Líf 103

Question 1

Efni líkamans skiptast í lífræn og ólífræn. Ólífrænu efnin eru :

Answer 1

Vatn, leyst steinefni, föst (kristölluð) steinefni, og lofttegundir

Question 2

Hversu mörg prósent af líkamanum er vatn ?

Answer 2

60%

Question 3

Almennt um leyst steinefni ?

Answer 3

Leyst steinefni eru efni sem leysast upp í vökvum líkamans, bæði innan og utan frumunnar. Eru sölt, eru á jónaformi.
Í vökvum líkamans er mest af Na og Kl jónum.
Einnig Kalsíum (Ca), Kalíum (K) og Vetniskarbónat. (HPO4)

Question 4

Almennt um föst steinefni ?

Answer 4

Eru hluti af stoðkerfi líkamans, í beinum manna er flókið kerfi af kristölluðum söltum.. Má þar helst nefna jónir Calsiums (Ca 2+) og Phosfats ((PO4 3-)

Question 5

Lífræn efni líkamans eru ?

Answer 5

Sykrur, fita, prótín, amínósýrur, kjarnsýrur

Question 6

Hvað er flæði eða sveim ?

Answer 6

Flutningur uppleystra EFNA frá svæði með HÁAN styrk efnanna til svæðis sem eru með LÁGAN styrk.
Stefnir ævinlega að jafnri dreifingu.

Question 7

Hvað er osmósa ?

Answer 7

Flutningur VATNS yfir valgegndræpa himnu frá svæði þar sem styrkur þess er hár til svæðis þar sem styrkur þess er minni, þar til jafnvægi er náð

Question 8

Nánari lýsing á frumuhimnu :

Answer 8

Tvöfalt fosfólípíðlag. Glýserólið snýr út (vatnssækni hlutinn). Fitusýrukeðjurnar snúa inn (vatnsfælni hlutinn). Stjórna för efna inn og út. Umlykja frumur og einstök frumulíffæri.

Question 9

Hver er forðanæringin í plöntufrumu ?

Answer 9

Mjölvi

Question 10

Hver er forðanæringin í dýrafrumu ?

Answer 10

Glýkógen

Question 11

Hvað er sérstakt við dreifkjörnung / bakteríufrumu ?

Answer 11

Kjarninn er ekki afmarkaður, allt erfðaefnið er i einum litningi, ekkert frymisnet, netkornin eru ÖLL laus í umfryminu.

Question 12

Hverjar eru megingerðir vefja í plöntum ?

Answer 12

Þekjuvefur, grunnvefur og strengvefur.

Question 13

Hverjar eru megingerðir vefja i dýrum ?

Answer 13

Þekjuvefur, stoðvefur, taugavefur, vöðvavefur.

Question 14

Hvað einkennir frumbjarga líffverur ?

Answer 14

Þær geta myndað lífræn næringarefni úr ólífrænum efnum.

Plöntur nota vatn, kolvíoxíð og sölt.

Question 15

Vatnsleysanlegu vítamínin eru ?

Answer 15

B og C vítamín

Question 16

Hversu miklu vatni getur meðalmanneskja tapað án þess að deyja?

Answer 16

12-15%

Question 17

Hver er almenn formúla sykra ?

Answer 17

Cn(H2O)m

Question 18

Hvaða sykru getur maðurinn ekki melt?

Answer 18

Beðmi

Question 19

Hvað hefur áhrif á það hvort Na+ jón komist yfir frumuhimnu?

Answer 19

Na+ styrkhalli yfir himnuna

Question 20

Nýrnahettubörkur seytir:

Answer 20

Aldósteróni

Question 21

Kortisól er:

Answer 21

Steri

Question 22

ANP kemur frá:

Answer 22

Hjarta

Question 23

Parasympatíska kerfið hefur hvaða áhrif á gallblöðru?

Answer 23

Eykur samdrátt

Question 24

Hvíldarspenna í taugung er:

Answer 24

-70mV

Question 25

Frumurnar sem mynda slíður utan um taugafrumur í ÚTK heita?

Answer 25

Schwann frumur

Question 26

Í blóðrásinni er þrýstingurinn lægstur hvar?

Answer 26

Í háræðunum

Question 27

Þegar blóð fer frá hægri gátt til hægri slegils fer það um:

Answer 27

Þríblöðkuloku

Question 28

Algengasta prótín í blóðvökva er:

Answer 28

Albúmín

Question 29

Lifrin:

Answer 29

Er stærsti kirtill líkamans, gegnir veigamiklu hlutverki í meltingu fitu, framleiðir flest prótín í blóðvökva. Inn í hana gengur tvöföld blóðrás.

Question 30

Nýrun:

Answer 30

Losa frá sér vökva sem fer óbreyttur út sem þvag.

Question 31

Í nýrungi er mest af vökva og næringarefnum tekið upp í :

Answer 31

Nærpíplu

Question 32

Melting prótína hefst hvar?

Answer 32

Í maganum

Question 33

Helsta hlutverk gulbús er að hvað?

Answer 33

Undirbúa legslímu fyrir þungun

Question 34

Blood brain barrier nær ekki til:

Answer 34

Undirstúku

Question 35

Bohr verkun:

Answer 35

Veldur því að O2 losnar frekar frá hemóglóbíni

Question 36

Þrombín gegnir mikilvægu hlutverki varðandi hvað?

Answer 36

Blóðstorknun

Question 37

Helstu þveitislíffæri líkamans eru:

Answer 37

Nýru, lifur og húð.

Question 38

Meginhlutverk svitakirtla er að:

Answer 38

Tempra líkamshitann

Question 39

Lifraportæð flytur blóð frá:

Answer 39

Görnum

Question 40

Taugaboð:

Answer 40

Meðan boð fer í gegnum taugung eykst leiðni taugahimnunnar á Na+ jónir og himnan umskautast (verður neikvætt hlaðin að utan) meðan boðið fer hjá.

Question 41

Boðspenna

Answer 41

Um -70 mV í róspennu. Um 30 mV í boðspennu. 0,1 V í sveiflu.

Question 42

Jákvæð afturverkun er td.?

Answer 42

Breytingin úr róspennu í boðspennu

Question 43

Hraði boðs um taugung fer eftir?

Answer 43

Þvermáli hans og einangrun. Mýldir taugunar flytja hraðar.

Question 44

Mýlisfrumur:

Answer 44

Mýldir þræðir eru hvítir og taugaboð ferðast hraðar um þá, um 120 m/sek. Með mýelíni sparast orka.

Question 45

Hvernig fara taugaboð yfir taugamót?

Answer 45

Sem efnaboð.

Question 46

Hvað er það sem tryggir einstefnu taugaboða?

Answer 46

Það að þau séu efnaboð tryggir einstefnu.

Question 47

Asetílkólín er boðefni sem er að finna hvar?

Answer 47

Rákóttum - Heili- Tau/Tau utan MTK - Sky/Tau 1) Þar sem taugungur tengist rákóttum vöðva, 2) víða í heila 3) Taugamót utan MTK þar sem mætast 2 taugungar 4) frá skynfrumu í taugung.

Question 48

Glial frumur

Answer 48

Sérhæfðar frumur í MTK. Eru af 2 gerðum. Mýldar slíðurfrumur (heili) og stjarnfrumur (MTK) sem tempra samsetningu vökva milli frumna.

Question 49

Gráninn og hvítan?

Answer 49

``` Grátt = Taugabolur, stuttir þræðir, glial frumur. Hvítt = Langir símar. Hvíti liturinn kemur frá mýelinu. ```

Question 50

Bakrætur á mænu innihalda hvernig taugar?

Answer 50

Skyntaugar

Question 51

Kviðrætur á mænu innihalda hvernig taugunga?

Answer 51

Hreyfitaugunga

Question 52

Eftir boðspennu, hvað kemur á fyrra ástandi?

Answer 52

Na+/K+ dælan

Question 53

Boðspennu líst gróft:

Answer 53

Áreiti veldur afskautun, Na+ hratt inn, Na+ göng lokast hægt og K+ göng opnast, K+ lekur út, K+ göng haldast opin, yfirskautun (tornæmi). Spennustýrð K+ göng lokast = hvíldarspenna.

Question 54

Prótín í blóði:

Answer 54

Albúmín, glóbúlín, fíbrínógen

Question 55

Blóðflögur gefa frá sér hvaða efni sem aðstoðar við storknun blóðs?

Answer 55

Þrombókínasi

Question 56

Hvað myndast ekki í stöfum og keilum?

Answer 56

Boðspenna. Hún myndast í hnoðfrumum.

Question 57

Hversu margir L er í öndunar-, viðbótar- og varalofti, og loftleif?

Answer 57

``` Öndunar = 0.5 L Viðbótar = 3 L Varaloft = 1.2 L Loftleif = 100-150 mL ```

Question 58

Hvernig fer loftið úr lungnablöðrunum í blóðið

Answer 58

Með sveim

Question 59

Gall er framleitt af? og seytt úr í?

Answer 59

Framleitt af lifur og seytt út í skeifugörn

Question 60

Hvað hefur áhrif hvort Na+ komist yfir frumuhimnu?

Answer 60

Styrkhalli Na+ yfir himnuna, rafhalli og gegndræpi himnunnar fyrir Na+

Question 61

Kortisól er ?

Answer 61

Steri (framleitt í nýrnahettuberki)

Question 62

Parasympatíska kerfið hefur hvaða áhrif á gallblöðru?

Answer 62

Eykur samdrátt

Question 63

Allir vöðvar dragast saman fyrir tilstilli hvers?

Answer 63

Aktíns og mýósíns

Question 64

Helsta hlutverk gulbús er að ?

Answer 64

Undirbúa legslímu fyrir þungun

Question 65

Annað hjartahljóðið heyrist þegar að ?

Answer 65

Hálfmánalokurnar skella saman

Question 66

Í hvíld eru frumurnar hvernig hlaðnar að innan ?

Answer 66

Neikvætt

Question 67

Hvað er negative feedback?

Answer 67

Boðefnið vinnur gegn framleiðslu á sjálfu sér, þ.e. vinnur á móti breytingum

Question 68

Hvert er hlutverk hnykkilsins (litla heila)

Answer 68

Samhæfing hreyfinga

Question 69

Heilastofn samanstendur af?

Answer 69

Mænukylfu, brú og miðheila

Question 70

Hvaða ferli í myndun þvags sér til þess að það sé ekki sykur í þvagi heilbrigðs manns?

Answer 70

Endursog

Question 71

Hvert er hlutfall O2 í innöndunar-/út-öndunarlofti?

Answer 71

21/16%

Question 72

Hver er tilgangur rótarhára?

Answer 72

Auka rúmmál og þar með getu til þess að taka upp næringarefni

Question 73

Magasýra er hvernig sýra?

Answer 73

Saltsýra

Question 74

Hvað heita göngin sem taugar og æðar fara um í beinum

Answer 74

Havers göng

Question 75

Hvenær á tíðarhringnum er prógesterón í hámarki?

Answer 75

Rétt eftir egglos

Question 76

Noradrenalín er hvers konar boðefni?

Answer 76

Boðefni eftirhnoðaþráða í sympatíska kerfinu

Question 77

Gall inniheldur gallsölt sem eru afleiður af hverju?

Answer 77

Kólesteróli

Question 78

Sekretín örvar seyti HCO3- hvaðan?

Answer 78

Frá brisi og í skeifugörn

Question 79

Hormónið erythropoietin (rauðkornahormón) sem hvetur myndun á rauðum blóðkornum er myndað hvar?

Answer 79

Í nýrum

Question 80

Taugahnoðu sympatíska kerfisins eru allajafna nálægt hverju?

Answer 80

Mænunni

Question 81

Hvaða hormón veldur hækkuðum blóðþrýsting?

Answer 81

Vasópressín

Question 82

Hvað orsakar fyrsta hjartahljóðið?

Answer 82

Þegar hjartalokur skellast saman

Question 83

Af hverju fær maður hellu?

Answer 83

Kokhlustin fellur saman