mediarecht en deontologie deel 1 Flashcards

(118 cards)

1
Q

wat is recht (5)

A

*Recht= het recht is een geheel van afdwingbare gedragsregels door de maatschappij opgelegd ter bescherming van de maatschappelijke belangen
*Gedragsregel= dat recht bestaat uit regels of normen die zeggen wat we “moeten” of “mogen”
*Opgelegd door de gemeenschap: regels worden opgesteld door een overheidsinstantie die door de maatschappij gemachtigd is om volgens een bepaalde procedure rechtsregels uit te vaardigen
*Ter bescherming van de maatschappelijke belangen= Het recht wil het gedrag van de in de gemeenschap levende mens beïnvloeden met als bedoeling individueel en algemeen belang te verzoenen. In vele situaties hebben de burgers immers tegenstrijdige belangen. Als er een aanvaardbare afweging gevonden wordt, kunnen we spreken van een rechtvaardige regeling.
*Afdwingbaarheid= bij het niet naleven van de rechtsregels mag de overheid “geweld” gebruiken om de regels te doen naleven. Geen fysiek geweld, maar bv. Boetes, schadevergoedingen, gevangenisstraf,…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

intern recht (2)

A
  • publiek recht
  • privaat recht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

publiek recht (7)

A
  • overheid en burger
  • grondwettelijk recht
  • administratief recht
  • fiscaal recht
  • strafrecht
  • strafprocesrecht
  • sociaal zekerheidsrecht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

privaat recht (5)

A
  • rechtsverhoudingen tussen de belgen
  • arbeidsrecht
  • burgerlijk recht
  • handelsrecht
  • privaatrechterlijk procesrecht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

grensoverschrijdend (internationaal) recht

A
  • europees recht
  • internationaal privaatrecht
  • volkenrecht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

europees recht

A

geheel van regels met betrekking tot de E.U.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

internationaal privaatrecht

A

heeft tot deel uit te maken welke nationale wetgeving van toepassing is op een rechtsverhouding waarin elementen voorkomen uit verschillende staten. (als twee mensen van een verschillende nationaliteit willen trouwen, bepalen zij welke wetten hier gelden)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

volkenrecht

A

regelt de betrekkingen tussen de staten onderling en tussen staten en internationale organisaties. Tevens regelt het de inrichting en de werking van internationale instellingen en diensten. Regelt wat wel en niet mag in de oorlog, maar deze regels worden slecht gerespecteerd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

burgerlijk recht

A

regelt de meest elementaire verhoudingen tussen de burgers : statuur van de persoon en statuur van de goederen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

handelsrecht

A

regelt het statuut van handelaars en commerciële activiteiten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

arbeidsrecht

A

omvat alle regels die de verhouding tussen de werknemer en zijn werkgever regelen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

privaatrechterlijk procesrecht

A

regelt de inrichting en de bevoegdheden van de privaatrecht. rechtscolleges zoals het vredegerecht, Rechtbank van eerste aanleg,…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

grondwettelijk recht

A

omvat alles wat in de grondwet geregeld wordt. De grondwet is de basiswetgeving van ons land en regelt o.a. de inrichting van de staat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

administratief recht

A

regelt de inrichting en werking van de administratie, de zgn. “uitvoerende macht”.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

fiscaal recht

A

bepaalt hoe de overheidsinkomsten worden gevormd en geïnd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

strafrecht

A

= bepaalt welke handelingen strafbaar zijn en welke straffen daarop van toepassing zijn.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

strafprocesrecht

A

strafvorderingsrecht : regelt de inrichting en de bevoegdheid van de strafrechtscolleges, zoals de politierechtbank en de correctionele rechtbank.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

sociaal zekerheidsrecht

A

regelt vervangingsinkomens of aanvullende uitkeringen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

rechtsbronnen (2)

