Leki przeciwbakteryjne Flashcards
(260 cards)
1
Q
pochodne chinoliny
A
chlorchinaldol, kliochinol
2
Q
pochodne chinoliny - mechanizm dzialania
A
uszkadzaja DNA i bialka drobnoustrojow
3
Q
pochodne chinoliny - spektrum
A
G+, slabiej grzyby i niektore pierwotniaki (rzesistek pochwowy, pelzak czerwonki); opornosc wtorna nie wystepuje
4
Q
pochodne chinoliny - zastosowanie
A
- zakazenia bakteryjne i grzybicze skory (masc),
- przewodu pokarmowego (tableki do ssania),
- drog moczowo-plciowych (globulki dopochwowe)
5
Q
pochodne chinoliny - dzialania niepozadane
A
tabletki moga powodowac ciezkie uszkodzenie osrodkowego ukladu nerwowego (SMON), charakteryzujace sie obecnoscia dolegliwosci bolowych, zaburzen czuciowych i ruchowym oraz postepujacym ubytkiem i wzroku i trwala slepota
6
Q
pochodne nitrofuranu
A
nitrofurantoina, furagina, nifuroksazyd, furazolidon, nifurzyd, nitrofural
7
Q
pochodne nitrofuranu - mechanizm dzialania
A
ulegaja w organizmie drobnoustroju redukcji do toksycznych pochodnych (wolne rodniki nitrowe), ktore uszkadzaja DNA i bialka
8
Q
pochodne nitrofuranu - spektrum
A
szerokie; G+, G-, niektore grzyby i pierwotniaki (giardia lamblia); opornosc wtorna nie wystepuje
9
Q
pochodne nitrofuranu - wchlaniane z pp
A
nitrofurantoina, furagina (niemal natychmiast wydalana z moczem)
10
Q
zastosowanie furaginy
A
pochodna nitrofuranu; leczenie niepowiklanych zakazen prostaty i zakazen niewywolanych przez “trudne” bakterie drog moczowych
11
Q
zastosowanie nifuroksazydu i furazolidonu
A
pochodne nitrofuranu; zakazenia przewodu pokarmowego (ostre biegunki, salmonelloza, giardioza)
12
Q
zastosowanie nitrofuralu
A
pochodna nitrofuranu; wylacznie miejscowo w wyprzeniach bakteryjnych i grzybiczych skory oraz zakazeniach jamy ustnej
13
Q
pochodne nitrofuranu - dzialania niepozadne
A
glownie nitrofurantoina;
- polineuropatia,
- anemia hemolityczna,
- zwlokniajace zapalenie pluc,
- reakcje alergiczne,
- nudnosci, wymioty, jadlowstet,
- reakcja disulfiramowa
14
Q
pochodne nitrofuranu - przeciwwskazania
A
- ciaza,
- wiek niemowlecy,
- ciezkie uszkodzenie watroby lub nerek
15
Q
reakcja disulfiramowa
A
pochodne nitrofuranu (np. nifuroksazyd), nitroimidazolu (np. metronidazol), cefalosporyny
16
Q
niedozwolone w ciazy
A
pochodne nitrofuranu, pochodne nitroimidazolu (I trymestr), sulfonoamidy (III trymestr), ko-trymoksazol, inhibitry gyrazy, aminoglikozydy, tetracykliny
17
Q
pochodne nitroimidazolu
A
metronidazol, tynidazol, nimorazol, ornidazol
18
Q
pochodne nitroimidazolu - mechanizm dzialania
A
ulegaja w organizmie drobnoustroju redukcji do toksycznych pochodnych (wolne rodniki nitrowe), ktore uszkadzaja DNA i bialka
19
Q
pochodne nitroimidazolu - spektrum
A
bakterie beztlenowe i pierwotniaki o metabolizmie beztlenowym (rzesistek pochwowy, pelzak czerwonki)
20
Q
pochodne nitroimidazolu - zastosowanie
A
- zakazenia drobnoustrojami beztlenowymi i flora mieszana z udzialem beztlenowcow (np. zakazenia w obrebie jamy brzusznej i miednicy mniejszej, zakazenia przyzebia),
- eradykacja Helicobacter pyroli,
- leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego, choroby Lesniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa,
- tradziku rozowatego i mieszanych zakazen skory;
- leki z wyboru w leczeniu rzesistkowicy, giardiazy i amebiazy
21
Q
leki z wyboru w leczeniu rzesistkowicy, giardiazy i amebiazy
A
pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol)
22
Q
pochodne nitroimidazolu - dzialania niepozadne
A
- dolegliwosci ze strony pp (metaliczny posmak w ustach, nudnosci, wymioty, biegunki, oblozony jezyk, zapalenie trzustki),
- rzadziej zaburzenia neurologiczne,
- rzadko zaburzenia hematologiczne,
- reakcja disulfiramowa;
- metronidazol barwi mocz na kolor brazowy
23
Q
lek barwiacy mocz na brazowo
A
metronidazol, kwas fusfydowy
24
Q
metaliczny posmak w ustach
A
pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol)
25
pochodne nitroimidazolu - przeciwwskazania
karmienie piersia, I trymestr ciazy, wiek niemowlecy
26
leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego
pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol), wankomycyna jako lek II rzutu, fidaksomycyna
27
skladniki niezbedne do syntezy tetrahydrofolianu de novo w komorkach bakteryjnych
PABA (kwas para-aminobenzoesowy), pterydyna, kwas glumatinowy
28
sulfonoamidy - mechanizm dzialania
kompetycyjne blokowanie syntazy dihydrofolianu (pierwszy etap tworzenia tetrahydrofolianu)
29
antybiotyki bakteriostatyczne
sulfonoamidy, pochodne nitrofuranu, tetracykliny, tigecyklina (antybiotyk z grupy glicylcyklin), makrolidy, oksazolidynony, chloramfenikol, retapamulina, mupirocyna
30
antybiotyki bakteriobojcze
pochodne nitrofuranu w wysokich stezeniach, pochodne nitroimidazolu, B-laktamy, antybiotyki glikopeptydowe, lipopeptydowe, aminoglikozydowe, streptograminy, fosfomycyna, fidaksomycyna, polimyksyny, bacytracyna
31
sulfonoamidy - spektrum
szerokie; G+ (w tym Nocardia), G- (E. coli, Klebsiella, Salmonella, Shigella, Enterobacter) oraz niektore pierwotniaki i grzyby (Pneumocystis jiroveci); bardzo slabo wplywaja na wzrost bakterii beztlenowych; stymuluja wzrost riketsji
32
leki bez opornosci wtornej
pochodne chinoliny, pochodne nitrofuranu
33
leki o szerokim spektrum dzialania
```
pochodne nitrofuranu
sulfonoamidy
aminopenicyliny
ureidopenicyliny (bardzo szerokie)
cefalosporyny IV i V generacji
karbapenemy (najszersze)
tetracykliny
chloramfenikol
```
34
sulfonoamidy - podzial
- stosowanie doustnie o krotszym czasie dzialania - SULFIZOKSAZOL, SULFAKARBAMID
- stosowanie doustnie o dluzszym czasie dzialania - SULFMETOKSAZOL, SULFAPIRYDYNA, SULFADOKSYNA
- stosowanie miejscowo -
35
leki niwelujace dzialanie sulfonoamidow
prokaina i tetrakaina (metabolizowane do PABA)
36
leki silnie wiazace sie z bialkami osocza
sulfonoamidy
37
leczenie jaglicy
sulfonoaminy
38
sulfonoamidy - dzialania niepozadane
-reakcje alergiczne (czesto krzyzowa alergia z diuretykami petlowymi i tiazydowymi, pochodnymi sulfonylomocznika, DIAZOKSYD),
-zmiany skorne (zaczerwienienie, zluszczajace zapalenie skory, fotoksycznosc, zespol Stevensa-Johnsona),
-zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego,
-zaburzenia ze strony ukladu moczowego (kamica, krwiomocz),
-zaburzenia hematologiczne (anemia hemolityczna, anemia aplastyczna, granulocytopenia, trombocytopenia),
uszkodzeniu szpiku mozna zapobiegac podajac kwas folinowy lub kwas lewofolinowy
39
zespol Stevensa-Johnsona
sulfonoamidy
40
sulfonoamidy - przeciwwskazania
III trymestr ciazy, okres przedporodowy (moga spowodowac kernicterus noworodkow)
41
kernicterus noworodkow
sulfonoamidy w III trymestrze ciazy i w okresie przedporodowym
42
leczenie zakazen beztlenowych
pochodne nitroimidazolu
43
leki mogace powodowac krwiomocz i kamice
sulfonoamidy
44
inhibitory reduktazy dihydrofolianu
trimetoprim (hamuje bakteryjna reduktaze), pirymetamina (hamuje reduktaze pierwotniakow)
45
inhibitory reduktazy dihydrofolianu - mechanizm dzialania
blokuja powstawanie tetrahydrofolianu przez zahamowanie reakcji redukcji dihydrofolianu; czesto podawane z sulfonoamidami
46
trimetoprim + sulmetoksazol
ko-trymoksazol (5:1)
47
ko-trymoksazol - zastosowanie
doustnie (w ciezkich zakazeniach moze byc dozylnie) w leczeniu wielu schorzen bakteryjnych:
- zakazenia drog moczowych,
- zakazenia Shigella i Salmonella,
- lek I rzutu w leczeniu Pneumocystis jiroveci
48
lek I rzutu w leczeniu Pneumocystis jiroveci
ko-trymoksazol
49
ko-trymoksazol - dzialania niepozadne
- nudnosci i wymioty,
- wysypka,
- anemia megaloblastyczna,
- leukopenia
50
ko-trymoksazol - przeciwwskazania
niewydolnosc nerek lub watroby, nadwrazliwosc na sulfonoamidy, ciaza
51
leki nieodpowiednie w niewydolnosci nerek lub watroby
ko-trymoksazol, pochodne nitrofuranu,
52
inhibitory gyrazy
syntetyczne pochodne chinolonowe, 3 grupy
53
antybiotyki wykazujace efekt postantybiotykowy
inhibitory gyrazy, antybiotyki aminoglikozydowe, streptograminy
54
inhibitory gyrazy - mechanizm
blokuja topoizomeraze typu II bakterii (gyraze) i bakteryjna topoizomeraze typu IV => zaburzaja replikacje DNA
55
leki kumulujace sie w tkance gruczolu krokowego
inhibitory gyrazy
56
inhibitory gyrazy - dzialania niepozadane
- dolegliwosci zoladkowo-jelitowe,
- zaburzenia ze strony OUN (rzadziej),
- uszkodzenie chrzastek wzrostowych i sciegna,
- pekanie sciegien (typowo sciegno Achillesa)
57
inhibitory gyrazy - interakcje
- antybiotyki B-laktamowe nasilaja dzialanie fluorochinolonow
- NLPZ (z wyjatkiem kwasu acetylosalicylowego) zwiekszaja ryzyko wystapienia drgawek,
- fluorochinolony zmniejszaja metabolizm teofiliny (ryzyko zatrucia)
58
inhibitory gyrazy - przeciwwskazania
ciaza, >18 lat (z wyjatkiem pacjentow z mukowiscydoza i zakazeniami wywolanymi przez P. aeruginosa)
59
grupa I inhibitorow gyrazy
kwas nalidyksowy
kwas pipemidowy
enoksacyna
norfloksacyna (bywa klasyfikowana do grupy II)
60
grupa I inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie
waskie spektrum dzialania (glownie Enterobacteriaceae),
leczenie niepowiklanych zakazen drog moczowych
NORFLOKSACYNA - leczenie zapalenia gruczolu krokowego
61
grupa II inhibitorow gyrazy
cyprofloksacyna
pefloksacyna
ofloksacyna
62
grupa II inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie
spektrum szersze niz I grupa na G-, CYPROFLOKSACYNA dziala na P. aeruginosa;
-zakazenia ukladu moczowego (lek II rzutu, zakazenia powiklane),
-przewlekle zapalenie gruczolu krokowego,
-zakazenia w przebiegu mukowiscydozy,
-biegunki podroznych,
-dur brzuszny i salmonellozy,
waglik,
zakazenia kosci i stawow oraz skory i tkanki podskornej wywolane przez wrazliwe G-
63
leczenie mukowiscydozy
grupa II inhibitorow gyrazy (np. cyprofloksacyna)
64
grupa III inhibitorow gyrazy
```
lewofloksacyna
moksyfloksacyna
gemifloksacyna
lomefloksacyna
bezyfloksacyna (jedynie miejscowo w zapaleniu spojowek)
```
65
grupa III inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie
spektrum jak w II grupie + gronkowce, paciorkowce, Legionella sp.
- zaostrzenia przewleklego zapalenia oskrzeli,
- pozaszpitalne zapalenia pluc,
- ostre zapalenie zatok przynosowych,
- niepowiklane zakazenia skory i tkanki podskornej,
- szpitalne zapalenie pluc (tylko LEWOFLOKSACYNA)
66
leczenie mukowiscydozy
grupa II inhibitorow gyrazy
67
leczenie chorob prostaty
grupa II inhibitorow gyrazy (przewlekle zapalenie) i norflokascyna (zapalenie)
68
podzial antybiotykow B-laktamowych
penicyliny
cefalosporyny
karbapenemy
monobaktamy
69
podzial penicylin
```
naturalne
polsyntetyczne przeciwgronkowcowe
aminopenicyliny
karboksypenicyliny
ureidopenicyliny
CALA GRUPA PENICYLIN WYWOLUJE KRZYZOWA ALERGIE
```
70
penicyliny naturalne - charakterystyka
```
penicylina benzylowa (G) - krotki okres poltrwania, domiesniowa lub dozylna
penicylina prokainowa (G + prokaina) - obecnie nie jest stosowana
penicylina benzatynowa - podawana domiesniowo powoli uwalnia penicyline G, podawana raz na 2-4 tygodnie; stosowana rzadko, w profilaktyce choroby reumatycznej u dzieci
penicylina fenoksymetylowa (penicylina V) - doustna, glownie w plonicy i leczeniu zakazen GDO
```
71
penicyliny naturalne - spektrum
waskie; paciorkowce, Neisseria meningitidis, Treponema pallidum, Bacillus anthracis, Listeria monocytogenes, bakterie beztlenowe (Clostriudium sp., Bacteroides sp., z wyjatkiem B. fragilis, ktory wytwarza penicylinaze)
72
penicyliny naturalne - zastosowanie
- schorzenia paciorkowcowe (angina, roza, ropnie, plonica),
- zakazenia wywolane przez meningokoki,
- zakazenia niektorymi bakteriami beztlenowymi,
- zakazenia waglikiem,
- duze dawki w leczeniu zatrucia muchomorem sromotnikowym
73
penicyliny naturalne - dzialania niepozadane
- reakcje uczuleniowe,
- anemia hemolityczna, maloplytkowosc,
- drgawki (penicylina G (+) rec. NMDA, (-) rec. GABAa),
- reakcja Jarischa-Herxheimera,
- zespol Nicolau,
- zespol Hoigne
74
reakcja Jarischa-Herxheimera
wstrzasopodobna reakcja po podaniu penicyliny G, wystepujaca najczesciej w trakcie leczenia kretkowic; objawia sie goraczka, dreszczami, spadkiem cisnienia krwi; najczesciej przejsciowa
75
zespol Nicolau
najczesciej u dzieci na skutek omylkowego wprowadzenia formy domiesniowej leku do naczynia tetniczego, co powoduje wystepowanie zatorow spowodowanych krysztalkami leku; objawia sie niedokrwieniem miejsca wkucia z martwica skory i tkanki podskornej, zatorowoscia tetnic konczyn lub krezki
76
zespol Hoigne
po podaniu penicyiny prokainowej
77
czestosc wystepowania reakcji alergicznych na skutek podawania B-laktamow
2%
78
uczulenie na penicyline - test srodskorny
powinien byc poprzedzony testem punktowym; w ramie, przedramie lub okolice miedzylopatkowa wstrzykuje sie 0.1ml TESTARPENU i w drugim miejscu 0.1ml PENICYLINY G;
odczyn dodatni - obecnosc rumienia >1cm i wyrazniej grudki obrzekowej po 30 minutach,
odczyn watpliwy - rumien <1cm, nalezy ponownie ocenic probe po 60 min
79
jesli pacjent jest uczulony na penicyliny to rowniez na...
karbapenemy
80
penicyliny polsyntetyczne przeciwgronkowcowe
```
oksacylina
kloksacylina
flukloksacylina
dikloksacylina
OPORNE NA DZIALANIE PENICYLINAZ
```
81
aminopenicyliny
amoksycylina i ampicylina
82
aminopenicyliny - spektrum
szerokie; G+, G- niewytwarzajace B-laktamaz
83
lek, ktorego wchlanianie jest hamowane przez pokarm
ampicylina
84
aminopenicyliny - zastosowanie
- leczenie zapalenia zatok przynosowych,
- ucha srodkowego,
- paciorkowcowego zapalenia gardla,
- zakazen drog moczowych wywolanych przez enterokoki
85
ureidopenicyliny
mezlocylina
azlocylina
piperacylina
86
ureidopenicyliny - spektrum
w porownaniu z aminopenicylinami wykazuja zwiekszona aktywnosc wobec paleczek G- oraz enterokokow
87
ureidopenicyliny - zastosowanie
domiesniowo lub dozylnie w leczeniu ciezkich zakazen szpitalnych wywolanych przez P. aeruginosa lub Klebsiela
88
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wywolanych przez P. aeruginosa lub Klebsiela
ureidopenicyliny + aminopenicyliny/fluorochinole
89
ureidopenicyliny - dzialania niepozadane
wieksza toksycznosc niz aminopenicyliny;
- reakcje miejscowe (bol i zapalenie zyly z zakrzepica),
- reakcje nadwrazliwosci,
- dolegliwosci ze strony pp (m.in. cholestaza),
- hipokaliemia
90
karboksypenicyliny
karbenicylina
| tykarcylina
91
karboksypenicyliny - zastosowanie
ciezkie zakazenia szpitalne wywolane podatnymi bakteriami (podobne wskazania jak ureidopenicyliny)
92
karboksypenicyliny - dzialania niepozadane
- reakcje nadwrazliwosci,
- goraczka,
- eozynofilia,
- maloplytkowosc,
- neutropenia,
- hipokaliemia,
- hipomagnezemia,
- dolegliwosci ze strony przewodu pokarmowego
93
inhibitory B-laktamaz
kwas klawulanowy
sulbaktam
tazobaktam
94
amoksycylina + kwas klawulanowy
dodatek kw klawulanowego rozszerza spektrum dzialania amoksycyliny, glownie o bakterie beztlenowe
- zakazenia GDO (lek II rzutu),
- pozaszpitalne zapalenie pluc,
- nawracajace bakteryjne zapalenie gardla,
- i inne
95
tykarcylina + kwas klawulanowy
dodatek kw klawulanowego rozszerza spektrum dzialania tykarcyliny o Enterobacteriaceae wytwarzajace B-laktamazy
96
Unasyn
ampicylina + sulbaktam; stosowany pozajelitowo, spektrum jak amoksycylina + kw klawulanowy, bardzo dobra aktywnosc wobec Acinetobacter
97
Tazobac
piperacylina + tazobaktam; spektrum jak tykarcylina + kwas klawulanowy; czesto w skojarzeniu z aminoglikozydem,
- leczenie ciezkich zakazen szpitalnych drog oddechowych,
- drog moczowych,
- wewnatrzbrzusznych (z wyjatkiem zapalenia trzustki)
98
cefamycyny
cefmetazol
cefotetan
cefoksytyna
99
cefalosporyny - dzialania niepozadane
- uczulenia,
- podraznienie i bol w miejscu wklucia,
- nefrotoksycznosc,
- reakcja disulfiramowa (CEFOTETAN, CEFOMETAZOL, CEFAMANDOL, CEFOPERAZON, MOKSOLAKTAM),
- hipoprotrombinemia (CEFOTETAN, CEFOMETAZOL, CEFAMANDOL, CEFOPERAZON, MOKSOLAKTAM),
- dysbakteriozy
100
cefalosporyny I generacji
G+, mniej G-
CEFAZOLINA stosowana w profilaktyce w chirurgii
CEFRADYNA, CEFALEKSYNA, CEFADROKSYL stosowane w leczeniu pozaszpitalnych zakazen GDO, drog moczowych i tkanki podskornej
101
cefalosporyny II generacji
I generacja + G-
CEFAKLOR, CEFUROKSYM, CEFPROZYL, LORAKARBEF moga byc podawane doustnie
CEFUROKSYM stosowany w ostrym zapaleniu ucha srodkowego i zatok przynosowych, pozaszpitalnym zapaleniu pluc, zaostrzenia POChP, zakazeniach drog moczowych i we wczesnym stadium boreliozy z Lyme
102
cefalosporyny III generacji
II generacja + "trudne" bakterie G- (Citrobacter, Serratia, Providencial)
CEFTAZYDYM i CEFOPERAZON to jedyne leki z tej grupy aktywne wobec P. aeruginosa
CEFIKSYM, CEFDYNIR, CEFTYBUTEN, CEFPODOKSYM sa podawane doustnie
wiekszosc lekow dobrze penetruje do OUN
CEFTRIAKSON uzyskuje duze stezenia w zolci
CEFOTAKSYM, CEFTRIAKSON stosowane w ciezkich pozaszpitalnych zakazeniach pluc, szpitalnych zapaleniach pluc (poza OIOM-em, gdzie udzial P. aeruginosa i S. aureus jest malo prawdopodobny)
103
cefalosporyny IV generacji
CEFEPIM, CEFPIROM
bardzo szerokie spektrum dzialania; aktywnosc wobec Pseudomonas, Enterobacter, S. aureus, S. pneumoniae, Neisseria i Haemophilus
podawane pozajelitowo, dobrze penetruja do OUN
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wrazliwymi bakteriami
104
cefalosporyny V generacji
CEFTOBIPROL, CEFTAROLINA
bardzo szerokie spektrum dzialania; IV generacja + MRSA i oporne enterokoki
podawane pozajelitowo, dobrze penetruja do OUN
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wrazliwymi bakteriami
105
karbapenemy
imipenem, meropenem, ertapenem, faropenem, doripenem
106
karbapenemy - spektrum
wyjatkowo szerokie; G-, G+, beztlenowe
107
karbapenemy - zastosowanie
leki II i III rzutu w ciezkich szpitalnych zakazeniach wywolanych szczepami bakterii opornych na inne leki
IMIPENEM jest rozkladany przez dihydropeptydaze w nerkach i wymaga podawania razem z cylastatyna (inhibitorem)
108
karbapenemy - dzialania niepozadane
najczesciej po imipenemie
-zaburzenia ze strony pp,
-wysypka,
-miejscowe reakcje po wstrzyknieciu (ertapenem podawany z lidkoaina),
-zwiekszone stezenia imipenemu we krwi u chorych na niewydolnosc nerek moze prowadzic do drgawek
MIEDZY PENICYLINAMI I KARBAPENEMAMI WYSTEPUJE KRZYZOWA ALERGIA
109
monobaktamy
aztreonam
110
monobaktamy - spektrum
waskie, G-; nieaktywny wobec G+ i beztlenowych
111
monobaktamy - dzialania niepozadane
malo nasilone
-wysypki skorne,
-przejsciowe podwyzszenie stezenia aminotransferaz we krwi,
-nudnosci i wymioty,
-przejsciowa eozynofilia,
rzadziej maloplytkowosc, leukopenia i uposledzenie krzepniecia
112
antybiotyki glikopeptydowe
wankomycyna
| teikoplanina
113
antybiotyki glikopeptydowe - mechanizm
hamuja budowe sciany bakterii
114
wankomycyna - spektrum
G+, tlenowe i beztlenowe
115
teikoplanina - spektrum
jak wankomycyna, ale duzo slabiej dziala na gronkowce koagulazoujemne
116
wankomycyna - zastosowanie
lek II rzutu w leczeniu rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego
117
antybiotyki glikopeptydowe - dzialania niepozadane
znacznie czesciej po wankomycynie
- zapalenie zyly w miejscu podania,
- goraczka,
- dreszcze,
- osutka,
- przy szybkim wlewie zaczerwienienie skory gornej polowy ciala (red man syndrome), skurcz oskrzeli i bolesny skurcz miesni klatki piersiowej i grzbietu,
- ototoksyczna i nefrotoksyczna
118
red man syndrom
przy szybkim wlewie WANKOMYCYNY zaczerwienienie skory gornej polowy ciala
119
antybiotyki lipopeptydowe
daptomycyna
120
daptomycyna - mechanizm
laczy sie z blona bakterii i powoduje wzrost jej przepuszczalnosci dla jonow potasu
121
daptomycyna - spektrum
G+ ziarenkowce
122
daptomycyna - zastosowanie
ciezkie zakazenia skory i tkanki podskornej oraz zapalenie wsierdzia wywolane przez S. aureus; inaktywowana przez surfaktant, nie nadaje sie do leczenia zakazen pluc
123
daptomycyna - dzialania niepozadane
- dolegliwosci ze strony ukladu pokarmowego,
