OSMANLIDA DAĞILMAYI ÖNLEME ÇABALARI Flashcards by Frank Drebin

Q

Osmanlı’nın dağılmayı önlemek için denediği iki yol nedir?

A

Demokrasi Hareketleri

2. Fikir Akımları Ortaya Atma

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

1839 Tanzimat Fermanı
1856 Islahat Fermanı
1876 I. Meşrutiyet İlanı
1908 II. Meşrutiyet İlanı
Bunların ortak özellikleri nelerdir?

A

Padişahın yetkisini aşama aşama kısıtlanır.
Kanun üstünlüğü ilkesi kabul edilir.
Hukuk devleti olma süreci başladı.
Fransız İhtilali’nden etkilenen azınlıklara yeni haklar verildi.
Avrupalı devletlerin azınlıkları bahane ederek iç işlerimize karışılmasını önlemeyi amaçlar.
Hepsi Osmanlıcılık fikrine hizmet eder.
Avrupa’da toplanan konferans öncesi ilan edilerek aleyhimize karar alınmasını önlemeye yöneliktir.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Osmanlı’da anayasallaşma hareketlerinin ilkidir.
Osmanlı’da ilk demokratikleşme hareketidir.
İç meseledir. Milliyetçilik ve Sömürgecilikle ilgisi yoktur.
Ayanların varlığı tanınarak Osmanlı’da ilk kez padişahın yetkisi kısıtlandı ama etkisi arttı.
Hangi olay?

A

Senedi İttifak

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Senedi İttifak hangi padişah ve hangi paşa ile hazırlandı?

A

II. Mahmud ve Alemdar Mustafa Paşa

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Avrupa’da ilk kez kralın yetkileri hangi antlaşma ile kısıtlandı?

A

1215 Magna Carta

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Abdülmecid Efendi ve Dönemin Sadrazamı Mustafa Reşit Paşa tarafından ilan edildi.
Halka eğitim, yönetim, vergi, askerlik ve yargı konularında haklar verildi.
1840 Londra Konferansı (Mısır olayı için) öncesi yapılmıştır.
Hangi olay?

A

1839 Tanzimat Fermanı

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

1839 Tanzimat Fermanı ilan nedenleri nedir?

A

Avrupalı Devletlerin iç işlerimize karışmasına engel olmak.
Mısır ve Boğazlar konusunda Avrupalı Devletlerin desteğini kazanmak.
Devleti ve toplumu demokratik bir yapıya kavuşturma isteği
Ulusçuluktan etkilenen azınlıkları tatmin etmek
Azınlıklara haklar vererek onları devlete bağlamak
Toprak bütünlüğünü korumak

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

“Osmanlı Devleti’nde herkes eşit olacak ve canı, malı, namusu devlet güvencesinde olacak.”

Tanzimat Fermanı’nda yer alan bu maddenin yorumu ne olabilir?

A

Millet Sistemi çöktü.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

“Askerlik vatani görev sayılacaktır.”

Tanzimat Fermanı’nda yer alan bu maddenin yorumu ne olabilir?

A

Azınlıkların işine gelmez.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

“Herkes kanun önünde eşit olacaktır. Kanunlar bir kurul tarafından hazırlanacak padişah tarafından onaylanacaktır.”

Tanzimat Fermanı’nda yer alan bu maddenin yorumu ne olabilir?

A

Avrupa kanunları, Abdülmecid döneminde esas alınmaya başlamıştır.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

“Müsadere sistemi kaldırılacaktır.”

Tanzimat Fermanı’nda yer alan bu maddenin yorumu ne olabilir?

A

Özel mülkiyet hakkı doğmuştur.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

“Padişah dahi bu fermana uyacaktır.”

Tanzimat Fermanı’nda yer alan bu maddenin yorumu ne olabilir?

A

Padişahın yetkileri ilk defa hukukla sınırlandırılmıştır.
Devlet politikası haline getirildi.
Anayasacılık hareketlerinin en önemli adımıdır.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Tanzimat Fermanı ile Avrupalı devletlerinin iç işlerimize karışması engellenebildi mi?

A

Hayır, karışmaya devam ettiler.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Tanzimat Fermanı halk hareketi midir?

A

Hayır, tepeden inmedir.

Padişah tek taraflı ilan etti, Dış baskı falan yoktur.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Tanzimat Fermanından bahsedilmeyen haklar nelerdir?

A

Düşünce Özgürlüğü, siyasi haklar, basın serbestliği gibi haklar yoktur.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Osmanlı Devleti’nde ilk anayasal belge nedir?

A

Tarihçilere göre Tanzimat Fermanı, hukukçulara göre Senedi İttifak’tır.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Kırım Harbi zamanında savaştan sonra Paris Antlaşması’nda aleyhimize karar çıkmaması için dış baskıyla ilan edildi.
Abdülmecid ve Mehmet Ali Paşa tarafından ilan edildi.
Osmanlıcılık akımı içinde değerlendirilir. Amaç dağılmayı önlemektir.
Yalnızca azınlıklara hitap eder.
Nedir?

A

1856 Islahat Fermanı

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Gayrimüslimler Osmanlı Devleti’nde hangi coğrafyada mal ve mülk sahibi olamazdı?

A

Hicaz - Yemen coğrafyasında

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

“İltizam sistemi kaldırılacak.
Cizye ve haraç vergileri kaldırılacak.”
Yukarıdaki iki madde hangi fermana aittir?

A

1856 Islahat Fermanı

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Tanzimat ve Islahat Fermanlarında halkın yönetime katılmasına yönelik madde var mıdır?

A

Hayır, yoktur.

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

I Meşrutiyet kim zamanında ilan edildi?

A

II. Abdülhamid

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Meşrutiyet neden ilan edildi?

A

Balkanlardaki Ulusçuluk akımını engellemek
Osmanlı toprak bütünlüğünü korumak
Panslavizm politikasının etkisini kırmak

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

Meşrutiyet hangi konferanstan önce ilan edildi?

A

1876 İstanbul Tersane Konferansı Öncesi

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Q

II. Meşrutiyet hangi görüşmeler esnasında ilan edildi?

A

Reval Görüşmeleri

How well did you know this?

1

Not at all

2

3

4

5

Perfectly

Kanun-i Esasi'yi hangi paşa hazırladı?

Mithat Paşa

Kanun-i Esasi hangi devletlerin anayasaları örnek alınarak hazırlandı?

Belçika, Prusya ve Fransa

"Meclisin açılma ve kapanma yetkisi bizzat padişaha ait olmaktadır." Kanun-i Esasi'nin bu maddesinden hareketle nasıl yorum yapılabilir?

Padişah yasama üzerindeki denetimine devam ediyor.

"Ayrıca meclis padişaha karşı sorumludur." | Kanun-i Esasi'nin bu maddesinden hareketle nasıl yorum yapılabilir?

Padişah yürütme üzerindeki denetimine devam ediyor.

"Yasa ancak padişah onaylarsa yürürlüğe girer." | Kanun-i Esasi'nin bu maddesinden hareketle nasıl yorum yapılabilir?

Padişah yürütme üzerindeki denetimine devam ediyor.

"Mebusan ve Ayan meclisi olmak üzere iki parlamento olacak." | Kanun-i Esasi'nin bu maddesinden hareketle nasıl yorum yapılabilir?

Bu durum demokratik değildir. | 1961 Anayasasında olduğu gibi.

Osmanlı Devleti'nin Kanun-i Esasi'ye göre resmi dili nedir?

Türkçe

Kanun-i Esasi sonuçları nelerdir?

1. Osmanlı Devleti'nde ilk kez rejim değişti ve meşrutiyete geçtik. 2. Halk ilk kez yönetime I. Meşrutiyet ile katıldı. 3. Parlamenter sisteme geçildi.

Osmanlı Devleti'nde açılan meclis nerededir?

Dolmabahçe Sarayı

Müslüman halkın yerel yönetimlere katıldığı fermandır?

Tanzimat Fermanı

Gayrimüslimler yerel yönetimlere ne zaman katıldı?

Islahat Fermanı

Osmanlı Devleti'nde halk genel yönetime ne zaman katıldı?

I. Meşrutiyet (Kanun - i Esasi / Parlamento Açılmasıyla)

Kanun-i Esasi'de siyasi partiler var mıdır?

Hayır, yoktur.

II. Abdülhamid neyi bahane ederek meclisi kapattı?

1877 - 1878 (93 Harbi) Osmanlı - Rus Savaşı'nı bahane ederek kapattı.

II. Abdülahmid'i devirip V. Murad'ı başa geçirmek için çıkan isyandır. Ali Suavi başlattı, Yedi - Sekiz Hasan Paşa engelledi.

Çırağan Olayı

İsitpdat Dönemi ne zaman başar ve ne zaman sona erer?

1878 - 1908

Osmanlı Devleti'nin borçlarını ödeyememesi sonucu kurulan kuruluştur.

Duyun-u Umumiye

II. Abdülhamid'in devletin borçlarını ödeyebilmek için çıkardığı kararnamelerdir.

Muharrem Kararnamesi ve Ramazan Kararnamesi

Duyun-u Umumiye Osmanlı'nın hangi gelirlerine el koydu? (Öşür - Haraç - Cizye)

Öşür gelirlerine koydu. Haraç ve Cizye Islahat ile kaldırıldı.

Osmanlı Devleti'nin pul, alkollü içki, tütün, ipek, balık, tuz vergilerine vergi koyulmasıdır.

Rüsüm-u Sitte

Ermeni Meselesi hangi dönemde başladı?

İstipdat Dönemi

1878'de yapılan bu antlaşmayla Sırbistan, Karadağ ve Romanya elden çıkmıştır.

1878 Berlin Antlaşması

Bosna - Hersek hangi antlaşma ile geçici olarak Avusturya'ya bırakılmıştır?

1878 Berlin Antlaşması

1881'de Tunus'u hangi devlet işgal etti?

Fransa

1882'de Mısır'ı hangi devlet işgal etti?

İngiltere

1897'de Yunanistan ile yapıp kazandığımız savaştır.

Dömeke Meydan Muharebesi

Dömeke Meydan Muharebesi'ni kazandığımız halde çıkarılan bu fermanla Girit özerk olmuştur.

Haleppa Fermanı

Kıbrıs hangi savaş esnasında geçici olarak İngiltere'ye verilmiştir?

93 Harbi

Kıbrıs hangi antlaşma ile tamamen elden çıktı?

Lozan Antlaşması

İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin anlamı nedir?

Birleşme ve İlerleme

1889'da İshak Suketi, İbrahim Teno, Abdullah Cevdet ve Mehmet Reşit isimli tıp öğrencilerinin kurduğu cemiyettir.

İttihat ve Terakki Cemiyeti

İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin örnek aldığı oluşumdur.

İtalyan Carbonari Cemiyeti

İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin amacı nedir?

Meşrutiyeti yani Kanun-i Esasi'yi yürürlüğe koymak amaçlarıdır.

İttihat ve Terakki Cemiyeti muhalifleri kimlerdir?

1. Hürriyet ve İtilaf Fırkası | 2. Halaskar Zabıtan Grubu

İttihat ve Terakki Cemiyeti ne zaman parti oldu?

1909

İttihat ve Terakki partisi I. Dünya Savaşı'ndan sonra hangi adı aldı?

Teceddüt

II. Meşrutiyet ne zaman ilan edildi?

1908

II. Meşrutiyet'te etkili olan paşalar kimlerdir?

Enver, Talat ve Cemal Paşalar

II. Meşrutiyet'te padişah kimdir?

II. Abdülhamid

II. Meşrutiyet ilan edilme sebepleri nelerdir?

1. Balkanlardaki Ulusçuluk akımını etkisizleştirmek 2. Osmanlı toprak bütünlüğünü koruyabilmek 3. Reval Görüşmeleri

İttihat ve Terakki Cemiyeti Meşrutiyeti ilan ettirmek için hangi adamlarına Makedonya'da isyan çıkarttılar?

Resneli Niyazi

II. Meşrutiyet karışıklıklarından faydalanan üç devlet nedir?

B ulgaristan B osna Hersek G irit İç karışıklık dışarıda da başarısızlığı getirir.

Türk tarihinde ilk defa çok partili hayat ne zaman başladı?

1909 II. Meşrutiyet ile beraber

Türk tarihinin ilk partisi nedir?

İttihat ve Terakki partisi

Damat Ferit'in kurduğu partidir.

Hürriyet ve İtilaf Partisi

31 Mart Darbesi (13 Nisan Olayı) 1909 sebepleri nelerdir?

1. Yenilik karşıtlarının anayasal rejimi kaldırmak istemesi. 2. İttihat ve Terakki'nin yönetime tam hakim olamaması 3. İttihat ve Terakki'ye olan muhalefetin dış politikadaki başarısızlıklar ve toprak kayıplarının önlenememesi 4. Mektepli - Alaylı çatışması 5. Avcı taburlarının denetlenememesi 6. İttihat ve Terakki karşıtlarının suikasta uğraması

31 Mart Darbesi (13 Nisan Olayı) 1909 olayında halkı kışkırtan gazetedir.

İttihad-ı Muhammedi Fırkasının Volkan gazetesinin kışkırtmasıdır.

31 Mart Darbesi (13 Nisan Olayı) 1909 başlatan olay nedir?

Serbesti gazetesinin hem yazarı hem sahibi olan Hasan Fehmi'nin öldürülmesidir. Aynı zamanda ilk basın şehidimizdir.

31 Mart Darbesi (13 Nisan Olayı) 1909 II. Abdülhamid bastıramayınca yerine kim gelip bastırdı?

İttihad ve Terakki'nin Balkanlarda (Selanik)te kurduğu Harekat Ordusu gelip isyanı bastırdı.

Harekat Ordusu kumandanı kimdir?

Mahmud Şevket Paşa

Harekat Ordusu ismini kim verdi?

Mustafa Kemal Paşa | Tarih Sahnesine İlk Çıkış

Mustafa Kemal'in Harekat Ordusu'ndaki görevi nedir?

Kurmay Başkanı ve Kolağası

Harekat Ordusu'nun isyanı bastırması sonucu hangi yorum yapılabilir?

Ordu yeniliklerin koruyucusudur.

Mustafa Kemal'e gelen şifreli telgraf nedir?

"Adadayız, cümlemiz sıhhatteyiz."

Osmanlı'da meclis kararıyla tahttan indirilen ilk padişah kimdir?

II. Abdülhamid

Osmanlı'da meclis kararıyla tahttan indirilen son padişah kimdir?

VI. Mehmet Vahdettin

Osmanlı'nın ilk rejim karşıtı isyanı nedir?

31 Mart İsyanı. | Halk, meşrutiyete karşıdır.

Türk tarihinde hangi olaylardan sonra hükümet değişikliği yaşandı?

1. 31 Mart Darbesi 2. Babı Ali Baskını 3. Şeyh Said İsyanı

Osmanlı Devleti'nde sopalı seçimleri tarihleri nedir?

1912 ve 1946 seçimleri

Osmanlı'da darbeler nelerdir?

1. Abdülaziz'in tahttan indirilmesi 2. 31 Mart Olayı 3. Babı Ali Baskını

II. Abdülhamid tahttan indirildikten sonra yerine kim geldi?

V. Mehmet Reşat

"Padişahın açma - kapama yetkisi elinden alındı. Meclis kendi kendini açıp kapatır." Kanun-i Esasi'deki bu değişiklikle ilgili olarak hangi yorum yapılabilir?

Meclis üstün hale geldi. Padişahın yasama üzerinde etkisi azaldı.

"Kurulan hükümet padişaha karşı değil, meclise karşı sorumludur." Kanun-i Esasi'deki bu değişiklikle ilgili olarak hangi yorum yapılabilir?

Padişahın yürütme üzerindeki gücü azaldı.

"Hükümet padişahın yetkisi olmadan da yasa yapabilir." | Kanun-i Esasi'deki bu değişiklikle ilgili olarak hangi yorum yapılabilir?

Padişahın yasama üzerindeki yetkisi azaldı.

"Padişahın veto hakkı bir defalıktır." | Kanun-i Esasi'deki bu değişiklikle ilgili olarak hangi yorum yapılabilir?

Padişahın yasama üzerindeki yetkisi azaldı.

"Savaşa ve barışa meclis karar verecek." | Kanun-i Esasi'deki bu değişiklikle ilgili olarak hangi yorum yapılabilir?

Padişahın yasama üzerindeki yetkisi azaldı.

"Padişahın sürgüne gönderme yetkisi kaldırıldı." | Kanun-i Esasi'deki bu değişiklikle ilgili olarak hangi yorum yapılabilir?

Padişahın yargı üzerindeki gücü azaltıldı. | Kişi hak ve özgürlükleri güvence altına alındı.

1909 değişikliklerinin genel sonucu nedir?

Padişah yetkileri en aza indirilmiş böylece anayasa daha demokratik hale getirilmiştir. Meclis üstünlüğüne dayanan yeni sistem kuruldu.

II. Mahmud zamanında başladı. Tanzimat ve Islahat fermanları bu fikir akımına hizmet eder. Ziya Paşa, Mithat Paşa, Ali Suavi, Şinasi ve Namık Kemal bu akımı savunur. Bu akım Balkan Savaşları sonucu etkisini kaybetmiştir. Hangi fikir akımıdır?

Osmanlıcılık (İttihad - Anasır)

Bu akımla gayrimüslim azınlıktan vazgeçildi. En ateşli savunucusu II. Abdülhamid'dir. Mehmet Akif, Cemaleddin Afgani, Said Halim Paşa (Mason) bu akımı savunur. I. Dünya Savaşı esnasında V. Mehmet Reşat cihat ilan etti ancak etkili olmadı. Bunun sonucunda bu akım etkisini kaybetti. Hangi fikir akımıdır?

İslamcılık (Ümmetçilik)

Bu akımla Müslüman azınlıktan vazgeçtik. Tüm dünya Türklerinin birleşmesidir. İttihat ve Terakki yönetici kadrosu (Cemal Paşa - Enver Paşa - Talat Paşa) bu akımı savunur. Sarıkamış Faciası ile bu akım etkisini kaybetti. Hangi fikir akımıdır?

Turancılık

Bu akımla Müslüman azınlıktan vazgeçtik. Anadolu'daki Türklerin birleşmesidir. Bu akım dil çalışmaları ile başlamıştır. Rusya'dan gelen Türk aydınları bu akımda etkilidir. Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin, İsmail Gaspıralı, Yusuf Akçura, Mehmet Emin Yurdakul, Zeki Velidi Togan bu akımı savunur. Orta Asya'yı Ruslar işgal edince bu akımda başarısız olmuştur. Hangi fikir adamıdır?

Türkçülük

"Dilde, fikirde, işte birlik!" diyen fikir adamıdır.

İsmail Gaspıralı

"Üç Tarzlı Siyaset" kimin eseridir?

Yusuf Akçura

Mustafa Kemal hangi akımdan etkilendi?

Türkçülük

Osmanlı'nın en eski akımıdır. 1718 Lale Devri ile başlamıştır. Ahmet Rıza, Celal Nuri, Tevfik Fikret bu akımı savunurlar. Hangi fikir akımıdır?

Batıcılık

Prens Sabahattin'in ortaya attığı fikir akımıdır. Yerel yönetimlerin olması gerektiğini savunur. Uygulanmayan tek akımdır. Hangi fikir akımıdır?

Adem-i Merkeziyetçilik - Federalcilik

Osmanlı'nın ilk liberali kimdir?

Prens Sabahattin