Mikrobiyoloji Flashcards

1
Q

Elektron taşıma zincirinde son elektron alıcı molekül

A

Oksijen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Transdüksiyon

A

Virüs aracılığıyla hücreler arası gen aktarımı
Kısıtlı (lokalize) transdüksiyonda bakteriyofaj bakteri kromozomunun hep aynı yerine yapışır ve ayrılırken aynı DNA parçacığını alır (genellikle galaktoz enzimi geni)
Kısıtlanmamış (jeneralize) transdüksiyonda böyle bir olay yoktur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Lineer plazmid

A

Lyme hastalığı etkeni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Virulans (patojenite) adaları

A

Bakteri kromozomundaki hastalık etkeni genlerini kodlayan bölgeler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Reverse Transcriptase

A

RNA’dan DNA üreten enzimler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Binary fission

A

basit hücre bölünmesi (bakterilerin çoğalması)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Plazmit

A

Direnç, bakteriyosin (toksin), virulans, konjugasyon düzenleme genleri taşırlar
Fertilite faktörleri
Aktarılabilen plazmitler seks piluslarının sentezi için gerekli genleri taşırlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Transpozanlar

A

Kromozom ve plazmitler arasında antibiyotik direnç genlerini taşıyan küçük DNA parçaları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

İntegronlar

A

R genlerinin oluşumunda rol oynayan özel genetik elemanlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wild tip organizma

A

Mutasyona uğramamış orjinal geni taşıyan organizma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Okzotrof mutant

A

Önceden belli bir maddeyi kullanma ve sentezleme özelliğini yitiren bakteri
Okzotrof bakterinin yeni mutantına “poüdezotrof bakteri” denir
Bu mutasyona uğramamış ana bakterilere “prototrof bakteri” denir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

resipien (Recipient)

A

Alıcı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Konjugasyon

A

Bakterilerin plazmit aktarımı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Transformasyon

A

Ölmüş bakterinin ortamdaki DNA’sının başka bir bakteri tarafından alınması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Virulan bakteriyofaj

A

Virus bakteri içinde çoğalır ve bakterinin erimesiyle viruslar açığa çıkar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Profaj ve lizojen suş

A

Bakteri kromozomu ile birleşen ve onunla birlikte çoğalan bakteriyofaj genetik maddesine profaj denir
Profajı taşıyan bakteriye lizojen suş denir
Profaj bazen kromozomdan ayrılıp otonom olarak çoğalabilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Fertilite faktörü

A

Fertilite faktörü taşıyan F+ erkek hücre

taşımayan F- hücre

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

İnsidans

A

Belli bir zaman içerisinde çıkan yeni hastalık vakalarının sayısını ifade eder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Prevalans

A

Belirli bir zamanda, belirli bir popülasyonda bulunan sağlam kişilerin belirli bir hastalığa yakalanma olasılığı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Nomenklatür

A

İki terimli isimlendirme

Escherichia coli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Riketsiyalar

A

Mayt, kene gibi çok küçük canlılar içinde çoğalan bakteriler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Mikoplazmalar

A

Hücre duvarı olmayan bakteriler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Mikobakteriler

A

Diğer bakterilerden farklı bir hücre duvarına sahip basiller

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Klamidyalar

A

Canlı ortamlarda ve diğer canlı hücrelerin içinde çoğalan bakteriler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Deaminasyon

A

Aminoasitlerden amin (NH2) grubunun çıkarılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Dekarboksilasyon

A

Aminoasitlerden karboksil (COOH) grubunun çıkarılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Transaminasyon

A

alfa-aminoasitlerdeki amin grubu, alfa-keto-asite transfer edilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Bazik boyalar

A

Kristal viyole
Metilen mavisi
Malasit yeşili
Safranin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Asidik boyalar

A

Negatif boyama
Eozin
Asit fuksin
Nigrosin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Gram pozitif hücre duvarının özellikleri

A

Peptidoglikan, Teikoik asit ve polisakkarit içerirler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Gram negatif hücre duvarının özellikleri

