Ponema at Balagtasan (A2, A3) Flashcards
(35 cards)
ay isang yunit ng tunog na kumakatawan sa bawat
letra. Kapag pinagsama-sama ang mga tunog, nakabubuo ng salita.
ponema
ano ang 2 URI NG PONEMA
- Ponemang Segmental
- Ponemang Suprasegmental
• Ginagamit upang makabuo ng mga salita upang bunuo ng mga pangungusap.
• Ito ay kinakatawanan ng titik o letra.
Ponemang Segmental
•Ginagamit sa pagbigkas ng mga salita upang higit na maging mabisa ang
pakikipagtalastasan.
• HINDI ito kinakatawanan ng titik o letra.
Ponemang Suprasegmental
tumutukoy sa intonasyon, diin, at punto ng patinig sa isang salita.
Ponemang Suprasegmental
ay ang bigat ng pagbigkas ng pantig na maaaring makapag-iba sa kahulugan ng mga salita maging ang mga ito man ay magkapareho ng baybay.
Diin
Halimbawa:
BUHAY
bu.HAY/ alive
/BU.hay/ life
diin
ay tumutukoy sa pagtaas o pagbaba ng tinig sa pagbigkas ng pantig ng isang salita, parirala o pangungusap upang higit na maging malinaw ang pagsasalita at nang magkaunawaan ang nag-uusap.
Tono o intonasyon
ano Antas ng Tunog: ?
mataas 3
normal 2
mababa 1
saglit na pagtigil sa pagsasalita upang upang higit na maging malinaw ang mensahe
Antala
Halimbawa:
Hindi ako ang salarin!
(hindi siya ang suspek)
Hindi, ako ang salarin!
(siya ang suspek)
Antala
ay marka na makikita o inilalagay sa ibabaw ng isang titik upang malaman ang tamang bigkas ng isang salita.
Tuldik
Ginagamit ang _____ kung ang konteksto ay hindi sapat upang maging tiyak ang kahulugan ng isang salita.
tuldik
pahilis (’)
ay inilalagay sa huling patinig ng salita kapag mabilis ang bigkas.
• Inilalagay naman sa ikalawang patinig kapag ang bigkas ng salita ay malumay o may lundo sa pantig bago ang huling pantig.
gandá, tagál (mabilis na bigkas)
bayábas (malumay na bigkas)
Pahilis
tuldik na paiwa (`)
ay inilalagay sa huling patinig kung ang bigkas ng salita o pagbigkas ng salita na katulad ng malumay ngunit may impit sa huling pating.
lumà, suyò
paiwa
tuldik na pakupya (^)
ay inilalagay sa huling patinig kung ang bigkas ng salita ay maragsa o pagbigkas ng salita na katulad ng mabilis ngunit may impit sa huling patinig.
ngitî, tukô
pakupya
Mabagal na walang impit
pahilis (’) sa ibabaw ng patinig ikalawang sa huling pantig
Daanan o lagusan
Malumay páso
Mabagal na may impit
Paiwa (`) sa ibabaw
ng patinig sa huling pantig
-Sanhi ng init
Malumi paso
Mabilis na may impit
Pakupya (^) sa ibabaw ng patinig sa huling pantig
Lalagyan ng halaman
Maragsa
pasô
Mabilis na walang impit
pahilis (’) sa ibabaw
ng patinig sa huling pantig
Salitang Espanyol na nangangahulugang
“dumaan” o “lumipas”
Mabilis
pasó
> ay isang pagtatalo sa pamamagitan ng
pagtula.
> Mayroong dalawang makata na nagpapahayag ng kanilang katwiran at may lakandiwa na tumatayong tagapamagitan sa pagtatalo.
BALAGTASAN