RZS

Question 1

Denozumab

Answer 1

Wiąże się z RANKL

Question 2

Metotreksat 7

Answer 2

1. Antymetabolit kw. foliowego.
2. Wysokie dawki- nowotwory- hamuje reduktazę dihydrofolianową i cz. monocytów i limfocytów.
3. Niższe dawki- schorzenia zapalne- hamuje synteze tymidylanu i transfomylazę biorącą udział w syntezie nukleotydów purynowych, chemotaksję neutrofili.
4. Długi czas działania- poliglutaminowany i uwięziony w cytoplazmie.
5. Lek I rzutu, RZS, nowotwory, kolagenozy.
6. Doustnie, domięśniowo, podskórnie
   DN: nudności, wymioty, uszkodzenie śluzówki gopp, wątroby, reakcja nadwrażliwości, zwiększa podatność na zakażenia, jest teratogenny.

Question 3

Leflunomid 7

Answer 3

1. Konwersja do aktywnego metabolitu- Teriflunomidu.
2. Hamuje dehydrogenazę kw. hydroortotowego DHODH i tym samym syntezę pirymidyn.
3. Hamuje proliferację LT B, wytwarzanie przeciwciał.
4. Hamuje TNF, pobudza cytokiny przeciwzapalne IL-10.
5. Stosowany, gdy metotreksat nie
   DN: luźne stolce, biegunka, teratogenny.
   Cholestyramina nasila jego wydalanie

Question 4

Azatiopryna

Answer 4

1. Antymetabolit puryn.
2. Po przekształceniu do 6-tioguaniny hamuje syntezę puryn.
3. Stracił na znaczeniu- rezerwowy.
4. Pozwala na obniżenie dawki glikokortykoidów.
5. SLE, ch. Becheta, polimiositis.
6. Metabolizowana przez oksydazę ksantynową, uważać z lekami na dnę.
   DN: mielosupresja, wypryski, zab. żołądkowo-jelitowe, 0,3% populacji wrażliwe, więc trzeba uważać, aby nie zepsuło szpiku

Question 5

Mykofenolan mofetylu

Answer 5

1. Przekształcany do aktynwgo metabolitu- kwasu mykofenolowego, który hamuje typ 2. dehydrogenazy monofosforanu inozyny IMPDH2- synteza puryn- KRYTYCZNY ENZYM.
2. Hamowanie proliferacji LT i B.
3. Działanie przeciwzapalne na poziomie śródbłonka.
4. Zapobieganie odrzucenia przeszczepu, kolagenozy, leczenie nerek w SLE, RZS, ale brak dużych badań
   DN: mielosupresja, hepatotoksyczność, zab. żołądkowo-jelitowe

Question 6

Cyklofosfamid

Answer 6

1. Lek alkilujący DNA.
2. P/w nowotworowy.
3. Hamuje proliferację LT i B.
4. W mniejszych dawkach stymulacja odpowiedzi immunologicznej przez supresję Treg.
5. RZS, kolagenozy.
   DN: mielosupresja, wyłysienie, krwotoczne zapalnie pęcherza moczowego, rak pęcherza

Question 7

Leki wiążące immunofilinę i przeciwciała przeciwko IL-2R

Answer 7

1. Cyklosporyna– spore działania uboczne, nefrotoksyczność
2. Takrolimus
3. Syrolimus
4. Ewerolimus
5. Daklizumab
6. Bazyliksymab

Question 8

Sole złota:

Answer 8

Aurotiojabłczan sodu, aurotioglukoza, auranofina
Penicylamina
Sulfasalazyna
Chlorochina, hydroksychlorochina
Minocyklina

Question 9

Aurotiojabłczan sodu, aurotioglukoza, auranofina

Answer 9

1. Toksyczne, niejasny mechanizm działania
2. Gromadzone w makrofagach i monocytach upośledzają syntezę cytokin, chemokin i rzadziej eikozanoidów.
3. Hamują chemotaksję neutrofilii i degranculację histaminy z mastocytów.
4. Domięśniowo, doustnie
5. Gromadzone w błonach maziowych, nerkach, wątrobie, śledzione, w. ch., szpiku
6. Morfologia, badania moczu okresowo.
7. Autotiojabłczan- jak po nitroglicerynie.

Question 10

Penicylamina

Answer 10

1. Toksyczna.
2. Niejasny mechanizm działania- chelator miedzi, zmniejsza wytwarzanie IL-1, hamuje LT.
3. Ch. Wilsona, zatrucie miedzią, ołowiem, RZS 3. rzut.
4. 30% alergia, zesp. toczniopochodny z cechami uszkodzenia nerek, pancytopenia, rzadko niedobór pirodyksyny

Question 11

Sulfasazalyna

Answer 11

1. Połączenie kwasu 5-aminosalicylowego z sulfapirydyną.
2. W terapii biorą udział jej oba składniki, mechanizm niejasny.
3. Hamuje proliferację LT, wytwarzanie prozapalnych eikozanoidów, działanie antyoksydacyjne.
4. Początkowa faza RZS, tani.
5. Kolagenozy.

Question 12

Chlorchina, hydroksychlorchina

Answer 12

1. Lek na malarię.
2. Mechanizm niejasny.
3. Hamowanie LT, prezentacji antygenów, chemotaksji monocytów i neutrofili, stabilizacja błon lizosomalnych w krwinkach białych, działanie antyoksydacyjne, hamowanie syntezy DNA i RNA w kom. zapalnych.
4. Zmniejsza objawy zapalenia po 3-6 miesiącach.
5. Początkowy okres RZS przy małym nasileniu, zapobieganie nawrotom, zwalczanie objawów skórnych w toczniu i z. Sjorgena.
   DN: duże dawki- odwracalne uszkodzenie planki, pp, fototoksyczne
   Bezpieczne dla kobiet w ciąży

Question 13

Minocyklina

Answer 13

1. Antybiotyk makrolidowy.
2. Hamowanie metaloproteinaz tkankowych.
3. Nieduże nasilenie choroby.

Question 14

Leki hamujące działanie TNF:

Answer 14

Infliksymab-mysio-ludzkie- dożylnie
Adalimumab-ludzkie
Etanercept- fałszywy receptor dla TNF alfa
Golimumab-przeciwciało monoklonalne dla TNF alfa
Certolizumab Pegol- PEG+humanizowany fragment Fab przeciwciała TNF alfa

Question 15

DN-Leki hamujące działanie TNF:

Answer 15

1. Reakcje autoimmunizacyjne.
2. Upośledzenie reakcji, w których biorą udział makrofagi
3. Osoby z SM nie powinny stosować
4. INFLIKSYMAB- reakcja uczuleniowa.
5. Nie należy stosować szczepionek z żywymi drobnoustrojami
6. Nie stosować w ciąży.

Question 16

Leki hamujące IL-1beta

Answer 16

ANAKINRA- antagonista R dla IL-1
RYLONACEPT- białko fuzyjne neutralizujące IL zanim połączy się z receptorem
RZS oporne na leczenie
DN: reakcja uczuleniowa, nie podawać w ciąży, zwiększenie ryzyko zakażeń, bóle głowy, nie łączyć z lekami przeciwko TNF

Question 17

TOCYLIZUMAB

Answer 17

1. Humanizowane przeciwciało przeciwko IL-6R
2. Skojarzony z metotreksatem lub monoterapia
3. Dożylnie.
4. SIRUKUMAB działa podobnie
   DN: zwiększa ryzyko zakażeń

Question 18

TOFACYTYNIB

Answer 18

1. Inh. kinazy tyrozynowej JAK, która przez autofosforylację po związaniu cytokin z właściwym receptorem aktywuje białka STAT.
2. Monoterapia, dożylnie
3. RZS oporne na leczenie
4. Podobnie: BARICITINIB DECERNOTYNIB
   DN: podwyższenie aktywności transaminaz we krwi, hiperlipidemia, wzrost ryzyka zakażeń i nowotworó∑

Question 19

Inh. sygnału kostymulacji LT

Answer 19

ABATACEPT- ludzkie IgG i ludzkie CTLA-4

BELATACEPT- różni się dwoma aminokwasami

Question 20

RYTUKSYMAB

Answer 20

1. Mysio-ludzkie przeciwciało przeciw CD20 na LB- akt dopełniacza- liza kom., zwłaszcza wczesne i nowotworowo zmienione.
2. Zmiany w ekspresji antygenów, zmiany w cyklu kom.
3. B-kom. chłoniak nieziraniczy.
4. Skojarzony z metotreksatem
   DN: zespół uwalniania cytokin: sztywność mięśni, objawy uszkodzenia płuc, dreszcze, gorączka, zaczerwienienie skóry, obrzęk naczynioworuchow, pokrzywka, nudności, wymioty, ból głowy- 1 podanie, 2h po wstrzyknięciu; zwiększa ryzyko zakażeń, nie podawać szczepionek z żywymi drobnoustrojami
5. Podanie poprzedza się podaniem leków przeciwhistaminowych i paracetamolu.
   OKRELIZUMAB- SM
   OFTAMUMAB OBINUTUZUMAB Przewlekła białaczka limfocytowa

Question 21

Inne leki

Answer 21

LENERCEPT- IgG i TNFR
PEGSUNERCEPT- pegylowany R dla TNF alfa
KAKAKINUMAB- pm przeciw IL-1
PRANLAKSAN- hamuje uwalnianie IL-1,18
APRASTAT- hamuje uwalnianie TNF; oba toksyczne
BELIMUMAB
TABALUMAB-ludzkie przeciwciała przeciwko czynnikowi aktywujacemy kom. B
ATACICEPT- białko fuzyjne blokujące działanie BlyS na dojrzałe limfocyty
EKULIZUMAB- przeciwko komponencie C5 dopełniacza.
DENOZUMAB- przeciwko RANKL
ODANACATIB- inhibitor katepsyny K, osteoklasty