SF Flashcards
(42 cards)
Patroon van ontwikkeling van zorgstelsels
- universele en gelijke toegang (tot 1971)
- kostenbeheersing (tot 2006)
- efficientie door versterking prikkels voor kwaliteit en kostenbewust gedrag (na 2006)
Bismarck
sociale verzekering
zorg is recht
uitvoering ligt bij zorgverzekeraars
private zorgaanbieders
Beveridge
belastingen
zorg is voorziening
uitvoering door overheid
publieke zorgaanbieders
Verschillen tussen particuliere en sociale zorgverzekeringen
Ziekenfonds: beneden welstandsgrens, naturavergoeding, contracten met zorverleners, abbonnementstarief huisarts
Particulier: Boven welstandsgrens, restitutievergoeding, geen contracturele relatie, verrichtingentarief huisatsen
Wat zou er gebeuren als de verzekeringsmarkt vrij is?
Kanssolidariteit: wanneer premie gelijk is aan risico, dus geen toegankelijke zorg voor mensen met hoge risicos
Daarnaast leidt een vrije markt niet tot: risicosolidariteit, inkomenssoldiariteit, lange termijn zekerheid
Leg uit:
Kanssolidariteit
Risicosolidariteit
Inkomenssolidariteit
Kanssolidariteit = gelijke premie bij gelijk ziekterisico = geen toegankelijkheid Risicosolidariteit = gelijke premie bij ongelijk ziekterisico = waarborging toegankelijkheid inkomenssolidariteit = premie naar draagkracht = waarborging toegankelijkheid
Wat is het doel van sociale ziektekostenverzekeringen?
Garanderen betaalbare gezondheidszorg voor iedereen, door; afdwingen solidariteit en bieden van lange termijn zekerheidsgarantie
Bouwstenen sociale ziektekostenverzekering
- Premieregulering: iedereen zelfde prijs: gaat kanssolidariteit tegen
- Pakketregulering: gaat risicoselectie tegen
- Acceptatieplicht: gaat risicoselectie tegen
- Verzekeringsplicht verzerkerden
- Vereveningssysteem
Waarom kende het zorgstelsel tussen 1900 en 1940 geen gelijke toegang?
Er waren wel ziekenfondsen en armenzorg, maar ziekenfondsen konden grote risicos niet dekken. Ook was er premiedifferentiatie en selectieve acceptatie, en grote regionale verschillen in prijs en beschikbaarheid.
Wat was de katalyst en het doel van de 2e fase van ontwikkeling?
Begin jaren 70 economische recessie, zorguitgaven bleven stijgen, druk op overheid om in te grijpen in zorgaanbod en zorgtarieven.
Doel van kostenbeheersing was: loonkosten laag houden terwijl toegankelijkheid wordt gewaarborgd
Welke maatregelen werden er tussen 1971 en 2000 genomen om kosten te beheersen?
- regulering toetreding en capaciteit door; vergunningen veriesen, beperking aantal bedden/specialisten plaatsen, beperking aanbod dure verrichtingen
- prijsregulering en budggettering door; macrobudgettering en lump sum
- buddgetair kader zorg vanaf 1995
Hoe kunnen overschrijdingen BKZ worden gecompenseerd?
- via aanbod en prijsregulering
- via uitdunning collectief verzekerd pakket
- via eigen betalingen
- via doelmatigheidsverbeteringen
Wat gebeurde er toen stabilisatie kosten succesvol was, eind jaren van 90?
Toenemende wachtlijsten: schadelijke gezondheidseffecten productieverliezen, groei privaat circuit
Gebrekkige prikkels voor innovatie en doelmatigheid: budget zorg voor pogingen tot budgetmaximalisatie
Zorgde voor onvrede over de aanbod- en prijsregulering
Wat was de reactie van de overheid op de onvrede over aanbod-en prijsregulering eind 20e eeuw?
Advies Dekkers 1987; radicale hervorming op basis van gereguleerde concurrentie = stille revolutie
Boter-bij-de-vis principe in 0201; elke prestatie die de zorg leverde werd betaald
- wachtlijsten nemen af, ziekenhuisopnamen nemen toe, geen rem op zorgkosten, geen prikkels voor doelmatigheid
Waar leidde het advies Dekker; bereidheid tot verandering toe?
Stille revolutie:
- vrije ziekenfondskeuze door afschaffing regionale monopolies > bedoeld om verzekering aantrekkelijk te maken
- mogelijkheid tot prijsoncurrentie door invoering nominale premie
- mogelijkheid tot selectieve contractering
- invoering risicoverevening met beperkt financieel risico voor ziekenfondsen
Kortom: ziekenfonds werd geleidelijk omgevormd van administratiekantoor naar zorginkoper
Wat was het kritiek van Vraag aan Bod op toenmalige stelsel?
Beperkte keuzemogelijkheden, klantgerichtheid, aansluiting aanbod en vraag, onvoldoende samenhang en innovatie/flexibiliteit, en sterke sturing door regels
Op welke wetten zijn de spelregels van marktwerking bepaald?
Zorgverzekeringswet: basisverzekering uitevoerd door concurrende verzekeraars
Wet Toelating Zorginstellingen: liberalisering toetredingsvoorwaarden
Wet Marktordering Gezondheidszorg: liberalisering prijzen zorgaanbod, instelling NZa: maken en bewaken van markten + prijsregulering van niet geleiberaliseerde deelmarkten
Rol van zorgverzekeraars op de gereguleerde markt, en de voordelen hier van?
Regierol, werkt als spil op de markt: kwaliteitsbewuste inkoper namens verzekerden.
Prijs en aanbod word vervangen door contracten. Zorgaanbieders moeten concurreren om contract met verzekeraars. Zorgverzekeraars moeten concurreren om gunst van verzekerden.
Voordelen: verzekeraars in staat om financieel risico te dragen, hebben inkoopmacht, belang bij doelmatige zorg, info over zorgaanbieders, prikkel voor coordinatie en subsitutie van zorg
Waar is risicoverevening belangrijk voor?
Verbod op premiedifferentiatie geeft max. prikkels tot risicoselectie. Oplossing = risicoverevening nodig voor: - goede inkoop voor chronisch zieken - prikkels voor doelmatigheid - gelijk speelveld
Wat is het gevolg van risicoverevening in nederland?
De vervanging van kostenverevening naar risicoverevening heeft gezorgd voor een vergroting van 3% in 1993 naar 100% financieel risico in 2012
Spelregels risico en inkomenssolidariteit
Deels inkomensafhankelijk en deels nominale prime
Verbod op premiedifferentiatie
Inkomensafhankelijke zorgtoeslag
Vastgesteld uniform basispakket
Acceptatieplicht (keuzevrijheid verzekerden)
Verzekeringsplicht (= verplichte solidariteit)
Risicoverevening
Spelregels ter bevordering kostenbewust gedrag
Verplicht eigen risico
Vrijwillig eigen risico
Collectiviteiten: Max 5 procent, in 2022 word dit afgeschaft
Budget polis: beperkte mogelijkheden in ruil voor korting
Spelregels voor zorginkoop
Zorgplicht: naturapolis heeft een leveringsplicht, en resitutiepolis heeft een vergoedingsplicht
Selectief contracteren: maar mag geen hinderpaal vormen dus is er een minimum vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg
Verticale integratie: verzekeraars mogen zorgaanbieders in dienst nemen
Spelregels voor onderhandelingen
NZa stelt op grond van Wet Marktorderning Gezondheidszorg (WMG) prestatiebeschrijvingen+tarieven vast
Overgang naar vrije prijzen
Met stok achter de deur: Hoofdlijnenakkoorden en macrobeheersinstrument
