KULTURA AT WIKA Flashcards

(70 cards)

1
Q

ang kultura ay ang kabuuan ng isip, damdamin, gawi, kaalaman at karanasan na nagtatakda ng angking kakanyahan ng isang kalipunan ng tao, ang wikang hindi lamang daluyan kundi higit pa rito ay tagapagpahayag at impukan-kuhanan ng alinmang kultura

A

Salazar, Zeus A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

walang kulturang hindi dala ng isang wika bilang sanligan at kaluluwa na siyang bumubuo, humuhubog at nagbibigay—diwa sa kulturang ito.

A

Salazar, Zeus A (Mula sa aklat ni Pamela Constantino -1996)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ang kalinangan na may salitang ugat na ?

A
  • linang (cultivate)
  • linangin (to develop/to cultivate)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

ang kalinangan o kultura ay siyang lumilinang at humuhubog sa pag-iisip, pag-uugali at gawain ng tao

A

Timbreza, 2008

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ang salitang kultura ay katumbas ng salitang

A

kalinangan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ama ng Antropolohiya

A

Edward Burnett Tylor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Malalaman na may kakaibang kultura ang ibang tao sa pamamagitan ng pagmamasid at pag-unawa sa kanilang ____________, _____________, at ______________.

A

-pananalita,
-kilos
-damdamin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ang kultura ay lahat ng natututunang beheybyur at resulta kung papaano pinahahalagahan ng tao ang mga natutunan niya na tinatawag na cognition

A

Antropolohista

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ang pagkaalam sa lahat ng bagay na nagbigay patnubay sa tao sa pagkilala niya sa kapaligiran at sa ibang tao.

A

cognition

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ang kultura ay isang organisasyong penomena na sumasaklaw sa aksyon (paraan ng pag-uugali) bagay (kagamitan) at iba pang mga kasangkapan, ideya (paniniwala at kaalaman), at sentiment (karakter/kilos at valyu).

A

Leslie A. White

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ang kultura ay ginagamit para sa maayos na paraan ng may kapangyarihan at mga makapangyarihan tao, dahil ang mga taong may kaalaman sa kasaysayan, literatura at sa sining ang siya lamang may kultura ayon sa unang paniniwala. Ang paniniwalang ito ay binatikos ng ilang mga antropolohista.

A

Donna M. Gallaick, et al (2009)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ang __________ ay nagpapakilala kung sino at ano tayo. Ito ang umiimpluwensiya sa ating kaalaman, paniniwala at valyu. Ito ang nagbibigay- kahulugan at nagdedetermina sa paraan ng ating pag-iisip, damdamin at pag-uugali.

A

kultura

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ang kultura ay isang kabuuang kompleks na may malawak na saklaw sapagkat kabilang dito ang kaalaman, paniniwala, sining, moral/ valyu, kaugalian ng tao bilang miyembro ng isang lipunan

A

Edward Burnett Tylor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ang kultura ay socially achieved knowledge.

A

Hudson (1980)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ang kultura ay patterns of behavior (way of life) and patterns for behavior (designed for that life).

A

Wardgoodenough

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ang kultura ay kabuuan ng mga natamong gawain, mga natutunang huwaran ng pag-uugali at mga paraan ng pamumuhay sa isangt takdang panahon ng isang lahi o mga tao.

A

Timbreza (2008).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ang tao ay isinilang at inalagaan ng mga magulang at kung paano siya inaalagan, pinakakain, pinaliliguan, pinapadamit at atbp. ay isang proseso ng kulturang natutunan na nagsimula sa pagkatuto sa kultura ng pamilyang kinabibilangan niya.

A

Learned/ Natutunan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

dalawang proseso ng pag-interact o pakikihalubilo ng tao sa isang lipunan

A

-Enculturation
-Socialization

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

KATANGIAN NG KULTURA

A
  1. Learned/Natutunan
  2. Shared/ Ibinibahagi
  3. Culture is adaptation/ naaadap
  4. Ang kultura ay dinamikong sistema at patuloy na nagbabago
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Isang proseso ng pagkuha ng mga katangian ng ibang kultura at maging bahagi siya ng kulturang iyon. Karaniwan ding mas magaling pa siya sa wika, gawing, paniniwala at kaalaman ng kulturang napasukan niya kaysa sa wika, gawi, paniniwala at kaalaman ng kulturang napasukan niya kaysa dati nang miyembro ng nasabing kultura.

A

Enculturation

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ang pangkalahatang proseso sa pagkilala sa mga sosyal sa pagkilala sa mga sosyal at istandard na kultura.

A

Socialization

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ang ibinabahagi ng kultura ay nagbubuklod sa mga tao bilang isang pagkakakilanlan ng kanilang pangkat. Sa ganitong paraan ay natututo ang tao para mamuhay nang maunlad at may alam para maipagpatuloy ang mahusay at matiwasay na pakikisalamuha niya sa kanyang kapuwa.

A

Shared/ ibinabahagi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Ang kultura ay nag-aakomodeyt ng kapaligirang nagkokondisyon sa isang tao sa likas o teknolohikal na resorses.

A

Culture is adaptation/ naaadap

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Tulad ng wika may mga kultura na mabilis ang pagbabago at mayroon din namang hindi nagbabago o mabagal ang pagbabago. Ang mga pagbabagong ito ay makikita sa istilo ng pananalita, istilo ng buhok/ gupit, atbp. ang teknolohiya ay nakapagdudulot ng malaking pagbabago sa kultura.

A

Ang kultura ay dinamikong sistema at patuloy na nagbabago

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
tumutukoy ito sa kung ano ang karapat-dapat at nakabubuting ugaliin.
valyu
13
Ang Valyu ay naiimpluwensiyaha ng ________
restige (kapangyarihan)
14
istatus, pride, family loyalty, love of country, religious belief and honor.
prestige (kapangyarihan)
14
Ang ____________ ay magkakaiba sa iba’t ibang kultura
Status symbol
15
Ang _______________, ang _____________________, ang __________________ay madedetermina sa sistema ng pagbibigay-kahalagahan sa valyu ng isang kultura.
-moralidad at imoralidad -pagbibigay ng punishment at reward -pagkakaroon ng mataas na pinag-aralan
15
Ang kahulugan ng aksyon at ekspresyon ay naglalarawan ng konteksto ng kultura
Di-verbal na komunikasyon
15
sa liham ni ________________ sa kanyang kapatid na si ____________ (March 1, 1888), inilarawan niya ang mga German na ganito, kung ikaw ay nasa isang pagtitipon kailangan kang magpakilala ng sarili lalo na sa nagdaraos mismo ng pagtitipon dahil para sa kanila hindi magandang ugali sa isang bisita ang manahimik at maghintay sa iba para magpakilala sa kanya.
Dr. Jose Rizal
16
Mga bagay na ito na nilikha at ginagamit na tao. Ito ay mga materyal na objek na nagawa at ginagamit ng tao mula sa pinakapayak tulad tools, utensils, furniture at clothing hanggang sa malalaking bagay tulad ng arkitektural na disenyo, automobils, engines at iba pa.
Materyal na Kultura
16
Binubuo ito ng mga norm, valyu, paniniwala at wika.
Di-materyal na Kultura
16
Ang di-verbal na komunikasyon ay _______________ at nagbibigay ng espesyal na kaibahan upang madaling makilala ang iba-ibang kultura.
refleksyon ng kultura
17
Komponents ng Kultura
1. Materyal na Kultura 2. Di- Materyal na Kultura
17
Manipestasyon ng kultura ay tumatalakay sa mga sumusunod:
-Valyu -prestige (kapangyarihan) -Status symbol -moralidad at imoralidad -punishment at reward -mataas na pinag-aralan -Di-verbal na komunikasyon
18
kumakatawan sa kung ano ang aktuwal na ginagawa o ikinikilos ng isang tao na ideal at istandard na inaasahang uugaliin niya sa isang partikular na sitwasyon.
Norms
19
Mga under sa Di-materyal ng kultura
-Norms -Folkways -Mores -Batas -Valyu -Paniniwala -Wika -Technicways
20
Isa itong kaugalian na nakikita sa isang sitwasyon na tinitingnan ang magandang kapakanan ng isang pangkat
Folkways
21
-These are standards of conducts that are highly respected and valued by the group and their fulfillment is felt to be necessary and vital to gruop welfare. -Ito ay hindi na ginagawa na basta na lamang ng isang miyembro dahil hindi na para sa kapakanan ng grupo
Mores
21
ito ang inaasahang mabubuting pag-uugali o dapat gawin/ikilos o ipakita.
Valyu
21
pormal at karaniwang en-akted at isinabatas ng federal state o lokal na awtoridad
Batas
22
Persepyon ito ng isang tao sa mga nangyayari sa kanyang kapaligiran.
Paniniwala
22
Kabaliktaran ng norms at folkways
Technicways
22
Ang halimbawa nito ay ang paggamit ng mga bagong kagamitan at pagsunod sa moderno o popular na kultura o global na pagbabago. Ang bilis ng komunikasyon ay dahil sa kompyuter at mga telefon o celfon.
Technicways
23
Iba-iba ang kultura ng bawat lugar ngunit may mga kulturang komon at makikita sa lahat ng oangkat sa bawat lipunan. Ang Unipormidad na ito ay tinatawag na _________________________
universal pattern of culture
23
tatlong mahalagang tungkulin ang kultura ng isang pangkat
1. Isang paraan upang makita ang biyolohikal na pangangailangan ng grupo para mabuhay. 2. Nagbibigay sa isang indibidwal na kasapi ng grupo na mag-adjust o makibagay sa sitwasyon ng kapaligiran. 3. Sa pamamagitan ng komon na kultura, nagiging tsanel upang makapag-interak ang bawat myembro ng isang pangkat at maiwasan ang anumang alitan.
24
Paniniwala ito ng iba na ang kanilang kultura ay tama at nakahihigit sa ibang kultura samantalang ang sa iba ay mali kaya hindi dapat gayahin ng iba. Halimbawa, ang pagdadasal sa altar ng may imahe ng iba-ibang santo ay hindi tama, malimh-mali kaya hindi dapat gayahin.
Ethnocentrism
24
isang amerikanong antropolohista ang uanng nagbigay ng pakahulugan ng universal pattern of culture
Winsker
24
Ayon kay Winsker, ang lahat ng tao sa mundo ay may:
1.Wika at Pananalita 2.Materyal na kultura A.Food habits/kinasanayang pag-uugali sa pagkain B.Pamamahay C.Transportasyon D.Kagamitan E.Pananamit F.Sandata o weapon G.Trabaho at industriya
25
25
Alternatibo: Maaaring mamili ng kung ano ang sa palagay ng bawat isa ay nakapagdudulot sa kanya ng_____________________
kabutihan at kasiyahan
25
Pag-unawa ito sa ibang kultura. Dito, tinitingnan ang lahat ng kjultura bilang pantya-pantay, walang superyosr at imperyor. Kabaligtran ito sa ethnocentrism
Cultural Relativity
25
Dito, tanggap niya kung sino siya. Hindi niya ikinahihiya kung ano siya. Halimbawa, tanggap na tanggap ko na ako ay isang Meranaw at hindi ko ito ikinahihiya.
Noble Savage
26
Ang mga banyagang tao, lugar at bagay ay magaganda at ang lokal o sariling kanya ay pangit. Pagmamahal ito sa imported na bagay.
Xenocentrism
26
PAGTINGIN NG IBANG TAO SA SARILING KULTURA AT KULTURA NG IBA
1. Noble Savage 2. Ethnocentrism 3. Cultural Relativity 4. Xenocentrism
27
Kutural na katangian ng ibang tao
1. Polychronic 2. Monochronic
28
Sa ibang kultura, may mga taong gumagawa ng isang bagay o gawain nang sabay-sabay. Halimbawa, nagsasaing habang naglalaba at nagbabantay ng bata, nag-aaral at nanonood ng tv habang sige rin ang pindot sa selfon.
Polychronic
29
Ang mga tao ay paisa-isa kung gumawa ng kanilang trabaho. Naniniwala sila na bawat trabaho ay may oras. Halimbawa, hindi muna sila magluluto hangga’t di natatapos ang kanilang paglalaba.
Monochronic
30
KATANGIANG KOMUNIKATIBO AYON KINA HOFSTEDE (1984)
1. Individualist 2. Collectivist
31
KATANGIANG KOMUNIKATIBO AYON KINA TRIANDS (1990)
1. Allocentric 2. Idiocentric
31
Sarili lang ang iniisp at mahalaga para sa isang tao. Wala siyang pakialam sa damdamin ng iba. Prangka kung magsalita at wala siyang pakialam sa nararamdaman ng iba.
Individualist
32
Iniisip ng isang tao ang kapakanan at pag-uunawaan ng lahat. Mahalaga sa kanya ang damdamin ng iba.
Collectivist
32
Sa katangiang ito, iniisip ng isang tao na mahalaga para sa kanya ang iba.
Allocentric
33
Nagsasabi ang katangiang ito na sarili lamang ng isang tao ang mahalaga.
Idiocentric
33
ang wika ay ang nagbibigay anyo sa ______________ ng isang kultura
diwa at saloobin
33
-ginagamit ang Filipino sa interaksyon ng mga mamamayang Pilipino sa isa’t isa. Bilang lingua franca nagagamit ito sa pagbabahaginan at pagpapalitan ng ideya, iniisip, saloobin at marami pang ibang nararamdaman ng isang tao lalo pa’t ang mga Pilipinong may iba’t iba ring sinasalitang wika. -Tumutulong ito sa pagpapanatili ng Kulturang Pilipino. Wika ang behikulo, pasulat man o pasalita, upang maihatid ang kaalaman o impormasyon tungkol sa kultura ng iba’t ibang pangkat sa Pilipinas.
Santos, et al. (2012
33
Ang____________ ng wika ay nagsasaad rin sa mga bagay na pinapahalagahan sa mga nagsasalita nito.
leksikon
33
ng wika ay ang nagbibigay anyo sa diwa at saloobin ng isang kultura. Ito rin ang nag-uugnay sa mga tao sa isang kultura, at sa pamamagitan nito ang kultura ay maiinitindihan at mapahalagahan maging sa mga taong napaloob sa tinutukoy na kultura
Rubico
34
Ang wikang Filipino ay tanda ng matibay na tali na nagbibigkis sa bawat Pilipino. Isang pintong bukas sa kaunlaran para sa makabagong lipunan. Tunay na sandalan hindi lamang ng kapuluan kundi ng iba’t ibang larangan na talaga namang makatutulong sa pagsulong ng bayan. Ang wikang Filipino sa lipunang makabago ay isang patunay, na ang pamana ng kahapon ay susi ng kaunlaran ng sa ngayon
Lorenzo, 2018