A
  • internationale rechtsbronnen
  • de nationale rechtsbronnen (continentaal recht)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

internationale rechtsbronnen

A

= Sommige rechtsregels, van internationale aard, kunnen geldingskracht hebben binnen het Belgisch grondgebied en voor Belgische onderdanen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

verdragen

A

=Indien België een verdrag sluit met één of meerdere andere staten, en dit verdrag heeft betrekking op binnenlandse materies, moeten zowel de Belgische staat als de particulieren deze rechtsregels naleven.
* Internationale afspraken rond een bepaald onderwerp, tussen minimum 2 landen, eens dat bindend is dan moeten wij dat als onderdanige volgen
* Stappenplan als burgers het verdrag naleven
o Stap 1: bevoegde ministers zetten een handtekening eronder
o Stap 2: het parlement moet dat goedkeuren
o Stap 3: dan komt het in het Belgisch staatsblad
o Eens dat het in het Belgisch Staatsblad is gekomen dan wordt verwacht dat iedereen op Belgisch grondgebied die wetten toepast
* Bv. EVRM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

richtlijnen en verordeningen van de europese unie (5)

A
  • Het recht van de Europese unie geniet voorrang op het nationaal recht, vermits er een overdracht van bevoegdheden heeft plaatsgevonden
  • De EU-richtlijnen worden pas van kracht als de EU-landen ze in nationale wetten omzetten. In elk EU-land verwijst een wet of bepaling dus naar de desbetreffende EU-richtlijn en daarmee wordt deze tot nationaal recht verheven.
  • Bij verordeningen ligt dat anders. Een EU-verordening kan na de ratificatie door de Europese Commissie onmiddellijk in werking treden zonder dat een omzetting in nationaal recht noodzakelijk is. Men spreekt dan van een directe werking.
  • Richtlijnen= Instructies aan de overheid dat België de verplichting krijgt hun wet aan te passen aan hun wetten, Richtlijn niet nuttig voor burgers als het niet in een wet is opgenomen
  • Verordening= beslissing Europa die onmiddellijk van kracht is bv. GDPR daar heeft Europa België niet voor nodig, heeft een directe werking, direct in werking zonder binnen de lidstaten wetgevend initiatief nodig is
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

nationale rechtsbronnen (5)

A
  • wet sensu lato
  • rechtspraak
  • rechtsleer
  • gewoonte
  • algemene rechtsbeginselen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

rechtspraak (4)

