polski renesans

Question 1

Co oznacza dosłownie ‘renesans’?

Answer 1

Odrodzenie.

Question 2

Co oznacza ‘renesans’ przenośnie?

Answer 2

Odrodzenie kultury antycznej oraz zainteresowania człowiekiem i jego możliwościami.

Question 3

Jakie są ramy czasowe renesansu w Europie?

Answer 3

XIV–XVII wiek.

Question 4

Jakie są ramy czasowe renesansu w Polsce?

Answer 4

Od ok. 1500 do początku XVII wieku.

Question 5

Jakie wydarzenie religijne wpłynęło na renesans?

Answer 5

Reformacja (1517 r., Marcin Luter).

Question 6

Co to jest reformacja?

Answer 6

Ruch religijny prowadzący do rozłamu w Kościele katolickim i powstania protestantyzmu.

Question 7

Jakie odkrycia geograficzne wpłynęły na epokę renesansu?

Answer 7

Odkrycia Kolumba, Magellana, Vasco da Gamy – otwarcie nowych kontynentów.

Question 8

Jakie wynalazki naukowe miały znaczenie w renesansie?

Answer 8

Druk (Gutenberg), heliocentryzm (Kopernik), rozwój medycyny i matematyki.

Question 9

Co to jest antropocentryzm?

Answer 9

Pogląd, że człowiek jest w centrum świata.

Question 10

Co to jest humanizm renesansowy?

Answer 10

Skupienie na człowieku, jego wartościach, nauce, sztuce, inspiracja antykiem.

Question 11

Kim był Terencjusz i co mówił?

Answer 11

Rzymski pisarz – „Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce.”

Question 12

Kim był Pitagoras z Abdery?

Answer 12

Filozof, symbol myślenia racjonalnego i harmonii.

Question 13

Co to jest poeta doctus?

Answer 13

Wszechstronnie wykształcony poeta, znający antyk i naukę.

Question 14

Co to jest klasycyzm renesansowy?

Answer 14

Naśladowanie antyku w sztuce i literaturze, harmonia i porządek.

Question 15

Co to jest mimesis?

Answer 15

Naśladowanie rzeczywistości w sztuce.

Question 16

Co to jest decorum?

Answer 16

Odpowiedniość stylu do tematu i postaci.

Question 17

Co to jest motyw Arkadii?

Answer 17

Idealna kraina szczęścia, prostoty i spokoju.

Question 18

Co to jest motyw ‘ubi sunt’?

Answer 18

Pytanie „gdzie są?”, refleksja nad przemijaniem.

Question 19

Co to jest motyw theatrum mundi?

Answer 19

Świat jako teatr, życie jako rola do odegrania.

Question 20

Czym się różnią treny antyczne od Trenów Kochanowskiego?

Answer 20

Antyczne – ogólne, filozoficzne; Kochanowskiego – osobiste, emocjonalne, poświęcone dziecku.

Question 21

O czym jest Tren X?

Answer 21

Kochanowski szuka córki po śmierci – w niebie, piekle, otchłani.

Question 22

O czym jest Tren XIX?

Answer 22

Widzenie, w którym Urszulka i matka przynoszą poecie ukojenie.

Question 23

Co łamie Kochanowski w Trenach?

Answer 23

Zasady klasyczne – emocje, osobisty temat, dziecko jako bohater.

Question 24

Jakie są cechy dramatu szekspirowskiego?

Answer 24

Łamanie trzech jedności, monologi wewnętrzne, tragizm, mieszanie gatunków, postacie złożone psychologicznie.

Question 25

Jakie zmiany w teatrze wprowadził Szekspir?

Answer 25

Zrezygnował z zasad antycznych, wprowadził realizm psychologiczny, brutalność, łączenie tragizmu z komizmem.

Question 26

O czym jest „Pieśń o spustoszeniu Podola”?

Answer 26

Skarga Kochanowskiego na szlachtę za brak obrony kraju, patriotyczny apel.

Question 27

O czym jest „Pieśń świętojańska o Sobótce”?

Answer 27

Pochwała życia wiejskiego, cnoty kobiet, kultura ludowa.

Question 28

O czym jest „Makbet”?

Answer 28

Dramat o ambicji, zbrodni i moralnym upadku – Makbet niszczony przez własne żądze.