Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

geografija > odg 1 > Flashcards

odg 1 Flashcards

(79 cards)

Start Studying
1
Q

koje su spoljasnje sile

A

sunce, rad talasa, rad reke, vetar, led

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

koje vrste raspadanja stena postoje

A

organogeno, hemijsko i mehanicko

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

mehanicko raspadanje

A

moze biti insolaciono ili mrazno, insolaciono je najcesce u pustinjama i posto je tu dnevna razlika u temperaturi i do 50°c zbog razlike u temperaturi pucaju i tako nastaju hamade(kamenite pustinje), mrazno raspadanje se dogadja kada u steni ima pukotina i u nju upadne voda, ta voda se zaledi i onda se siri i na taj nacin stene pucaju i tako nastaju tocila i sipari

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

sta su tocila i sipari

A

tocila su brazde kroz koje se kotrljaju polomljeni delovi stena, a sipari su materijal koji se sakupi ispod tocila, kupastog oblika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

organogeno raspadanje

A

npr. kada u pukotinu u steni upadne seme i tu izraste drvo. njegovo korenje lomi stene

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

sta je denudacija i koji oblici nastaju denudacijom

A

denudacija su svi procesi pri kojim se ogoljavaju stene, nastaju brazde, vododerine i jaruge

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

sta je glavutak

A

to je kao veci kamen koji stiti zemljani stub od spiranja i posto izgleda kao glava onda je glavutak, to je u djavoljoj varos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

sta su klizista ili urvine

A

nastaje kada se rastresiti sloj optereti vodom, iznad nekih stena koje su otporne na vodu, i onda taj rastresiti materijal ode

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

erozivni oblici recne (fluvijalne) erozije

A

recno korito i recna dolina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

sta je recno korito

A

kao kanal kojim otice reka, na planinama je uze i dublje, a u ravnicarskim predelima je sire, plice i vijugavo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

vrste vodopada i kako nastaju

A

erozivni, akumulativni i tektonski, erozivni nastaju kada se stene razlicitih otpornosti kao sudaraju i onda se ona sa manjom otpornosti odvali, akumulativni nastaju akumulacijom bigra, tektonski nastaju kada su tektonski pokreti i onda se tokom njih neki deo stene odvali i tu nastane vodopad

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

recna dolina

A

najveci oblik recen erozije, ima dolinsko dno i dolinske strane, nastaju vertikalnom i bocnom erozijom, ako su duboke doline sa uskim dnom onda su klisure, a ako je celo dolinsko dno recno korito onda su kanjoni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

akumulativni recni oblici

A

plavine, recna ostrva ili ade, aluvijalne ravni i delte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

plavine

A

nastaju na delu gde reka prelazi iz planinske u ravnicarsku, jer reka naglo usporava i tu se sakuplja materijal koji je do tad vukla reka sa sobom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

recna ostrva ili ade

A

stvaraju se na usporenim delovima ravnicarskih reka, na uscima i meandrima

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

aluvijalne ravni

A

zemljiste koje se napravi talozenjem mulja posle poplava

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

delte

A

na mestima gde se reke ulivaju u mora, tu prestaje transport i sav materijal se tu talozi u veliki broj rukavaca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

povrsinski kraski oblici

A

škrape, vrtače, uvale, polja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

škrape

A

paralelne brazde, dubine 10 cm, nastale su slivanjem kisnice

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

vrtače

A

u pukotine u steni ulazi atmosferska voda i nastaju levkasta udubljenja tj. vrtace od nekoliko metara do 200m maks

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

uvale

A

nastaju srastanjem vise vrtaca, od nekoliko stotina metara do 1km

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

polja

A

najveci povrsinski oblik kraske erozije, nalaze se u velikim tektonskim rovovima, mogu da budu i do vise desetina kilometara