A

 Vonnissen en arresten van de rechtbanken en de hoven
 Komt rechtbank voor dergelijke beslissingen te staan, dan zal zij de wet moeten uitleggen en soms zelf aanvullen
 Zo wordt stilaan een zekere rechtspraak aangaande een bepaald punt gevormd
 Vooral Hof van Cassatie zorgt voor eenheid in de rechtspraak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
rechtsleer (2)
 Gevormd door schriften van rechtsgeleerden  Oefenen invloed uit op wetgeving en rechtspraak
26
gewoonte (2)
 rechtssysteem komt voort uit de gewoonte  Als we niet weten hoe we een contract moeten uitleggen, dan moet je kijken naar de gewoonte (vb achternaam van man overnemen )
27
algemene rechtsbeginselen (3)
 verbod tot eigenrichting= je mag niet het recht in eigen handen nemen ( als je fiets is gestolen en die staat op privéeigendom mag je die niet weghalen)  iedereen heeft recht op verdediging, iedereen heeft recht op een advocaat  niet uitdrukkelijk in een wettekst geformuleerd
28
wet sensu lato (8)
- grondwet - wet sensu stricto - decreten en ordonnanties - koninklijk besluit - ministerieel besluit - besluit van een deelregering - provinciaal reglement - gemeentelijk reglement
29
grondwet (3)
a. De oorspronkelijke tekst van de grondwet dateert van 7 februari 1831. b. De belangrijkste wijzigingen sindsdien aan de grondwet betreffen enerzijds de democratisering van de grondwet, anderzijds de regionalisering van de staat. c. Grondwetswijzigingen zijn slechts mogelijk via een ingewikkelde procedure.
30
wet sensu stricto
a. Komt tot stand door toedoen van het federale parlement. (wet is ondergeschikt aan de grondwet) b. Bestaat uit 3 takken: senaat, koning en kamer van volksvertegenwoordigers
31
decreten en ordonnanties (4)
a. Decreten  uitgevaardigd door de Gemeenschaps- en Gewestraden b. Ordonnanties  door de Brusselse Hoofdstedelijke Raad c. Decreten moeten in betrokken raad worden goedgekeurd bij gewone meerderheid van stemmen  bekrachtigd en afgekondigd door de overeenstemmende executieve  gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad d. Decreten hebben, binnen grondgebied van betrokken regio en binnen de door de grondwet aan de betrokken toegekende bevoegdheden, dezelfde kracht als wet
32
koninklijk besluit (3)
a. KB wordt uitgevaardigd door de koning als hoofd van de uitvoerende macht en gepubliceerd in B.S. (eigenlijk door de voltallige regering) b. KB bevat uitvoerende maatregelen die een uitwerking + precisering inhouden van één of meer wetten c. KB is ondergeschikt aan een wet kan het een wet niet wijzigen of opheffen (uitzo: volmacht)
33
ministerieel besluit (3)
a. MB uitgevaardigd door een minister en gepubliceerd in B.S. b. Meestal om verdere detaillering van een bij KB uitgewerkte regel c. Opm: verwar MB niet met een ministeriële omzendbrief
34
besluit van een deelregering
a. = uitvoerende maatregelen t.a.v. een decreet + gepubliceerd in B.S.
35
provinciaal reglement
a. Door provincieraad ( soms bestendige deputatie of provinciegouverneur) + gepubliceerd in het Bestuurmemoriaal van de betrokken provincie
36
gemeentelijk reglement
a. Door gemeenteraad (soms Burgemeester of college van burgemeester en schepenen) + bekendgemaakt door aanplakking in de gemeente
37
internationale rechtscolleges (4)
- europees gerecht van eerste aanleg - europees hof van justitie - europees hof voor de rechten van de mens - internationaal strafhof
38
europees gerecht van eerste aanleg (4)
* Gevestigd in Luxemburg en telt 15 rechters * Rechters om de 6 jaar benoemd voor een hernieuwbare termijn door de lidstaten * Advocaat-generaal= aanklager * Voornamelijk bevoegd voor behandeling van klachten vanwege personen (natuurlijke en rechtspersonen= wij) tegen o beslissingen van Europese instellingen of zelfs het uitblijven van beslissingen o beslissingen van de lidstaten
39
europees hof van justitie (6)
* gevestigd in Luxemburg * ook 15 rechters voor hernieuwbare periode van 6 jaar benoemd * rechters bijgestaan door 8 advocaten-generaal * Gaat na of de Europese instellingen en de lidstaten zich aan de basisregels van de Europese Unie houden  op basis van een klacht van een instelling, een lidstaat of een Europese onderdaan * behandelt tevens het hoger beroep tegen beslissingen van het Europees Gerecht van Eerste Aanleg. * Beantwoordt prejudiciële vragen van nationale rechtscolleges. o Moet bv uitspraak van een Belgische wetgeving die tegenstrijdig is met Europees recht (maar is daar niet zeker van) = prejudiciële vragen