A

Peptidoglikan, lipoprotein, dış membran, fosfolipid ve lipopolisakkarit içerirler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Flagella

A

Uzun
Hareketi sağlar
Kirpik antijeni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Fimbria-Pili ve Fimbria-Pilus

A

Fimbrialar sert yüzeylere veya başka hücrelere bağlanmayı sağlarlar
Bazı bakterilerin virulansı için gereklidir
Piluslar fibrialardan daha büyüktür ve konjugasyonda rol oynar
Gram pozitiflerde yok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Gram pozitif ve negatif bakteriler arasındaki farklar

A

Peptidoglikan tabaka; pozitiflerde kalın, negatiflerde ince
Teikoik asit pozitiflerde var
Periplazmik aralık negatiflerde var
Lizozime duyarlılık pozitiflerde var

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Germisit

A

Mikroorganizmaları öldüren etkenler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Bakterisit

A

Bakterileri öldüren madde veya işlemler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Virüsit

A

Virüsleri öldüren madde veya işlemler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Fungisit

A

Mantarları öldüren madde veya işlemler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Bakteriostatik

A

Bakterilerin üremesini durdurucu etkenler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Koch kazanı (Arnold kazanı)

A

Basınçsız su buharı ile 100 °C’de en az 30 dakikada yapılan sterilizasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Otoklav

A

Basınçlı su buharı ile 100 °C’nin üzerindeki sıcaklıklarda yapılan sterilizasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Tindalizasyon

A

Yüksek ısıda bozulabilecek maddelerin belirli ısılarda birkaç gün üst üste tutulmasıdır
Hidrolize olabilecek çözeltiler 80-100 °C’de 30 dk
Kan, serum gibi proteinli maddeler ile aşılar 56-60 °C’de 60 dk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Pastör fırını

A

Kuru sıcak hava ile sterilizasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Mikroorganizmaların en dirençliden en dirençsize doğru sıralanması

A
Prion*
Bakteriyel spor (B. suptilis)
Mikobakteri (mycobacterium tuberculosis)
Lipid içermeyen veya küçük virüsler
Mantarlar
Vejetatif bakteriler
Lipid içeren veya orta büyüklükteki virüsler
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Otoklavların biyolojik indikatörleri

A

Buhar otoklavı (Bacillus stearothermophilus)
Kuru ısı ve Etilen Oksit (Bacillus subtilis)
İyonize radyasyon (Bacillus pumilus)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Kritik malzemeler

A

Steril vücut alanlarına giren nesneler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Yarı kritik malzemeler

A

Steril vücut bölgelerine girmeyen nesneler

Endoscope gibi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

El yıkama türleri

A

Sosyal tip el yıkama: su ve sabunla 20 saniye
Hijyenik tip el yıkama: 3-5 ml antiseptik ile 20-30 saniye
Cerrahi tip el yıkama: Antiseptik madde ile el ve kolların dirseklere kadar 3 dakika yıkanması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Gram boyama aşamaları

A
Kristal viyole 2dk
Lugol 1dk
Aseton alkol 10-15sn
Sulu fuksin 30sn
Gram pozitif bakteri, "mor"
Gram negatif bakteri "pembe"
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Bileşik boyamada en önemli basamak

A

Dekolorizasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Patogenez

A

Hastalığın oluşum mekanizması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Etiyoloji

A

Hastalık sebeplerini araştırıp inceleyen bilim dalı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Portör

A

Patojenin sağlıklı bireylerde taşınması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Sporadik hastalık

A

Bir hastalığın bir toplumda bireysel olarak ve nadiren görülmesi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Endemik hastalık

A

Bir hastalığın bir populasyonda sürekli olarak görülmesi

56
Q

Epidemik hastalık

A

Belirli bir oranda devamlı olarak bulunan bir hastalığın aniden artması

57
Q

Eradikasyon

A

Endemik bir hastalığın ortadan kaldırılması

58
Q

Akut

A

Hızlı başlayan veya kısa süreli hastalık

59
Q

Latent

A

Tipik hastalık belirtileri göstermeyen genel tekniklerle izlenmesi zor bakteri veya virüs enfeksiyonu