- osutka,
- swiad skory,
- zapalanie zyly w miejscu podania,
- niedokrwistosc,
- spadek CT
124
antybiotyki lipoglikopeptydowe
telawancyna
dalbawancyna
oritawancyna
125
telewancyna - zastosowanie
leczenie ciezkich zakazen skory i tkanki podskornej wywolanych przez wielooporne szczepy bakterii
126
aminoglikozydy
```
tobramycyna
streptomycyna
gentamycyna
neomycyna
kanamycyna
paromomycyna
netylmycyna
amikacyna
sepamycyna (nowszy antybiotyk)
```
127
aminoglikozydy - mechanizm
nieodwracalne inhibitory syntezy bialek w bakteriach; lacza sie z podjednostka 30S rybosomu i hamuja translacje; silny efekt postantybiotykowy;
opornosc wobec nich polega na wytwarzaniu enzymow dolaczajacych do czasteczki leku rozne grupy funkcyjne, co zaburza wiazanie z rybosomem;
praktycznie nie wchlaniaja sie po podaniu doustnym
128
aminoglikozydy - spektrum
tlenowe bakterie G-, nie dzialaja na beztlenowe
| najwieksza skutecznosc wobec P. aeruginosa wykazuje TOBRAMYCYNA
129
streptomycyna - zastosowanie
- lek II rzutu w leczeniu gruzlicy (dziala na pratki pozakomorkowe, ciezkie postaci choroby)
- leczenie dzumy, tularemii, brucellozy
130
aminoglikozydy - zastosowanie
toksyczne, powinny byc stosowane jedynie w leczeniu ciezkich zakazen tlenowymi paleczkami G-
131
aminoglikozydy - dzialania niepozadane
- ototoksycznosc (zwykle nieodwracalna),
- nefrotoksycznosc (zwykle odwracalna),
- nasilenie blokady nerwowo-miesniowej (nasilenie dzialania srodkow zwiotczajacych,
- uczulenie (zwykle streptomycyna)
132
odwrocenie nasilenia blokady nerwowo-miesniowej powodowanej przez aminoglikozydy
glukonian wapnia
| neostygmina
133
aminoglikozydy - przeciwwskazania
ciaza
134
gentamycyna
modelowy lek z grupy aminoglikozydow o podobnej charakterystyce to SISOMYCYNA
135
neomycyna
kanamycyna
paromomycyna
aminoglikozydy; oczyszczanie przewodu pokarmowego, miejscowo do oka i ucha
136
netylmycyna
aminoglikozyd; dodatek grupy etylowej zmniejsza podatnosc netylmycyny na rozklad i modyfikacje - szczepy oporne na genatymycyne i tobramycyne bywaja zwalczane przez netylmycyne
137
amikacyna
aminoglikozyd; polsyntetyczna pochodona kanamycyny, mniej toksyczna, aktywna wobec opornych szczepow M. tuberculosis
138
sepamycyna
nowszy aminoglikozyd podobny do amikacyny, wieksza aktywnosc wobec szczepow opornych
139
spektynomycyna
podobna do strukturalnie aminoglikozydow, podobny mechanizm i spektrum;
stosowana domiesniowo jedynie w leczeniu rzezaczki u pacjentow uczulonych na penicyliny; bol w miejscu iniekcji
140
leczenie gruzlicy
streptomycyna
141
tetracykliny
```
tetracyklina
doksycyklina
oksytetracyklina
minocyklina
metacyklina
demeklocyklina
```
142
tetracykliny - mechnizm
odwracalnie wiaza sie z podjednostka 30S rybosomu i blokuja elongacje lancucha; bakteriostatyczne
143
tetracykliny - spektrum
szerokie; G+, G-, beztlenowe, riketsje, chlamydie, mikoplazmy, niektore pierwotniaki; Proteus i Pseudomonas pierwotnie oporne
144
tetracykliny - klasyfikacja
- krotko dzialajace (t 1/2=6-8h) - TETRACYKLINA, OKSYTETRACYKLINA,
- posredni czas dzialania (t 1/2=12h) - DEMEKLOCYKLINA, METACYKLINA,
- dlugo dzialajace (t 1/2=16-18h) - DOKSYCYKLINA, MINOCYKLINA
145
tetracykliny - wchlanianie
najlepiej wchlania sie DOKSYCYKLINA i MINOCYKLINA,
hamowane przez pokarm (zwlasza mleko)
wydalane z zolcia i moczem
146
tetracyklina - zastosowanie
tradzik pospolity
147
doksycyklina - zastosowanie
```
tradzik pospolity
bolrelioza
riketsjoza
leptospiroza
choroba papuzia
taluremia
waglik
niektore biegunki
atypowe zapalenia pluc
zaostrzenia przewleklego zapalenia oskrzeli
kilka, rzezaczka, chlamydie (nie I rzutu)
zakazenia pratkami atypowymi
profilaktyka malarii
```
148
demeklocyklina - zastosowanie
hamuje dzialanie wazoproesyny w nerkach
149
tetracykliny - dzialania niepozadane
```
zaburzenia zoladkowo-jelitowe
dysbakteriozy
u dzieci uszkodzenia nasady kosci dlugich, niedorozwoj szkliwa i jego przebarwienia
uszkodenie watroby
uszkodzenie nerek
zaburzenia blednikowe
fotosensytyzacja
```
150
tetracykliny - przeciwskazania
ciaza
karmienie piersia
wiek <12 lat
151
tygecyklina
antybiotyk z grupy glicylcyklin; podobne dzialnie jak tetracykliny, ale mocniejszy
szerokie spektrum: gronkowce (takze oporne), Enterobacteriaceae, Acinetobacter, bakterie beztlenowe, riketsje, chlamydie, mikoplazmy, Legionella pneumophila, Mycobacterium
leczenie zakazen skory i tkanki podskornej i zakazen w obrebie jamy brzusnej (z wyjatkiem trzustki)
152
makrolidy
erytromycyna
roksytromycyna
klarytromycyna
spiramycyna
153
makrolidy - mechanizm
lacza sie z podjednotska 50S rybosomu i hamuja synteze bialek; bakteriostatyczne
154
makorlidy - spektrum
G+, mikoplazmy, chlamydie, Helicobacter pylori, Listeria sp., niektore pratki atypowe, Legionella pneumophila, niektore G- (Bordatella pertusis, Neisseria sp., Bartonella sp.), Treponema pallidum, Borrelia burgdorferi, Campylobacter sp.