40
europees hof voor de rechten van de mens ( 4)
* Gevestigd in Straatsburg * Rechters benoemd door de lidstaten van de Raad van Europa * EHRM  ziet erop dat de lidstaten van de Raad van Europa de mensenrechten naleven (EVRM) * Gebeurt aan de hand van de teksten van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens + de bijhorende protocollen
41
internationaal strafhof ( 5)
* Gevestigd in Den Haag, 18 rechters + procureur * Binnen de VN opgericht * Enerzijds een permanent internationaal hof: ziet toe op de naleving van het internationaal recht door lidstaten * Anderzijds rechtbanken ad hoc (bv. Ruandatribunaal) o Specifiek voor een bepaald onderwerp * dient misdaden die tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden, volkerenmoord en internationale agressie te beoordelen
42
3 pijlers in de belgische federale structuur (met uitleg)
- wetgevende: zowel op federaal als op regionaal niveau o politiek: gekozen door het volk o brengt recht tot stand, wijzigen recht en schaffen rechtsregels af - uitvoerende: zowel op federaal als op regionaal niveau o politiek: gekozen door het volk o brengt recht tot stand, wijzigen recht en schaffen rechtsregels af - rechterlijk: de rechtbanken en de gerechtshoven o juridisch orgaan, rechters niet verkozen maar benoemd door de koning op grand van hun kennis o houden zich bezig met de concrete toepassing van de rechtsregels, moeten juridische geschillen, conflicten oplossen aan de hand van het geldend recht
43
actoren (7)
- particulieren - gerechtsdeurwaarder - advocaat - griffier - openbaar ministerie - politie - de zittende magistratuur
44
particulieren in burgerrechtelijke procedure
* spreken van partijen o de eiser of aanlegger of aanleggende partij: persoon die het initiatief heeft genomen om de procedure te starten o de verweerder of verwerende partij: dit is de persoon tegen wie de procedure wordt opgestart o mogelijk: een tussenkomende partij, zowel vrijwillig al gedwongen  =wanneer een derde partij wordt in een geding om zijn belangen veilig te stellen of om het verzoek van een van de partijen te ondersteunen * Indien verweerder niet verschijnt ( ook niet de advocaat): vonnis bij verstek o Verweerder heeft dan mogelijkheid om verzet aan te tekenen, in dat geval spreekt men van eiser op verzet (oorspronkelijke verweerder) en verweerder op verzet (oorspronkelijke aanlegger) * Hoger beroep: appellant(= degene die hoger beroep aantekent) en geïntimeerde * Cassatie: aanlegger in cassatie en verweerder in cassatie
45
particulieren in strafrechtelijke procedure (2)
- slachtoffer - de vermoedelijke dader
46
vermoedelijke dader
* Iedereen is onschuldig totdat de schuld bewezen is * 3 soorten misdrijven o Overtreding  Kleine misdrijven, overtredingen worden bestraft met een politiestraf= 1 tot 7 dagen gevangenisstraf en/of geldboete van max 25 euro (maal 8) o Wanbedrijf  Zwaardere misdrijven, bestraft met correctionele straf= gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar of een werkstraf van minimaal 46 uur en/ of geldboete van min. 26 euro (maal 8) o Misdaad  Zware misdrijven, bestraft met criminele straf * Opsluiting * Hechtenis * Moment strafonderzoek ingesteld of tegen wie een slachtoffer zich burgerlijke partij heeft gesteld: vermoedelijke dader= verdachte * Strafonderzoek in handen van parket= opsporingsonderzoek * Onderzoeksrechter  beslissen, indien er voldoende aanwijzingen zijn, vermoedelijke dader in verdenking stellen * Vermoedelijke dader voor strafgerecht verschijnt: beklaagde of betichte / in assisen: beschuldigde * Na afloop strafproces o Beklaagde of beschuldigde vrijgesproken o Of schuld wordt als bewezen geacht, dan spreken we van een veroordeelde * Gedetineerd= indien vrijheidsstraf krijgt opgelegd, recedivist indien hij voor een strafgerecht wordt vervolgd nadat hij eerder reeds een gelijkaardig misdrijf heeft gepleegd * Dader ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard= geïnterneerde o Als iemand psychisch niet goed is en daarom de daden heeft gedaan o Kan je misschien nooit meer vrijkomen
47
gerechtsdeurwaarder
* Openbaar ambtenaar, documenten hebben een grote bewijswaarde * Hij moet zaken vaststellen en wat hij vaststelt, wordt geacht echt te zijn indien men er niet in slaagt te bewijzen dat hij een valse verklaring aflegt * Taken o Dagvaardingen o Betekening van gerechtelijke beslissingen, als de deurwaarder het vonnis overhandigd is het officieel o Uitvoering vonnissen: als je vonnis niet vrijwillig wil uitvoeren, gaan ze dingen van je afnemen o Officiële vaststellingen: bv lottotrekking o Advies: helpt ervoor te zorgen dat niet de inboedel wordt ingenomen
48
advocaat
* Iemand die rechten gestudeerd heeft en aangesloten is bij de balie, dat is de groepering van allee advocaten van een gerechtelijk arrondissement * Wist je dat o een advocaat kan weigeren een zaak te aanvaarden o hij vrij zijn ereloon kan bepalen en je een voorschot mag vragen ? o hij niet alles vooraf betaald kan krijgen ? o je het ereloon van de advocaat nooit kunt terugvorderen van de tegenpartij, ook als je het proces wint? o hij verplicht is alles wat je hem vertelt, geheim te houden, ook voor de rechtbank ? o je hem dan ook best alles vertelt, ook de dingen die minder mooi zijn ? o hij je zonder geschreven volmacht mag vertegenwoordigen voor de rechtbank, zodat hij voor de rechtbank in jouw naam spreekt? o je advocaat aansprakelijk is voor zijn beroepsfouten, niet natuurlijk als je gewoon je zaak niet gewonnen hebt. o je nooit verplicht bent een advocaat te nemen en je jezelf mag verdedigen of dat je naar een wetswinkel kunt gaan als het om een eenvoudige zaak gaat, dit met uitzondering van procedures voor het Hof van Assisen en voor het Hof van Cassatie? o je echter toch best een advocaat raadpleegt als je ze een proces wilt beginnen tegen iemand anders om zeker te zijn dat de zaak goed ingeleid wordt ? o de advocaten een pleitmonopolie bezitten, als je je wil laten bijstaan dient dit in principe door een advocaat te gebeuren, behalve bijvoorbeeld in een procedure voor de Arbeidsrechtbank, waar je je kan laten bijstaan door een vertegenwoordiger v n een vakbond. o je een gratis advocaat kunt vragen als je niet welgesteld bent? Zo'n advocaat werkt dan pro Deo. Je dient je te wenden tot het Bureau voor Juridische Bijstand
49
griffier
* openbaar ambtenaar * schrijft op wat er tijdens een zitting gebeurt * ondertekent vonnissen samen met de rechter * bezorgt uitgiftes van vonnissen (zet stempel erop) * voor beginnende advocaat is een griffier heel handig ( gaat dingen uitleggen van praktische zaken)
50
slachtoffer kan op 3 manieren klacht indienen
- bij de politiedienst, die dan de klacht naar het parket overmaakt - bij het parket rechtstreeks - klacht met burgerlijke partijstelling bij de onderzoeksrechter
51
benadeelde
als je je zo aanmeldt dan wordt het slachtoffer op de hoogte gehouden van het verloop van de strafprocedure
52
burgerlijke partij
dan wil je kans krijgen op een schadevergoeding
53
beslissing die de procureur des konings kan maken
- seponeren of zonder gevolg klasseren - strafprocedure opstarten, door de procureur des konings gedagvaard voor de strafrechter
54
vanaf het moment onderzoeksdaden
dan is de onderzoeksrechter ertussen gekomen en dan moet de raadkamer beslissen of er voldoende bewijs is om de vermoedelijke dader voor de strafrechter te vervolgen
55
3 soorten misdrijven
- overtreding - wanbedrijf - misdaad
56
verdachte (wanneer)
als er een strafonderzoek is gestart of als tegen wie een slachtoffer zich burgerlijke partij heeft gesteld dan is de vermoedelijke dader een verdacht
57
opsporingsonderzoek
zolang het strafonderzoek in handen is van het parket
58
strafonderzoek in handen van de onderzoeksrechter
als er ernstige onderzoeksdaden moeten worden uitgevoerd
59
in verdenking stellen
dat kan de onderzoeksrechter doen als er voldoende bewijzen zijn
60
beklaagde of betichte
van het moment dat de vermoedelijke dader voor het strafgerecht verschijnt
61
beschuldigde
als de vermoedelijke dader voor het hof van assisen voor misdaden of persmisdrijven moet verschijnen
62
veroordeelde
als de vermoedelijke dader schuldig wordt bevonden
63
gedetineerde
als de veroordeelde een vrijheidsstraf krijgt opgelegd
64
recidivist
als hij voor een strafgerecht wordt vervolgd nadat hij eerder reeds gelijkaardige misdrijven heeft gepleegd
65
geïnterneerd
als iemand ontoerekingingsvatbaar is
66
openbaar ministerie (wat)
- moet het algemeen belang vertegenwoordigen voor de rechtbank - eerste substituten + substituten + procureur des konings= om - hoort tot de staande magistratuur
67
parket
procureur + substituten + administratief personeel
68
in de arbeidsrechtbank OM
- procureur= arbeidsauditeur substituten= substituten- arbeidsauditeur
69
in hoger beroep OM
procureur= procureur-generaal substituten= substituten-procureur-generaal
70
taak OM
- openbare aanklager -zijn de bewaarders van de openbare orde - moeten dossier bepleiten in de rechtbank en kunnen een concrete strafmaat voorstellen
71
2 functies van de politie
administratief gerechtelijk
72
administratieve functie van de politie
- orde handhaven en misdrijven proberen te voorkomen - hulp verlenen aan slachtoffers van misdrijven - verkeer regelen - toezicht houden op manifestaties op de openbare weg - preventieve controles op de openbare weg - olv burgemeester en de minister van binnenlandse zaken agenten= agenten van de bestuurlijke politie
73
gerechtelijke functie van de politie
- vaststellen van misdrijven - opsporen en aanhouden van verdachten - stellen van andere onderzoeksdaden -olv hoven van beroep en onder toezicht van de procureur des konings agenten= agenten van de gerechtelijke politie
74
structuur bij de politie
federale en lokale politie
75
federale politie
- onder leiding van een commissaris-generaal die zelf verantwoording moet afleggen aan de minister van binnenlandse zaken en justitie - zowel bestuurlijk als gerechterlijk bevoegd voor opdrachten van bovenlokale en nationale aard
76
lokale politie
- gegroepeerd in politiezones - geleid door een zonechef, die zelf verantwoording moet afleggen aan de zonale politieraad die bestaat uit de politieadviseurs en de burgemeester - bevoegd voor het uitwerken van het zonaal politiebeleid - zonechef brengt dagelijks verslag uit aan het politiecollege
77
operationele bevoegdheden van de politie
- slachtoffers bijstaan om ze te helpen en te oriënteren, daarom dag en nacht slachtofferonthaal - mogelijkheid om een identiteitscontrole te doen - fouilleren mag enkel bij reële bedreiging van de openbare orde of als er een ernstig vermoeden is van betrokkenheid bij een misdrijf - huiszoekingen enkel met toestemming van de onderzoeksrechters en moet binnen de 5u 's ochtends en 21u 's avonds gebeuren - wagen doorzoeken mag enkel als er een minimale verdenking van betrokkenheid is bij een misdrijf
78
bijzondere politie- en inspectiediensten
- staatsveiligheid - militaire inlichtingendienst - bijzondere belastingsinspectie - anti-witwascel - commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer - arbeidsinspectie - sociale inspectie - comité P - comité I
79
zittende magistratuur
bodemrechters en onderzoeksrechter
80
onderzoeksrechter
- rechter bij de rechtbank van eerste aanleg - op vraag van procureur of slachtoffer kan hij gevraagd worden om een strafvervolging in te stellen --> gerechtelijk onderzoek - overtredingen enkel gerechtelijk onderzoek als het samen met een misdaad of wanbedrijf wordt onderzocht - misdaden die niet gecorecctioneleerd zijn altijd gerechtelijk onderzoek onafhankelijke rechter zowel décharge als charge - kan verplicht zijn een onderzoek te starten maar niet verplicht om iemand aan te houden
81
naar welke rechtbank moet je gaan 3 vragen
- materiële bevoegdheid - territoriale bevoedgheid - hiërarchische bevoegdheid
82
materiële bevoegdheid
afhankelijk van de aard van het geschil - strafrechtscolleges: strafzaken, misdrijven etc. en afhankelijk van welk misdrijf een andere rechtbank - burgerrechtelijke colleges: privaatrechtelijke geschillen zoals huurcontract, huwelijk, burenruzie
83
territoriale bevoegdheid
elk rechtscollege heeft een welomschreven gebied - hof van cassatie heeft over heel België - 5 rechtsgebieden die elk een hof van beroep en een arbeidshof hebben (brabant, oost- en west-vlaanderen, luik, namen en luxemburg, henegouwen, antwerpen en limburg) - per rechtsgebied een arbeidsrechtbank en een ondernemingsechtbank met een afdeling in elk vroeger arrondissement - rechtsgebied onderverdeeld in gerehctelijke arrondissementen, met elk een rechtbank van eerste aanleg en een hof van assisen - gerechterlijke kantons hebben elk een vredegerecht en een politierechtbank