60
Q

Focal

A

Belli bir dokuda yerleşen bakterilerin buradan bütün vücuda yayılabilecekleri enfeksiyon odağı

61
Q

Bakteriemi

A

Kanda bakteri bulunması

62
Q

Toksemi

A

Kanda toxin bulunması

63
Q

Viremi

A

Kanda virüs bulunması

64
Q

Predispozan

A

Zemin hazırlayan, eğilimi artıran

65
Q

Prodromal period

A

Hastalığın tam gelişmesinden önceki ilk hafif belirti ve semptomlar

66
Q

Konvelasan dönem

A

Nekahat, iyileşme dönemi

Vücudun hastalık öncesi duruma dönmesi

67
Q

Hiperparazitlik

A

Parazitin paraziti

Sivrisinek - Plazmodium

68
Q

Süperparazitlik

A

Bir konağın halihazırda taşıdığı parazit tarafından yeniden enfekte edilmesi

69
Q

Multiparazitlik

A

Değişik türde birden çok parazitle enfekte olma

70
Q

Rezervuar

A

Etken kaynağı

71
Q

Patojenlik ve Virulans

A

Patojenlik: Etkenin hastalık yapabilme yeteneği, kalitatif
Virulans: Patojenliğin derecesini ifade eder, kantitatif

72
Q

ID50 (infeksiyoz doz)

A

Deneklerin yarısını hastalandıran mikroorganizma sayısı

73
Q

Tutunma organelleri

A

Glikokaliks / Kapsül / Slime tabakası
Adherence proteinleri
Lipoteichoic asit
Fimbriae ve pili

74
Q

Endotoksin

A

(sadece) Gram negatif bakterilerin hücre duvarında yer alır*
Bakteri parçalandıktan sonra ortama yayılır
Isıya dayanıklı
Zayıf antijen*
Toksoid (toksik olmayan) forma dönmez
Orta derecede toksiktir
Hücrelerde spesifik reseptörleri bulunmaz
İnterlökin-1 ve diğer mediyatörlerin salınması ile konakta ateş yapar
Kromozomal genlerle yönetilir
Lipopolisakkarit yapıdadır*
Sadece kromozom tarafından kodlanır
Serbest salınımı yoktur
Tüm gram negatiflerde aynı etki türüne sahiptir*

75
Q

Ekzotoksin

A

Bakterinin canlıyken dışarı salgıladığı toksin*
Isıya dayanıksız
Antijenik özelliği kuvvetli, antitoksin üretimini tetikler*
Toksik olmayan formu aşılarda kullanılır, Proteolitik enzim, ısı ve formalin ile inaktif forma geçer (toksoid)*
Kuvvetli toksiktir (öldürücü)*
Hücrelerdeki spesifik reseptörlere bağlanır
Konakta ateş yapmaz
Plazmid gibi ekstakromozomal genlerle yönetilir
Protein yapıdadır*
Serbest salınımı vardır
Bakteri cinsine özel etki türü vardır, herbiri farklı klinik tabloya neden olur*

76
Q

Toksi-infeksiyöz hastalık

A

Etkenin vücutta çoğalarak toksin salgılaması

Difteri, tetanus, kolera

77
Q

Toksik hastalık

A

Toksinin dış ortamdan vücuda alınması

Besin zehirlenmesi

78
Q

İnfeksiyozite (infektivite)

A

Mikroorganizmanın girdiği konağa yerleşebilme ve çoğalabilme özelliği

79
Q

Tropizm

A

Etkenin vücuda nereden girerse girsin kendine özgü doku veya organa (organtropizm) yönelerek orada yerleşmesi ve hastalık oluşturması

