Lec 10: Nguyên lý cơ bản của đạo đức y học Flashcards
4 nguyên lý cơ bản của đạo đức y học là gì?
- Tôn trọng quyền tự chủ
- Lòng nhân ái
- Không ác ý/không làm việc có hại
- Công bằng
Tôn trọng quyền tự chủ của bệnh nhân bao gồm những ý nào?
- Tôn trọng quyền lợi tốt nhất của bệnh nhân
- Tôn trọng quyền tự quyết định của BN
- Bảo mật thông tin của BN
- Không lừa dối bệnh nhân
- Giao tiếp tốt với bệnh nhân
- Lắng nghe tích cực
- Cung cấp thông tin mà bệnh nhân quan tâm
- Tìm kiếm sự đồng ý của bệnh nhân
- Tôn trọng quyền từ chối điều trị
Khi nói về quyền lợi tốt nhất của bệnh nhân:
- là lợi ích tốt nhất cho bệnh nhân trong …
- nhân viên y tế cần cân nhắc điều gì?
- hiện tại và tương lai
Những điều cần cân nhắc: - lựa chọn điều trị này có lợi cho tình trạng bệnh của bệnh nhân không?
- các thuốc điều trị có thật cần thiết không?
- trị liệu/thăm dò này có gây nguy cơ tai biến hay tàn tật không?
- chất lượng cuộc sống của bệnh nhân sau điều trị như thế nào?
Khi nói về bảo mật thông tin:
- người bệnh có quyền …, kể cả khi …
- bảo mật bằng cách …
- chỉ chia sẻ trong nhóm …
- tuân thủ nguyên tắc “…”
- bảo mật mọi thông tin cá nhân và y khoa trong suốt quá trình chăm sóc/đã chết
- mã hoá thông tin
- nhân viên chăm sóc bệnh nhân
- mở thông tin cần biết ở mức tối thiểu
Khi nói về cung cấp đủ thông tin
- cần đảm bảo …
- người bệnh có quyền nhận đầy đủ thông tin để …
- một số thông tin mà bệnh nhân cần là …
- thông tin chính xác và công bằng giữa các lựa chọn chăm sóc
- lựa chọn phương pháp nào có lợi nhất, phù hợp nhất với hoàn cảnh của mình
- tên thuốc; công dụng, cách dùng; cần làm xét nghiệm gì; …
Để tìm kiếm sự đồng ý, sự lựa chọn của người bệnh, nhân viên y tế cần đưa ra một số thông tin gì?
- các xét nghiệm, can thiệp cần thực hiện
- các lựa chọn thăm khám, điều trị, chăm sóc và ưu nhược điểm
- giá thành phương pháp
…
Trong những trường hợp nào không cần có sự đồng ý của người bệnh?
- cấp cứu
- bệnh nhân hôn mê
- do toà án, cảnh sát đề nghị
- lợi ích cộng đồng > lợi ích cá nhân bệnh nhân
- gia đình, con cháu cần tìm hiểu về bệnh di truyền trong dòng họ
- Để giao tiếp tốt với bệnh nhân, cần kết hợp cả hai hình thức: … và …
- Giao tiếp bằng lời thể hiện qua … Nội dung phải … Âm lượng? Tốc độ? Truyền cảm?
- Giao tiếp không lời thể hiện qua … Ánh mắt?
- giao tiếp bằng lời và không lời
- lời nói/chính xác dễ hiểu/âm lượng, tốc độ vừa đủ/có sự truyền cảm
- nét mặt, cử chỉ, … Ánh mắt phải thiện cảm, ấm áp
Trung thực, không lừa dối bệnh nhân được thể hiện ở:
- Không … thông tin
- … khi giải thích cho bệnh nhân những lựa chọn thăm khám và điều trị
- Giải thích sự cần thiết phải có … của bệnh nhân
- Có đủ … cho bệnh nhân suy nghĩ và phản hồi ý kiến trước và sau khi đồng ý
- che dấu
- Công bằng
- sự đồng ý
- thời gian
Lòng nhân ái được thể hiên ở những việc như nào?
- Làm việc tốt
- Cung cấp mọi nguồn lực chuyên môn để chăm sóc cho bệnh nhân
- Cung cấp những nguồn lực phù hợp với tình trạng bệnh
- Đảm bảo rằng những nguồn lực này có lợi nhiều hơn là có hại
- Luôn đồng cảm với nỗi đau khổ của bệnh nhân
- Coi bệnh nhân như người thân của mình
- Luôn sẵn sàng giúp đỡ bệnh nhân trong mọi tình huống
- Cân nhắc về khả năng kinh tế của bệnh
Không làm những việc ác ý thể hiện ở những hành động nào?
- biết được rõ ràng về lợi ích và nguy cơ trước khi cung cấp bất kỳ một thăm dò, trị liệu nào
- có đầy đủ thông tin về những tác hại và lợi ích có thể ảnh hưởng đến việc dự phòng CSSK
- thận trọng trước bất kỳ một y lệnh
- thực hiện đúng chuyên môn nhằm ngăn chặn tai biến và báo cáo bác sĩ điều trị/bác sĩ trực để xử trí kịp thời
Công bẳng được thể hiện ở những điểm nào?
- mọi người trong xã hội đều có quyền được chăm sóc sức khỏe
- trả phí DV cao sẽ được hưởng dịch vụ theo đúng yêu cầu
- ưu tiên trẻ nhỏ, người già và người đang cần cấp cứu, người tàn tật, phụ nữ có thai
- không được phân biệt đối xử, kỳ thị với bất kỳ bệnh nhân nào (đặc biệt người nghèo, người nhiễm HIV,…)
Nguyên lý công bằng có thể bị vi phạm khi nào?
- vài NB phải nằm chung một giường
- NVYT căng thẳng về tâm lý, mệt mỏi
- điều dưỡng thiếu sót về kiến thức y học
