Rozrodczy Flashcards

1
Q

analogi PGF2Alfa - działanie

A

działają głównie przez skurcz mm.gładkich

  1. wazokonstrykcyjnie
  2. bronchokonstrykcyjnie
  3. kurcząco na mięśnie macicy
  4. luteolitycznie (-> regresja ciałka żółtego)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

analogi PGF2Alfa - wskazania

A
  1. indukcja poronienia
  2. indukcja porodu
  3. zakażenie macicy -> wydalenie płynów zapalnych
  4. indukcja rui + synchronizacja
  5. w kroplach w leczeniu jaskry
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

analogi PGF2Alfa - wymienić

A
  • dinoprost
  • tiaprost
  • kloprostenol
  • alfaprost
    w okulistyce: trawoprost, lantanoprost
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

analogi PGF2Alfa - droga podania

A

s.c. lub i.m.

NIE PODAWAĆ i.v.!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

analogi PGF2Alfa - DN

A
  • biegunki
  • skurcz oskrzeli
  • wzrost ciśnienia krwi
  • u małych zwierząt wymioty
  • zatrzymanie łożyska po indukcji porodu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

analogi GnRH krótko działające - mechanizm działania

A

ich podawanie krótkotrwałe/ pulsacyjne prowadzi do aktywacji receptora dla GnRH na komórkach przysadki -> wzrost uwalniania FSH i LH -> indukcja owulacji / spermatogenezy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

krótko działające GnRH - zastosowanie

A
  1. synchronizacja owulacji
  2. indukcja owulacji z powodu niedoboru LH
  3. indukcja owulacji w celu zakończenia fazy oestus (kotki, fretki)
  4. leczenie torbieli pęcherzykowych
  5. stymulacja funkcji jajników po porodzie
  6. poprawa wskaźnika zapłodnień
  7. u samców - zwiększenie libido i produkcji nasienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

analogi GnRH krótko działające - wymienić

A
  • gonarodelina
  • buserelina
  • peforelina
  • fertirelina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

analogi GnRH długo działające - mechanizm działania

A

ich podawanie i długotrwałe utrzymywanie się w organizmie prowadzi do spadku wrażliwości i ilości receptorów dla GnRH w komórkach przysadki -> zahamowanie wydzielania FSH i LH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

GnRH długo działające - zastosowanie

A
  • chemiczna tymczasowa kastracja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

analogi GnRH długo działające - wymienić

A
  • deslorelina
  • goserelina
  • tryptorelina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

analogi GnRH - PWSK

A
  • zaburzenia ogólnego stanu zdrowia
  • ciąża
  • niedojrzałość płciowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

melatonina - zastosowanie

A
  1. owce -> zwiększenie plenności
  2. koty -> kastracja chemiczna kotek
  3. psy -> alopecja X i sezonowe łysienie boków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

FSH - fizjologiczne funkcje

A
  1. u samic -> wzrost i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i wydzielanie przez nich estrogenów
  2. u samców -> spermatogeneza w komórkach Sertoliego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

LH - fizjologiczne funkcje

A
  1. u samic -> owulacja i rozwój ciałka żółtego -> produkcja progesteronu
  2. u samców -> wydzielanie testosteronu przez komórki śródmiąższowe (Leydiga)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hCG - mechanizm działania

A
  1. u ciężarnych głównie wiąże się z rec. dla LH w jajnikach -> zmiany na celu utrzymanie ciałka żółtego i produkcji progesteronu
  2. u nieciężarnych aktywuje komórki śródmiąższowe jajników -> wzrost i dojrzewanie pęcherzyków oraz owulacja + podtrzymanie ciałka żółtego
  3. U samców zwiększa produkcję testosteronu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hCG - zastosowanie

A
  1. u samic -> indukcja owulacji i luteinizacji
    • poprawa odsetka zapłodnień
    • torbiele jajników
    • przy przedłużającej się rui
  2. u samców -> zwiększenie produkcji testosteronu i libido
    • wnętrostwo (kontrowersyjne)
18
Q

gonadotropiny kosmówkowe - PWSK

A

ciąża (bo może dojść do produkcji p/ciał na endogenne gonadotropiny)

19
Q

eCG - mechanizm działania

A
  1. u ciężarnej klaczy -> rekrutacja WTÓRNYCH i DODATKOWYCH ciałek żółtych i ich owulacja + utrzymanie pierwotnego ciałka żółtego
  2. u klaczy działanie LH-podobne
  3. u innych gatunków działanie FSH-podobne
20
Q

eCG - zastosowanie

A
  • indukcja i synchronizacja owulacji
  • indukcja superowulacji
  • zwiększenie liczebności miotów
21
Q

estrogeny - działania

A
  1. wzrost unaczynienia błony śluzowej macicy i pochwy, wzrost sekrecji gruczołów
  2. wzrost kurczliwości macicy
  3. zachowania rujowe
  4. rozwój 2-rzędowych cech samiczych -> rozwój gruczołu mlekowego
  5. zmniejszenie resorpcji kości, kostnienie chrząstek nasadowych
22
Q

estrogeny - DN

A
  1. supresja szpiku kostnego
  2. zwiększone ryzyko pyometra u Car
  3. łysienie hormonozależne
  4. wiotkość ścięgien
  5. zwiększone ryzyko nowotworów listwy mlecznej
23
Q

