Ogolne Flashcards

1
Q

Czym zajmuje się fizjologia?

A

Fizjologia bada czynności żywego organizmu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jaka jest podstawowa jednostka budulcowa organizmu?

A

Komórka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Co to jest polimorfizm?

A

Polimorfizm to występowanie różnych form lub wariantów organizmów lub ich cech.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Do czego odnosi się polimorfizm w genetyce?

A

W genetyce polimorfizm dotyczy różnych wersji tego samego genu (alleli).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie znaczenie ma polimorfizm dla ewolucji?

A

Pozwala organizmom lepiej przystosować się do zmieniających się warunków środowiska.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Czym są adipocyty?

A

To komórki tłuszczowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jaką główną funkcję pełnią adipocyty?

A

Gromadzą i przechowują energię w postaci tłuszczu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie jeszcze role pełnią adipocyty?

A

Regulują metabolizm, temperaturę ciała i wpływają na wydzielanie hormonów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Na jakie rodzaje dzielimy adipocyty?

A

Białe (magazynujące energię) i brązowe (pomagające w wydatkowaniu energii).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jak polimorfizm wpływa na różnorodność biologiczną?

A

Zwiększa różnorodność genetyczną, co prowadzi do większej różnorodności cech organizmów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jak adipocyty są związane z otyłością?

A

Nadmiar białych adipocytów i zaburzenia ich funkcji przyczyniają się do rozwoju otyłości.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Czy brązowe adipocyty mogą być wykorzystane w walce z otyłością?

A

Tak, są prowadzone badania nad aktywacją brązowych adipocytów w celu zwiększenia wydatkowania energii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Podaj przykład polimorfizmu u zwierząt.

A

Różne kolory sierści u psów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jakie czynniki mogą wpływać na różnicowanie się adipocytów?

A

Dieta, aktywność fizyczna, hormony.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jaka jest rola mitochondriów w adipocytach?

A

Mitochondria są odpowiedzialne za produkcję energii w komórkach, w tym w adipocytach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jaka jest główna funkcja jądra komórkowego?

A

Przechowywanie informacji genetycznej (DNA) i kontrolowanie procesów życiowych komórki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Co to są chromosomy?

A

Struktury zbudowane z DNA i białek, które przenoszą informacje genetyczną.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jaka jest rola porów jądrowych?

A

Pozwalają na wymianę substancji między jądrem a cytoplazmą.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jaka jest główna funkcja błony komórkowej?

A

Oddziela wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego oraz umożliwia transport substancji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Z jakich głównych składników zbudowana jest błona komórkowa?

A

Z fosfolipidów, białek i często cholesterolu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jaką rolę pełnią białka w błonie komórkowej?

A

Umożliwiają transport substancji, odbierają sygnały z zewnątrz komórki i tworzą połączenia między komórkami.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Co to jest dyfuzja?

A

Samorzutne przemieszczanie się cząsteczek z obszaru o większym stężeniu do obszaru o mniejszym stężeniu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co to jest retikulum endoplazmatyczne?

A

Jest to rozległy system błon wewnątrzkomórkowych tworzący sieć kanalików i pęcherzyków.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie są dwa główne typy retikulum endoplazmatycznego?

