PAGBASA AT PAGSUSURI 5-8

Question 1

Nakasalalay sa datos o impormasyong nakuha ang katuparan ng isang mahusay at maayos na pananaliksik
Dapat ito’y maingat, komprehensibo, at nasuring mabuti
Upang mapapanalogan ang mabubuong pananaliksik
Ang impormasyong nakalap ay pinaka sentral na component na tutukoy sa katibayan at bilang ng mananaliksik
Dapat tamang metodo ang pagsagawa nito

Answer 1

Pangangalap ng Datos

Question 2

2 uri ng datos

Answer 2

Pangunahing Pinagmulan
Sekondaryang Pinagmulan

Question 3

Mga sagot sa panayam na hindi pa nalalathala
Nakita o narinig sa radyo at telebisyon

Answer 3

Pangunahing Pinagmulan

Question 4

Nalathalang artikulo, aklat, magasin, tesis at iba pang mga pag-aaral

Answer 4

Sekondaryang Pinagmulan

Question 5

Mga Uri ng Pinagmulan

Answer 5

People Trail
Paper Trail
E-trail
Interbyu/Panayam

Question 6

Mula sa eksperto o participant na may malaking naiambag na datos sa papel mm pananaliksik
Tuwiran o di-tuwirang pagsagot sa tanong na maaaring paghanguan ng impormasyon
Paraang panayam
Tradisyunal na pinagmulan ng datos

Answer 6

People Trail

Question 7

Opisyal na papel at dokumento
Pribado o pampubliko
Tradisyunal na pinagmulan ng datos

Answer 7

Paper Trail

Question 8

Mula sa digital storage at media, mobile platform at online
E-mail, google drives, social media, at iba pang gadgets
Pinakabagong pinagmulan ng datos

Answer 8

E - trail

Question 9

Pasalitang diskurso na binubuo ng kakapanayamin (interviewee) at tagapanayam (interviewer)
Itinakda ang araw, petsa, oras at lugar
Pwede ring nakaayon sa oras ng kapapanayamin

Answer 9

Interbyu/Panayam

Question 10

Mga Paraan sa Pangangalap ng Datos

Answer 10

Tuwiran
Di-tuwiran

Question 11

Mananaliksik ang aktwal na mangangalap ng datos

Answer 11

Tuwiran

Question 12

Mayroong katuwang na mangangalap ng impormasyon
Buhat sa mga aklat, artikulo, at iba pang mga sorses

Answer 12

Di-tuwiran

Question 13

Iba’t Ibang Treatment sa Datos

Answer 13

Kwantitatibo
Kwalitatibo

Question 14

Gumagamit ng mga estadistikal na pagsusuri at kompyutasyon
Hal. Height, weight

Answer 14

Kwantitatibo

Question 15

Pagsusuri sa lohikal na paraan
Hal. Kasarian, mga karanasan

Answer 15

Kwalitatibo

Question 16

Pinakasentral na ideya ng sulating pananaliksik
Naglalahad ng isang mapananaligang ideya
Pinapatutunayan ng mga nakalap na datos at anumang ebidensya

Answer 16

Pahayag na Tesis

Question 17

Ang pagbuo ng mahusay na pahayag o tesis ay magsimula sa paunang pangalap ng datos o impormasyon
Dapat masuri mabuti ang bawat detalye
Maorganisa ang kaisahan ng paksa
Matukoy kung sapat na ang datos na nakalap
Maaaring masubok ang kahusayan ng nabuong pahayag ng tesis sa pagsagot sa sumusunod:
Nakasasagot ba ito ng isang tiyak na tanong?
Tumutugma ba ito sa sakop ng pag-aaral?
Nakapokus ba ito sa isang ideya lang?
Maari bang patunayan ang posisyong pinaninindigan nito sa pamamagitan ng pananaliksik?

Answer 17

Mga Kailangang Tandaan sa Pagbuo ng Isang Mahusay na Pahayag ng Tesis

Question 18

Pamamagitan ng isang suliranin
Sama rito ang opinyon o posisyon
Talakayin ang kasalukuyang kalagayan ng isang isyu
At maghinuha kung paano ito maaaring malutas
Mag-isip ng maaaring maging solusyon sa isang suliranin
Tignan ang isyu o paksa sa isang bago at naiibang perspektibo o pananaw
Pagkumparahin ang dalawang bagay na halos magkapareho
Bigyan ito ng marka
Maglahad ng iyong ideya kung paanong naimpluwensyahan ang isang paksa kaya ito naging ganito/ganoon
Pamamagitan ng isang suliranin
Sama rito ang opinyon o posisyon
Talakayin ang kasalukuyang kalagayan ng isang isyu
At maghinuha kung paano ito maaaring malutas
Mag-isip ng maaaring maging solusyon sa isang suliranin
Tignan ang isyu o paksa sa isang bago at naiibang perspektibo o pananaw
Pagkumparahin ang dalawang bagay na halos magkapareho
Bigyan ito ng marka
Maglahad ng iyong ideya kung paanong naimpluwensyahan ang isang paksa kaya ito naging ganito/ganoon

Answer 18

Paraan ng Paglalahad sa Pahayag ng Tesis (Samuel, 2004)

Question 19

Tinatawag ding draft
Paraan ng pagbabalangkas na hindi pinal at maaaring magbago
Kailangang may sapat na kaalaman sa pananaliksik sa paggawa nito
Tuloy-tuloy ang daloy ng mga kaisipan kung may sapat na datos at tala
Nagsisilbing overview kung may nakaligtaang detalye
Mainam na magkaroon ng mga puna, karagdagang impormasyon, at mapananaligang datos na magagamit sa pag-aaral
Maaaring pasulat o ginagamitan ng kompyuter
Mas mainam ang paggamit ng kompyuter dahil maiimbak at mabuksan ito sa anumang oras

Answer 19

Burador

Question 20

Mainam na matukoy simula pa lang kung ano ang dahilan kung bakit isasagawa ang pag-aaral
Isipin kung ano ang gustong malaman o matutuhan
Sunod ang gustong matuklasan
Ano ang nais makalap
Gawing payak, impormatibo, at matapat ang paglalahad ng anumang impormasyong iyong nakalap

Answer 20

Layunin

Question 21

Kailangang malinaw ang pagbabalangkas ng mga ideya
Iwasang gumamit ng mga maligoy na salita
Huwag kaligtaang banggitin ang mga pinagkunang sipi lalo pa’t ito’y sulating teknikal
Gawing masigla ngunit direkta ang paglalahad ng mga ideya
Upang mapukaw ang interes ng mambabasa
Gumamit ng mga angkop na salita
Lalong mapadali ang pag-unawa ng mga mambabasa

Answer 21

Prinsipyo

Question 22

Tulay lamang ang pinagkunan ng datos
Ikaw ang nagsasalita
Gawin itong malinaw at masigla
Gamitin ang sariling tinig sa pagsusulat
Maging malinaw upang lubos na maunawaan

Answer 22

Tinig

Question 23

Gawing payak at malinaw ang pagtatala
Magsisilbing gabay ito sa pag-aaral
Hindi para gawing malabo para sa mambabasa
Isaayos ang mga tala sa notecard
Upang magamit ng maayos at maging puntos ang mga ideya sa paksa
Maaaring magbigay ng karagdagang halimbawa
Upang maging malinaw ang paglalahad

Answer 23

Pagtatala

Question 24

Mainam ang pagkakaroon ng maraming sanggunian
Pagkakaroon ng isa o dalawang sanggunian ay isang kakulangan
Kailangang marami ang napaghanguan at pinagkunan ng mga impormasyon
Ang iyong papel ay kabuuan ng mga natipon mong kaalaman o datos
Hindi pag-uulit ng iilan lamang na kaisipan

Answer 24

Sanggunian

Question 25

Magsimula nang may kakintalan, maari maging:
Kahulugan ng salita
Buhat sa kasaysayan
Kahulugan ng mga susing salita
Ideya ukol sa paksa ng pag-aaral
Ilahad kung bakit napili at tinatalakay ang paksa
Ibigay ang layunin ang ang nais matuklasan sa paksa

Answer 25

Panimula

Question 26

Ibuod ang mga tala na nakalap at magbigay ng mga panibagong kaalaman
Tukuyin ang mga dahilan kung bakit napili ang papel at maari nitong kalalabasan
Ang katuparan ng pananaliksik ay mananatiling nasa kamay ng mananaliksik

Answer 26

Konklusyon

Question 27

Nililimitahan ito sa pagbuo ng pananaliksik ngunit pinapalawig sa pagtatalakay ng mahahalagang datos o puntos
Upang mailahad ng komprehensibo

Answer 27

Pagpapalawig ng Paksa

Question 28

Pagtalakay sa pinagmulan ng paksa
Pagbabanggit sa mga kaugnay na konsepto o mga pag-aaral
Pagkilala sa mga kilalang awtoridad kaugnay sa paksa

Answer 28

Isaisip sa pagpapalawig ng paksa

Question 29

Pagpili ng paksa (Kailangang kawili-wili)
Delimitasyon ng paksa
Paglalahad ng suliranin
Pagtatala ng datos at mga pinagkunan
Paglalahad ng layunin at rasyunal
Pag-iisa-isa ng mga mahahalagang terminolohiya
Pagsulat ng mga kaugnay na literatura
Pagbibigay ng katuturan sa mga terminolohiyang ginamit
Pagbuo ng lagom at konklusyon

Answer 29

Tandaan sa pagsulat ng unang burador

Question 30

Tinatawag na draft sa Ingles
Pagsulat ng pinal na dokumentasyon ay ang pinakamahalagang hamon sa buhay ng mananaliksik
Napakahalagang bahagi sa proseso ng paggawa ng pananaliksik
Inaalam kung kumpleto na ang mga datos, ideyang inilakip at kung ito ay nakasunod sa inilahad na pamantayan
Inaasahang pinal na ang impormasyong kinakailangan at dumaan na sa rebisyon sa unang burador pa lamang
Mga sinulat na saliksik ay sumailalim na sa pagwawasto sa balarila, pagbaybay, pagbabantas at iba pa.
Pagwawasto sa nilalaman ng sulatin ay ginagawa sa lebel ng rebisyon at editing
Mahalaga din ang porma
Dapat sumsunod sa tamang porma ang sulating pananaliksik

Answer 30

Burador

Question 31

Nararapat ilahad ang resulta sa pamamagitan ng paghahanay ng mga katuwirang lohikal
Para mas maging matibay ang paglalahad, maglahad din ng mga kaugnay na pag-aaral
Maging maingat sa pagkilala sa hiram na ideya
Paggamit ng talababa, talang parentetikal, bibliograpiya, at listahan ng mga sanggunian
Magsagawa ng dokumentasyon sa paglalahad ng mga kaugnay na literatura sa pag-aaral at paglalahad ng resulta
Upang makilala ang pinagmulan ng datos o impormasyon, mailalatag ang katotohanan ng ebidensya, magbigay ng cross-reference

Answer 31

Sistema ng Dokumentasyon

Question 32

Matatagpuan sa ibabang bahagi ng pahina
Literal na nangangahulugang mga tala “sa ibaba”
Gumagamit ng numero sa anyong superscript sa dulo ng pahayag
Batayan ng talababa
Gumagamit ng paraang Ibid. Ideam, Op.cit, Loc. cit.

Answer 32

Talababa-Bibliograpiya (Footnote)

Question 33

Pinakasimpleng paraan ng pagbanggit ng mga sanggunian (parentetikal na dokumentasyon)
Ginagamit kung binabanggit sa loob ng teksto ang pinaghanguan ng ideya
Pangalan ng may akda at pahina o petsa na nakapasok sa panaklong
Upang bigyan ng kaukulang pagkilala ang pinaghanguan ng tala

Answer 33

Parentetikal-Sanggunian

Question 34

Maaaring isama at maaaring hindi ang pahina para sa pamagat
Kung hindi, isulat sa kaliwang itaas na bahagi ng papel ang iyong pangalan
Sa sunod na linya ang pangalan ng guro, at sa ibaba sumunod ang asignatura, at petsa
Isulat sa gitna ng papela ang pamagat
Dobleng espasyo sa bawat tala
Siguraduhing isang pulgada ang palugit sa bawat pahina ng papel
Pahina ng pamagat ay dapat nakasentro at nakasunod sa tamang pag-eespasyo
May bahagi ito na nakalahad ayon sa pagkasunod-sunod:
Pamagat ng suliranin
Buong pangalan ng may-akda
Dahilan ng pagsusumite
Petsa ng pagsusumite

Answer 34

Pahina ng Pamagat

Question 35

Salungguhitan o isulat na nakahilig ang mga pamagat ng mga aklat na binanggit sa loob ng teksto
Hal. Lakbay ng Lahing Pilipino 2
Lagyan ng panipi naman kung ito ay mula sa pahayagan, dyornal, magasin, o sanaysay
Hal. “Tremors from the Computer” (ni Gannes mula sa pahayagan na Fortune)

Answer 35

Paglalagay ng Pamagat

Question 36

Fly Leaf
Pahina ng Pamagat
Pahina ng Pagpapatibay
Pasasalamat
Talaan ng Nilalaman
Talaan ng mga Talahanayan
Abstrack
Fly Leaf

Answer 36

Mga Paunang Pahina

Question 37

Introduksyon
Paglalahad ng Suliranin
Layunin ng Pag-aaral
Kahalagahan ng Pag-aaral
Saklaw at Limitasyon
Teoretikal/Konseptwal na Balangkas

Answer 37

Kabanata 1 - Ang Suliranin o Saligan Nito

Question 38

Mga kaugnay na pag-aaral o Literatura

Answer 38

Kabanata 2

Question 39

Disenyo ng Pananaliksik
Mga Tinanong/Tumugon sa Talatanungan
Instrumento ng Pananaliksik
Pagsusuri ng Datos

Answer 39

Kabanata 3 - Disenyo at Paraan ng Pananaliksik

Question 40

Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos

Answer 40

Kabanata 4