magiczne kartki Flashcards
(49 cards)
Zdrowie to nie tylko brak choroby,
ale stan pełnego dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego.
disease -
choroba w sensie biologicznym (badanie fizykalne)
illness -
choroba w sensie samopoczucia (źle się czuję, idę do lekarza)
sickness -
choroba w sensie społecznym (“etykietka” - ludzie mówią nam, że źle wyglądamy i może powinniśmy odwiedzić lekarza)
TALCOTT PARSONS
Zdrowie to taki stan, gdy człowiek może efektywnie pełnić swoją rolę społeczną, a choroba prowadzi do zaburzenia funkcjonowania społeczeństwa.
Prawa pacjenta:
- jednostka jest odpowiedzialna za swój stan
- niezdolność jednostki jest podstawą do wyłączenia jej z pełnienia dotychczasowych ról społecznych
Obowiązki pacjenta:
- chory musi pragnąć wyzdrowieć
- chory musi zwrócicsię o pomoc do fachowców
DEWIACJA -
odchylenie od normy
Choroba jako dewiacja:
a) pierwotna -
szybko się leczy, można dalej wykonywać swój zawód
Choroba jako dewiacja:
b) wtórna -
po jej przejściu trzeba zmienić rolę społęczną, zawód, np. osoba po zawale serca nie może dalej pracować na budowie itp.
KONCEPCJA LALONDE:
Co wpływa na nasze zdrowie? 50% styl życia 20% czynniki biologiczne 20% czynniki środowiskowe 10% opieka zdrowotna
ZDROWIE JAKO WARTOŚĆ
a) autentyczna -
nadrzędna, osoba dąży do osiągnięcia zdrowia za wszelką cenę i to jej cel, np. gdy ktoś w szpitalu grzecznie leży, stosuje się do zaleceń lekarza itp.
ZDROWIE JAKO WARTOŚĆ
b) instrumentalna -
osiągnięcie zdrowia to tylko stopień celu, np. do zarabiania pieniędzy, taki człowiek traktuje ciało jak maszynę, która ma określony okres przydatności i stara się wycisnąć z niej jak najwięcej - np. osoba po zawale robi w szpitalu biuro, gada non-stop przez telefon, siedzi przy nim sekretarka, klikają w laptopie itd.
CZYNNIKI, KTÓRE WPŁYWAJĄ NA TO, JAK ODBIERAMY ZDROWIE
a) wykształcenie
b) płeć (kobiety częściej chodzą do lekarza, gdy coś jest nie tak, to lecą od razu, opiekują się też całą rodziną, a mężczyźni nie okazują słabości, bo tak są nauczeni i nie chodzą do lekarza, a także nie przyznają się, że coś im dolega)
c) zawód
d) wychowanie
e) miejsce zamieszkania - na wsi jest gorszy dostęp do usług medycznych
f) lęk, strach, wstyd
Samobójstwo:
w wyniku osłabienia więzi społecznych i mechanizmów kontroli społecznej, wzrostu napięcia między aspiracją jednostki, a tym, co osiągnęła w swoim życiu lub jest to normalna reakcja jednostki na nienormalną sytuację w kraju
Samobójstwo - cel:
zabicie się, najczęściej jest gdzieś poza miastem lub w domu, gdy nikt nie widzi
Samobójstwo - intencja:
zerwanie kontaktu ze społeczenstwem
Próba samobójcza:
- taka osoba nie chce się zabić, jedynie chce zwrócić na siebie uwagę bliskich
- w tłumie, aby wszyscy widzieli
Próba samobójcza - cel:
wpłynięcie na bliskich, zemsta, szantaż
Próba samobójcza - intencja:
nawiązanie kontaktu ze społeczeństwem
Rodzaje samobójstw: [E. Durkheim]
a) egoistyczne - wynik słabej integracji jednostki z grupą i społecznością, taka osoba uważa, że jego odejście nikogo nie będzie obchodzić i że może się wyalienować bez żadnych konsekwencji
b) altruistyczne - zbyt silna integracja z grupą lub jej ideałami, np. kamikadze, terroryści, zbiorowe samobójstwa sekt
c) anomiczne - przejaw zakłócenia ładu społecznego, np., gdy pada zakład przemysłowy albo przejście z socjalizmu do kapitalizmu
d) fatalistyczne - związane z sytuacją jednostki, gdy nie wiedzi ona wyjścia z sytuacji jest postawiona pod ścianą, gdy sytuacja jest tragiczna, np. spowodowanie czyjejś śmierci, niespodziewana ciąża
DYSONANS POZNAWCZY -
gdy wiemy, że coś jest złe, a i tak to robimy (np. palenie papierosów) albo przeciwnie, gdy wiemy, że coś jest dobre, ale tego nie robimy (np. zdrowe odżywianie, uprawianie sportu).
Ludzie tłumaczą sobie w różny sposób, dlaczego robią coś złego, albo nie robią czegoś dobrego:
a) porównywanie nałogu do gorszego nałogu, np papierosów do narkotyków
b) “mnie to nie dotyczy”, czyli np. mój tata miał nadwagę i był zdrowy całe życie, to ja też będę
c) zestawienie plusów i minusów - czyli widzę więcej korzyści z palenia niż wad
d) pacjent jest przekonany, że w każdej chwili może rzucić nałóg
e) wybiórczy przekaz informacji - w internecie czytam tylko o zaletach palenia, a o wadach już nie, odrzucam złe informacje
Zasada wzajemnego przymusu -
rodzic karze dziecko, to budzi w dziecku lęk, gorzej się zachowuje i znowu rodzic karze dziecko itp.
