Les 14: Staatssteun en Tak V Flashcards
(39 cards)
1
Q
Waarover gaat het grootste deel van het debat bij staatssteun?
A
Groot deel van het debat = is er wel steun?
- Financiële overdracht
- Kunstmatig voordeel in vergelijking met markt.
- Redenen waarom irrelevant, status en beschrijving is irrelevant.
- Privé-investeerder criterium is eigenlijk onjuist maar we hebben niets beter.
2
Q
Wat is irrelevant bij bepaling steun?
A
- Publiek-private eigendom van verlener of begunstigden is irrelevant:
- Omdat die in concurrentie kan zijn met privébedrijf.
- Directe of indirecte aard is irrelevant, ongeacht hoeveel ondernemingen ertussen: kijken we door.
- Oorzaak of doeleinden -> men kijkt enkel naar gevolgen
3
Q
Door wie moet de steun bekostigd zijn geweest?
A
- Door de lidstaat.
- Stel: steun door EU via structuurfondsen -> geen staatssteun want de EU is geen lidstaat.
- Maar: In de praktijk ga je er weinig van werken want de steun, om zeker te zijn dat het geld juist terecht komt, als je het geld verdeeld → staatssteunregels van toepassing:
- Monitoren, eerste verzoek alle info,…
- Maar: In de praktijk ga je er weinig van werken want de steun, om zeker te zijn dat het geld juist terecht komt, als je het geld verdeeld → staatssteunregels van toepassing:
4
Q
Wat met steun die niet-gefinancieerd is met staatsmiddelen?
A
- Groot probleem: bv. werknemers minder betalen dan minimumloon: bv. scheepsbouw.
- Heel veel zaken over geweest, de meest zielige: Petra Kistamerhak:
- Arrest legt uit dat zij ontslagen is omdat zij niet punctueel was, slordig en haar werk slecht deed. Er was een makkelijkere ontslagregeling voor Duitse KMO’s = staatssteun?
- Verdrag zegt: steun moet komen van de staten of met staatsmiddelen bekostigd → lijkt hier niet echt het geval omdat de begroting het niet rechtstreeks betaald: arbeiders en Petra = zij dragen dit.
- Of van de staten = maatregelen van de staten want je had het niet normaal van de staat kunnen krijgen: dit zou ook staatssteun zijn.
- Maar: Hof van Justitie in Vent de colère -> als het niet bekostigd wordt met staatsmiddelen = geen staatssteun.
5
Q
Wat is de visie momenteel van het Hof op basis van welk arrest?
A
- Vent de colère: als het niet bekostigd wordt met staatsmiddelen = geen staatssteun:
- “Of” in het verdrag is een cumulatieve of en je moet dit taalkundig onderscheiden van een alternatieve “of”. ⇒ of wordt vervangen door “en”
6
Q
Wat is de contradictie geweest in de rechtspraak over steun niet gefinancierd met staatsmiddelen?
A
- Er is wel oude rechtspraak die het anders zegt: steun die niet gefinancierd wordt met staatsmiddelen is wel staatssteun en daarna contradictie met andere rechtspraak.
- Waarom staat dat er zo?
- Bedoeld om niet slechts de rechtstreekse, maar ook die wordt toegekend door lichamen van de staat aangesteld (?).
7
Q
Wat doen we niet om te bepalen of het door de staat werd gegeven?
A
- Wel staatsmiddelen want als die arbeiders minder betaald krijgen = minder belasting en dat ga je voelen in de begroting:
- Zo gaan we niet beginnen zegt het Hof = eindeloze discussies over wat is precies de minderontvangst in de personenbelasting vs. de meerontvangst in de venootschapsbelasting.
- We rekenen niet → kijken gewoon naar rechtstreeks effect.
8
Q
Wat is de case Eventech?
