Kompüter təşkili Flashcards

(171 cards)

1
Q

Kompüterin təşkili prinsipləri hansılardır?

A

1) Hesablama maşının əsas komponentlərinin tərkibi
2) İkilik kodllaşdırma prinsipi
3) Yaddaşın ünvanlıq prinsipi
4) Yaddaşın iyerarxik (çoxsəviyyəli) təşkili prinsipi
5) Yaddaşın bircinsliyi prinsipi
6) Proqramla idarəetmə prinsipi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Prosessora nələr daxildir?

A

1) Hesab məntiq qurğusu

2) İdarəetmə qurğusu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

HMQ funksiyası nədir?

A

Verilənləri emal edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

İQ funksiyası nədir?

A

Proqramın icrasını təmin edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Xarici yaddaş hansı məqsədlə istifadə olunur?

A

Uzunmüddətli verilənlərin saxlanılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Daxili yaddaş hansı məqsədlə istifadə olunur?

A

Emal zamanı verilənlərin qısa müddətli saxlanılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Fon Neyman arxitekturası nədən ibarətdir?

A

prosessor; daxili yaddaş; xarici yaddaş; xaricetmə qurğusu; daxiletmə qurğusu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

İkilik kodlaşdırma prinsipi nədir?

A

Bütün verilənlər ikilik kodda saxlanılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

İkilik kodlaşdırma prinsipinin üstünlüyü nədir?

A

Verilənləri saxlayan və emal edən qurğu daha sadə olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Yaddaşın ünvanlıq prinsipi nədən ibarətdir və hansı funksiyaları yerinə yetirir?

A

1) Operativ yaddaş ayrı-ayrı bitlərdən ibarətdir
2) Qonşu bitlər xanalara birləşir
3) Hər xananın ünvanı (nömrəsi) var
4) Xanaların nömrələnməsi sıfırdan başlayır
5) Birdəfəyə yalnız bütöv xananı oxumaq və ya yazmaq olar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

İlk EHM-lərdə xananın ölçüləri neçə bit idi?

A

36;48;60 bit`

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hal hazırda xananın ölçüsü neçədir?

A

8 bit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

RAM nədir?

A

Random Access Memory

Xanalardan verilənlərin istənilən ardıcıllıqda oxunması və yazılması

RAM- operativ yaddaş qurğusu (operativ yaddaş)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ROM nədir?

A

Read Only Memory ( daimi yaddaş qurğusu)

Kompüterin yüklənməsi və yoxlanılması həyata keçirən proqramları saxlayır

Yaddaşa yazmaq mümkün deyil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Yaddaşın iyerarxik təşkilində yaddaşa əsas tələbat nə idi?

A

Böyük həcm

Müraciət zamanı yüksək sürət

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Neçə yaddaş səviyyəsi var və hansılardır?

A

Daxili yaddaş (kiçik həcm, yüksək sürət)

Xarici yaddaş (böyük həcm, aşağı sürət)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Yaddaşın bircinsliyi prinsipi nədir?

A

Proqramın kodu ROM-da və ya xarici yaddaşda saxlanılır və məsələnin həlli üçün RAM-a yüklənir.

Proqram və verilənlər eyni yaddaşda saxlanılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Yaddaşın bircinsliyi prinsipinə hansı arxitektura ziddir?

A

Harvard arxitekturası-burada proqramlar və verilənlər yaddaşın müxtəlif sahələrində saxlanılır!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Proqram nədir?

A

Proqram əmrlər yığımıdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Proqramla idarəetmə prinsipi nədən bəhs edir?

A

Əmrlər prosessor tərəfindən müəyyən ardıcıllıqla yerinə yetirilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Əmrlər sayğacı nədir?

A

Əmrlər sayğacı registr olub növbəti yerinə yetirilən əmrin ünvanını yadda saxlayır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Prosessorun əsas işləmə alqoritmi hansı addımlardan ibarətdir?

A

1) Əmri seçmək
2) Yerinə yetirilən növbəti əmrin ünvanını əmrlər sayğacına yazmaq
3) Əmri yerinə yetirmək
4) 1-ci addıma keçmək

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Başlanğıc ünvan necə verilə bilir?