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

podzemni kraski oblici reljefa

A

jame i pecine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

jame

A

vertikalni kanali u stenama, doboki do vise stotina metara

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
pecine
horizontalni hodnici u podzemlju, mogu da budu i vise od 100 km
26
prerast ili prirodni kameni mostovi
nastaju kada se srusi plafon od pecina
27
akumulativni kradki oblici
stalaktiti i stalagmiti
28
stalaktiti
na plafonu pecine. talozi se kalcijum-karbonat
29
stalagmiti
nastaju na podu pecine, tako sto stalaktiti imaju kao cevcicu kroz koju kamplje voda i pada na pod i onda se to talozi i vremenom nastanu stalagmiti
30
galcijalna ili lednicka erozija sta sve nastaje
cirk, lednicki valov, morenski materijal, firn, lednicki led
31
snezna granica
granica koja deli deo na kom je sneg celu godinu i deo gde nije
32
firn
topljenjem snega preko dana i zamrzavanjem preko noci, jos uz pritisak novonapadalog snega nastaje zrnasti led tj. firn
33
lednicki led
nastaje zbijanjem firna
34
cirk
polukruzno udubljenje, mesto na kom nastaju firn i lednicki led i mesto odakle krece lednik
35
lednicki valov
ima ulogu kao recno korito, dakle kao kanal kroz koji ide lednik
36
morenski materijal
to je materijal koji lednik nosi sa sobom
37
čeone morene
nastaju tamo gde se zavrsava lednik, tako sto se sav morenski materijal talozi
38
eolska erozija
rad vetrova, primecuje se u pustinjama i polupustinjama
39
vrste pustinja
hamade(kamenite) ergovi(peskovite) takiri(glinene) seriri(sljunkovite) sone(slane, na mestima isusenih jezera)
40
erozivni oblici eolske erozije
saće, pečurke, prozorci, brazde (nastaju kada vetar cesticama udara o gole stene), jardang (paralelne brazde u meksim stenama), ostenjaci (kada manje stene dobijaju aerodinamican oblik, mogu biti pecurkasti i iglicasti)
41
akumulativni oblici eolske erozije
dine (pescana uzvisenja koja nastaju u smeru duvanja vetra), barhani ( male dine u obliku mesecevog srpa, ali nastaju popreko u odnosu na smer vetra)
42
gde se nalaze pustinje
oko povratnika
43
erozivni abrazioni oblici reljefa
nastaju delovanjem talasa na obalu, talasi sa sobom nose materijal kojim udaraju u obalu i prave nove oblike, talasna potkapina, klif i pribrezna (abraziona) terasa
44
talasna potkapina
nastaju na mestu najjaceg udara talasa u nivou mora,nolucasto udubljenje
45
klif
nastaje kada se talasna potkapina pomera u nazad i stene iznad nemaju oslonac i padaju, pa nastaje strma strana tjm klif
46
pribrezna (abraziona) terasa
nastaje pomeraznjem talasne potkapine i klifa unazad, blizu obale je stenovita, a dalje od nje sljunkovita i peskovita
47
šelfovi
pribrezna terasa od vise stotina kilometara
48
akumulativni abrazioni oblici reljefa
pribrezni sprid (litoralni kordon), pescana kosa, tombolo (prevlaka)
49
pribrezni sprud
prostire se paralelno sa obalom, na malom rastojanju, nastaje akumulacijom peskovitog materijala koji donosi morska struja
50
pescana kosa
nastaje transformacijom pribreznog spruda ispred lucno izvijenih obala, najvise ih ima na jiznoj oblai baltickog mora
51
tombolo ili prevlaka
nastaje kada talasi idu ka ostrvu ostrvu i onda ga zaobilazi i tamo gde se srecu se talozi materijal i vremenom nastane tombolo ili prevlaka i onsa to ostrvo postane poluostrvo
52
tipovi morskih obala
tektonske, erozivne i organogene
53
tektonske obale
razlicite tektonske strukture potopljene morem, horstovi, rovovi, vulkani
54
erozivne obale
nastale su potapanjem erozivnih oblika u reljefu, potopljeni lednicki valovi u norveskoj koji su postali zalivi
55
organogene obale
koralske ili mangrovske
56
sta su koralske obale
nastel su narastanjem koralskih kolonija u plitkom priobalnom moru
57
mangrovske obale
nastaju u priobalnom pojasu sa plitkim mocvarama u kojima se nalazi suma mangrova, to je drvece visine 15m kojima je razvijeno i podzemno i nadzemno stablo
58
homosfera
nizi deo atmosfere u kom su zastupljeni homkgeni gasovi i dosta tezih gasova
59
heterosfera
iznad homosfere, tu su heterogeni i laksi gasovi
60
kako se menja sastav atmosfere
menja se sa povecanjem visine u zavisnosti od mase gasova i gravitacione sile
61
sastav atmosfere
azot-78%, kiseonik-21%, argon-0.9%, ugljen-dioksid-0.03% i ostali gasovi ( plemeniti gasovi, helijum i drugi) cine 0.07
62
aerosoli
to su lebdece cestice prasine, čađ, pepeo, co, biljne spore, bakterije, nastaju oko pustinja, vulkana i industrijskih delova, one stvaraju povoljnije uslove za padavine i upijaju deo suncebih zraka
63
slojevi atmosfere
troposfera, stratosfera, mezosfera, termosfera, egzosfera, svemir
64
troposfera
najnizi i najgusci deo, iznad polova 8 km, iznad ekvatora 18 km, tu se stvaraju oblaci i odvijaju vremenske promene, temperatira na gornjoj granici je od -55°c do -80°c
65
stratosfera
do 50-55 km, temperatura raste sa visinom zbog prisustva ozona, ozona je najvise od 20 do 25 km, zbog suvoce vazduha nema oblaka
66
mezosfera
do 80 km, temperatira je zbog slabe apsorpcije toplote do -80°c, u mezosferi sagorevaju meteori
67
termosfera
od 80 do 800 km, visoke temperature do 1000°c , razredjen vazduh, sadrzi jone, zbog cega je drugo ime jonosfera, tu nastaje polarna svetlost
68
egzosfera
od 800 do 3000 km, vazduh je slican vakumu, retke cestice se krecu velikom brzinom i idu u medjuplanetarni prostor
69
klimatski elementi
radijacija, insolacija, temperatura vazduha, vazdusni pritisak, vetar, padavine...
70
klimatski faktori
geografska sirina, nadmorska visina, raspored kopna i mora, struje, reljef, biljni pokrivac..
71
difuzna refleksija
to je kada se suncevi zraci, 30%, odbijaju od kapljica vode u atmosferi i to izaziva dnevnu svetlost i kada se sunec ne vidi, na primer pre nego sto izadje sunce vec je dnevna svetlost
72
sumarna radijacija ili globalno zracenje
celokupno suncevo zracenje koje dopire do zemlje
73
insolacija
trajanje suncevog sjaja, meri se heliografom
74
kako izgleda heliograf
staklena kugla kroz koju prolaze suncevi zraci i padaju na neki papir, onoliko koliko treba tom paoiru da izgori toliko traje insolacija
75
izohelme
linije na karti koje povezuju mesta sa istom insolacijom
76
cime se meri temperatura vazduha
termometrom, meri se celzijusom i farenhajtom
77
srednja dnevna temperatura
sabira se temperatura u 7, 14 i dva puta u 21 i onda se deli sa 4
78
izoterme
linije na karti koje povezuju mesta sa istom temperaturom vazduha
79
koje su najtoplija i najhladnija izoterma
julska je najtoplija, januarska najhladnija na severnoj hemisferi, a na juznoj obrnuto jer su meseci obrnuti

geografija (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions