OVV-3 Week 3

Question 1

Preventie door screening van vallen bij ouderen is nuttig. Wanneer wordt dit gedaan?

Answer 1

• Eerder dit jaar een of meerdere keren is gevallen
• Eerder gevallen en mobiliteitsproblemen
• Vallen in combinatie met een wegraking/hoofdletsel

Question 2

Bepaalde medicatie zijn een risicofactor voor vallen. Welk type medicatie zijn dit vooral?

Answer 2

• Psychotrope medicatie (verlengt reactietijd)
• Antidepressiva (hyponatriëmie, orthostatische hypotensie, parkinsonisme, sedatie, anticholinerge bijwerkingen
• Cardiovasculaire medicatie

Question 3

Het testen van de mobiliteit kan met twee testen. Welke zijn dit en hoe werkt de beoordeling bij deze testen?

Answer 3

• Short physical performance battery (SPPB): 3 onderdelen (balans, loopsnelheid over 4 meter, herhaald opstaan uit stoel). Score van 9 of lager is een verhoogd valrisico
• Timed Up & Go Test: Hoe lang iemand doet over het opstaan, 3 meter lopen, omdraaien en zitten. Langer dan 11 seconden is verhoogd valrisico

Question 4

Hoe veroorzaakt een vitamine D deficiëntie een hoger val risico?

Answer 4

• Verhoogt het fractuur risico

- Er zitten vit D receptoren in spieren, bij een tekort heeft dit invloed op de balans

Question 5

Tot wie richt primaire valpreventie zich en tot wie richt secundaire valpreventie zich?

Answer 5

Primair: Ouderen die nog nooit zijn gevallen maar wel een verhoogd val- of fractuur risico hebben

Secundair: Ouderen die al eerder zijn gevallen

Question 6

Wanneer spreken we van een minor en major depressie?

Answer 6

Minor: 2-4 vand de 9 criteria
Major: 5+

Question 7

Wat zijn de drie hypothesen over de pathologie van depressie?

Answer 7

Inflammatoire hypothesen: Door interne en externe stress wordt het immuunsysteem geactiveerd. Cytokinen worden afgegeven en verstoren de neurotransmitters in de hersenen. Door verouderingsprocessen is er een verhoogde afgifte van pro inflammatoire cytokines. Anti inflammatoire medicatie is nuttig. Geassocieerd met depressie met atypsiche kenmerken.

Dementieprodroom hypothese: Relatie groter risico op dementie na doorgemaakte depressie. Apathiesyndroom van neurodegeneratieve aandoeningen overlap met depressie (is echter geen criterium)

Vasculaire hypothese: Via cerebrale ischemische laesie leiden tot depressie symptomen. Klinische validiteit onbekend.

Question 8

Welke neurotransmitters zijn betrokken bij depressie?

Answer 8

• Dopamine
• Glutamaat
• Noradrenaline
• Serotonine

Question 9

Wat is het beste meetinstrument om een depressie bij ouderen te diagnosticeren?

Answer 9

GDS (Geriatrische depressie schaal): 15 of 30 vragen (vaker wordt GDS15 gevraagd). 5 of meer punten is depressie

Question 10

Wat zijn alarmsignalen voor een mogelijke suicide?

Answer 10

• Agitatie
• Bezittingen weggeven
• Testament herzien
• Toename alcoholgebruik
• Therapie ontrouw
• Onnodig risico’s nemen
• Preoccupatie met de dood

Question 11

Wat is de eerste keus medicamenteuze behandeling bij een minor depressie bij ouderen?

Answer 11

Citalopram

Question 12

Wat is het stappenplan bij een farmacologische behandeling van depressie?

Answer 12

1: SSRI (citalopram, escitalopram, sertraline)
2: Andere SSRI (Venlafaxine, Mirtazapine)
3: TCA (nortryptiline (minder anticholinergische bijwerkingen)
4: TCA + Lithium
5: Elketroconvulsie therapie
6: MAO-remmer

Question 13

Wanneer begin je bij stap 3 van het medicamenteuze behandelplan van een depressie?

Answer 13

Bij een ernstige depressie

Bij een psychotische depressie

Question 14

Wanneer wordt er meteen begonnen aan electroconvulsie therapie?

Answer 14

Bij levensbedreigende situaties, suicide, katatonie, niet eten en drinken, ernstige pychotische depressie.

Question 15

Hoe zorgen antidepressiva voor een verhoogd valrisicio?

Answer 15

• Hyponatriëmie

- Extrapyramidaal syndroom

Question 16

Welke combinatie van medicatie geeft zeker hyponatriemie?

Answer 16

• Antidepressiva

- Hydrochloorthiazide

Question 17

Welke 4 typen dementie worden besproken?

Answer 17

• Ziekte van alzheimer (meestvoorkomend, korte termijn eerst)
• Vasculaire dementie (acuut, motorische symptomen met vallen!)
• Frontotemporale dementie (jonge leeftijd)
• Lewy body dementie (fluctuerend, aandachtsproblemen, hallucinaties/wanen, ruimtelijk inzicht)

Question 18

Frontotemporale dementie uit zich in 3 vormen, welke?

Answer 18

• Gedragsvariant (stereotiep, apathisch, ontremd gedrag)
• Primair progressieve afasie (met name grammatica)
• Semantische dementie (kunnen geen betekenis geven aan woorden)

Question 19

Welk beeldvormend onderzoek kan er worden gedaan bij het diagnosticeren van dementie?

Answer 19

Bij vasculaire dementie een MRI

Bij frontotemporale dementie een CT

Question 20

Acetylcholinesteraseremmers zijn gunstig voor het vertragen van de achteruitgang bij de ziekte van alzheimer. Waar geeft dit medicijn echter wel risico op en waarbij het is daardoor gecontra-indiceerd?

Answer 20

Het geeft een risico op geleidings- en ritmestoornissen en syncopen.

Gecontraindiceerd bij: hartfalen, sick sinus syndrome, SA en AV blok en syncope door ritmestoornis in de VG.

Question 21

Antipsychotica kan een gunstig effect hebben op het bestrijden van symptomen bij dementie. Maar er moet opgepast worden bij het voorschrijven van klassieke antipsychotica bij een bepaald type dementie. Welke dementie is dit en waarom moet men hierbij oppassen?

Answer 21

Bij lewy body dementie. Het kan het parkinsonisme versterken.

Question 22

Welke type delier (hyperactieve of hypoactieve) heeft een slechte prognose en waarom?

Answer 22

Hypoactief, omdat deze vaak niet herkend wordt

Question 23

Wat zijn de criteria voor een delier?

Answer 23

• Stoornis in het bewustzijn en de aandacht
• Ontwikkelt zich in korte tijd
• Een bijkomende stoornis in cognitieve functies
• Blijkt dat stoornis direct gevolg is van somatische aandoening, intoxicatie, onttrekking middel, blootstelling giftige stof, multipele oorzaken

Question 24

Welke medicament is eerste keus bij een delier? Wat zijn bijwerkingen hiervan?

Answer 24

Haloperidol (haldol)

Extrapiramidale effecten en acute dystonie

Question 25

Wanneer spreken we van polyfarmacie?

Answer 25

Wanneer er sprake is van het gebruik van 5 of meer medicijnen tenminste 3 maanden

Question 26

Waar kunnen nsaids risico op geven?

Answer 26

• GI bloedingen
• Bloeddruk verhoging
• verminderde nierfunctie
• acute opname voor hartfalen en myocardinfarct

Question 27

Wat zijn de drug-drug interacties bij de volgende combinaties?

RAAS-remmers + NSAID’s
Benzodiazepines + opiaten
Bètablokkers + sulfonylureumderivaten

Answer 27

RAAS-remmers + NSAID’s = Nierfunctieverlies

Benzodiazepines + opiaten = Sedatie en vallen

Bètablokkers + sulfonylureumderivaten = Hypoglycemie

Question 28

Bij ouderen moet er opgelet worden met de therapeutische breedte bij hydrofiele medicijnen. Noem twee hydrofiele medicijnen.

Answer 28

• Lithium

- Gentamicine