84
hiërarchische bevoegdheid
als iemand niet tevreden is met het vonnis kan die hoger beroep aantekenen en dan wordt het een tweede keer bekeken maar in een hogere rechtbank (cassatie laatste mogelijkheid maar geen derde aanleg)
85
vrederechter
- algemene bevoegdheid: alle geschillen waarvan de waarde niet meer is dan 5000 euro (codex) - bijzondere bevoegdheid: codex - vonnissen vatbaar voor hoger beroep als het gaat over bedragen niet kleiner dan 2000 euro
86
politierechtbank
- uitspraken over overtredingen als contraventionaliseerde wanbedrijven
87
rechtbank van eerste aanleg
heeft 3 kamers in elk gerechtelijk arronidssement - burgerlijke rechtbank - correctionele rechtbank - familie- en jeugdrechtbank
88
burgerlijke rechtbank
- in tweede aanleg de zaken die in hoger beroep zijn gegaan tegen de vrederechter, behalve als het naar de ondernemingsrechtbank moet gaan - volheid van rechtsmacht - alle vonnissen vatbaar voor hoger beroep bij het hof van beroep burgerlijke kamer ( behalve als het over minder dan 2500 euro gaat)
89
correctionele rechtbank
- hoger beroep tegen misdrijven die in eerste aanleg door de politierechtbank gevonnist werden - in eerste aanleg kennis van wanbedrijven en gecorrectionaliseerde misdaden - alle vonnissen vatbaar voor hoger beroep bij het hof van beroep ( correctionele kamer)
90
familie- en jeugdrechtbank
- 3 kamers: familiekamer, kamer voor minnelijke schikking, jeugdkamer die de jeugdrechtbank vormen - vonnissen voor al deze kamers zijn vatbaar voor hoger beroep bij het hof van beroep maar in de jeugdkamer
91
familiekamer
geschillen binnen een familie (echtscheiding, afstamming, erfrecht)
92
kamer voor minnelijke schikking
proberen met de partijen tot een minnelijke schikking te komen voor hun geschil
93
jeugdkamers
maatregelen te nemen voor minderjarige die een problematische thuissituatie zitten
94
arbeidsrechtbank
- 1 beroepsrechter en 2 rechters in sociale zaken (vertegenwoordigers van de representatieve organisaties van werkgevers en werknemers - bevoegd voor sociaalrechtelijke geschillen bv. geschil in arbeidsovereenkomst, geschil in cao, geschil in vergoeding arbeidsongeval - hoger beroep; arbeidshof
95
ondernemingsrechtbank
- 1 beroepsmagistraat - 2 ondernemers, lekenrechters, rechters in handelszaken genoemd - algemene bevoegdheid: neemt kennis van alle geschillen tussen ondernemers mbt daden van koophandel - bijzondere bevoegdheid: bepaalde geschillen zoals faillisement exclusief voor ondernemingsrechtbank ongeacht bedrag beroep: hof van beroep ( burgerlijke kamer) tenzij niet boven 2500 euro
96
hof van beroep
3 kamers - burgerlijk (beroep van burgerlijke rechtbank en ondernemingsrechtbank) - correctioneel (beroep van de correctionele rechtbank) - familie- en jeugdkamer (beroep van familie en jeugdrechtbank) als magistraten een wanbedrijf begaan dan door correctionele kamer in het hof gedaan
97
arbeidshof
1 raadsheer, beroepsmagistraat en 2 raadsheren in sociale zaken - uitspraak= arrest
98
hof van assisen
- geen vaste rechtsmacht - 12 juryleden en 3 beroepsmagistraten - magistraten uit het hof van beroep worden aangeduid als rechters - misdaden, politieke misdrijven en drukpersmisdrijven (als het niet over racisme of xenofobie gaat)
99
hof van cassatie
het hof bestaat uit kamers die respectievelijk bevoegd zijn voor burgerlijk, sociale zaken, strafrecht en handelszaken - geen derde aanleg, gaat na of er geen procedurefouten zijn gemaakt
100
rechtsingang voor burgerrechtelijke procedure
- dagvaarding= akte van de gerechtsdeurwaarder waar de gedaagde partij wordt verzocht om op een bepaalde dag en uur op een bepaalde rechtbank te zijn (wordt betekend door de gerechtsdeurwaarder) - verzoekschrift= een verzoek van de rechtbank om iemand voor de rechtbank te krijgen, via een gerechtsbrief van de gerechtdeurwaarder, voor alleen door gerechtelijk wetboek aangeduidde zaken (bv. dringende en voorlopige maatregelen) - proces verbaal van vrijwillige verschijning= de partijen verschijnen allebei vrijwillig voor de rechtbank om de kosten te vermijden
101
inleidende zitting
- rechtbank moet gevat worden ( komen op de algemene in volgorde van binnenkomst) - maar eerst rolrecht betaald worden - bijzondere rol= zaak is actief - zittingsrol= de zaak staat gepland - inleidingszitting: -korte debatten waar de zaak op de inleidingszitting of in nabije datum behandelt wordt OF conclusietermijnen OF naar de rol verzonden en voor onbepaalde duur uitgesteld
102
conclusie van een burgerrechtelijke procedure
- geschreven akte waarin de partijen hun eis en veerweermiddel formuleren= de feiten en de rechtsgronden uiteengezet - rechter moet schriftelijk uiteengezette argumenten antwoorden - verweerder kan in zijn conclusie tegeneis of tegenvordering formuleren
103
instaat stelling
- partijen kunnen zelf hun termijnen van hun conclusies bepalen (anders doet rechter het) - overeengekomen termijnen worden door de rechter samen met de pleitdatum en de pleitduur in beschikking genomen --> dit verbindt de partijen
104
het vonnis van een burgerrechtelijke procedure
- na pleidooien worden debatten gesloten en wordt de zaak in beraad genomen - uitspraak binnen een maand - vonnis gemotiveerd - in het vonnis een overwegend gedeelte en een beschikkend gedeelte - afschrift van vonnis moet door de griffier naar de partijen verzonden worden - de partij die de gedwongen uitvoering wenst dient een expeditie of uitgifte op de rechtbank op te vragen - expeditie moet door de gerechtsdeurwaarder aan de tegenpartij betekend te worden - vanaf die datum begint de maand te tellen - kopie niet genoeg
105
rechtsmiddelen
- verzet - hoger beroep - cassatie
106
begin van een strafprocedure
- politie betrapt iemand op heterdaad - slachtoffer dient klacht in bij de politie en die maken pv die ze naar het parket opsturen - slachtoffer dient rechtstreeks klacht in bij het parket - slachtoffer stelt zichzelf burgerlijke partij bij de onderzoeksrechter - slachtoffer kan rechtstreeks dagvaardingen voor de strafrechter (niet bij assisen dingen)
107
opsporingsonderzoek
- geheel van daden om bewijzen en elementen te verzamelen om een strafvervolging te starten - bepaalde onderzoeksdaden mag het parket niet zelf doen en moet de onderzoeksrechter doen - afgerond procureur 4 beslissingen: seponeren minnelijke schikking strafbemiddeling dagvaarden voor de strafrechter
108
gerechtelijk onderzoek
als de onderzoeksrechter het onderzoek leidt, maar die moet zich aan de onderzoeksopdracht houden en als hij een ander wanbedrijf of misdaad ziet moet dat eerst langs het parket gaan
109
taken tijdens het gerechtelijk onderzoek
onderzoeksrechter wordt in de gaten gehouden door de raadkamer (eerste aanleg) en de de kamer van inbeschuldigingstelling (hof van beroep) - kamer van inbeschuldigingstelling houdt ook toezicht op het verloop van het strafonderzoek
110
taken op het einde van het gerechtelijk onderzoek
raadkamer of kamer van inbeschuldigingstelling moeten beslissen welke gevolgen het gerechtelijk onderzoek krijgt op basis van de onderzoeksresultaten van de onderzoeksrechter en de eindvordering van de procureur
111
verloop strafrechtelijk onderzoek
- als het onderzoek is afgesloten dan wordt de raadkamer door het parket betrokken bij de regeling van rechtspleging
112
verschil buitenvervolgstelling en seponeren
buitenvervolgstelling= hij heeft de feiten niet begaan en de zaak kan niet meer geopend worden, seponeren= zaak kan nog altijd geopend worden, OM beslist dan gewoon om niet op dat moment te vervolgen
113
strafproces
kijk u cursus
114
kort geding
- voorzitter neemt een voorlopige maatregel in afwachting van een procedure ten gronde - vb. voorlopig verbod op een bepaald artikel
115
procedure op eenzijdig verzoekschrift
voorzitter kan maatregel nemen zonder dat de verweerder hiervan afweet
116
grondwettelijk hof
rechtscollege dat erop toeziet of de belgische grondwet wordt gerespecteerd door de wetgevers in België + die kan decreten en wetten schorsen, vernietigen...
117
raad van state
rechters die worden bijgestaan door auditeurs, die adviezen formuleren over de voorgelegde zaken
118
2 functies van de raad van state
- administratie: gaan na op naleving van de grondwet door een administratieve overheid + nagegaan of de aangevochten beslissing de bevoegdheidsregels respecteer - wetgeving: geen rechtelijke bevoegdheid, geeft advies aan het land over de wettigheid en juridische kwaliteit van voorstellen en ontwerpen, voordat ze worden goedgekeurd door de wetgever