estrogeny - zastosowanie

A
  1. leczenie hormonozależnego nietrzymania moczu
  2. leczenie zapalenia pochwy u sterylizowanych suk
  3. indukcja rui
  4. zapobieganie implantacji zarodków
24
Q

progesteron (gestageny) - działania

A
  1. zamknięcie szyjki macicy
  2. pogrubienie endometrium
  3. przerost gruczołów endometrium
  4. zmniejszenie kurczliwości macicy
  5. nasilenie podstawowej przemiany materii (nawet wzrost temp. ciała)
25
Q

gestageny - zastosowanie

A
  1. blokowanie cyklu rujowego - antykoncepcja jedynie u samic!
  2. synchronizacja cyklu rujowego (ruja po odstawieniu gestagenu)
  3. niewydolność ciałka żółtego
26
Q

gestageny - PWSK

A
  • samice niedojrzałe płciowo
  • zaburzenia rozwojowe
  • zakażenia macicy
  • ciąża (wyj. niewydolność ciałka żółtego) i laktacja
  • cukrzyca!
  • faza diestrus u Car!!! bo wzmożona produkcja gruczołów to nie możemy zamknąć macicy bo bd pyometra (najlepiej stosować w anoestrus)
  • rozrost endometrium
  • ciąża urojona
27
Q

gestageny - DN

A
  • hiperplazja endometrium
  • hiperplazja gr. mlekowego
  • zmniejszona produkcja kortykosteroidów
  • insulinooporność
  • we wczesnej ciąży działanie teratogenne (maskulinizacja żeńskich płodów)
  • w późnej - opóźnienie akcji porodowej
28
Q

antygestageny - aglepriston - MD

A

antagonizm receptora dla progesteronu -> hamowanie efektów działania gestagenów

29
Q

antygestageny - zastosowanie

A

w PL jedynie dla suk:

  • terminacja ciąży przed 45 dniem
  • indukcja porodu
  • ropomacicze, fibroadenomatoza, akromegalia zależna od progesteronu
  • zespół EPC u suk
30
Q

antygestageny - PWSK

A
  • zaburzenia funkcji wątroby/ nerek
  • cukrzyca
  • niedoczynność kory nadnerczy
31
Q

testosteron - działanie

A
  1. rozwój 2-rzędowych cech płciowych
  2. działanie anaboliczne (dodatni bilans białkowy)
  3. w komórkach Sertoliego substrat do produkcji estradiolu
32
Q

sterydy anaboliczne - DN

A
  1. hamowanie funkcji rozrodczych
  2. hepatotoksyczność
  3. zaburzenie równowagi wodno-elektrolitowej
  4. przerost prostaty
  5. wzrost agresywności
33
Q

antyandrogeny - MD

A
  1. ANTG konkurencyjny z receptorami dla testosteronu - ozateron, cyproteron
  2. hamowanie 5Alfa - reduktazy - finasteryd
  3. i 1 i 2 - delmadinon
34
Q

antyandrogeny - zastosowanie

A
  1. przerost prostaty
  2. prostatitis w połączeniu z antybiotykami
  3. leczenie nadpobudliwości płciowej / agresji hormonozależnej
  4. hormonozależny gruczolak grr. okołoodbytowych
35
Q

antyandrogeny - PWSK

A
  1. cukrzyca
  2. choroby wątroby lub nerek
  3. niedoczynność kory nadnerczy
36
Q

oksytocyna - MD

A

agonista błonowego receptora dla oksytocyny związanego z białkiem G -> aktywacja i uwolnienie jonów Ca z retikulum sarkoplazmatycznego -> skurcz mięśnia

37
Q

oksytocyna - działania

A
  1. wzrost częstości i siły skurczów macicy
  2. skurcz pęcherza, jelit oraz kom.mięśniowych w gr.mlekowym -> działanie galaktokinetyczne
  3. wzrost wydzielania FSH, LH, TSH
  4. wzrost kurczliwości nasieniowodów i jajowodów -> ułatwiony transport nasienia
  5. uspokojenie samicy
38
Q

oksytocyna - PWSK

A
  • niedrożność dróg rodnych
  • skurcze tężcowe
  • ostatnia faza ciąży (chyba że chcemy wywołać poronienie)
  • hipoglikemia, hipokalcemia
39
Q

oksytocyna - zastosowanie

A
  1. pobudzenie i wzmocnienie skurczów macicy w czasie porodu
  2. przyspieszenie zwijania się macicy po porodzie
  3. zatrzymanie łożyska/ płodu w macicy przy otwartej szyjce
  4. poporodowe zapalenie macicy
  5. zatrzymanie mleka
  6. mastitis
40
Q

agoniści rec. D2 - zastosowanie

A
  1. leczenie ciąży urojonej
  2. hamowanie laktacji po śmierci/ usunięciu miotu
  3. pozaulotkowo - przerywanie ciąży, leczenie ropomacicza
  4. akromegalia
  5. zespół Cushinga u koni
41
Q

agoniści rec. D2 - DN

A
  • wymioty po 1 i 2 zastosowaniu
  • senność
  • poronienie
  • reakcje alergiczne
42
Q

agoniści rec. D2 - PWSK

A
  • nie stosować z ANTG dopaminy i lekami hipotensyjnymi
  • niewydolność nerek i wątroby
  • ciąża