A

Əl ilə (İlk EHM-lərdə)

ROM-dan, avtomatik (yoxlama, sonra isə əməliyyat sisteminin yüklənməsi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Arxitektura nədir?

A

Kompüterin arxitekturası müəyyən kompüter ailəsinin ümumi qurulma prinsipləridir(PDP, EC, EHM, Apple, İBM, PC…)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Arxitekturaya aiddir:
1) Əmrlər sisteminin qurulma və kodlaşdırma prinsipləri 2) Verilənlərin formatları və onların kompüterdə təsviri 3) Proqram əmrlərinin yerinə yetirmə alqoritmi 4) Yaddaşa və xarici qurğulara müraciətin yolları 5) Qurğuların konfiqurasiyasının dəyişdirilməsinin mümkünlüyü
26
Arxitekturaya aid deyil:
Mikrosxemlər yığımı Sərt diskin növü Yaddaşın tutumu Takt tezliyi
27
Fon Neyman arxitekturası hansı komponentlərdən ibarətdir?
İQ HMQ RAM
28
Çoxmaşınlı arxitektura:
İQ İQ İQ HMQ HMQ HMQ RAM RAM RAM Müstəqil problemlər
29
Çoxprosessorlu arxitektura:
İQ İQ İQ HMQ HMQ HMQ RAM Bir problemin hissələri müxtəlif proqramlar ilə
30
Paralel prosessorlar:
İQ HMQ HMQ HMQ RAM
31
Kompüterin hası növləri var?
1) Masaüstü (desktop) 2) Daşınan (notebook, laptop) 3) Netbook (DVD yoxdur) 4) Planşet 5) Smartfonlar və cib kompüterləri 6) Superkompüterlər(TİTAN)
32
Şin nədir?
Şin və ya magistral- bir neçə qurğu arasında əlaqə yaradan çoxnaqilli rabitə xətti
33
Şinin neçə növü var və hansılardır?
3 növü var: 1) Ünvanlar şini 2) Verilənlər şini 3) İdarəetmə şini
34
Ünvanlar şini ilə kompüterin hansı hissələri əlaqəlidir?
Prosessor(HMQ. İQ) və Daxili yaddaş
35
İdarəetmə şini ilə kompüterin hansı hissələri əlaqəlidir?
Daxiletmə qurğuları, Xaricetmə qurğuları, Xarici yaddaş
36
İdarəetmə şini ilə əlaqə necə yaranır?
Kontroller vasitəsilə
37
Kontroller nədir?
Xarici qurğuları idarə edən və verilənlərin ilkin emalını həyata keçirən elektron qurğu (Klaviatura kontrolleri; Sərt diskin kontrolleri; Şəbəkə kartı; Video Kart)
38
Müasir kompüterlərin arxitekturasına hansı arxitektura daxildir?
Magistral-modul arxitekturası
39
Magistral-modul arxitekturası:
Kompüterin yeni qurğularının(modulların) sayı şinə (magistrala ) qoşulmaqla çox asanlıqla artırıla bilər
40
Açıq arxitektura prinsipi:
1) Şinin spesifikasiyası (bütün parametrlərin ətraflı təsviri) məlumdur 2) İstehsalıçılar yeni uyğun gələn qurğuları istehsal edə bilərlər 3) Ana lövhəsinin üzərində standart bağlayıcılar (socket) var 4) Hər qurğu üçün drayver (driver-qurğunu idarə edən proqram ) lazımdır
41
İBM nədir?
Açıq arxitektura
42
Xarici qurğularla mübadilənın necə növü var?
3 növü var: Proqramla idarə olunan mübadilə Kəsilmələr üzrə mübadilə Yaddaşa birbaşa müraciət
43
Proqramla idarə olunan mübadilə nədir?
Proqramla idarə olunan mübadilə- bütün daxiletmə və xaricetmə əməliyyatları proqramda nəzərdə tutulmuşdur, onların hamısını prosessor yerinə yetirir
44
Proqramla idarə olunan mübadilə hansı üstünlükləri var?
1) sadəlik | 2) əlavə qurğuya ehtiyac yoxdur
45
Proqramla idarə olunan mübadilə hansı mənfi cəhətləri var?
Prosessor ləng işləyən qurğuları çox gözləyir
46
Kəsilmələr üzrə mübadilə nədir?
Kəsilmələr üzrə mübadilə- xarici qurğu prosessora xidmət üçün sorğu göndərir (kəsilmə) Prosessor proqramın yerinə yetirilməsini dayandırır və.. Kəsilmənin emalı proqramına keçir və... Dayandırılmış proqrama qayıdır
47
Kəsilmə kontrolleri nədir?
Müxtəlif növ kəsilmələr üçün üstünlük dərəcələrindən istifadə edir
48
Kəsilmələr üzrə mübadilə hansı üstünlüyü var?
prosessor qurğunu gözləmir
49
Kəsilmələr üzrə mübadilə hansı mənfi cəhəti var?
Bütün işi prosessor yerinə yetirir
50
Yaddaşa birbaşa müraciət nədir?
Mərkəzi prosessorun əmri əsasında xarici qurğu verilənlərlə mübadiləni yerinə yetirir
51
DMA nədir?
Direct Memory Access- Yaddaşa birbaşa müraciət
52
DMA necə işləyir?
Prossessor mübadiləni hazırlayır: DMA kontrolleri proqramlaşdırılır DMA kontrolleri verilənləri ötürür
53
DMA hansı üstünlüyü var?
prosessor minimal dərəcədə yüklənir
54
DMA hansı mənfi cəhəti var?
çətinlik(DMA kontrolleri lazımdır)
55
Fərdi kompüter bloklarının qarşılıqlı əlaqəsini izah et?
Portlar, Prosessor, Yaddaş hər üç şinə birbaşa birləşir. Video kart, Şəbələ kartı, Disk daşıyılıcıları şinlərə kontrollerlər vasitəsilə qoşulur. qeyd: Portlar: klaviatura, mouse, modem, printer, skaner
56
Prosessor nədir?
Prosessor- proqram əmrlərinin avtomatik oxunması, dekodlaşdırılması və yerinə yetirilməsini həyata keçirən qurğu
57
HMQ:
Hesab Məntiq Qurğusu, verilənləri emal edir
58
İQ:
İdarəetmə qurğusu, proqramım icrasına nəzarət edir, kompüterin bütün qurğularının işini tənzimləyir
59
HMQ nədən ibarətdir?
2 registr Cəmləyici Əməliyyatlara nəzarət etmək üçün sxem
60
Prosessorun vəziyyətini göstərən registr:
``` Bitlər axırıncı R əməliyyatdan sonra qoyulur: Z biti(zero)-1-ə qoyulur, əgər R=0 N biti (negative)- 1-ə qoyulur, əgər R<0 C biti (carry)-1-ə qoyulur, əgəe növbəti mərtəbəyə köçürmə baş verib ```
61
HQM riyazi soprosessordan fərqləndirən nədir?
HQM tam ədədlərlə, riyazi soprosessor isə həqiqi ədədlərlə (kəsrlərlə) işləyir
62
İdarəetmə qurğusunun hansı funksiyaları var?
1) Yaddaşdan növbəti əmri oxuyur 2) Əmri dekodlaşdırır, əmrin yerinə yetirilməsi üçün 3)lazım olan addımları müəyyən edir 4) İlkin verilənləri özündə saxlayan yaddaş xanalarının ünvanlarını müəyyən edir 5) HMQ-na ilkin verilənləri daxil edir 6) Əməliyyatın gedişinə nəzarət edir 7) Nəticəni yaddaşa yazır
63
Mikroprosessorun tərkibi hansı hissələrdən ibarətdir?
1) Prosessorun nüvəsi 2) Sopresessor 3) Keş-yaddaş 4) Verilənlər şini
64
Prosessorun nüvəsi:
Prosessoru nüvəsi və ya əsas hissəsi. Buna əsas hesablama qurğusu (HMQ) deyilir. Məhz burada prosessora daxil olan bütün verilənlər üzərində emal prosesi yerinə yetirilir
65
Soprosessor:
Ən mürəkkəb riyazi hesablamalar, o cümlədən, sürüşən nöqtəli əməliyyatlar üçün əlavə blokdur. Qrafiki və multimedialı proqramlarla işlədikdə soprosessordan istifadə edilir
66
Keş yaddaş:
Bufer yaddaşı olub, verilənlər üçün yığıcı rolunu oynayır. Prosessor tez-tez istifadə olunan verilənləri əldə etmək üçün ləng işləyən əməli yaddaşa və sərt diskə müraciət əvəzinə, daxilində quraşdırılan keş-yaddaşa müraciət edir. Müasir prosessorlarda 3 növ keş-yaddaşdan istifadə olunur
67
Verilənlər şini:
İnformasiya magistralı olub, onun sayəsində prosessor kompüterin digər qurğuları ilə verilənlər mübadiləsini apara bilir
68
Prosessorun əsas parametrləri hansılardır?
1) Takt tezliyi 2) Prosessorun dərəcəsi 3) Registrlərin uzunluğu 4) Verilənlər şinin dərəcəsi 5) Ünvan şinin dərəcəsi R___(Yaddaşın həcmi 2**R baytdır)
69
Takt tezliyi nədir?
Saniyədə takt impulsların sayı
70
Prosessorun dərəcəsi:
Prosessorun dərəcəsi onun tərkibində olan registrlərin uzunluğu ilə bağlıdır. Bir əmr zamanı maksimal emal elədiyi ikili mərtəbələrin sayı ilə müəyyən olunur (32, 64 və ya 128 dərəcəli)
71
İstehsalçı firma:
İNTEL, AMD və Cyrix
72
Şinin tezliyi nədir?
Şin- özünə məxsus informasiya magistralı olub, ana karta qoşulan prosessoru , əməli yaddaşı, video-kart kimi bütün qurğuları əlaqələndirir. Bu magistralın ötürmə qabiliyyəti onun takt tezliyi ilə məhdudlaşır.
73
Şin tezliyinin işləmə prinsipi:
Şinin tezliyi bilavasitə prosessorun takt tezliyi ilə "vurma əmsalı " vasitəsilə bağlıdır. Prosessorun takt tezliyi əmsala vurulmuş sistem şinin tezliyinə bərabərdir.
74
Vurma əmsalı nədən asılıdır?
Vurma əmsalı prosessorun növündən asılıdır. MəsələnI Pentium IV üçün: 2.4GHz=200MHz*12
75
Prosessorların nəsilləri:
Bir-birindən işləmə sürəti, arxitektura, hazırlama texnologiyası və xarici görünüşü ilə bərabər, keyfiyyət cəhətdən də fərqlənirlər
76
Neçə cür modifikasiya var?
1) Mobil prosessorlar(netbuklar, mobil telefonlar) 2) Mobil-ofis prosessorları(noutbuklar, ofis və ev kompüterləri) 3) Universal prosessorlar 4) Oyun və professional prosessorlar 5) Server və işçi stansiyalar üçün prosessorlar
77
Form-faktor:
Prosessorun yerləşdiyi yuvanın tipi
78
Kuler:
Prosessoru soyudur( prosessor 90 dərəcəyə kimi qızır)
79
Prosessorun əmrlər sistemi:
1) Verilənlərin ötürülməsi( kopyalanması) əmrləri 2) Cəbri əməliyyatları 3) Məntiqi əməliyyatlar, məsələn NOT, AND, OR, XOR 4) Daxiletmə və xaricetmə əmrləri 5) Keçid əmrləri(şərti və şərtsiz)
80
Uyğunluq prinsipi nədir?
Uyğunluq: Yeni modellər əvəəlki prosessorların əmrlərini dəstəkləyir!
81
Operandlar nədir?
Operandlar əməliyyatı yerinə yetirmək üçün verilənlərdir.
82
Kompüterin yaddaşı nədir?
Yaddaş- proqram əmrlərinin və verilənlərinin yazılmasını, saxlanılmasını və oxunmasını həyata keçirən kompüter qurğusu
83
Yaddaşın neçə növü var və hansılardır:
Daxili və xarici yaddaş
84
Daxili yaddaş:
Daxili və ya əsas( məsələnin həlli zamanı proqramları və verilənləri özündə saxlayan yaddaş) RAM və ROM
85
Xarici yaddaş:
Xarici və ya uzunmüddətli-HDD, CD, DVD, fləş-yaddaş
86
Daxili yaddaş:RAM:
Random Access Memory, yaddaş xanalarına ixtiyari müraciət
87
ƏYQ nədir?
Əməli yaddaş qurğusu
88
RAM-a hansı komponentlər daxildir?
1) Triggerlər(statik) Registrlər, keş yaddaş | 2) Yarımkeçirici kondensatorlar(dinamik)
89
Yarımkeçirici kondensatorlar:
1) Böyük həcm 2) Daha aşağı qiymət 3) Daha az sürət 4) Daha çox enerji sərfi
90
Daxili yaddaş:ROM
Read Only Memory: İlk: İnformasiya istehsal zamanı yazılırdı; Sonra: Proqramlaşdıra bilən ROM; Daha sonra; Yenidən proqramlaşdırılan ROM( fləş-yaddaş
91
ROM-un daxilində hansı proqramlar var?
1) POST(Power On Self Test) 2) CMOS(Complementary metal-oxide semiconductor) 3) BIOS(Basic Input/ Output System) 4) BOOT(yüklənmə)
92
POST:
Kompüter qoşulduqda qurğuların elektrik şəbəkəyə qoşulmasını yoxlayır
93
CMOS:
Kompüterə yeni qurğu qoşulduqda məlumatları yeniləyir
94
BİOS:
Qurğularla müxtəlif əməliyyatlar aparmaq üçün istifadə olunur
95
BOOT:
Əməliyyat sisteminin yüklənməsini həyata keçirən proqram
96
Xarici yaddaş:
Xarici yaddaş proqramları və verilənləri uzun müddətli saxlanılması üçün istifadə olunan kompüter yaddaşı
97
Xarici yaddaş qurğular:
Daşıyıcılar: Maqnit disklər Optik disklər Fləş-yaddaş
98
Xarici yaddaşın funksiyaları:
1) Verilənlər blok şəkilində yazılır (disklərdə - sektorlar) 2) Verilənlərin bloku bütöv şəkilində oxunur və yazılır; blokun bir hissəsi ilə işləmək mümkün deyil 3) Prosessor proqramları və ya verilənləri istifadə etməzdən əvvəl onları xarici yaddaşdan RAM-a yükləyir 4) Verilənlərin mübadiləsini kontrollerlər təşkil edir
99
Xarici yaddaş növü:
1) Perfolentlər, perfokartlar 2) Maqnit lentlər, maqnit disklər 3) Optik disklər 4) Fləş-yaddaş
100
Verilənlərin RAM-a yazılması:
1) Tapşırıq kontrollerə göndərilir | 2) Verilənlər RAM-a ötürülür
101
Port nədir?
Kontrollerin registridir | Prosessor porta nömrəsi ilə müraciət edir
102
Yaddaşın iyerarxiyası: (Həcm artır; Sürət azalır)
``` Registrlər Keş yaddaş RAM Xarici yaddaş (Disklər, HDD, fləş) Kompüter şəbəkələri ```
103
Keş yaddaş:
Prosessor ilə RAM arasında yerləşdirilən cəld işləyən yaddaş tipidir Ləng işləyən operativ yaddaşı sürətləndirən yaddaş növüdür. Artıq istifadə olunmuş verilənlər keş-yaddaşda saxlanılır və bu verilənlərə təkrar müraciət olarsa, onda onlar keş-yaddaşdan oxunacaqlar
104
Problem:
Prosessorun takt tezliyi RAM-ın takt tezliyindən yüksək olduğu üçün prosesor verilənlərin gəlməsini "gözləyir"
105
Keş yaddaşdan hansı məqsədlə istifadə olunur:
RAM-dan verilənlərin oxunması üçün keş yaddaşdan istifadə edilir. Əgər lazım olan yaddaş xanası keş yaddaşında varsa, onda onu keşdən götürür (sürətli)
106
Virtual yaddaş:
Proqramların həcmi artır Emal olunan verilənlərin həcmi artır (Tbayt-lara kimi) Bir-neçə proqramın eyni zamanda işləməsi
107
Virtual yaddaşın səhifələrə harda yerləşir?
Xarici yaddaşda
108
İnformasiya tutumu:
Yaddaş qurğusu tərəfindən yadda saxlanılan verilənlərin maksimal həcmi
109
Müraciət vaxtı:
Sorğunun göndərilməsi və verilənlərin şində alınmasının zaman intervalı
110
Disklər :
Dİsklər üçün formatlanmış faydalı tutum
111
Verilənlərin ötürülməsinin orta sürəti:
1 saniyə ərzində ötürülən verilənlərin həcmi (Mbayt/san)
112
Daxiletmə qurğuları:
Daxiletmə qurğuları vasitəsilə istifadəçilər kompüterə əmrləri ötürür. Daxiletmə qurğuları verilənlərin ilkin emalını həyata keçirir, yəni ikilik koda çevirir
113
Sensor ekran:
Həm d; həm x
114
Skaner:
Daxili
115
Mikrofon:
Daxili
116
Mouse:
Daxili
117
Mikrofon:
Daxili
118
Coystik:
Daxili
119
Qrafiki planşet:
Daxili
120
Sensorlar:
Daxili
121
Proyektor:
Xarici
122
Monitor
Xarici
123
Səs kartı:
Həm x, həm d
124
Bar kod oxuyucu
Daxili
125
MFS qurğuları:
Daxili
126
Üz və səs tanıma
Daxili
127
Klaviatura membranın üstünlüyü:
Sadə və ucuz
128
Klaviatura membranın mənfi cəhətləri:
Qısa ömürlü | Zaman ötdükcə parametrlər pisləşir
129
Mexaniki klaviaturanın üstünlükləri:
Daha sürətli reaksiya 20-50 mln düymə sıxılması Parametrlər dəyişmir
130
Mexaniki klaviaturanın mənfi cəhətləri:
Daha bahalı | Ağır
131
Klaviatura kontrollerinin funksiyaları:
1) Düymələri sorğulayır; onların basılmasını və ya buraxılmasını qeyd edir 2) Axırıncı basılmış və ya buraxılmış düymələrin skan-kodlarını yadda saxlayır 3) Mərkəzi prosessora kəsilmə haqda siqnal verib, ona skan-kodlarını ötürür 4) Klaviatura indikatorlarına nəzarət edir 5) Klaviaturada baş verən nasazlıqların diaqnostikasını həyata keçirir
132
Optik mousun xarakteristikaları:
Ayırdeymə-1000 dpi Saniyədə 10.000-ə qədər kadrların sayı Kadr ölçüsü: 16-16; 32-32
133
Lazer mouse:
Lazerlə işıqlanma Daha kontrast təsvir Dəqiqlik yüksəkdir
134
Manipulyatorlar:
1) Trackball 2) Sensor panel 3) Trackpoint 4) Joystick 5) Oyun manipulyatorları
135
Skanerlər:
Skaner təsvirləri daxil etmək üçün qurğu
136
Skanerlərin növləri:
1) Əl tipli 2) Planşet tipli 3) Baraban 4) Slayd-modullu 5) Rulon
137
Ayırdetmə qabiliyyəti:
Skaner tərəfindən ayıra bilən və 1 düyümə düşən nöqtələrin maksimal sayıdır.
138
PPİ
pixels per inch, 1 düyümə düşən piksellərin sayı 1) 150-300- aşağı ayırdetmə qabiliyyəti 2) 300 ppi-həvəskar fotoların skanı 3) 5400ppi-a qədər- filmlərin skanı 4) planşet tipli<5400 ppi 5) baraban tipli< 14400 ppi 6) rulon tipli<800 ppi
139
Mətnin skan edilməsi
Skanlar mətnləri yalnız təsvir kimi daxil edir | Mətn redaktorunda düzəliş etmək üçün simvolları xüsusi proqram vasitəsi ilə ayırmaq lazımdır (>300 ppi)
140
Simvolların optik tanınması:
OCR-Optical Character Recognition
141
Mətnlərin tanınması üçün proqramlar
ABBY FLneReader, CuneiForm
142
Veb kamera
Daxili
143
Xaricietmə qurğuları
Xaricetmə qurğuları-kompüter verilənləri insan tərəfindən başa düşülən formaya çevirən qurğular
144
Plotter:
Xarici
145
Kolonkalar:
Xarici
146
Qulaqcıqlar:
Xarici
147
İlk xaricietmə qurğusu:
ƏRQÇ-əlifba-rəqəmsal çap qurğuları
148
Plotter nədir?
Böyük ölçülü qrafiki təsvirlərin çapı üçün istifadə edilən qurğu (A0, A1, A2, A3)
149
Plotterin hansı növləri var?
Pero tipli Şırnaqlı Lazer Kağız tipli
150
Elektron-şüa monitorunun üstünlükləri: (CRT)
1) ucuzdur 2) Reaksiya zamanı kiçikdir 3) Rənglərin təhrifi yoxdur
151
CRT-nin mənfi cəhətləri:
1) Zərərli elektromaqnit şualandırma 2) Çəkisi 25kq-a kimi 3) Qida mənbədən istifadə -110 WT
152
Maye kristallı (LCD) monitorunun üstünlükləri:
1) Praktiki olaraq şüalandırma yoxdur 2) Çəki və ölçülərinin kiçik olması 3) Elektrik enerjisinə qənaət (40Wt)
153
LCD-nin mənfi cəhətləri:
1) Bahadır 2) Təsvirlərin müşahidə bucağı 3) Rənglərin təhrif edir
154
Plazma tipli monitorlar üstünlüklər (PDP):
1) Çəkisi azdır 2) Reaksiya zamanın kiçik olması 3) Ekran qalın deyil
155
PDP-nin mənfi cəhətləri:
1) Ölçüləri böyükdür 2) Ayırdetmə qabiliyyəti azdır 3) Enerjidən çox istifadəsi
156
İşıqlı diodlar əsasında monitor üstünlükləri:
1) Yüksək kontrastlıq 2) Reaksiya sürətinin yüksək olması 3) Yüngül çəki 4) Nazik korpus
157
LED-in mənfi cəhətləri:
1) Bahadır 2) Rənglərin təhrif edilməsi 3) Enerjidən çox istifadəsi 4) Diod lampaların sıradan çıxması
158
Ayırdetmə qabiliyyəti:
Screen resolution:-ekranın enində və hündürlüyündə nöqtələrin sayı
159
Printer:
İnformasiyanı kağıza və ya lentə çıxarmaq üçün qurğu
160
Çapın keyfiyyəti:
``` dpi-dots per inch, 1 düyümə düşən nöqtələrin sayı adətən 300-600 dpi 1200 dpi(nəşriyyar keyfiyyəti) ```
161
Printerlərin növləri:
1) Matris tipli 2) Şırnaq 3) Lazer 4) Sublimasiyonlu 5) 3D printer
162
Matris tipli printerin( rəngləyici lent) üstünlükləri:
1) Ucuz printerlər və lentlər | 2) Kağıza qarşı tələbkar deyil
163
Matris tipli printerin mənfi cəhətləri:
1) Aşağı keyfiyyət-300 dpi kimi 2) Mətn və qrafikanın aşağı sürətlə çapı 3) Səs salır 4) Ağ-qara çap
164
Şırnaqlı printer (İnkjet printer) üstünlükləri:
1)Nisbətən ucuzdur 2)Keyfiyyətli çap 3)Az səs salır 4)Əksəriyyəti rənglidirlər Rənglə dolu katriclər
165
Şırnaqlı printer (İnkjet printer) mənfi cəhətləri:
1) Kağıza qarşı həsasdır 2) Katricləri bahadır 3) Kağızın üzərinə su töküləndə təsvir korlanır
166
Şırnaqlı printer (İnkjet printer) növləri:
1) Ağ-qara | 2) Rəngli: CMYK
167
Lazer tipli printerin üstünlükləri :
Qrafit tozlu 1) Günü-gündən ucuzlaşır 2) Çap keyfiyyəti yüksəkdir 3) Səsi azdır 4) Rəngli olanları var
168
Lazer tipli printerin mənfi cəhətləri:
1) Kağıza həssasdır 2) Kartricləri bahadır 3) Enerjini çox istifadə edirlər 4) Rəngli lazer printerləri bahadır
169
Sublimasyonlu printer: | Üstünlükləri:
``` Rəngləyici lent İstiləndirməklə çap edilir Üst qatın qorunan olması 1)Foto çapının yüksək olması 2)100 ilə kimi rənglər solmur 3)Foto kameradan birbaşa çap ```
170
Sublimasyonlu printerin mənfi cəhətləri:
Xüsusi kağız və rəngli plyonkalar
171
3D printer:
Fiziki obyekti rəqəmli üçölçülü model əsasında yaradan qurğu