A

Retikulum endoplazmatyczne gładkie (REG) i szorstkie (RER).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jaką funkcję pełni REG?
Uczestniczy w syntezie lipidów, takich jak fosfolipidy i steroidy, oraz w detoksykacji niektórych substancji.
26
Dlaczego REG jest nazywany gładkim?
Ponieważ na jego błonie nie ma przyczepionych rybosomów, przez co jego powierzchnia wydaje się gładka.
27
Jaką funkcję pełni RER?
Jest miejscem syntezy białek, które następnie są modyfikowane i transportowane do innych części komórki lub wydzielane na zewnątrz.
28
Dlaczego RER jest nazywany szorstkim?
Ponieważ na jego błonie są przyczepione rybosomy, które nadają mu szorstki wygląd.
29
Jaka jest rola rybosomów w RER?
Rybosomy są miejscem syntezy białek, które następnie są wprowadzane do wnętrza RER, gdzie podlegają modyfikacjom.
30
Jakie są różnice między REG a RER?
REG nie posiada rybosomów i uczestniczy głównie w syntezie lipidów, natomiast RER posiada rybosomy i jest miejscem syntezy białek.
31
Jakie związki ma RER z aparatem Golgiego?
Białka zsyntetyzowane w RER są transportowane do aparatu Golgiego, gdzie są modyfikowane i sortowane przed wysłaniem do miejsca docelowego.
32
Jakie znaczenie ma RER dla komórek wydzielniczych?
W komórkach wydzielniczych RER jest bardzo dobrze rozwinięty, ponieważ produkuje duże ilości białek, które są wydzielane na zewnątrz komórki.
33
Co to są lizosomy?
Są to pęcherzyki otoczone błoną, zawierające enzymy trawienne, które umożliwiają komórce trawić różne substancje.
34
Jak powstają lizosomy?
Powstają w aparacie Golgiego, który pakuje enzymy trawienne do pęcherzyków.
35
Jakie substancje są trawione w lizosomach?
Enzymy w lizosomach trawią białka, kwasy nukleinowe, węglowodany i tłuszcze.
36
Jakie są funkcje lizosomów?
Trawienie substancji pobranych z zewnątrz komórki (fagocytoza, pinocytoza), usuwanie zużytych organelli komórkowych (autofagia) oraz obrona przed patogenami.
37
Co to jest cytoszkielet?
Jest to dynamiczna sieć włókien białkowych, która nadaje komórce kształt, umożliwia ruch i transport wewnątrzkomórkowy.
38
Z jakich elementów składa się cytoszkielet?
Z mikrotubul, filamentów pośrednich i mikrofilamentów.
39
Jakie są funkcje mikrotubul?
Tworzą wrzeciono podziałowe podczas podziału komórki, wchodzą w skład rzęsek i wici, uczestniczą w transporcie wewnątrzkomórkowym.
40
Jakie są funkcje filamentów pośrednich?
Nadają komórce wytrzymałość mechaniczną, tworzą rusztowanie dla jądra komórkowego.
41
Jakie są funkcje mikrofilamentów?
Uczestniczą w ruchu komórki (np. pełzanie), tworzą pierścień kurczliwy podczas podziału komórki.
42
Co to jest autofagia?
To proces, w którym komórka trawi swoje własne składniki, np. uszkodzone organelle.
43
Jaka jest różnica między fagocytozą a pinocytozą?
Fagocytoza to pobieranie dużych cząsteczek stałych, a pinocytoza - pobieranie płynów.
44
Jakie choroby są związane z zaburzeniami w funkcjonowaniu lizosomów?
Choroby spichrzowe, np. choroba Tay-Sachsa.
45
Z czego zbudowane są mikrotubule?
Z białka tubuliny, które tworzy długie, puste w środku rurki.
46
Jakie są główne funkcje mikrotubul?
Tworzą wrzeciono podziałowe podczas podziału komórki, wchodzą w skład rzęsek i wici, uczestniczą w transporcie wewnątrzkomórkowym, nadają komórce kształt i sztywność.
47
Gdzie w komórce możemy znaleźć mikrotubule?
Mikrotubule występują w całym cytozolu, tworząc sieć, która stabilizuje organelle i uczestniczy w ruchu komórki.