A
- Minicabs die de busbanen niet mochten gebruiken en de black cabs mochten dit wel -> zeggen dat er staatssteun is aan de black cabs
- Geen staatssteun want:
- Niet selectief
- Geen impact op staatsmiddelen
- Voorwaarden zijn cumulatief. 1 niet vervuld dan is het niet van toepassing.
- 100% zeker zijn ze niet: hete aardappel teruggegooid (zie laatste zin).
9
Q
Wat houdt het in dat het over een “onderneming” moet gaan bij staatssteun?
A
- Je moet de vraag beantwoorden of er voor bepaalde diensten een markt bestaat. Dit kan afhangen van de wijze waarop die diensten in de LS zijn georganiseerd en deze classificatie kan wijzigen: wat vandaag geen martkactiviteit is kan er in te toekomst wel een worden en omgekeerd.
10
Q
Wat is het perverse gevolg van de voorwaarde of er een markt is?
A
- Deur geopend voor een politiek: ik ga als staat zelf een monopolie organiseren = er kan geen staatssteun zijn.
- Kan niet de bedoeling zijn geweest maar wel het gevolg → gretig gebruik van maken.
11
Q
De minimis bij staatssteun?
A
- EC de minimis verordening: 18/12/2013 = 2de lijn: Verschilt daarom van tak tot tak, als ik aan de de minimis regeling voldoe is er geen staatssteun en moet dus ook niet worden aangemeld.
- Dit is iets anders dan een vrijstelling = je hebt al bekend dat er staatssteun is en zeg je: ik wil niettemin, omwille van een nobel doel dat die staatssteun mag.
- Hier is het anders: geen steun, geen aanmelding, aparte de minimis-verordening:
- 200.000 euro per onderneming gedurende een peridoe van 3 jaar rollend mag.
- Dit mag je ook nog combineren met andere vormen van steun:
- DAEB, Altmark, Covid,…
12
Q
Wat is een vereiste voor de minimis bij staatssteun?
A
- Enkel van toepassing op transparante steun = het is duidelijk wat voor steun het is:
- Bv. een gift = duidelijk hoeveel gegeven is.
- Lidstaat kapitaalinjectie: niet duidelijk wat de steuncomponent is:
- Stel dat je steun geeft op basis van de beurskoers = niet transparant.
13
Q
Wat is hier de modernisering van het staatssteun recht?
A
- EC laat de lidstaten doen, maar LS betalen een prijs: je moet duidelijk zijn als je steun geeft aan een onderneming dat het over de minimis steun gaat.
- Je moet voordat je de steun geeft u ervan vergewissen het plafond niet wordt overschreden: heel moeilijk want heel veel niveau’s en instanties die steun kunnen geven dus voor bedrijf is het niet moeilijk om aan iedereen steun te vragen.
- LS heeft verantwoordelijkheid om dit plafond na te gaan.
- Dit gebeurt via een verklaring op eer van het bedrijf: dit is in principe voldoende maar een basis due diligence is wel op zijn plaats.
14
Q
Wat is de monitoringvereiste ?
A
- Informatie 10 jaar bijhouden + register: EC moet niets doen, maar als EC minste indicatie heeft, kan ze alles opvragen en dan kan ze alles onderzoeken:
- Andere soort decentralisatie maar wel werkzaam!
- Informatie monitoren en bijhouden.
15
Q
Wanneer is het niet selectief?
A
- Antwoord Hof: niet-selectief als er voldaan is aan 3 voorwaarden:
- = autonomie van de autoriteit die de belasting verlaagt
- De regio unilateraal mogelijkheid om belasting te verlagen
- Centrale autoriteit mag niet de bevoegdheid hebben om de beslissing om te draaien
- Centrale autoriteit mag niet via subsidies de kost van de belastingverlaging opvangt
- Dan echte autonomie = niet-selectief. Iemand moet knoop doorhakken.
16
Q
Mag de steun onder de minimis gecumuleerd worden met DAEB en Covid?
A
- Ja! Steun mag gecumuleerd worden met DAEB en Covid: = cumul is niet alles optellen maar het hoogste van het bedrag kan gaan: bv. DAEB is 500.000 = dat de grens en niet 700.000.
- De minimis is verlengd en nu de covid-steun ertussen en dit gaan we moeten verenigen met het de minimis regime.
17
Q
Wat is de voorwaarde van selectiviteit?
A
- Voorwaarde selectiviteit: heel groot deel van de debat
- Verdrag zegt: “bepaalde” → als je een voordeel geeft aan iedereen, dan is er niets selectief en geen staatssteun.
- Algemeen belastingsvoordeel is geen staatssteun. De devaluatie van een munt = geen staatssteun want iedereen hetzelfde.
- Moeilijker is 1 welbepaalde belasting verlagen:
- Bv. investeren in Vlaanderen = belastingvoordeel = selectief?
- 2 kanten:
- Niet-selectief want iedereen in Vlaanderen
- Wel selectief want enkel Vlaanderen krijgt het
18
Q
Wat was de case over de Azoren?
A
- Hof: Zaak Azores = regionaal belastingsvoordeel: staatssteun. Mensen willen daar minder investeren dus staatssteun nodig:
- Selectief = ja, want enkel voor dat deel van Portugal
- Maar niet-selectief want voor heel Azoren.
- Antwoord Hof: niet-selectief als er voldaan is aan 3 voorwaarden
19
Q
Gebruiken we het staatssteunrecht voor andere doelstellingen?
A
- Ja we proberen dingen te forceren die niet gaan omwille van unanmitieit: bv. gunsteregimes afschaffen -> via staatssteun.
- EC heeft het moeilijk, het verliest al eens: Apple zaak en ook wat de Belgische zaken betreft: excess profit rulings.
20
Q
Wat zijn de cases over “excess profit rulings”?
A
- Excess profit ruling: onderneming naar fiscus en vraagt een ruling dat die onderneming, indien die niet deel zou maken van een grote groep, nu ze wel deel uitmaakt van een grote internationale groep:
- Aan fiscus vragen: kan je dit op papier zetten.
- Dan word je belast op de inkomsten die reëel aan u hadden kunnen worden toegewezen at arm’s length.
21
Q
Wat zijn de problemen bij excess profit rulings?
A
- Niemand vraagt ruling om meer belasting te betalen dan normaal. Iedereen die een ruling vraagt = minder belasting.
- Het is niet zo dat als België die ruling heeft afgegeven, dan andere landen meer = wij zwijgen daarover.
- Ook internationaal is dit interessant want dan gaat de EC hierop België aanspreken.
22
Q
Wat zei het EC over deze excess profit rulings?
A
- EC: afwijkend regime van het normaal belastingsgregime + puur discretionair: je gaat vragen dus niet met regels:
- Voor EC is dit artificieel voordeel = selectief (want niet elke onderneming kan dit krijgen: lid zijn van internationale groep) voordeel.
23
Q
Wat was het tussenarrest bij het Gerecht over excess profit rulings?
A
- Er is nog geen uitspraak maar dus wel een tussenarrest: Gerecht zegt: EC, u mag dit niet zien als 1 groot steunregime, u moet elk geval apart behandelen:
- Pak meer werk! 1 groot steunregime = iedereen die van dat regime heeft genoten zou verplicht moeten conformeren. Als het geen regime is maar een set individuele beslissingen = elk van die beslissingen aanpakken.
- EC heeft dit wel gedaan: al de zaken apart behandelen.
- Onderneming doet het toch want kleine pakkans, geen boetes,… Het ziet er ook niet goed uit voor EC. Selectiviteit is een heel belangrijk deel.
24
Q
Hoe wordt de beïnvloeding tussen lidstaten geïnterpreteerd?
A
- Heel ruim en nog ruimer dan bij andere takken: EC gaat het nog kunnen vatten: doordat u geniet van deze interne gunstmaatregel, kan u cash oppoten om andere markten te veroveren → heel ruime interpretatie!
25
Hoe zien we een tweede uitting van modernisering in de beïnvloeding tussen lidstaten?
* EC staat vaak dezelfde kan als de steunontvanger: je gaat beide ageren tegen diegene die een klacht heeft ingediend:
* Voorbeeld: lokaal natuurreservaat = blokhut en daar warme choco: klacht van een aan de grens gelegen café: wij kunnen dat ook. Zij daar lagere prijzen want ze krijgen steun.
* EC gaat zo'n klacht niet met open armen ontvangen = staat aan zelfde kant als natuurpunt in dit geval, maar je moet wel argumenten hebben.
* Recent gaat EC: enkel lokaal, zelfs al komt er een verdwaalde tourist van het buitenland → staatssteunregels niet van toepassing.
* Grootst mogelijke marge is wel hier.
26
Holding NMBS?
* NMBS holding: 2 dochters: NMBS en Infrabel.
* EC wou vrijmaking van het spoor, maar blijft een natuurlijk monopolie en de EC wou dit liberaliseren.
* Wij hebben dan Infrabel gesplitst maar wel in 1 holding met 2 dochters omwille van het personeel: Volledige mobiliteit tussen beide en geen verschil tussen verloning tussen die 2 entiteiten.
27
Is het feit dat NMBS holding gaat lenen op de kapitaalmarkt: lagee rente = staatssteun en ga je dit moeten terugbetalen?
* NMBS is een monopolie en dus geen markt, ondanks dat de EC dit wel wil wijzigen.
* Er is hier geen transfer van overheidsmiddelen = middelen van privésector, geen artificieel voordeel want die ging al 60% krijgen.
* Wel twijfel omdat vanaf het momoent dat geld paseert langs een overheidsholding worden het staatsmiddelen.
* NMBS: dit is **bestaande steun** = geen nieuwe steun!
* Volstaan hebben om de zaak af te wenden → alles wat je weet uit de kast halen. Punt monopolie zou test niet voldoen maar wel goed idee.
28
Wat zijn de 2 manieren dat het toepassingsgebied van staatssteun afbrokkeld?
1. Bijkomend criterium van **toerekenbaarheid** voor een staatssteunzaak te hebben: case *Stardust Marine*: geen staatssteun als de Franse staat niet voldoende controle kon uitvoeren dus de steun moet "toerekenbaar" zijn aan de Franse staat.
2. **Altmark**: als de 4 voorwaarden voldaan zijn, geen steun maar betaling voor een openbare dienst (niet volledig hetzelfde als DAEB = zijn apart ontwikkeld geweest maar lijkt hard op elkaar).
29
Wat is de derde lijn in het EU-staatssteunbeleid?
* Derde lijn na modernisering van EU-staatssteunbeleid
* 2 soorten vrijstellingen:
1. Facultatieve
2. Per se automatische
30
Wat is compenserende rechtvaardigheid?
* Facultatieve vrijstelling: als u steun krijgt, ben u de mededinging aan het vervalsen en gaat dat een beetje pijn mogen doen. Bv. bankencrisis overnight staten redden hun banken = waar is EC?
* Helemaal anders in Covid = heel ad rem hier wel! → precies wel te leren uit de fouten.
* = principe van de compenserende rechtvaardiging = het gaat u pijn doen.
* Hetzelfde bij Ethias: problemen geraakt omdat u goedkoper wou zijn: nu volgende 5 jaar geen prijsbreker te zijn = maar heel business model?
31
Wat met de intensiteit van steun?
* Er moeten duidelijke afspraken zijn over wat gesteund mag worden: Zoveel % van die kosten die gesteund mogen worden, zoveel % mag u bij wijze van staatssteun betalen. Intensiteit altijd in percentage: **bv. 10% van de elligible costs**: dat mag u bij wijze van steun compenseren.
* Indien niet in geld = omzetten in geld: netto of bruto subsidie equivalent.
32
Wat voor soort steun wil de EC en welke soort steun niet?
* Operationele steun vs ontwikkelingssteun: Hekel aan door EC.
* Structurele steun is wat EC wil door mensen beter opleiden, meer R&D, achtergestelde regio's helpen,...
* Sectoroverschrijdende steun, horizontale steun = in alle sectoren, bv. steun voor R&D, tewerkstelling,...
* Verticale steun bestaat niet, het tegengestelde is sectorspecifiek: bv. scheepsbouw.
33
Wat zijn de soorten regionale steun?
1. Lid 3a: regio's die arm zijn ivm EU-gemiddelde
2. Lid 3c: regio's die arm zijn met het nationaal gemiddelde: Henegouwen en vanaf volgend jaar ook provincie Luxemburg.
* Dat zijn 2 verschillende manieren van steun. De richtsnoeren regionale steun werken op basis van een regionale handicap:
* Welke gebieden hebben het nu echt gemakkelijk: bv. veel hoogopgeleiden: regionale handicap van 0 en daarmee vergelijken:
* Minder infrastructuur = handicap van bv. 10%, 20%
* Dan mag je de volledige handicap wegcijferen of een deel. Dus men werkt met kaarten van een land met regio's en de handicap.
34
Wat zijn de nieuwe richtsnoeren?
* Nieuwe richtsnoeren gaan er komen: begin 2022: wijzigingen:
* Green Deal! Boni inzake steunintensiteit: extreme armoede, gebieden met negatieve populatiegroei, meer aandacht voor groene en digitale transitie (bv. incentive effect)
* Nieuwe a en b regio's,...
35
Wat zijn de per se vrijstellingen?
* Artikel 107, lid 2 = EC kan nagaan of aan de voorwaarden voldaan is, maar geen beoordelingsvrijheid: indien voldaan, geldt vrijstelling
1. **Steunmaatregelen van sociale aard** = steun aan consumenten via ondernemingen
2. **Natuurrampen of andere buitengewone gebeurtenissen**: bv. overstromingen, aardbevingen, oproer
* Covid steun valt hierondre
36
Wat zijn projecten van gemeenschappelijk belang?
* Manier binnen Europa waarbij ondernemingen mogen samenzitten: art; 101 voo R&D: LS mogen steun geven en krijgen zelfs geld van Europa.
* Staatssteun is per staat maar dus nu kan het ook voor meerdere staten = wordt ook toegepast!
37
Is sport cultuur?
* Art. 107 d: een van de heel weinige wijzigingen aan oorspronkelijke tekst bij Verdrag van Maastricht: men wou iets doen voor de sport. Men wou clubs die niet meer hun spelers konden verkopen, dat die dan gesponsord konden worden want jeugdwerking.
* Sport niet echt als cultuur erkend dus weinig mee kunnen doen.
38
Wat is de overgrote meerderheid van facultatieve vrijstellingen?
* c: ontwikkeling van bepaalde, economische activiteit te vergemakkelijken.
* Tweede soort regionele steun = al die horizontale steun over onderzoek en ontwikkeling, al die horizontale,...
* Als er een crisis is = dan gaat men die maatregelen onder c brengen, idem met Covid.
39
Algemene groepsvrijstellingsverordening
* Derde, maar ook meest krachtige van de modernisering staatssteunbeleid
* Heel anders dan de minimis = hier heb je steun maar toch geen aanmelding.
* Heel groot geworden! Hier is de EC blind want heel de theorie van voorafgaande toestemming is een fictie, aangezien niemand toestemming vraagt en dus geen aanmelding.
* Wel een register bijhouden, ofwel aan EC doorgeven wat je steunt onder de verordening of een website zetten (alleen op Vlaamse niveau een website).
* Steun opvolgen en voor grote bedragen moet je het regelmatig evalueren na de uitkering van de steun.
* Bedoeling was 50-70% vrij te stellen maar in de realiteit 90% = heel nieuwe aanpak van staatssteun:
* De drempels waaronder niet moet worden aangemeld = gevoelig verhoogd en ook de steunintensiteit
