Pathologie

Question 1

Je hebt drie verschillende hormonale regelingen op het hoogste niveau:

Answer 1

1. Hypothalamus -> Hormoon -> Hormoon
   a. Geeft hormonen af die de adenohypofyse
   reguleren (Tropinen)
2. Hypothalamus -> Hormoon
   a. De hypothalamus is zelf ook een endocrien orgaan en geeft ADH en oxytocine af d.m.v. neurohypofyse
3. Zenuw -> Hormoon
   a. Bevat centra van het autonome
   zenuwstelsel die via sympathische zenuwen de endocriene cellen van het bijniermerg stimuleren om hormonen af te geven (Adrenaline en noradrenaline)

Question 2

Uitleg regulatie 1:

Answer 2

Hypothalamus -> Hormoon -> Hormoon
1. De hypothalamus ontvangt prikkels van neuronen
2. Releasing hormonen (RH) of inhiberende hormonen (IH) worden afgegeven door de
hypothalamus aan de hypofyse
 Releasing is stimulerend, Inhiberend is remmend
3. De hypofyse geeft hormonen af aan een bepaald orgaan (= Doelorgaan)
4. Het endocriene orgaan geeft hormonen af aan de cellen

Question 3

Voorkwab (Adenohypofyse)

Answer 3

• Bevat endocriene cellen (Hormonen) en haarvaten
• Gereguleerd, zoals hierboven staat, door de hypothalamus
• Geeft 7 hormonen af (De 1e 4 maken gebruik van negatieve terugkoppeling):
  1. Thyroid stimulerend hormoon (TSH)
   Richting de schildklier
   Als reactie op TRH (Thyroid Releasing Hormone)
   Dus: TRH zorgt ervoor dat de hypofyse TSH afgeeft aan de schildklier.
  Hierdoor gaat de schildklier schildklierhormonen maken
  2. Adrenocorticotroop hormoon (ACTH)
   Richting de bijnier (Voor glucose-stofwisseling)
  3. Follikelstimulerend hormoon (FSH)  Richting de testes en ovaria
  4. Luteïniserend hormoon (LH)  Stimuleer ovulatie
  5. Prolactine (PRL)
   Richting de melkklieren
  6. Groeihormoon (GH)
   Richting de lever
  7. Melanocyt stimulerend hormoon (MSH)  Richting melanocyten in de huid  Waarschijnlijk voor pigmentatie

Question 4

Achterkwab (Neurohypofyse of Anterior pituitary)

Answer 4

• Bevat axonen van 2 neurongroepen (Axon = uitloper neuron)
  o Zenuwweefsel
• Het ene deel van de axonen vormt ADH
  o Terugresorptie van water in de nieren
• Het andere deel van de axonen vormt OXT (oxytocine)
  o Contractie melkklieren, - baarmoeder bij bevalling (weeën), - stimuleren zaadleiders en prostaat
  o Zorgt ervoor dat je mensen leuk vind; het sociale gedeelte; het liefhebbende hormoon

Question 5

Teelballen (Testiculus) M

Answer 5

= Vormen zaadcellen

Question 6

Zaadleider (Vas deferens) M

Answer 6

= Vervoeren de zaadcellen

Question 7

Zaadblaas (Vesicula seminalis) M

Answer 7

= Voegen vocht toe waardoor zaadcellen beter gaan

bewegen

Question 8

Prostaat (Prostata) M

Answer 8

= Voegt vocht toe met voedingsstoffen

Question 9

Penis (Penis) M

Answer 9

= Brengt sperma in de vagina

Question 10

Zwellichaam (Bulbus penis) M

Answer 10

= Door toename van doorbloeding door het

parasympatische zenuwstelsel zwelt deze op

Question 11

Urinebuis (Urethra) M

Answer 11

= Vervoert urine en sperma

Question 12

Bijbal (Epididymis) M

Answer 12

= Tijdelijk opslaan van de zaadcellen

Question 13

Balzak (Testikel) M

Answer 13

= Huidplooi waarin teelballen en bijballen liggen

Question 14

Spermatogenese

Answer 14

= Het produceren van spermacellen.
 Is normaal rond de 100-200 miljoen
 Bij <10 miljoen zaadcellen is de man sterk verminderd vruchtbaar

Question 15

Regulatie spermatogenese:

Answer 15

1. Hypothalamus
    Geeft GnRH af (Gonadetropine releasing hormoon = Hormoon dat de hypofyse “aanzet”)
    Gronades = Geslachtsorganen
2. Hypofyse
    Geeft LH en FSH af (= Gonadotrope hormonen)
    Productie van de zaadcellen is in de testes (Door FSH)
    De testes bestaan uit kluwen van buisjes die spermacellen
   voortbrengen (Spermavoorlopers)
    In deze buisjes zitten ook de Sertolicellen, die het toekomstige
   zaad voeden en beschermen (Gestimuleerd door FSH)
    Tussen de buisjes liggen de Leydigcellen die, onder invloed van
   LH, testosteron produceren
    LH zet dus de testes aan tot het vormen van geslachtshormonen (androgenen) zoals testosteron

Question 16

Testosteron

Answer 16

Testosteron zorgt voor de mannelijke eigenschappen zoals zware stem, lichaamsbeharing en spierontwikkeling. Ook kan het de hypothalamus remmen indien er een te grote productie ontstaat.

Question 17

Mannenpil

Answer 17

Er wordt getest met een mannenpil die de productie van spermacellen moet stilleggen/verminderen.
- D.m.v. overvloed aan testosteron (-> Veel bijwerkingen)
- D.m.v. progesteron (-> Zelfde werking als testosteron op hypothalamus maar kan hele hormoonas stilleggen)
- Combinatie van deze hormonen worden gebruikt in de mannenpil
De mannenpil is geen pil omdat de maag en darmen testosteron dan te snel afbreken. Het wordt geprikt (4-5x per jaar). Daarbij kan het dan niet vergeten worden in te nemen (d.m.v. implantaat, 1x per jaar)

Question 18

Schaamlippen (Vulva) V

Answer 18

= Uitwendige zichtbare geslachtsorganen

Question 19

Schede (Vagina) V

Answer 19

= Ingang van de baarmoeder

Question 20

Baarmoeder (Uterus) V

Answer 20

= Plek waar de baby zal groeien

Question 21

Eileider (Tuba of Oviduct) V

Answer 21

= Transporteren na een bevruchting de eicel naar de

baarmoeder

Question 22

Eierstok (Ovarium) V

Answer 22

= Hier liggen de eicellen opgeslagen

Question 23

Regulatie oogenese (Eicelvorming):

Answer 23

1. Hypothalamus
    Geeft GnRH af (= Hormoon dat de hypofyse “aanzet”) 2. 2. Hypofyse
    Geeft LH en FSH af (= Gonadotrope hormonen)  FSH
    Bevordert de ontwikkeling van de follikels
    Stimuleert de afgifte van oestrogenen  LH
    Stimuleert de ovulatie
    Bevordert afgifte van oestrogenen en progestativa zoals
   progesteron in ovaria

Question 24

Menstruatiecyclus:

Answer 24

• Ovulatie treedt op, bij een cyclus van 28 dagen, op dag 14 o Dit kan verschillen
• Een vrouw is vruchtbaar 3-5 dagen voor de ovulatie tot 0,5-1 dag na de ovulatie
• Je stelt het tijdstip van ovulatie vast door:
  o Buikpijn
  o Na ovulatie is er een temperatuurstijging o Ovulatie, 10-12 uur na de LH-piek
  o Ovulaite, 24-36 uur na de oestrogeenpiek
• Een eicel leeft 12-24 uur na de ovulatie

Question 25

1. Folliculaire fase (Dag 1-13)

Answer 25

a. De hypofyse geeft FSH af zodat de follikels worden gestimuleerd b. De zich ontwikkelde follikels scheiden oestrogenen af i. Hoge concentratie oestrogenen remt de afgifte van LH ii. Lage concentratie oestrogenen stimuleert de afgifte van LH c. Als de grootste follikel ongeveer een diameter van 17-20 mm bereikt heeft zal de hypofyse piek gewijs LH produceren, waarna de follikel ongeveer 36 tot 48 uur later zal springen (ovulatie) d. Het geproduceerde oestrogeen zorgt voor de groei van het endometrium (= Baarmoederslijmvlies) in de baarmoeder (=Proliferatiefase)

Question 26

2. Luteale fase (Dag 14-28)

Answer 26

a. Start wanneer de follikel springt en de eicel die erin zit, is verdwenen i. Een follikel zonder eicel wordt het gele lichaam genoemd (Corpus luteum) b. Het corpus luteum maakt onder invloed van LH progesteron c. Onder invloed van de progesteron (en ook oestrogenen) verandert het baarmoederslijmvlies waarbij de slijmklieren secreet produceren en afgeven (secretiefase). Zo wordt het baarmoederslimvlies klaar gemaakt voor de innesteling van het embryo

Question 27

Als de eicel niet bevrucht wordt:

Answer 27

- Dan stopt het corpus luteum met het afscheiden van progesteron en vervalt - Dit gebeurt ongeveer na 14 dagen - Het vervalt dan tot een massa van fibreus littekenweefsel dat het corpus albicans (wit lichaam) wordt genoemd - Dan wordt het verdikte endometrium afgestoten en verwijderd via de vagina (= menstruatie)

Question 28

Als het ei wel bevrucht wordt (en innesteling plaats vindt):

Answer 28

- Dan gaan de trofoblastcellen van de blastocyste het humaan choriongonadotrofine (hCG) secerneren (= afscheiden). - Het hCG zorgt er voor dat het corpus luteum progesteron blijft afscheiden, waardoor het verdikte slijmvlies van de baarmoeder onderhouden blijft. Hierdoor ontstaat er een gebied dat rijk is aan bloedvaten waarin de zygoot(en) zich kan ontwikkelen o Van hieraf aan wordt het corpus luteum omgedoopt tot corpus luteum graviditatis. - Bij een zwangerschapstest wordt er gekeken naar of er hCG in het bloed aanwezig is o Latijnse naam voor zwangerschap = Gravidarum

Question 29

Erfelijkheid

Answer 29

De erfelijke informatie ligt in de celkern van een cel, deze erfelijk informatie noem je de chromosomen. Elke lichaamscel bevat 46 chromosomen (= 23 paar). Wanneer er bevruchting plaatsvind krijgt het embryo 23 paar van zijn moeder en 23 paar van zijn vader. Dit wil dus zeggen dat elke geslachtscel slechts 23 (losse) chromosomen heeft. Als er staat dat een eigenschap x-gerelateerd is, wil dit zeggen dat de man het krijgt (Het zit aan de Y-chromosoom). - Op het Y-chromosoom zit geen informatie, behalve dat het een man is Ogen zijn intermediar (werken niet met dominant of recessief)

Question 30

Trisomie:

Answer 30

Op het 21e paar zijn er 3 chromosomen i.p.v. 2. Wanneer dit het geval is heeft het kind syndroom van Down. - De oorzaak is meestal een fout in de celdeling, voordat überhaupt de zaadcellen/eicellen zijn gemaakt o De fout ligt meestal in de eicel omdat bij de vorming van de eicel het 21e chromosomenpaar niet van elkaar los kon worden gemaakt (= non-disjunctie) o Hierdoor geeft de moeder 2 chromosomen en de vader 1 waardoor er op het 21e paar 3 chromosomen ontstaan

Question 31

Mitose

Answer 31

Uit 1 moedercel ontstaan 2 identieke dochtercellen met elk 46 chromosomen - Het erfelijke materiaal wordt verdubbeld

Question 32

1. Interfase: (mitose)

Answer 32

Het erfelijke materiaal wordt verdubbeld

Question 33

2. Profase: (mitose)

Answer 33

Dit is de voorbereidingsfase a. Het spoelfiguur wordt gevormd b. De kernmembraan van de cel verdwijnt c. De chromosomen worden zichtbaar door spiralisatie

Question 34

3. Metafase: (mitose)

Answer 34

- De chromosomen verzamelen zich in een vlak midden in de cel, dat dwars op de delingsrichting staat (= equatoriale vlak) - Aan weerszijden van het equatoriale vlak, aan de polen van de cel, ontstaan de zogeheten poolkapjes, van waaruit zich trekdraden ontwikkelen naar de centromeren (Alle draden samen noem je de kernspoel)

Question 35

4. Anafase: (mitose)

Answer 35

a. De chromatiden worden van elk chromosoom uit elkaar getrokken (de centromeer deelt nu ook) naar de polen van de cel b. Er bevindt zich nu een volledige set chromatiden aan de ene kant van de cel en één aan de andere kant c. Chromatiden beginnen hun compacte uiterlijk te verliezen d. Er ontstaan twee nieuwe kernmembranen (Bij elke pool 1) om de losse chromosomen

Question 36

5. Telofase: (mitose)

Answer 36

a. Dit is de eindfase | b. Er zijn 2 dochtercellen gevormd