Panitikan (Uri at Kahulugan)

Question 1

Ilaw na walang kamatayang tumatanglaw sa kabihasnan ng tao; nagsasabog ng pag-ibig at kaligayahan na nagpapayaman sa kaisipan at karanasan, nagpapalalim ng pagkaunawa, lumilinang ng kamalayang pansarili, panlipunan at pambansa, at nagpapahalaga sa mga karanasang nagiging timbulan sa oras ng pangangailangan.

Answer 1

Panitikan

Question 2

Ang panitikan ay pagpapahayag ng damdamin ng tao ukol sa lipunan, pamahalaan, kapaligiran, kapwa at Dakilang
Lumikha

Answer 2

Bro. Honorio Azarias at Jose Villa Panganiban

Question 3

Ang panitikan ay kasaysayan ng kaluluwa ng mga mamamayan sapagkat dito masasalamin ang mga layunin,
damdamin, panaginip, pag-asa, hinaing at guniguni ng mga tao na nasusulat o binabanggit sa maganda, makahulugan,
matalinghaga at masining na mga pahayag.

Answer 3

Maria Ramos

Question 4

Ang panitikan ay isang talaan ng buhay ang panitikan kung saan nagsisiwalat ang isang tao ng mga bagay na kaugnay
ng napupuna niyang kulay ng buhay at buhay sa kanyang daigdig na kinabibilangan. Ginagawa ito ng isang tao sa
pamamagitan ng malikhaing pamamaraan

Answer 4

Arrogante

Question 5

Ang panitikan ay yaong walang kamatayan, yaong nagpapahayag ng damdamin ng tao bilang ganti niya sa reaksyon
sa kanilang pang-araw-araw na pagsusumikap upang mabuhay at lumigaya sa kanilang kapaligiran, gayundin sa
kanilang pagsusumikap na makita ang Maykapal.

Answer 5

Atienza, Ramos, Zalazar, Nozal

Question 6

Ang panitikan ay nagsasalaysay ng buhay, pamumuhay, lipunan, pamahalaan, pananampalataya, at mga karanasang
kaugnay ng iba’t ibang uri ng damdamin tulad ng pag-ibig, kaligayahan, kalungkutan, pag-asa pagkapoot, paghihiganti,
pagkasuklam, sindak at pangamba.

Answer 6

C. Sauco, et.al.(2004)

Question 7

Ang tawag natin sa lahat ng uri ng pahayag nakasulat man ito, binibigkas o kahit ipinahihiwatig lang ng aksiyon ngunit
may takdang anyo o porma katulad ng ng tula, maikling kuwento , dula, nobela, at sanaysay.

Answer 7

L. Santiago 1993

Question 8

• Isinusulat nang pasaknong, binibigkas nang may indayog, matalinhaga, may sukat at tugma. Maaari rin
  itong malaya na wala ang sukat o ano mang tugmaan.

Answer 8

Patula

Question 9

Isinusulat nang patalata, karaniwan ang mga salita at tuloy-tuloy ang pagpapahayag.

Answer 9

Tuluyan

Question 10

-Kung ang panitikan ay itinatanghal sa entablado. Pa-iskrip ang pagkakasulat nito at binubuo ng mga
tagpo at yugto. Dati itong nasasaklaw ng anyong patula noon sapagkat ang mga dula noon ay itinatanghal nang
patula.

Answer 10

Patanghal

Question 11

• Isang kaisipang naglalarawan ng kagandahan, ng kariktan, ng kadakilaan na makikita sa silong ng alinmang
  langit.

Answer 11

Tula

Question 12

Isang tulang nagsasaad ng kabayanihan at kakaibang kapangyarihan ng pangunahing tauhan,

Answer 12

Epiko

Question 13

• Isang uri ng tulang lalabindalawahing pantig at binibigkas nang mabagal. Ang mga kaganapan ay nagmula
  sa danas ng isang indibidwal. Hal. Florante at Laura

Answer 13

Awit

Question 14

Isang uri ng tula na wawaluhing pantig at binibigkas nang mabilis. Pantasya at kababalaghan ang
karaniwang nilalaman nito.

Answer 14

Korido

Question 15

Ito’y may himig awit sa dahilang ito’y inaawit habang may nagsasayaw

Answer 15

Balad

Question 16

Isang debateng sayaw tungkol sa pagmamahalan ng isang babae at lalake

Answer 16

Balitao

Question 17

Binubuo ng labing-apat na taludtod at naghahatid ng aral sa mga mambabasa.

Answer 17

Soneto

Question 18

Isang uri ng tulang liriko na karaniwang inaawit na may kaalinsabay na
gawain. Oral na pagpapahayag ng damdamin ng mga katutubo. May iba’t ibang uri ang mga ito batay sa okasyong
paggagamitan.

Answer 18

Kantahing Bayan o Awiting Bayan

Question 19

awitin sa pamamangka

Answer 19

Talindaw

Question 20

awitin sa mga kasal at panliligaw

Answer 20

Diona

Question 21

awit pampatulog sa mga musmos na anak.

Answer 21

Oyayi

Question 22

awit ng pagpupuri at pagpaparangal sa Diyos o Maykapal

Answer 22

Dalit

Question 23

tumatalakay sa damdamin, panaghoy o panangis para sa alaala ng yumao.

Answer 23

Elehiya

Question 24

• tumutukoy sa papuri o masiglang damdamin. Ito’y walang bilang ng pantig at saknong.

Answer 24

Oda

Question 25

awit ng pakikidigma at pakikibaka

Answer 25

Kumintang

Question 26

awitin matapos ang maghapong pagtratrabaho sa bukid, o dili kaya’y awit sa pasasalamat sa masaganang ani.

Answer 26

Kalusan

Question 27

awit ng tagumpay

Answer 27

Sambotani

Question 28

awit tungkol sa pag-ibig

Answer 28

Kundiman

Question 29

Pagpapalitan ng katwiran sa anyong patula.

Answer 29

Balagtasan

Question 30

Mga sinaunang tula na maikli lamang.

Answer 30

Karunungang Bayan

Question 31

Mga butil ng karunungan na hango sa karanasan ng mga matatanda, nagbibigay ng mabuting payo tungkol sa kagandahang-asal at mga paalala ng mga kaugalian at karaniwang patalinghaga.

Answer 31

Salawikain

Question 32

- Gumagamit ng pamumuna ng kilos o gawi ng isang tao. Hindi ito gaanong matalinghaga tulad ng salawikain.

Answer 32

Kasabihan

Question 33

- Paglalarawan ng bagay na pinahuhulaan. Ito’y nangangailangan ng mabilisang pag-iisip.

Answer 33

Bugtong

Question 34

Ginagamit ng ating mga ninuno bilang pagbibigay respeto sa mga nilalang na hindi nakikita.

Answer 34

Bulong

Question 35

Pahayag na nagmula sa Banal na Kasulatan.

Answer 35

Kawikaan

Question 36

Tagisan ng husay sa pagtula upang makuha ang singsing ng prinsesang nahulog sa dagat. Pinangungunahan ang larong ito ng isang nakatatanda at sinisimulan ang pagpapagalingan sa pagtula sa pamamagitan ng isang lumbo.

Answer 36

Karagatan

Question 37

Uri ng tulang patnigan na ginagamit sa mga lamay. Tagisan ng talino at husay sa pagtula. Ang mga pangangatwiran ay hango sa Banal na Kasulatan, mga salawikain at kasabihan.

Answer 37

Duplo

Question 38

- Mga tula/awit na ginagamit ng mga bata sa kanilang paglalaro

Answer 38

Tugmaang Pambata

Question 39

- Tulang sumikat noong panahon ng hapon na binubuo ng tatlong taludtod. May tigpipitong pantig sa bawat taludtod.

Answer 39

Haiku

Question 40

Maikling tula na binubuo ng apat na taludtod na may pipituhing pantig.

Answer 40

Tanaga

Question 41

Binubuo ng limang saknong. Ang una ay isang pangalan. Ikalawa ay dalawang pang-uri, ikatlo naman ay pandiwa, ikaapat ay dalawang parirala at panghuli naman ay tungkol muli sa pangalang nasa unahan.

Answer 41

Singkian

Question 42

Ito ay maaaring tagurian bilang pinakabunsong pormang pampanitikan sa bansa. Ito’y ipinakilala at natutunang isulat sa pampublikong sistemang edukasyon itinaguyod sa maagang yugto pa lamang ng Panahon ng Amerikano.

Answer 42

Maikling Kwento

Question 43

4 na perspektibo na inilalahad sa pag-aaral ng kwento ayon kay Rolando B. Tolentino

Answer 43

Pormalismo Historikal at Sosyolohikal Kultural Estetika at Pagkatao

Question 44

ang pag-aaral ng mga sangkap na bumubuo sa kwento

Answer 44

Pormalismo

Question 45

ang pag-aaral ng mga salik ng uri, lahi at etnisidad, kasarian at sexualidad sa maikling kwento

Answer 45

Kulltural

Question 46

ang pag-unlad ng konsepto ng estetika at pagkatao sa maikling kwento.-

Answer 46

Estetika at Pagkatao

Question 47

ang pag-aaral ng lipunan at kasaysayan sa loob at labas ng kwento

Answer 47

Historikal at Sosyolohikal

Question 48

Ayon kay _________ noon lamang ______ lumitaw sa bokabularyong tagalog ang terminong “sanaysay”. Galing ang salita sa “sanay” at “salaysay” na pinagsanib nito upang magamit sa pagtukoy sa anyong pampanitikan na tinatawag sa Ingles na “essay”.

Answer 48

Abadilla 1938

Question 49

Ang pangalang kinilala ni Abadilla bilang awtor ng sanaysay sa Kanluran ay kinabibilangan nina

Answer 49

Montaigne, Bacon, Addison, Macaulay, Emerson, Mencken at Spingarn.

Question 50

Ayon sa kaniya "ang sanaysay ay naglalaman ng obserbasyon at kuro-kuro, pati na ang estilo ay tigmak sa personalidad ng may-akda"

Answer 50

Michael De Montaigne

Question 51

"Walang iisang tunguhin na dapat sundin sa pagtalakay ng nilalaman at estilo ng sanaysay.Maituturing na ang akda ay isang bintanang bumubukas, nagsasaboy ng liwanag, at nag-aanyaya sa mambabasa na magmasid sa kanyang paligid at kilalanin kahit bahagya ang buhay at karanasan ng ibang tao, sa pag-asang ang pira-pirasong dilim sa danas ng tao ay mahahalinhan ng kamunting tanglaw na maglalapit sa atin sa ating kapwa."

Answer 51

B. Lumbera

Question 52

Mahabang makathang pampanitikan na naglalahad ng mga pangyayari na pinaghahabi sa isang mahusay na pagbabalangkas na ang pinakapangunahing sangkap ay ang pagkakalabas ng hangarin ng bayani sa dako at ng hangarin ng katunggali sa kabila.

Answer 52

Nobela

Question 53

Maikling salaysay ng mga kawili-wili o katangi-tanging karanasang nagtatampok sa ugali o pagkatao ng isang indibidwal na kapupulutan ng aral sa buhay.

Answer 53

Anekdota

Question 54

Salaysaying hubad sa katotohanan sapagkat mga hayop ang pangunahing tauhan dito. Layunin nitong imulat ang kaisipan ng mga bata sa mga pangyayaring huhubog sa kanilang asal at kilos.

Answer 54

Pabula

Question 55

Salaysay na mula sa Banal na Kasulatan na kapupulutan ng mga gintong aral.

Answer 55

Parabula

Question 56

Kwentong naglalarawan ng mga tradisyong tulad ng kaugalian, pananampalataya, karanasan at suliraning panlipunan. Isa itong magaang pagpuna sa ugaling Pilipino sa paraang kakatwa.

Answer 56

Kwentong Bayan

Question 57

Salaysay tungkol sa pinagmulan ng bagay, lugar o pangyayari ang mga paksa nito.

Answer 57

Alamat

Question 58

Isang paglalahad ng mga pang-araw-araw na mga pangyayari sa lipunan, pamahalaan, industriya at agham, mga sakuna o maging trahedya na naganap sa loob o labas man ng bansa.

Answer 58

Balita

Question 59

Ito ay imitasyon o panggagagad ng buhay. Kaya nga inaangkin ng ____ ang lahat ng katangiang umiiral sa buhay gaya ng mga tao at mga suliranin. -Aritstotle

Answer 59

Dula

Question 60

Pagsasadula ng paghahanap ng Banal na mag-asawa ng lugar na pagsisilangan ni Kristo Hesus.

Answer 60

Panuluyan

Question 61

Pagtatanghal ng buhay at pagpapakasakit ni Hesukristo.

Answer 61

Senakulo

Question 62

Pagsasadula ng paghahanap nina Sta. Elena at Prinsipe Constantino sa krus na pinagpakuan kay Hesus. Ginagawa ito tuwing panahon ng mayo.

Answer 62

Tibag

Question 63

Dula ng mga paroko ng Katoliko at Aglipay. Ito ang pagsasadula ng pagsasalubong ng muling nabuhay na Kristo at Birheng Maria sa umaga ng Linggo ng Muling Pagkabuhay.

Answer 63

Salubong

Question 64

Pagtatanghal gamit ang mga karton bilang tauhan. Mga anino lamang ang nakikita na pinapatingkad ng mga gamit na ilaw.

Answer 64

Karilyo

Question 65

Pagsasadula ng walang anumang dayalogo at puro kilos at galaw lamang ng tauhan ang makikita.

Answer 65

Pantomina

Question 66

Pagtatanghal na nagpapakita ng labanan ng mga Kristiyano at mga Moro o Muslim.

Answer 66

Moro-moro

Question 67

Isang anyo ng dulang musikal. Binubuo ito ng mga pagsasalaysay ng nakasaliw sa mga tugtugin na nilangkapan ng sayaw.

Answer 67

Sarsuwela

Question 68

Sa umpisa ay malungkot ngunit sa katapusan ay nagiging masaya.

Answer 68

Melodrama

Question 69

May layuning pasayahin ang mga manonood.

Answer 69

Komedya

Question 70

Layuning magpasaya sa pamamagitan ng pagkukuwento ng mga pangyayaring nakakatawa.

Answer 70

Parsa

Question 71

Binubuo ito ng tunggalian na nagwawakas sa pagkamatay ng pangunahing tauhan.

Answer 71

Trahedya

Question 72

Ito ay pagsasadula ng pitong sagradong sakramento ng mga Katoliko

Answer 72

Desposario

Question 73

Ito ay ginaganap tuwing hatinggabi bilang salubong sa may kaarawan na hinahandugan. Sa ibang bahagi ng lalawigan ng Bulacan, ang manyanita ay para sa isang yumao. Ginaganap ito sa huling gabi ng lamay ng namayapa na napupuno ng awitan at paggunita sa yumao.

Answer 73

Manyanita

Question 74

Ito ang tradisyunal na panghaharana subalit ito ay hindi simpleng harana sapagkat ito ay isinasagawa tuwing alas-sais ng gabi ng buong pamilya ng lalaking mamanhikan sa pamilya ng kanyang kasintahan upang hingin ang kamay nito upang maging katipan ng puso.

Answer 74

Harana de Pamanhik

Question 75

Ito ay kuwento ng isang partikular na paniniwala o may kinalaman sa pagsamba ng tao sa kanilang mga anito. Karaniwang tinatalakay nito ang mga diyos-dyosan o bathala at nagbibigay ng paliwanag tungkol sa likas na kaganapan.

Answer 75

Mito

Question 76

ang kauna-unahang aklat na panrelihiyon na nalimbag sa Pilipinas. Ito ay isinulat nina Padre Juan De Plasencia at Padre Domingo De Nieva. Nakalimbag sa wikang Tagalog at Kastila.

Answer 76

Doctrina Christiana (1953)

Question 77

ang Ikalawang aklat na nalimbag sa Pilipinas. Sa panahong iyon, ang typographic method ang ginamit sa paglilimbag, ito ay isang bagong paraan ng paglilimbag na ipinasok sa ating bansa ng mga dayuhan.

Answer 77

Nuestra Senora Del Rosario

Question 78

ito ay isang salaysay sa Biblia na isinalin sa tagalog ni Padre Antonio De Borja mula sa Griyego

Answer 78

Barlaan at Josaphat

Question 79

Ito ay isinulat ni Padre Modesto De Castro ay tinaguriang “Ama ng Tuluyang Klasika sa Tagalog” dahil sa pagsulat nito. Ang akdang ito ay binubuo ng palitan ng liham ng magkapatid na Urbana at Feliza. Ang isa ay nasa lalawigan at isa ay nag-aaral sa isang kolehiyo sa Maynila.

Answer 79

URBANA AT FELIZA

Question 80

Dalawang panahon na nahati sa Panahon ng Pagbabagong Isip.

Answer 80

Panahon ng Propaganda at Himagsikan

Question 81

Tatlong paring martir na pinatay noong Ika 17-ng Pebrero 1872 sa pamamagitan ng garote kahit walang naging matibay na katibayan sa kanilang pagkakasala.

Answer 81

Padre Burgos, Gomez at Zamora