80
Q

Vertikal yol

A

Anneden bebeğe plasenta yoluyla hastalık etkeninin bulaşması

81
Q

Portantre

A

Enfeksiyon etkeninin vücuda girdiği yer

82
Q

Homojen enfeksiyon

A

İnsandan insana bulaşan hastalık

83
Q

Heterojen enfeksiyon

A

Hayvandan insana (zoonoz) bulaşan hastalık

84
Q

Tetratojen enfeksiyon

A

Anne karnında bebekte hastalık yapan enfeksiyonlar

TORCHS = Toksoplazmozis, kızamıkçık, sitomegalovirüs, herpes, frengi

85
Q

Mantarlar

A

Plazma duvarlarında sterol olarak ergosterol bulundururlar
Hücre duvarlarında polisakkarit olarak mannan, glukan ve kitin bulunur
Ökaryotturlar

86
Q

Mikoz

A

Mantar enfeksiyonu

87
Q

Yüzeyel mikoz

A

Saç gövdesi ve yüzeyel deride

Doku cevabı içermezler

88
Q

Mukokutanöz mikoz

A

Deri, göz, sinüsler, orofarenks, dış kulak veya vajina ile ilişkilidir

89
Q

Subkutanöz mikoz

A

Subkutanöz dokuların bölgesel enfeksiyonudur

90
Q

Derin mikoz

A

En ciddi mantar enfeksiyonları
Bölgesel veya sistemik olabilir
Genellikle bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda görülürler

91
Q

Patojenik tek hücreli hayvansal mikroorganizmaları inceleyen bilim dalı

A

Protozooloji

92
Q

Yağ bezleri vücuda nasıl direnç sağlar

A

Bulunduğu bölgeyi ince bir tabaka halinde kaplayan “sebum” maddesini salgılayarak

93
Q

Streptococcus pyogenes

A

Deride “impetigo”

Üst solunum yollarında “anjin” yapar

94
Q

GI bölgede salmonella büyümesini ne engeller

A

Floranın asetik asit ve bütirik asit üretmesi

95
Q

Vücutta en çok ve en az m.o. bulunan bölgeler

A

en çok Kalın bağırsak

en az göğüs derisi

96
Q

Deri florası

A

S. epidermis
Micrococcus spp
Korinebakteri

S. aureus özellikle nazal taşıyıcıların yüz ve ellerinde bulunur

97
Q

Dental plaktaki bakteriler

A

Streptococcus sanguinis

Streptococcus mutans

98
Q

Bordetella pertussis

A

Trake epiteline kolonize olur

Boğmacaya neden olur

99
Q

Helicobacter pylori

A

Midede ülser oluşumuna neden olan patojen

100
Q

Bazı bakterilerin yerleşim bölgeleri

A
Corynebacterium diphtheriae (boğaz)
Neisseria gonorrhoeae (ürogenital epitel)
Streptococcus mutans (diş yüzeyleri)
Streptococcus salivarius (dil yüzeyleri)
Vibrio cholerae (ince bağırsak epiteli)
Escherichia coli (ince bağırsak epiteli)
Staphylococcus aureus (nazal membranlar)
Staphylococcus epidermidis (cilt)
101
Q

Bakteriyi soğuk şokundan korumak için besiyerine eklenmesi gereken madde

A

Gliserol

102
Q

Vajina florasında glikojeni parçalayarak laktik asit oluşturan bakteri

A

Lactobasillus acidophilus

103
Q

Süperoksitin (O2-) toksik etkisinden korunmak için streptokoklar hangi enzimleri kullanırlar

A

Süperoksit dismutaz

Peroksidaz

104
Q

Virüsün infektif şekli

A

Olgun virüs veya virion

105
Q

Virüsün yapısı

A

Nükleik asidin etrafında kapsomerlerden (kapsomerleri oluşturan alt zincirlere protomer denir) oluşan kapsid, bulunur
Bazı virüslerde en dışta zart tabakası bulunur

106
Q

Pozitif polariteli RNA

A

mRNA olarak görev yapar

Bu tarz viruslar RNA polimeraz enzimine sahip değildir

107
Q

Negatif polariteli RNA

A

mRNA olarak görev yapamaz
Bu tarz viruslar önce pozitif mRNA üretmek zorundadır
RNA polimeraz enzimine sahiplerdir

108
Q

Pseudovirion

A

Konak hücresindeki nükleik asit segmentlerini taşıyan virus

109
Q

HIV hangi hücrelere bağlanır

A

CD4 reseptörü taşıyan yardımcı T lenfositlerine ve makrofajlara

110
Q

Kuduz virusu hangi reseptörlere bağlanır

A

Asetilkolin reseptörlerine

111
Q

Hepatit virusları nerelere bağlanır

A

Hepatositlere

112
Q

Zarfsız viruslar hücre içine nasıl girer

A

Endositoz (fagositik vakuoller aracılığı ile) veya

Viropeksis (pinositoz) yoluyla

113
Q

Zarflı viruslar hücre içine nasıl girer

A

Endositoz (vakuol içinde) veya
Zarf tabakasının plazma membranı ile birleşmesi sonucunda (füzyon) doğrudan nükleokapsidin sitoplazma içine aktarılması suretiyle penetre olurlar
Enerji gereklidir

114
Q

Erken mRNA transkripsiyonu

A

Viral nükleik asit sentezi başlamadan önce sentez edilen bütün mRNAlar erken mRNA olarak adlandırılır

115
Q

Erken protein sentezi

A

Viral nükleik asit sentezi başlamadan önce sentezlenen proteinler erken protein olarak adlandırılır
Virusun yapısına girmeyen, viral nükleik asitin sentezinde rol oynayan proteinlerdir

116
Q

Geç protein sentezi

A

Viral nükleik asit sentezi başladıktan sonra sentezlenen proteinlerdir
Virusun yapısına katılırlar

117
Q

Retrovirusların çoğalması

A

Retroviruslardaki RNA’dan DNA sentezlenir

118
Q

İnterferans

A

Bir virüsün hücreye girdikten sonra diğer virüslerin girişini engellemesi

119
Q

Mikroskobu kim keşfetmiştir

A

A. V. Leeuwenhoek

120
Q

Beta-interferon

A

Rekombinant gen teknolojisi ile üretilir

Hepatit ve Multipl skleroz tedavisinde kullanılır

121
Q

Alfa-interferon

A

Rekombinant gen teknolojisi ile üretilir

Hepatit ve kanser tedavisinde kullanılır

122
Q

Monoklonal antikor

A

Rekombinant gen teknolojisi ile üretilir

Kanser tedavisinde kullanılır

123
Q

İnterlökin

A

Rekombinant gen teknolojisi ile üretilir

İmmunoloji ve kanser tedavisinde kullanılır

124
Q

Sadece bir ucunda birden fazla flagella bulunan bakteri

A

Lopotrichia

125
Q

Bakteri kapsülü

A

Polisakkarit yapıdadır

126
Q

Sterilizasyon kontrolünde kullanılan biyolojik indikatör

A

Bacillus sterotermophylus

127
Q

S (smooth) koloni

A

Düzgün kenarlı, yuvarlak, homojen görünümlü, hafif kabarık koloniler

128
Q

R (rough) koloni

A

Düzgün olmayan, kenarları girintili-çıkıntılı, yüzeyi buruşuk veya granüllü koloniler

129
Q

M (mucoid) koloni

A

Düzgün, yapışkan, parlak koloniler

130
Q

L tipi koloni

A

Mikroskopla görülebilen, yüzeyi kabarık, granüllü, besiyeri içine uzanan koloniler

131
Q

Mantarların eşeyli üreme şekli (teleomorf)

A

Askospor
Zigospor
Bazidiyospor

132
Q

Mantarların eşeysi üreme şekli (anamorf)

A

Konidyum

Konidya (çoğul)

133
Q

El yıkamayla hastalıkların yayılmasının engellendiğini ilk savunan kişi

A

Ignaz P. Semmelweis

134
Q

Penisilinin mucidi

A

A. Fleming

135
Q

Anne sütü emen bebeklerdeki bağırsak florası

A

%90’nından fazlasını bifidobakteriler oluşturur

136
Q

Oksijenin bakteri üremesine etkisi olduğunu keşfeden bilim insanı

A

Louis pasteur