Les 1 Flashcards
(42 cards)
Def. world health organisation over gezondheid
Gezondheid is een toestand van een volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of lichamelijk gebrek
Hoe zag men in de oudheid ziekte ontstaan+ hoe kwam men van de ziekte af
- men dacht dat ziekte ontstond doordat kwade geesten het lichaam binnendrong + de ziekte ging weg als ze de geesten uitdrijven
Hoe zagen de oude grieken ziekte ontstaan + wat erkenden ze
- de grieken waren de eerste die erkende dat lichaamsfactoren een rol speelde in het ontstaan van ziekte
- zij dachten dat ziekte een gevolg was van een onbalans van diverse sappen in het lichaam
men linkte diverse sappen aan een bepaalde persoonlijkheidstypes, geef deze types + de bijhorende sappen (5)
- temperament –> “humores”
- Flegmatisch of kalm –> slijm
- Sanguïstisch, optimistisch of gepassioneerd –> bloed
- Melanchonisch, depressief –> zwarte gal
- Cholerisch, prikkelbaar, opvliegend –> gele gal
Hoe zag men in de middeleeuwen ziekte ontstaan+ hoe kwam men van de ziekte af
- opnieuw dacht men dat ziekte ontstond door bovennatuurlijke krachten, als een straf van god
- behandeling: uitdrijven van slechte krachten door het lichaam te geselen
Wie nam in de middeleeuwen de functie van geneesheer op zich?
- priesters
in de renaissance was er een opkomst van?
- het biomedisch perspectief
in de renaissance gebruikte ze een metafoor voor het lichaam
- ze zagen het lichaam als een robot, lichaam kan behandeld/ geprepareerd worden als een machine
het biomedisch perspectief bestaat uit drie rollen, namelijk
- ziekte–> ziek- zijn –> ziekterol
CASUS: Man komt op consultatie, klaagt over tandpijn en overgevoeligheid bij koude dranken. Hierdoor kan hij zich niet concentreren op zijn werk, waardoor hij zich afwezig heeft moeten melden. Je stelt gaatjes vast. Hij krijgt een behandeling. Kan direct weer aan het werk. –> geef ziekte- ziek-zijn- ziekterol (niet 100% zeker of antwoord klopt)
- ziekte: Er zijn gaatjes vastgesteld
- ziek-zijn: Klaagt over tandpijn en overgevoeligheid bij koude dranken
- ziekterol: kan zich niet concentreren en neemt vrij van werk
Klopt dit biomedisch perspectief altijd? +bv
nee, ziekte heeft niet altijd een rechtlijnig verband bv. man besmet met HIV heeft nog geen klachten. De kans is klein dat hij de ziekterol op zich zal nemen
Dualistische visie op lichaam en geest, organisch en psychogeen
- organisch: echt
- psychogeen: niet echt
organische vs psychogene ziekte, indicatief voor behandeling?
- we weten niet alle over lichaam
- weten niet wat psychogene ziekte is
- diagnose is niet indicatief voor behandeling
- nadelig voor relatie tussen arts en patiënt
biomedisch perspectief, kenmerken (3)
- metafoor: lichaam is als robot
- lichaam kan behandeld/ geprepareerd worden als machine
- ziekte heeft een specifieke biomedische etiologie/ lichamelijke oorzaak
biopsychosociaal perspectief, kenmerken (3)
- multicausaal: biologisch, psychologisch en sociale factoren. voorbeschikkend, uitlokkend en onderhoudend
- probabilistisch: individueel vs groepsniveau
- gezondheid is meer dan afwezigheid van ziekte
redenen voor de opkomst van biopsychosociaal perspectief (4)
- verandering in ziekte- en sterftecijfers
- de effectiviteit en kosten van de hooggespecialiseerde curatieve geneeskunde
- aanvaarding door medische disciplines
- politieke evoluties
Geef 7 gedragsindicatoren die geassocieerd worden met hoge levensverwachting
- geen overgewicht
- elke dag ontbijten
- 7-8u per dag slapen
- niet eten tussen maaltijden
- niet roken
- geen of matig gebruik van alcohol
- regelmatige lichaamsbeweging
Aanvaarding door medische disciplines, wetenschappelijk- en toegepast vlak
wetenschappelijk vlak - psychoneuroimmunologie - poorttheorie van pijn toegepast vlak - niet alleen "moeilijke" patiënten - diagnose bevat fysische, psychische en sociale factoren
geef 5 vlaamse gezondheidsdoelstellingen
- vaccinaties
- bevolkingsonderzoeken naar kanker
- zelfdoding
- ongevallen in privésfeer
- gezonder leven
primaire preventie + vb
- alle factoren die ziekte of ongezondheid veroorzaken elimineren vb. vaccinaties
secundaire preventie + vb
- het opsporen of vroegtijdig behandelen van ziekten en aandoeningen voordat ze zich daadwerkelijk gaan manifesteren vb. jaarlijks borstonderzoek
Tertiaire preventie + vb.
- De verergering van een ziekte stoppen of rehabiliteren vb. insulinespuit voor diabetes? (geen idee of dit juist is)
ICF staat voor
international classification of functioning disability, and health
Geef ICF fundamenten (7)
- functioneren van de mens –>niet louter disfunctioneren
- universeel model –> niet enkel van toepassing op selecte groep
- holistisch model –> niet enkel medisch of sociaal
- context –> niet persoon alleen
- cultureel toepasbaar –> niet puur Westers
- praktisch –> niet alleen theoretisch
- toepasbaar overheen de levensloop –> niet enkel voor volwassen populatie
