Nederland (1848-1914)

Question 1

Veranderingen in de 19e eeuw

Answer 1

Economisch (industrie)
Politiek (uitbreiding kiesrecht)
Imperialisme (groot rijk - grondstoffen)
Sociaal (vrouwenrechten - rechten van arbeiders)

Question 2

Grondwet van 1848

Answer 2

Door Thorbecke geschreven na dreigende revolutie:

• Ministeriële verantwoordelijkheid (Koning is onschendbaar maar nergens voor verantwoordelijk)
• Tweede kamer krijgt wetgevende rechten en controlerende rechten
• Rechtstreekse verkiezingen gemeenteraad en 2de kamer
• Censuskiesrecht

Question 3

Wetgevende rechten

Answer 3

Recht van amendement (wijzigen)
Recht van initiatief
Stemrecht
Budgetrecht (geld)

Question 4

Controlerende rechten

Answer 4

Recht van interpellatie (minister naar de Kamer halen)
Vragenrecht
Enqueterecht (onderzoek doen)

Question 5

De sociale kwestie

Answer 5

Discussie over de maatschappelijk slechte positie van de arbeiders in de samenleving

Question 6

Sociale wetten

Answer 6

Armenwet
Kinderwetje van Houten
Ongevallenwet
Woningwet

Question 7

Luxemburgse kwestie

Answer 7

De koning moet zijn minister ontslaan na een lange strijd met de Tweede Kamer over het verkopen van Luxemburg. Vanaf dit moment is het Parlement de baas in Nederland: geen koning kan meer zomaar doen wat hij wil.

Question 8

Emancipatie

Answer 8

Opkomen voor gelijke rechten van vrouwen en arbeiders.

Question 9

Stromingen: liberalisme, socialisme, feminisme en confessionalisme

Answer 9

Liberalisme: vrijheid voor het individu (economisch en politiek)
Socialisme: gelijkheid voor arbeiders (economisch en politiek)
Feminisme: gelijkheid voor vrouwen
Confessionalisme: christelijke politiek voor een christelijke samenleving (katholiek en protestant)

Question 10

ARP (antirevolutionaire partij)

Answer 10

Politieke partij voor protestanten.

Question 11

RKSP (Rooms Katholieke volkspartij)

Answer 11

Politieke partij voor katholieken

Question 12

SDAP (Sociaal Democratische Arbeiderspartij)

Answer 12

Politieke partij voor socialisten

Question 13

Aletta Jacobs

Answer 13

Eerste vrouwelijke student aan de universiteit, een leider binnen de eerste feministische golf

Question 14

Wilhelmina Drucker

Answer 14

Oprichtster van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht

Question 15

Schoolstrijd

Answer 15

Discussie over of Christelijke scholen wel of geen staatssteun zouden moeten krijgen

Question 16

Kiesrechtstrijd

Answer 16

Eerste feministische golf streed voor kiesrecht

Question 17

Grondwet van 1887

Answer 17

Kiesrecht uitgebreid tot ‘geschikte mannen’

Dit is zo rekbaar dat het ook wel het caoutchouc (rubberen) artikel wordt genoemd.

Question 18

Jaartallen die je moet kennen

Answer 18

1848 Grondwet
1866-1867 Luxemburgse kwestie
1887 Grondwetsherziening met caoutchouc artikel

Question 19

Koning Willem II

Answer 19

Geeft de opdracht om in 1848 een nieuwe grondwet te maken aan Thorbecke

Question 20

Rudolf Thorbecke

Answer 20

Maakt in 1848 de Nieuwe Grondwet

Question 21

Koning Willem III

Answer 21

Probeert Luxemburg op eigen houtje te verkopen - komt hierdoor in conflict met het parlement

Question 22

Abraham Kuyper

Answer 22

Oprichter van de ARP - protestantse politicus die opkwam voor de emancipatie van eenvoudige protestanten

Question 23

Herman Schaepman

Answer 23

Oprichter van de RKSP- katholieke politicus die opkwam voor de emancipatie van eenvoudige katholieken

Question 24

Pieter Jelles Troelstra

Answer 24

Socialist en oprichter van de SDAP

Question 25

Wilhelmina

Answer 25

Koningin van Nederland na Willem III - tot na de Tweede Wereldoorlog