KLARYTROMYCYNA Toxoplasma gondii i M. leprae
155
makrolidy - zastosowanie
zakazenia GDO
zakazenia pozaszpitalnie u chorych nadwrazliwych na B-laktamy
leczenie i profilaktyka krztusca, blonicy
eradykacja Helicobacter pyroli
zakazenia pratkami atypowymi
leczenie legionellozy
156
spiramycyna - zastosowanie
leczenie toksoplazmowy u kobiet ciezarnych
157
makrolidy - dzialania niepozadane
nudnosci, wymioty (erytromycyna podobna do motyliny), biegunka
ERYTROMYCYNA moze powodowac cholestaze, zapalenie watroby, zaczerwienienie skory, goraczke, eozynofilie
silnie hamuja aktywnosc enzymow cytochromu P450 i moga wchodzic w liczne interakcje
158
leki hamujace aktywnosc enzymow cytochromu P450
makrolidy, ketolidy, streptograminy, ansamycyny
159
azytromycyna
antybiotyk azalidowy podobny do makrolidow
penetruje do wiekszosci tkanek i silnie kumuluje sie wewnatrz makrofagow; wolno uwalniany z tkanek, z makrofagami wedruje do miejsca infekcji
mozna stosowac raz dziennie i prowadzic terapie krotko (3 dni)
160
telitromycyna
| cetromycyna
ketolidy, podobne do makrolidow
stosowane w ostrym zapaleniu zatok, zaostrzeniu przewleklego zapalenia oskrzeli, pozaszpitalnych zapaleniach pluc wywolanych przez S. pneumoniae, H. influenzae, M. catarrhalis, M. pneumoniae, C. pneumoniae
moga powodowac zaburzenia widzenia, dolegliwosci ze strony pp, uszkodzenia watroby
hamuja CYP3A4 i moga wydluzac odstep QTc
161
linkozamidy
linkomycyna
| klindamycyna
162
linkozamidy - spektrum
tlenowe G+ i bakterie beztlenowe (Bacteroides); pierwotnie oporne G- i enterokoki
163
klindamycyna
linkozamid; dobrze przenika do tkanek (wyjatek OUN), szczegolnie do ropni i kosci
stosowana ogolnie i miejscowo w leczeniu zakazen skory i tkanki podskornej paciorkowcami, gronkowcami oraz bakteriami beztlenowymi lub flora mieszana, nawracajacych zakazeniach gardla oraz zakazen kosci i szpiku wywolanych S. aureus
KLINDAMYCYNA + PRYMACHINA moze byc alternatywa dla ko-trymoksazolu w leczeniu zakazenia Pneumocystis jiroveci u pacjentow z AIDS
KLINDAMYCYNA + PIRYMETAMINA leczenie toksoplazmowy u pacjentow z AIDS
164
linkozamidy - dzialania niepozadane
dysbakteriozy
| KLINDAMYCYNA rzekomobloniaste zapalenie jelit
165
oksazolidynony
linezolid
| eperzolid
166
oksazolidynony - mechanizm
lacza sie z podjednotska 50S rybosomu w innym miejscu niz makrolidy, linkosamidy i streptograminy i hamuja synteze bialek; bakteriostatyczne (dla paciorkowcow bakteriobojcze)
167
oksazolidynony - spektrum
G+
168
oksazolidynony - zastosowanie
zakazenia szpitalne wywolane przez wielooporne szczepy bakterii: VRE, MRSA lub S. pneumoniae oporne na penicyline; nie powinny byc stosowane dluzej niz 4 tygodnie
169
oksazolidynony - dzialania niepozadane
zaburzenia hematologiczne (mielosupresja)
nudnosci i wymioty
kwasica mleczanowa
neuropatia obwodowa i wzrokowa
170
leki stosowane w profilaktyce w zabiegach w obrebie jamy brzusznej i miednicy mniejszej
cefazolina
171
leki stosowane w profilaktyce w zabiegach neurochirurgii
wankomycyna z gentamycyna
172
leki stosowane w zapaleniu gardla
penicylina G, fenoksymetylopenicylina lub makrolidy lub cefuroksym
173
leki stosowane w zapaleniu ucha srodkowego
amoksycylina lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym, lub ko-trymoksazol
174
leki stosowane w ostrym zapaleniu zatok
amoksycylina lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym, lub ko-trymoksazol, lub klarytromycyna
175
leki stosowane w przewleklym zapaleniu zatok
amoksycylina + kwas klawulanowy lub cefuroksym + metronidazol
176
leki stosowane w zakazeniu zebopochodnym
amoksycylina + kwas klawulanowy lub ampicylina + sublaktam, lub klindamycyna, lub penicyliny + metronidazol
177
leki stosowane w ostrym zapaleniu oskrzeli
leczenie objawowe oraz makrolidy lub tetracykliny lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub ko-trymoksazol
178
leki stosowane w zaostrzeniu przewleklego zapalenia oskrzeli
to zalezy
| amoksycylina + kwas klawulanowy lub tetracykliny, lub makrolidy, lub flurochinolony, lub ceftazydym
179
leki stosowane w ostrym pozaszpitalnym zapaleniu pluc
amoksyclina lub makrolid, lub amokscylina + makrolid lub fluorochinolony, lub cefuroksym, lub ceftriakson, cefuroksym + makrolid, lub ceftriakson + makrolid
180
leki stosowane w atypowym zapaleniu pluc
makrolid
181
leki stosowane w zakazeniu drog moczowych
ko-trymoksazol lub fluorochinolony, lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym
182
leki stosowane w zapaleniu prostaty
fluorochinolon lub ko-trymoksazol, lub fluorochinolon + aminoglikozyd (leczenie do 2 miesiecy)
183
leki stosowane w ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek
fluorochinolony lub ko-trymoksazol, lub amoksycylina + kwas klawulanowy
w ciezszych przypadkach ceftriakson lub aminoglikozyd + ampicylina
184
leki stosowane w ostrym zapaleniu wsierdzia
ampicylina + sublaktam (ewentualnie amoksycylina + kwas klawulanowy) razem z gentamycyna lub wankomycyna + gankomycyna + cyprofloksacyna, lub wankomycyna + gentamycyna + ryfampicyna
185
streptograminy
chinuprystyna (streptogramina A)
dalfoprystyna (streptogramina B)
stosowane razem w stosunku 30:70
186
streptograminy - mechanizm
lacza sie z rybosomem bakteryjnym hamujac synteze bialek; bakteriobojcze z wyjaktiem Enterococcus faecium; wywoluja efekt postantybiotykowy
silnie hamuje CYP3A4
187
steptograminy - spektrum
tlenowe G+ paleczki, S. pneumoniae, Enterobacteriaceae, P. areuginosa, Legionella sp., H. influeanze, C. perfringens, chlamydie i mikoplazmy (z wyjaktkiem M. hominis)
188
steptograminy - zastosowanie
leczenie zakazen wieloopornymi szczepami bakterii
189
leki stosowanie do leczenia zakazen wieloopornymi szczepami bakterii
streptograminy, telewancyna (leczenie ciezkich zakazen skory i tkanki podskornej), oksazolidynony
190
chloramfenikol - mechanizm
laczy sie odwracalnie z podjednostka 50S rybosomu bakterii i hamuje synteze bialek
191
chloramfenikol - spektrum
szerokie; tlenowe i beztlenowe G+ i G-, riketsje; bakteriostatyczny (bakteriobojczy dla H. influenzae)
192
chloramfenikol - zastosowanie
toksyczny, stosowany w szczegolnie uzasadnionych wypadkach; miejscowo w zakazeniach oczu i ucha oraz na skore
193
chloramfenikol - dzialania niepozadane
nudnosci i wymioty, biegunka
grzybicze zakazenia jamy ustnej i drog moczowo-plciowych
uszkodzenia szpiku kostnego (przy podawaniu duzych dawek moze wystapic odwracalne uposledzenie erytropoezy lub nieodwracalne uszkodzenie szpiku z ciezka, zagrazajaca zyciu anemia aplastyczna i agranulocytoza
zespol szarego noworodka
194
zespol szarego noworodka
na skutek duzych dawek chloramfenikolu u noworodkow lek kumuluje sie w organizmie (wymioty, wiotkosc, hipotermia, zapasc krazeniowa i szare zabarwienie skory)
195
retapamulina - mechanizm
laczy sie z podjednostka 50S rybosomu bakterii i hamuje synteze bialek
196
retapamulina - spektrum
bakteriostatyczna glownie wobec G+
197
retapamulina - zastosowanie
miejscowo na skore w leczeniu liszajca i ran zakazonych wrazliwymi szczepami bakterii
198
retampulina - dzialania niepozadane
podraznienie skory
199
fosfomycyna - mechanizm
analog fosfoenolopirogronianu hamujacy transferaze fosfoenolopriogronianowa, ktora bierze udzial w syntezie sciany bakterii
200
fosfomycyna - spektrum
G+, G-; bakteriobojczy
201
fosfomycyna - zastosowanie
leczenie i profilaktyka niepowiklanych zakazen drog moczowych
202
fosfomycyna - dzialania niepozadane
nudnosci i wymioty
zgaga
biegunka
bole i zawroty glowy
203
kwas fusfydowy - mechanizm
antybiotyk o budowie steroidowej hamujacy synteze bialek w bakteriach
204
antybiotyk o budowie steroidowej
kwas fusfydowy
205
kwas fusfydowy - zastosowanie
bakteriostatyczny, stosowany ogolnie glownie w zakazeniach S. aureus, Corynebacterium sp., Clostridium sp., dobrze penetruje do kosci (leczenie osteomyelitis), miejscowo w leczeniu zapalenia spojowek
206
kwas fusfydowy - dzialania niepozadane
barwi mocz na brazowo
biegunka
zaburzenia czynnosci watroby (zoltaczka)
wysypka
207
antybiotyk powodujacy zoltaczke
kwas fusfydowy, ansamycyny (zoltaczka cholestatyczna)
208
fuzafungina - mechanizm
zaburza funkcjonowanie blony bakterii
209
fuzafungina - spektrum
bakteriostatyczna i grzybostatyczna (Candida albicans); hamuje adhezje H. influenzae do nablonka drog oddechowych; lekkie dzialanie przeciwwzapalne i immunostymulujace
210
fuzafungina - zastosowanie
wylacznie miejscowo, w postaci aerozolu, w leczeniu zakazen GDO
211
fuzafungina - dzialania niepozadane
pieczenie sluzowki gardla, napady kichania, rzadziej skurcz oskrzeli
212
fidaksomycyna - mechanizm
hamuje synteze RNA bakterii
213
fidaksomycyna - spektrum
bakteriobojcza wobec C. difficile
214
fidaksomycyna - zastosowanie
leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelit
215
fidaksomycyna - dzialania niepozadane
nudnosci
wymioty
zaparcia
216
polimyksyny - mechanizm
peptydy zmieniajace strukture i zaburzajace funkcje blon bakteryjnych
217
polimyksyny - spektrum
bakteriobojcze na G- (takze P. aeruginosa)
218
polimyksyny - zastosowanie
KOLISTYMETAT SODOWY
nie wchlaniaja sie z pp
miejscowo na skore, do ucha oraz do worka spojowkowego
po podaniu dozylnym wydalane w niezmienionej postaci przez nerki => leczenie powiklanych zakazen drog moczowych wywolanych przez bakterie G- odporne na inne antybiotyki
leczenie zapalenia pluc wywolanych przez P. aeruginosa u pacjentow z mukowiscydoza
219
polimyksyny - dzialania niepozadane
po podaniu miejscowym brak
po podaniu doustnym nudnosci, wymioty, biegunka
po podaniu dozylnym ciezkie uszkodzenie nerek oraz zaburzenia ze strony osrodkowego i obwodowoego ukladu nerwowego (blok nerwowo-miesniowy)
uwalnianie histaminy
220
mupirocyna - mechanizm, spektrum, zastosowanie
uposledzenie syntezy bialek w bakteriach; bakteriostatyczna; bakterie G+; zastosowanie jedynie miejscowo (leczenie nosicielstwa S. aureus)
221
bacytracyna - mechanizm
hamuje synteze sciany bakterii
222
bacytracyna - spektrum
bakteriobojcza wobec G+
223
bacytracyna - zastosowanie
prawie wylacznie miejscowo na skore, do oka i na blony sluzowe
w roztworach moze sluzyc do plukania jam ciala, stawow lub przemywan ran
w ciezkich zakazeniach S. aureus moze byc podawana domiesniowo
doustnie tylko w leczeniu zakazenia C. difficile
224
bacytracyna - dzialania niepozadane
uszkodzenie nerek przy zastosowaniu domiesniowym
225
gramidycyna - mechanizm, spektrum, zastosowanie
mieszanina peptydow destabilizujacych blone bakterii;
dziala na G+ i Mycobacterium sp. i Neisseria sp.;
stosowana jedynie miejscowo (zastosowanie ogolne powoduje hemolize) w leczeniu zakazen skory i blon sluzowych
226
antybiotyki stosowane miejscowo
mupirocyna, bacytracyna, gramicydyna, nitrofural, sulfacetamid, mafenid, sulfadiazyna, aminoglikozydy, klindamycyna, bezyfloksacyna, chloramfenikol, kwas fusfydowy, retapamulina, fuzafungina, polimyksyny
227
cykloseryna - charakterystyka
analog D-alaniny hamujacy enzymy niezbedne do syntezy peptydoglikanu sciany bakterii;
bakteriobojcza na G+ i G-;
stosowana wylacznie do leczenia zakazen Mycobacterium tuberculosis opornych na leki I rzutu
moze powodowac zaburzenia ze strony OUN (drgawki, drzenia miesniowe, reakcje psychotyczne, bole glowy, neuropatia) => PIRYDOKSYNA zmniejsza czestosc zaburzen neurologicznych
228
ansamycyny
ryfampicyna
ryfabutyna
ryfapentyna
ryfaksymina
229
ansamycyny - mechanizm
hamuja synteze RNA w bakteriach
230
ansamycyny - zastosowanie
leczenie gruzlicy, tradu
silne inhibitory enzymow cytochromu P450
RYFABUTYNA leczenie zakazen pratkami atypowymi u pacjentow AIDS; mniejsza zdolnosc do indukcji, wskazania u pacjentow stosujacych wiele lekow metabolizowych przez cytochrom P450
231
ansamycyny - dzialania niepozadane
```
zaczerwienienie skory
maloplytkowosc
zaburzenia ze strony pp
rzekomobloniaste zapalenie jelit
zoltaczka cholestatyczna
zapalenie watroby
RYFAMPICYNA barwi na pomaranczowo-czerwono mocz, pot, lzy i sperme
RYFAKSYMINA dekontaminacja jelit w czasie spiaczki watrobowej
```
232
antybiotyk bakteriobojczy dla C. difficile
fidaksomycyna
233
antybiotyki dzialajace glownie na G-
polimyksyny, monobaktamy, aminoglikozydy
234
kolistyna
polimyksyna E
235
antybiotyki wywolujace blok nerwowo-miesniowy
polimyksyny
236
antybiotyk powodujacy hemolize po podaniu ogolnym
gramicydyna
237
antybiotyk w leczeniu liszajca
retapamulina
238
antybiotyk stosowany w postaci aerozolu
fuzafungina
239
leczenie zakazen pratkami atypowymi
```
doksycylina
makrolidy (klarytromycyna)
azytromycyna
fluorochinolony
ryfabutyna (ansamycyna)
```
240
lek, ktory barwi na pomaranczowo-czerwono mocz, pot, lzy i sperme
ryfampicyna (ansamycyna)
241
cechy pratkow
pierwotnie oporne na wiele antybiotykow
dziela sie powoli lub nie dziela sie w ogole
bytuja wewnatrz komorek
otoczka bardzo trudna do penetracji lekow
niezwykle skuteczne mechanizmy rozwoju opornosci na leki
242
leki I wyboru w leczeniu gruzlicy
```
izoniazyd
rifampicyna (ansamycyna)
pyrazynamid
etambutol (jedyny bakteriostatyczny)
streptomycyna (aminoglikozyd)
```
243
leki II wyboru w leczeniu gruzlicy
```
etionamid
kapreomycyna (aminoglikozyd)
cykloseryna
kwas para-aminobenzoesowy
kanamycyna (aminoglikozyd)
amikacyna (aminoglikozyd)
fluorochinolony
ryfabutyna (ansamycyna)
ryfapentyna (ansamycyna)
klofazymina
klarytomycyna (makrolid)
```
244
leki bakteriobojcze w leczeniu gruzlicy
ryfampicyna
izoniazyd
pyryzynamid
streptomycyna
etionamid
fluorochinolony
kapreomycyna
245
leki bakteriostatyczne w leczeniu gruzlicy
etambutol
kwas para-aminobenzoesowy
cykloseryna
246
izoniazyd - mechanizm
strukturalnie podobny do pirydoksyny;
bakteriobojczy dla pratkow dzielacych sie, slabo dziala na pratki atypowe;
nieodwracalnie hamuje enzymy uczestniczace w syntezie kwasu mykolowego
247
izoniazyd - dzialania niepozadane
reakcje immunologiczne (m.in. polekowy toczen trzewny)
hepatotoksycznosc
neurotoksycznosc
neuropatia (a takze anemia) rozwija sie z powodu wzglednego niedoboru pirydoksyny
IZONIAZYD ZWIEKSZA WYDALANIE PIRYDOKSYNY
248
leki zwiekszajace wydalanie pirydoksyny
izoniazyd
249
etambutol - dzialania niepozadane
pozagalkowe zapalenie nerwu wzrokowego (zaburzenie ostrosci widzenia, slepota na kolor zielony i czerwony)
250
lek powodujacy pozagalkowe zapalenie nerwu wzrokowego (zaburzenie ostrosci widzenia, slepota na kolor zielony i czerwony)
etambutol
251
pyrazynamid - dzialania niepozadane
hepatotoksycznosc
hiperurykemia (moze wywolac dne moczanowa)
goraczka
dolegliwosci zoladkowo-jelitowe
252
etionamid
strukturalnie podobny do izoniazydu;
| moze powodowac podraznienie zoladka, neuropatie, uszkodzenie watroby
253
nowe leki przeciwgruzlicze
delamanid
| bedakilina
254
delamanid
nowy lek przeciwgruzliczy; hamuje synteze elementow sciany komorkowej bakterii, ale nie wykazuje opornosci krzyzowej z zadnym z obecnie stosowanych lekow;
wskazany do stosowania w skojarzonym leczeniu wielolekoopornej gruzlicy pluc u doroslych pacjentow, gdy nie da sie zastosowac innego schematu leczenia
dzialania np: przedluzenie QTc, dolegliwosci dyspeptyczne, bole i zawroty glowy, bezsennosc, hipokaliemia, retikulocytoza
255
bedakilina
nowy lek przeciwgruzliczy; wybiorczo hamuje syntetaze ATP pratkow; dziala bakteriobojczo na dzielace sie i NIEREPLIKUJACE pratki, takze wewnatrzkomorkowe;
wskazany do stosowania w skojarzonym leczeniu wielolekoopornej gruzlicy pluc u doroslych pacjentow, gdy nie da sie zastosowac innego schematu leczenia
256
kapreomycyna
wykazuja aktywnosc wobec szczepow Mycobacterium opornych na amikacyna i streptomycyne, stosowany domiesniowo
257
inne leki stosowane w leczeniu gruzlicy
```
cyprofloksacyna
lewofloksacyna
gatifloksacyna
moksyfloksacyna
^fluorochinolony wykazujace aktywnosc wobec pratkow atypowych
```
linezolid - lek III rzutu
258
fazy leczenia gruzlicy
faza wstepna - etambutol + izoniazyd + ryfampicyna + pyrazynamid przez 2 miesiace
faza kontynuacji - izoniazyd + ryfampicyna przez 4 miesiace
259
profilaktyczne leczenie gruzlicy
izoniazyd 6-9 miesiecy lub ryfampicyna 4 miesiace lub oba leki 3 miesiace
u zakazonych HIV izoniazyd 9-12 miesiecy
260
leczenie tradu
dapson (lub inne sulfony hamujace synteze dihydrofolianu) + ryfampicyna
w czasie leczenia moze wystapic rumien guzowaty => leczenie gks i talidomidem
w leczeniu tradu opornego na sulfony => klofazymina