48
Jaka jest główna funkcja filamentów pośrednich?
Nadają komórce wytrzymałość mechaniczną, tworzą rusztowanie dla jądra komórkowego i innych organelli.
49
Z czego zbudowane są filamenty pośrednie?
Z różnych rodzajów białek fibrylarnych, które tworzą wytrzymałe włókna.
50
Gdzie w komórce możemy znaleźć filamenty pośrednie?
Filamenty pośrednie tworzą sieć w cytoplazmie, szczególnie wokół jądra komórkowego.
51
Z czego zbudowane są filamenty aktynowe?
Z białka aktyny, które tworzy cienkie włókna.
52
Jakie są główne funkcje filamentów aktynowych?
Uczestniczą w ruchu komórki (np. pełzanie), tworzą pierścień kurczliwy podczas podziału komórki, nadają komórce kształt.
53
Gdzie w komórce możemy znaleźć filamenty aktynowe?
Filamenty aktynowe tworzą sieć pod błoną komórkową i uczestniczą w tworzeniu różnych struktur, takich jak mikrokosmki.
54
Co to jest cytoplazma?
Jest to półpłynna substancja wypełniająca wnętrze komórki, w której zawieszone są organelle.
55
Z czego składa się cytoplazma?
Z cytozolu (płynnej części) oraz organelli komórkowych.
56
Jakie funkcje pełni cytoplazma?
Jest środowiskiem dla zachodzenia różnych reakcji biochemicznych, umożliwia transport substancji wewnątrz komórki, utrzymuje organelle w odpowiednim położeniu.
57
Jakie są różnice między mikrotubulami, filamentami pośrednimi i filamentami aktynowymi?
Różnią się budową, grubością, funkcjami i rozmieszczeniem w komórce.
58
Jakie znaczenie ma cytoszkielet dla ruchu komórki?
Cytoszkielet umożliwia komórce zmianę kształtu, poruszanie się i transport różnych substancji.
59
Co to jest tkanka?
Tkanka to zespół komórek o wspólnym pochodzeniu i podobnej budowie, które pełnią określone funkcje w organizmie.
60
Gdzie występuje tkanka nabłonkowa?
Tkanka nabłonkowa pokrywa powierzchnię ciała, wyściela jamy ciała i narządy wewnętrzne oraz tworzy gruczoły.
61
Jakie są charakterystyczne cechy komórek tkanki nabłonkowej?
Komórki tkanki nabłonkowej są ciasno ułożone, mają niewielką ilość substancji międzykomórkowej i są osadzone na błonie podstawnej.
62
Jaka jest rola błony podstawnej w tkance nabłonkowej?
Błona podstawna utrzymuje komórki nabłonkowe w odpowiednim położeniu i umożliwia wymianę substancji między tkanką nabłonkową a tkanką łączną.
63
Gdzie najczęściej występuje nabłonek jednowarstwowy płaski?
Wyściela naczynia krwionośne (śródbłonek), pęcherzyki płucne (mesiotelium) oraz serce (wsierdzie).
64
Jaka jest główna funkcja tkanki nabłonkowej płaskiej?
Umożliwia szybkie przenikanie substancji przez swoją cienką warstwę, np. wymianę gazową w płucach.
65
Jakie kształty mają komórki nabłonka jednowarstwowego sześciennego?
Komórki mają kształt zbliżony do sześcianu.
66
Gdzie najczęściej występuje nabłonek jednowarstwowy sześcienny?
Wyściela kanalik nerkowy, niektóre odcinki przewodu pokarmowego oraz tworzy ściany pęcherzyków tarczycy.
67
Jakie funkcje pełni ten nabłonek?
Odpowiada za wchłanianie, wydzielanie oraz transport różnych substancji.
68
Jakie kształty mają komórki nabłonka jednowarstwowego walcowatego?
Komórki są wysokie i mają wydłużony kształt.
69
Gdzie najczęściej występuje ten nabłonek?
Wyściela jelito cienkie, żołądek, macicę.
70
Jakie struktury zwiększają powierzchnię chłonną tego nabłonka?
Mikrokosmki.
71
Dlaczego nabłonek wielorzędowy nazywany jest wielorzędowym, skoro wszystkie komórki przylegają do błony podstawnej?
Komórki mają różną wysokość, co sprawia wrażenie, że są ułożone w kilku rzędach.
72
Gdzie najczęściej występuje ten nabłonek?
Wyściela drogi oddechowe.
73
Jakie struktury zwiększają powierzchnię nabłonka wielorzędowego i ułatwiają transport śluzu?
Rzęski.
74
Jakie są dwa główne typy nabłonka wielowarstwowego płaskiego?
Nierogowaciejący (np. w jamie ustnej) i rogowaciejący (np. naskórek).
75
Jaka jest główna funkcja nabłonka wielowarstwowego płaskiego?
Ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi, chemicznymi i utratą wody.
76
Gdzie najczęściej występuje nabłonek wielowarstwowy walcowaty?
Wyściela cewkę moczową męską, większe przewody wyprowadzające gruczołów ślinowych oraz spojówkę oka.
77
Jaka jest główna funkcja tego nabłonka?
Ochrona i wydzielanie.
78
Jaka jest główna funkcja tkanki mięśniowej?
Umożliwia ruch dzięki zdolności do kurczenia się i rozkurczania.
79
Co jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania tkanki mięśniowej?
Ukrwienie, wapń oraz odpowiednie substancje odżywcze.
80
Gdzie występuje tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana sercowa?
Buduje serce.
81
Czym są wstawki w sercu?
To miejsca połączenia komórek mięśnia sercowego, które umożliwiają szybkie i skoordynowane skurcze.
82
Czy skurcze mięśnia sercowego są zależne od naszej woli?
Nie, skurcze mięśnia sercowego są mimowolne.
83
Gdzie występuje tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa?
Buduje mięśnie szkieletowe, które umożliwiają ruch naszego ciała.
84
Czy skurcze mięśni szkieletowych są zależne od naszej woli?
Tak, skurcze mięśni szkieletowych są zależne od naszej woli.
85
Gdzie występuje tkanka mięśniowa gładka?
Buduje ściany narządów wewnętrznych, takich jak jelita, naczynia krwionośne, macica.
86
Jakie są charakterystyczne cechy komórek mięśni gładkich?
Komórki są wrzecionowate i mają jedno jądro.
87
Czy skurcze mięśni gładkich są zależne od naszej woli?
Nie, skurcze mięśni gładkich są niezależne od naszej woli.
88
Z jakich komórek zbudowana jest tkanka nerwowa?
Z neuronów (komórek pobudliwych) i komórek glejowych (komórek niepobudliwych).
89
Jaka jest główna funkcja tkanki nerwowej?
Odbieranie, przetwarzanie i przesyłanie informacji w postaci impulsów nerwowych.
90
Na jakie bodźce reaguje tkanka nerwowa?
Na bodźce wewnętrzne (np. zmiany stężenia glukozy) i zewnętrzne (np. dotyk, dźwięk, światło).
91
Jaka część neuronu odbiera sygnały z innych neuronów?
Dendryty.
92
Która część neuronu przewodzi impulsy elektryczne?
Akson.
93
Czym jest ciało komórki neuronu?
To centralna część neuronu, zawierająca jądro i organelle, gdzie zachodzą procesy metaboliczne.
94
Jaka jest funkcja osłonki mielinowej?
Przyspiesza przewodzenie impulsów nerwowych.
95
Gdzie znajdują się neuroprzekaźniki?
W pęcherzykach synaptycznych w kolbie synaptycznej.
96
Czym charakteryzuje się rozmieszczenie komórek w tkance łącznej w porównaniu do nabłonka?
Komórki są bardziej rozproszone.
97
Jakie są główne funkcje tkanki łącznej?
Łączenie, wspieranie, ochrona, transport, izolacja.
98
Która tkanka łączna jest najbardziej rozpowszechniona?
Tkanka łączna wiotka.
99
Jaka komórka tkanki łącznej wiotkiej odpowiada za produkcję włókien kolagenowych?
Fibroblast.
100
Jakie komórki tkanki łącznej biorą udział w reakcjach alergicznych?
Mastocyty.
101
Jaka substancja produkowana przez mastocyty zapobiega krzepnięciu krwi?
Heparyna.
102
Jakie komórki tkanki łącznej należą do układu odpornościowego?
Makrofagi.
103
Jaka substancja produkowana przez mastocyty jest związana z procesami zapalnymi?
Histamina.
104
Jakie włókna dominują w tkance łącznej zbitej sprężystej?
Włókna elastyczne.
105
Jaka jest główna funkcja tkanki łącznej zbitej sprężystej?
Nadaje tkankom elastyczność.
106
Jakie komórki budują tkankę tłuszczową?
Adipocyty.
107
Jakie są dwa główne rodzaje tkanki tłuszczowej?
Biała i brązowa.
108
Jaka jest rola tkanki tłuszczowej brązowej?
Termoregulacja.
109
Jakie komórki budują tkankę chrzęstną szklistą?
Chondrocyty.
110
Jak zorganizowane są chondrocyty w tkance chrzęstnej szklistej?
Skupione w małych grupach.
111
Czym charakteryzuje się tkanka chrzęstna włóknista pod względem składu?
Dominują w niej włókna kolagenowe.
112
Jakie komórki budują tkankę kostną?
Osteocyty.
113
Jaka jest główna cecha tkanki kostnej?
Duża sztywność.
114
Jaki jest główny składnik osocza krwi?
Woda.
115
Jakie są podstawowe elementy morfotyczne krwi?
Erytrocyty, leukocyty, trombocyty.
116
Jaka jest główna funkcja erytrocytów?
Transport tlenu.
117
Jaką część objętości krwi stanowią elementy morfotyczne?
Około 45%.
118
Czym są mechanizmy hemostatyczne?
To procesy zapobiegające utracie krwi.
119
Z czego zbudowany jest narząd?
Z jednej lub więcej tkanek.
120
Ile układów narządów posiada organizm człowieka?
11
121
W jakich naczyniach krąży limfa?
W naczyniach chłonnych.
122
Jakie substancje transportuje limfa?
Białka i limfocyty.
123
Jaka jest rola limfy w transporcie białek?
Jest jedyną drogą powrotu białek z tkanek do układu krążenia.
124
Jakie są główne składniki układu krążenia?
Serce i naczynia krwionośne.
125
Jaka jest główna funkcja układu krążenia?
Transport substancji w organizmie.
126
Z jakiej tkanki zbudowane jest serce?
Z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca.
127
Jaki kształt ma serce?
Kształt zbliżony do stożka.
128
Gdzie znajduje się serce w klatce piersiowej?
Nieco po lewej stronie klatki piersiowej.
129
Jaką masę średnio ma serce kobiety, a jaką mężczyzny?
Około 225 g u kobiet i 310 g u mężczyzn.
130
Co to jest osierdzie?
Zewnętrzna warstwa serca, która chroni je i umożliwia swobodne ruchy.
131
Z czego składa się osierdzie?
Z dwóch torebek: włóknistej zewnętrznej i surowiczej wewnętrznej.
132
Jaka jest funkcja osierdzia ściennego?
Tworzy zewnętrzną warstwę osierdzia.
133
Z jakiej tkanki zbudowany jest mięsień sercowy?
Z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej.
134
Jaką budowę ma mięsień sercowy?
Płatową, składa się z dwóch komór i dwóch przedsionków.
135
Co to jest wsierdzie?
Cienka błona wewnętrzna wyściełająca komory serca.
136
Jaka jest funkcja wsierdzia?
Zapewnia gładką powierzchnię wewnętrzną serca, umożliwiając swobodny przepływ krwi.
137
Z czego zbudowane jest wsierdzie?
Ze spłaszczonego nabłonka.
138
Która część serca jest skierowana ku górze, a która ku dołowi?
Podstawa serca skierowana jest ku górze, a koniuszek ku dołowi.
139
Dlaczego komórki mięśniowe serca są wspólnie unerwione?
Dzięki temu kurczą się one jako jedna całość, zapewniając efektywne pompowanie krwi.
140
Ile płatków ma zastawka trójdzielna?
Zastawka trójdzielna składa się z trzech płatków.
141
Jaką inną nazwę ma zastawka dwudzielna?
Zastawka dwudzielna nazywana jest również zastawką mitralną.
142
Jaka jest główna funkcja zastawek serca?
Zastawki serca zapobiegają cofaniu się krwi, zapewniając jej jednokierunkowy przepływ.
143
Na jakie główne typy dzielą się naczynia krwionośne?
Naczynia krwionośne dzielą się na tętnice, żyły, żyłki i naczynia włosowate.
144
Które naczynia krwionośne transportują krew od serca?
Krew od serca transportują tętnice.
145
Czym charakteryzują się tętnice typu sprężystego?
Tętnice typu sprężystego zawierają dużo tkanki sprężystej, co umożliwia im rozciąganie się i kurczenie.
146
Jakie są główne warstwy ściany tętnicy?
Ściana tętnicy składa się z przydanki (warstwy zewnętrznej), błony środkowej (zawierającej mięśnie gładkie) oraz błony wewnętrznej (wyścielonej śródbłonkiem).
147
Gdzie w sercu znajdują się zastawki trójdzielna i mitralna?
Zastawka trójdzielna znajduje się między prawą komorą a prawym przedsionkiem, a zastawka mitralna między lewą komorą a lewym przedsionkiem.
148
Jaka jest różnica między tętniczkami a tętnicami?
Tętniczki to mniejsze odgałęzienia tętnic, które mają większą zawartość mięśni gładkich w ścianie, co umożliwia regulację przepływu krwi.
149
Dlaczego tętnice mają grubsze ściany niż żyły?
Tętnice muszą wytrzymać większe ciśnienie krwi, dlatego mają grubsze ściany zbudowane z większej ilości tkanki mięśniowej i sprężystej.
150
Jaka jest rola śródbłonka w naczyniach krwionośnych?
Śródbłonek wyścieła wewnętrzną powierzchnię naczyń krwionośnych i pełni wiele ważnych funkcji, takich jak regulacja ciśnienia krwi, zapobieganie tworzeniu się skrzepów oraz wymiana substancji między krwią a tkankami.
151
Co to są anastomozy?
Specjalne połączenia między tętnicami, umożliwiające krążenie krwi, gdy główna tętnica jest zablokowana.
152
Dlaczego anastomozy są ważne?
Dzięki nim krew może docierać do tkanek nawet wtedy, gdy główna tętnica jest zablokowana.
153
Wszystkie tętnice posiadają anastomozy?
Nie, tętnice końcowe (np. gałązki koła tętniczego mózgu) nie mają anastomoz.
154
Jakie są najdrobniejsze naczynia krwionośne?
Naczynia włosowate.
155
Z czego zbudowane są naczynia włosowate?
Z jednej warstwy śródbłonka.
156
Jaka jest rola błony podstawnej naczyń włosowatych?
Jest nieprzepuszczalna dla komórek krwi i białek.
157
Dlaczego połączenia tętniczek i żyłek są ważne?
Umożliwiają wysoką aktywność metaboliczną tkanek.
158
Co to są zatoki?
To poszerzone odcinki naczyń włosowatych, które zwiększają ich przepuszczalność.
159
Jakie są rodzaje sieci naczyń włosowatych?
Zwykła, dziwna i wrotna.
160
Opisz sieć zwykłą naczyń włosowatych.
Tętniczka łączy się z naczyniem włosowatym, a to z kolei z żyłką.
161
Czym charakteryzuje się sieć dziwna naczyń włosowatych?
Tętniczka może łączyć się z inną tętniczką lub żyłką, a następnie z żyłką.
162
Co to jest układ wrotny?
To układ naczyń, w którym krew przepływa przez dwa narządy połączone żyłą wrotną.
163
Jaką funkcję pełnią żyły i żyłki?
Transportują krew do serca.
164
Jakie są charakterystyczne cechy ścian żył i żyłek?
Mają wiotkie ściany i słabo wykształcone warstwy mięśniowe.
165
Dlaczego niektóre żyły posiadają zastawki?
Aby zapobiec cofaniu się krwi.
166
Dlaczego żyły kończyn dolnych mają dużo zastawek?
Ponieważ krew przepływa tam wbrew sile grawitacji.
167
Jakie tętnice zaopatrują serce w krew tlenową?
Lewa i prawa tętnica wieńcowa.
168
Skąd odchodzą tętnice wieńcowe?
Od aorty.
169
Jaką część krwi wypompowanej przez serce otrzymują tętnice wieńcowe?
Około 5%.
170
Dokąd odprowadzana jest większość krwi żylnej z serca?
Do zatoki wieńcowej.
171
Dokąd uchodzi zatoka wieńcowa?
Do prawego przedsionka.
172
Jaką część krwi żylnej serca odprowadzana jest bezpośrednio do jam serca?
Około 10%.
173
Czym jest autonomiczność serca?
Zdolność serca do samodzielnego wytwarzania impulsów elektrycznych, niezależnie od sygnałów z układu nerwowego.
174
Jakie czynniki mogą wpływać na pracę serca?
Hormony (np. adrenalina, tyroksyna) oraz układ nerwowy współczulny i przywspółczulny.
175
Jakie jest znaczenie autonomiczności serca?
Dzięki niej serce może pracować rytmicznie nawet w warunkach izolacji.
176
Jaka jest rola węzła zatokowo-przedsionkowy?
Jest głównym rozrusznikiem serca, generując impulsy elektryczne, które wywołują skurcze.
177
Gdzie znajduje się węzeł (SA) zatokowo-przedsionkowy?
W tylnej ścianie prawego przedsionka, w pobliżu ujścia żyły głównej górnej.
178
Dlaczego komórki węzła (SA) zatokowo-przedsionkowy są elektrycznie niestabilne?
Dzięki temu generują one regularne impulsy elektryczne.
179
Jak często komórki węzła (SA) zatokowo-przedsionkowy wykazują aktywność elektryczną?
Około 60-80 razy na minutę.
180
Co to jest depolaryzacja i repolaryzacja?
Depolaryzacja to zmiana potencjału elektrycznego komórki, prowadząca do jej pobudzenia. Repolaryzacja to powrót komórki do stanu spoczynku.
181
Jakie są inne elementy układu przewodzącego serca oprócz węzła (SA) zatokowo-przedsionkowy?
Węzeł przedsionkowo-komorowy, pęczek Hisa i włókna Purkinjego.
182
Jakie zaburzenia mogą wystąpić w układzie przewodzącym serca?
Arytmie, czyli zaburzenia rytmu serca.
183
Jakie są objawy zaburzeń rytmu serca?
Kołatanie serca, zawroty głowy, omdlenia.
184
Gdzie znajduje się węzeł AV?
W ścianie między prawym przedsionkiem a prawą komorą, blisko zastawek przedsionkowo-komorowych.
185
Jaką rolę pełni węzeł AV?
Przekazuje impulsy elektryczne z przedsionków do komór.
186
Dlaczego węzeł AV jest nazywany drugim rozrusznikiem serca?
Może generować impulsy elektryczne z częstotliwością 40-60 na minutę, co pozwala na utrzymanie rytmu serca, nawet jeśli węzeł (SA) zatokowo-przedsionkowy przestanie działać.
187
Jaka jest główna funkcja węzła AV w układzie przewodzącym serca?
Opóźnia przekazywanie impulsów elektrycznych z przedsionków do komór, co pozwala na pełne opróżnienie się przedsionków przed skurczem komór.
188
Co to jest pęczek Hisa?
Grupa wyspecjalizowanych włókien przewodzących, które odbierają impulsy elektryczne z węzła AV.
189
Jakie jest zadanie pęczka Hisa?
Przewodzi impulsy elektryczne z węzła AV do mięśnia sercowego komór.
190
Jak rozgałęzia się pęczek Hisa?
Dzieli się na dwie odnogi, które biegną wzdłuż przegrody międzykomorowej do koniuszka serca, a następnie rozgałęziają się na liczne włókna Purkinjego.
191
Jaka jest rola włókien Purkinjego?
Rozprowadzają impulsy elektryczne po mięśniach komór, zapewniając ich równomierny skurcz.
192
Który układ nerwowy unerwia serce?
Autonomiczny układ nerwowy.
193
Jaki wpływ ma nerw błędny na pracę serca?
Stymulacja nerwu błędnego (przywspółczulnego) spowalnia częstość i siłę skurczów serca.
194
Jakie działanie ma układ współczulny na serce?
Stymulacja układu współczulnego przyspiesza częstość i zwiększa siłę skurczów serca.
195
Jakie czynniki fizjologiczne wpływają na pracę serca?
Płeć, wiek, hormony, aktywność nerwów autonomicznych, aktywność fizyczna, temperatura i odruch baroreceptorowy.
196
Jak płeć wpływa na pracę serca?
U kobiet zazwyczaj serce bije częściej niż u mężczyzn.
197
Jak wiek wpływa na pracę serca?
Z wiekiem częstość skurczów serca zwykle wzrasta.
198
Jakie hormony wpływają na pracę serca?
Adrenalina przyspiesza pracę serca, natomiast hormony tarczycy zwiększają jego metabolizm.
199
Jak aktywność fizyczna wpływa na pracę serca?
Podczas wysiłku fizycznego serce przyspiesza, aby dostarczyć więcej tlenu do mięśni.
200
Co to jest odruch baroreceptorowy?
To mechanizm, który reguluje ciśnienie krwi poprzez zmiany w pracy serca.
201
Jakie stany emocjonalne wpływają na pracę serca?
Stres, lęk i emocje mogą powodować przyspieszenie akcji serca.
202
Co dzieje się podczas skurczu przedsionków i rozkurczu komór?
Krew przepływa z przedsionków do komór.
203
Co powoduje pierwszy ton serca?
Zamykanie zastawek przedsionkowo-komorowych podczas skurczu komór.
204
Kiedy otwierają się zastawki półksiężycowate?
Gdy ciśnienie w komorach przewyższy ciśnienie w tętnicach.
205
Co dzieje się podczas rozkurczu serca?
Zastawki półksiężycowate zamykają się, co powoduje drugi ton serca.
206
Gdzie płynie krew w krwiobiegu małym?
Z prawej komory serca do płuc i z powrotem do lewego przedsionka.
207
Co dzieje się z krwią w płucach?
Następuje wymiana gazowa - krew oddaje dwutlenek węgla i pobiera tlen.
208
Gdzie płynie krew w krwiobiegu dużym?
Z lewej komory serca do wszystkich tkanek organizmu i z powrotem do prawego przedsionka.
209
Jaką funkcję pełni krwiobieg duży?
Dostarcza tlen i substancje odżywcze do tkanek oraz odbiera z nich produkty przemiany materii.
210
Jakie są główne funkcje krwi?
Transport tlenu, substancji odżywczych oraz produktów przemiany materii, utrzymanie homeostazy (np. temperatury ciała, pH) i udział w procesach obronnych organizmu.
211
Co to jest hematokryt?
To stosunek objętości krwinek czerwonych do całkowitej objętości krwi.
212
W jaki sposób określa się hematokryt?
Poprzez odwirowanie krwi w specjalnej probówce.
213
Z czego składa się osocze?
Głównie z wody, białek (albuminy, globuliny, fibrynogen) oraz innych substancji rozpuszczonych.
214
Jaka jest rola albumin w osoczu?
Utrzymują odpowiednie ciśnienie osmotyczne krwi, transportują różne substancje (np. kwasy tłuszczowe, hormony).
215
Jaką rolę pełni fibrynogen?
Jest niezbędny do procesu krzepnięcia krwi.
216
Jaką funkcję pełnią globuliny?
Działają jako przeciwciała, uczestnicząc w reakcjach odpornościowych.
217
Jakie główne elektrolity znajdują się we krwi i jaka jest ich rola?
Sód, potas, chlor, wapń i fosforany. Utrzymują odpowiednie ciśnienie osmotyczne, równowagę kwasowo-zasadową oraz są niezbędne do wielu procesów fizjologicznych, takich jak przewodzenie impulsów nerwowych i skurcze mięśni.
218
Jakie są główne produkty odpadowe wydalane z organizmu?
Mocznik, kreatynina i kwas moczowy.
219
Gdzie są wytwarzane i wydalane produkty odpadowe?
Wytwarzane są głównie w wątrobie, a wydalane przez nerki.
220
Co to są hormony?
Są to substancje chemiczne, które pełnią rolę przekaźników informacji w organizmie.
221
Gdzie są produkowane hormony?
W gruczołach dokrewnych.
222
Jak hormony są transportowane po organizmie?
Przez krew.
223
Jakie gazy są obecne we krwi i jakie pełnią funkcje?
Tlen i dwutlenek węgla są niezbędne do oddychania komórkowego. Azot nie pełni istotnej funkcji fizjologicznej.
224
Co to są granulocyty?
Są to rodzaj leukocytów (krwinek białych), które mają w cytoplazmie charakterystyczne ziarnistości.
225
Jaka jest rola granulocytów?
Uczestniczą w odpowiedzi immunologicznej, niszcząc patogeny.
226
Co to jest hemopoeza?
Jest to proces tworzenia komórek krwi.
227
Gdzie zachodzi hemopoeza?
Głównie w szpiku kostnym.