziela
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

budowa błony biologicznej

A

inaczej błona białkowo-lipidowa

tworzy ja dwuwarstwa lipidowa zbudowana głównie z fosfo-, glikolipidów. zawiera w sobie liczne białka błonowe

błony komórek zwierzęcych posiadają cholesterol (jego płaskie cząst. wchodzą między ogonki kwasów tł. i usztywniają dwuwarstwe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

rodzaje bialek blonowych

A

ze względu na sposób związania z dwuwarstwa:
-integralne transblonowe (przebijają błonę z obu stron)
-integralne nieprzebijajace błony (wnikają do jednej monowarstwy lipidowej)
-powierzchniowe(peryferyczne) (zwykle połączone z innym białkiem integralnym)

ze względu na funkcje:
-transportujace
-kotwiczace (zwiększają odporność mechaniczna blony)
-receptorowe (odbiera sygnaly)
-enzymatyczne (przyspiesza niektóre reakcje zachodzące w komorce)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

właściwości błon biologicznych

A

-maja charakter płynny - nieustanne ruchy fosfolipidow (stopień płynności zależy od ich rodzaju - lipidy o krótkich i nienasyconych łańcuchach- duża płynność, długie i nasycone łańcuchy- mała płynność

  • maja charakter asymetryczny - kazda z dwóch warst ma swój własny zestaw osadzonych w niej bialek (zewnętrzna warstwa błony komórek zwierzęcych posiada glikokaliks (płaszcz cukrowcowy))

-maja charakter półprzepuszczalny - tylko niektóre substancje mogą przez nie swobodnie przenikac

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

podział transportu błonowego ze względu na nakład energetyczny

A

bierny - zgodnie z gradientem stężeń, nie wymaga nakładu energii (przez dwuwarstwe (dyfuzja prosta) lub z udziałem bialek blonowych (dyfuzja wspomagana))

czynny - wbrew gradientowi stężeń, wymaga nakładu energii (zachodzi zawsze z udziałem bialek blonowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

rodzaje bialek blonowych wspomagających transport przez błonę

A

dla biernego:
-białka kanałowe (jony nieorganiczne, niewielkie polarne czasteczki)
-białka nośnikowe - przenoszą substancje z jednej strony błony na drugą wiążąc się z nimi (korzystają z różnicy stężeń po obu stronach blony)

dla czynnego:
-pompy (potrzeba ATP!)(wytwarza gradient stężeń transportując np H+ wbrew gradientowi stężeń na drugą stronę blony)
-białka nośnikowe (dzięki różnicy stężeń wytworzonej przez pompy, transportują na zasadzie symportu np sacharoze)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

rodzaje transportu sprzężonego w białkach błonowych

A

transport sprzężony - przeniesienie cząsteczki jednej substancji zależy od równoczesnego przeniesienia czast. drugiej substancji

-symport - transport w tym samym kierunku
-antyport - w przeciwnych kierunkach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

transport pęcherzykowy co to i kiedy zachodzi

A

zachodzi gdy substancja jest za duża by przedostać się przez białka błon komórkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

rodzaje transportu pęcherzykowego

A

endocytoza - transport ze środowiska komórki do wnętrza

egzocytoza - transport z wnętrza komórki na zewnątrz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

rodzaje endocytozy

A

fagocytoza - proces pobierania przez komórkę drobnych nierozpuszczalnych cząstek (sposób odżywiania niektórych organizmów np. protistow)

pinocytoza - proces pobierania przez komórkę małych płynów, substancji rozpuszczalnych w wodzie (też odżywianie protistów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

osmoza - co to, jak zachodzi w roztworach o różnym stezeniu

A

osmoza - przenikanie wody przez błonę polprzepuszczalna, jej kierunek zależy od gradientu stężeń roztworów po obu stronach błony

roztwory
- izotoniczny - osmotyczna wymiana wody z otoczeniem (tyle samo napływa i wypływa)
-hipertoniczny - komórka oddaje osmotycznie wodę (zwierzęca sb kurczy i rozpada, u roślinnej zachodzi zjawisko plazmolizy - protoplast odstaje od ścian komorkowych)
-hipotoniczny - pobiera osmotycznie wodę z otoczenia (zwierzeca pęcznieje i peka, roslinna pobiera do momentu na jaki pozwalają jej ściany komórkowej (moment maksymalnej jedrnosci))

splazmolizowana komórka roślinna w roztworze hipotonicznym przechodzi deplazmolize (powrót komórki do stanu sprzed plazmolizy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

budowa jądra komorkowego

A

-otoczone dwiema błonami (otoczka jadrowa)
-wnetrze wypełnia płyn- kariolimfa
-w kariolimfie zanurzona jest chromatyna (DNA nawinięte na białka histonowe)
-jąderko - część chromatyny, zawiera geny kodujące rRNA, syntezuje rRNA i łączy go z białkami w podjednostki rybosomow
-pory jądrowe- białkowe kompleksy w otoczce jądrowej - transport

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

funkcje jadra komórkowego

A
  • kontrolowanie przebiegu większości procesów życiowych komórki
  • powielanie i przekazywanie materiału genetycznego do komórek potomnych oraz organizmów potomnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

opisz proces upakowania DNA w jądrze komórkowym

A

1)DNA w postaci wolnej replikuje się
2)zreplikowany łączy się z białkami histonów i tworzy nukleosomy
3)nic nukleosomow zwija się w helisę
4)włókna chromatyny układają się w pętle
5)pętle zwijają się spiralnie

str 98/99 podr 1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ekspresja genów

A

całość procesów od syntezy rRNA do syntezy białek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

pory jądrowe - co robią od czego zależy ich ilość?

A

umozliwiaja transport pomiędzy cytozolem a kariolimfa które dzielą dwie blony biologiczne

ich ilość zależy od aktywności metabolicznej komórki - dużo porów = duża aktywność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

cytozol co to

Study These Flashcards
A

wodny koloidalny roztwór substancji organicznych, głównie bialek, oraz substancji nieorganicznych.

posiada nierozpuszczalne białka wlokienkowe tworzące włókna cytoszkieletu - występuje we wszystkich komórkach eukariotycznych

22
Q

rodzaje włókien cytoszkieletu

Study These Flashcards
A

-filamenty aktynowe
-filamenty pośrednie
-mikrotubule

23
Q

funkcje filamentów aktynowych

Study These Flashcards
A

najwięcej ich pod błona komórkową - pozwala to na kontrolowanie kształtu komórki i nadaje błonie wytrzymałość mechaniczna

-umożliwiają ruch pelzakowaty komórek
-umożliwiają skurcze mięśni u zwierząt tkankowych
-pozwalają na ruch w obrębie komorki(np ruch organelli, cytozolu, otaczanie cząstek pokarmowych błona podczas fagocytozy)

24
Q

budowa filamentow aktynowych

Study These Flashcards
A

-zbudowane z białka - aktyny

25
filamenty pośrednie budowa
-tworza je wlokienka różnych białek, m.in. keratyny -wysoka wytrzymalosc mechaniczna
26
funkcje filamentów pośrednich
-funkcja wzmacniajaca (wytrzymałość np na rozrywanie podczas rozciagania) sieć filamentów pośrednich jest bardzo dobrze rozwinięta w komórkach narażonych na uszkodzenia mechanicznr (komórki nablonka) znajdują się także w jadrze komórkowym gdzie wzmacniają wewnętrzna powierzchnie otoczki jądrowej i stabilizują włókna chromatyny
27
mikrotubule budowa
-maja postać długich rurek -zbudowane z białka - tubuliny mogą zanikać, pojawiać się, wydłużać i skracać!!!!
28
funkcje mikrotubul
-utrzymują organelle komórkowe w odpowiednim położeniu w komórce -tworza szlaki transportu wewnątrzkomórkowego (wzdłuż nich przemieszczają się substancje organelle i pęcherzyki transportujace) -budują wrzeciono podziałowe podczas podziałów komórkowych (w centrosomie) -budują rusztowanie rzęsek i wici w komórkach eukariotycznych
29
opisz budowę wici/rzęski u komórki eukariotycznej
str 104
30
opisz budowę mitochondrium
są oddzielone od cytozolu dwiema błonami, pomiędzy którymi znajduje się przestrzeń międzybłonowa (perimitochondrialna) wypelnionia płynem o składzie podobnym do cytozolu. wnętrze mitochondrium wypełnione jest matrix mitochondrium (macierz), zanurzone w nim są m.in. rybosomy i mitochondrialny DNA. wewnętrzna błona mitochondrium jest pofałdowana i tworzy grzebienie mitochondrialne
31
jakie plastydy barwne wyróżniamy
etioplasty chloroplasty chromoplasty
32
plastydy bezbarwne
leukoplasty
33
jak powstają plastydy?
-z form młodocianych- proplastydów -podziały dojrzałych plastydów
34
rodzaje plastydów (dokładny opis)
-chloroplasty - w komórkach miękiszu lisci i niezdrewniałych łodyg roślin lądowych; zawierają chlorofil i karotenoidy; przeprowadzają fotosyntezę - etioplasty - w komórkach miękiszu lisci i łodyg u roślin; zawierają żółty protochlorofil który pod wpływem światła zmienia się w chlorofil -chromoplasty - m.in. w komórkach miękiszu kwiatów i owoców; zawierają karotenoidy; przywabiają zwierzęta zapalające kwiaty lub rozsiewające nasiona - leukoplasty - w komórkach miękiszu; magazynują substancje zapasowe w postaci skrobi (amyloplasty) lub tłuszczów (elajoplasty)
35
budowa chloroplastow
oddzielone od cytozolu dwiema błonami, pomiędzy którymi znajduje się przestrzeń miedzyblonowa, wnętrze chloroplastow wypełnione jest stromą w której znajdują się tylakoidy, rybosomy, chloroplastowy DNA tylakoidy powstają w wyniku wpuklania się błony wewnętrznej chloroplastu. ich dojrzałe formy nie są z nią połączone. w swoich błonach mają dużo chlorofilu
36
teoria endosymbiozy co to i dowody na endosymbiotyczne pochodzenie chloroplastow i mitochondriow
mitochondria i plastydy pochodzą od komórek prokariotycznych 1) obecność kolistego DNA nie związanego białkami histonowymi 2) obecność rybosomow o budowie i wielkości podobnej do rybosomow prokariotycznych 3) obecność dwóch błon otaczających je które przypominają budowa błony komórek prokariotycznych 4) powstawanie nowych mitochondriów i plastydów wyłącznie przez podział juz istniejących
37
organelle półautonomiczne co to
częściowo niezależne od jądra komórkowego część bialek jest kodowana przez ich własne DNA i część przez DNA jądra komorkowego
38
rodzaje retikulum endoplazmatycznego (siateczki śródplazmatycznej)
szorstka (z rybosomami) gładka
39
funkcje siateczki sdpm. szorstkiej
synteza białek: 1)rybosomy na jej powierzchni wytwarzają łańcuchy białkowe 2)wnikają do wnętrza siateczki i tam zachodzi ich fałdowanie (zwijanie przestrzenne w struktury 3°) 3)wstępna modyfikacja białek 4)naprawa lub zniszczenie uszkodzonych białek białka tam powstające kierowane są poza komórkę (np białka błonowe czy enzymatyczne) - siateczka dobrze rozwinieta jest w komórkach wydzielniczych
40
funkcje siateczki sdplm. gładkiej
-synteza związków o charakterze lipidowym (cholesterol!!) -neutralizowanie i usuwanie związków szkodliwych i substancji obcych -magazynuje jony wapnia (do skurczów miesni)
41
budowa i funkcje rybosomow
-NIE OTOCZONE BŁONĄ -są nukleoproteinami (zbudowane z białek i rRNA) -dzieli się je se względu na stałą sedymentacji - 70S i 80S -rybosomy prokariotyczne - 70S -rybosomy eukariotyczne - 80S (rybosomy wolne lub związane z siateczka szorstka- nie na stałe!) -wytwarzają białka - rybosomy 70S występują w mitochondriach i chloroplastach
42
funkcje aparatu golgiego
ostateczna modyfikacja bialek i lipidow, następnie ich sortowanie i pakowanie w pęcherzyki transportujące u roślin w cysternach(woreczkach) aparatu Golgiego syntezowane są polisacharydy
43
lizosomy budowa i funkcje
pęcherzyki z jedną błona, w środku pH kwasowe bo tylko w takim aktywne są enzymy lizosomalne
44
peroksysomy funckje i bydowa
pęcherzyki otoczone jedna błona z enzymami ktore katalizuja rozne reakcje z udzialem tlenu np: -rozklad kwasow tłuszczowych na dwuweglowe fragmenty -wytwarzanie mieliny -neutralizowanie szkodliwych związków zawierają enzym - katalaza- rozkładający h2o2 do tlenu i wody
45
wakuole budowa
pęcherzyki otoczonych błoną wakuolarną (tonoplastem), ich wnętrze wypełnia sok komórkowy (wakuolarny) - roztwór różnych substancji
46
wakuole funkcje (znaczenie w funkcjonowaniu komórki roslinnej)
-utrzymywanie odpowiedniego stopnia uwodnienia komórek (turgoru/jędrności) -magazynowanie jonów i substancji zapasowych(cukrów) -magazynowanie ubocznych produktów przemiany materii -gromadzenie glikozydów, alkaloidów i garbników
47
funkcje ściany komorkowej
-nadaje komórce kształt -chroni komórkę przed uszkodzeniami mechanicznymi -zabezpiecza komórkę przed pęknięciem w środowisku hipotonicznym -chroni komórkę przed wnikaniem do jej wnętrza drobnoustrojów chorobotwórczych -bierze udział w transporcie wody
48
budowa ściany komórkowej roślin
-łańcuchy celulozy ułożone równolegle obok siebie (grupują się dzięki wiązaniom wodorowym i tworzą mikrofibryle) -przestrzenie między łańcuchami wypełnia macierz z hemiceluloz, pektyn, białek i wody -posiadają białka enzymatyczne syntezujace ligniny, kutyny i suberyny
49
rodzaje ściany komórkowej u roślin
-ściany pierwotne (dużo wody i macierzy) -ściany wtórne (powstają przez odkładanie się w ścianach pierwotnych włókien celulozy bądź przez wysychanie lub powlekanie ich innymi związkami)
50
blaszka środkowa co to
zbudowana z pektyn; spaja ściany komórkowe dwóch sąsiadujących że sobą komórek roślinnych
51
cechy wspólne komórek prokariotycznych i eukariotycznych
-są oddzielone od otoczenia błoną komórkową -ich wnętrze wypełnia cytozol -ich material genetyczny ma postać DNA -zawierają rybosomy
52
cechy różniące komórki eukariotyczne od prokariotycznych
-ściany komórkowe- w komórkach prokariotycznych buduje je peptydoglikan (mureina), w eukariotycznych polisacharydy (celuloza/chityna) -DNA: w prokariotycznych ma postać kolistych cząsteczek umieszczonych bezpośrednio w cytozolu, u eukariotycznych ma zwykle postać liniową u jest oddzielone od cytozolu otoczką jądrową -komórki eukariotyczne posiadają zorganizowany system błon srodplazmatycznych, którego komórki prokariotyczne nie posiadają

biologia (19 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions