Sjónskynjun

Question 1

Hvert er helsta hlutverk ljósnema í sjónhimnu?

Answer 1

Að breyta ljósbylgjum í taugaboð.

Question 2

Í hvaða lobe er sjónbörkurinn staðsettur?

Answer 2

Í hnakkablaði

Question 3

Hver er skilgreiningin á sjáanlegu ljósi (visible light)?

Answer 3

Rafsegulbylgjur sem geta verkað á ljósnema sem áreiti.

Question 4

Sjáanlegt ljós myndar litróf, hver er bylgjulengd litrófsins?

Answer 4

400nm - 750nm

Question 5

Hver eru neðri mörk litrófs og hvaða geisla má sjá þar?

Answer 5

Neðri mörk eru 400 nm - útfjólublátt ljós

Question 6

Hver eru efri mörk litrófs og hvaða geisla má sjá þar?

Answer 6

Efri mörk eru 750 nm - inn-rautt ljós

Question 7

Hvað ræður því hvaða lit við sjáum?

Answer 7

Bylgjulengd ljóssins

Question 8

Hver er skilgreiningin á photon?

Answer 8

Skammtur ljósagna

Question 9

__________ eru safn ljósagna sem við getum séð?

Answer 9

Ljósbylgjur

Question 10

Hver er skilgreiningin á mettun (saturation) ljósbylgju?

Answer 10

Hversu “hrein” hún er.

Question 11

Skilgreindu hvítt ljós.

Answer 11

Blanda margra bylgjulengda. Algjörlega hvítt er jöfn blanda þeirra.

Question 12

Skilgreindu myrkur.

Answer 12

Fáar eða engar photonur í umhverfi

Question 13

Fleiri photonur = ___________ =____________

Answer 13

Fleiri photonur = Hærri sveifluvídd = Meiri birta

Question 14

Augað skiptist í tvö hólf. Hvað kallast þau og hverju eru þau fyllt?

Answer 14

Fremra hólf: aqueous humour

Aftara hólf: augnhlaupi - vitreous humour

Question 15

Hvað er það sem aðskilur fremra og aftara hólf í auganu?

Answer 15

Linsa sem er augasteinninn

Question 16

Hver er sá hluti augans sem snýr að umheiminum og ljós fer fyrst um?

Answer 16

Hornhimnan (cornea)

Question 17

Hvernig kemst aqueous humour inn í fremra hólfið?

Answer 17

Flæðir stöðugt inn í gegnum ciliary þekju.

Question 18

Hvers konar vefur er lithimnan (iris), hvar er hún staðsett og hvert er hlutverk hennar?

Answer 18

Sléttur vöðvavefur, staðsett fyrir framan augastein. Stjórnar þvermáli sjáaldurs.

Question 19

Skilgreindu sjáaldur (pupil)

Answer 19

Sjáaldrið er ljósop á lithimnunni (iris)

Question 20

Hvernig er besta að skoða augnbotna?

Answer 20

Með augnbotnsjá (ophthalmoscope), tvær gerðir: bein/óbein.

Question 21

Skilgreindu sjóntaugadoppu (optic disc).

Answer 21

Hvítur blettur í augnbotninum, þar eru engir ljósnemar, en þar ganga æðar og taugaþræðir út úr auganu.

Question 22

Hvað kallast dældin í miðjum augnbotninum?

Answer 22

Miðgróf (macula)

Question 23

Í miðgróf er önnur dæld hvað kallast hún og hver er sérstaða hennar?

Answer 23

Litgróf (fovea) er dæld í miðgróf. Í henni er sjón skörpust, þ.e. mest hæfni til að greina smáatriði.

Question 24

Þegar starað er á hluti (fixation), er ________ beint að þeim, t.d. við lestur.

Answer 24

Litgróf (fovea)

Question 25

Hvar er blindi blettur augans?

Answer 25

Sjóntaugadoppa (optic disc) er blindi blettur augans

Question 26

________ og _______ beina ljósgeisla á sjónhimnu í aftari hólfi auga.

Answer 26

Hornhimna og augasteinn

Question 27

Aðfallshorn ræðst að hluta af lögun _______ og ________.

Answer 27

augasteins og hornhimnu

Question 28

Hvers konar linsa er augasteinninn?

Answer 28

Kúpt (convex) linsa

Question 29

Hlutir sem við horfum á eiga að lenda í fókus á _________.

Answer 29

Sjónhimnu (retina)

Question 30

Skilgreindu accommodation. Hvernig er það mælt?

Answer 30

Hæfileiki augasteins til að aðlagast og stilla fókus. Mælt í diopters (D), D = 1/fókuslengd

Question 31

Skilgreindu ciliary vöðva:

Answer 31

Sléttir vöðvar sem gera breytingar á lögun augasteins.

Question 32

Samdráttur ciliary vöðva = ____________ = __________ = _____________

Answer 32

Samdráttur ciliary vöðva = slökun í zonulas þráðum = kúptari augasteinn = fókuspunktur framan.

Question 33

Slökun ciliary vöðva = ___________ = _________ = ____________

Answer 33

Slökun ciliary vöðva = Strekkir á zonulas þráðum = augasteinn verður flatari = fókuspunktur aftar

Question 34

Skilgreindu zonulas þræði.

Answer 34

Stífir þræðir sem tengja augastein við ciliary vöðva.

Question 35

Hvernig er verkan ciliary vöðva stjórnað?

Answer 35

Af reflexum.

Question 36

Hver er forsenda accommodation?

Answer 36

Sveigjanleiki augasteins.

Question 37

Skilgreindu presbyopia. Hvað er hægt að gera við því?

Answer 37

Augasteinn stífnar með aldri. Augasteinum skipt út fyrir gervi augasteina sem leiðrétta presbyopiu.

Question 38

Skilgreindu myopia. Hvað veldur því?

Answer 38

Nærsýni. Augað er of stórt, brennipunktur augasteins lendir fyrir framan sjónhimnu.

Question 39

Skilgreindu hyperopia. Hvað veldur því?

Answer 39

Fjærsýni. Augað er of lítið, brennipunktur augasteins lendir fyrir aftan sjónhimnu.

Question 40

Hvers konar vefur er sjónhimnan (retina)?

Answer 40

Taugavefur

Question 41

Hvar fer umleiðsla (phototransduction) ljóss í taugaboð fram?

Answer 41

Í ljósnemum í sjónhimnu.

Question 42

Hvaða fyrirbæri mynda aftasta lag sjónhimnunnar í auganu?

Answer 42

Ljósnemar og litþekja (retinal pigment epithelium)

Question 43

Ljós fer í gegnum alla sjónhimnuna, skellur á _________ og endurkastast þaðan á ljósnemana.

Answer 43

litþekju

Question 44

Litþekja gleypir hluta af ljósgeislunum, frumur þar innihalda _________.

Answer 44

Melanin

Question 45

Hvaða fyrirbæri er það sem sér um endurnýjun ytri liða ljósnema ásamt endurnýjun ljóspurpura (photopigment) þar.

Answer 45

Litþekjan (retinal pigment epithelium)

Question 46

________ sér um flutning (transepithelial transport) jóna, vatns, og næringarefni milli ljósnema og æða (choriocapillaries)

Answer 46

Litþekjan (retinal pigment epithelium)

Question 47

Nefndu tvær megin gerðir ljósnema.

Answer 47

Keilur (cones) | Stafir (rods)

Question 48

Hvaða ljósnemar koma frekar fyrir í nætursjón?

Answer 48

Stafir

Question 49

Hvaða ljósnemar koma frekar fyrir í litasjón, skerpu og hröðum breytingum í birtumagni?

Answer 49

Keilur

Question 50

Hvert er hlutfall á milli stafa og keila í sjónhimnu manna?

Answer 50

Mun fleiri stafir en keilur 20:1

Question 51

Í hvaða þrjá hluta skiptast ljósnemar?

Answer 51

Ytri lið, innri lið og presynaptic hluta.

Question 52

Lýstu byggingu ytri liða ljósnema.

Answer 52

Snertir litþekjuna, inniheldur disk-laga lamellur, þar er ljóspurpurað (photopigment) geymt.

Question 53

Lýstu byggingu innri liða ljósnema.

Answer 53

Inniheldur frumulíffæri og kjarna.

Question 54

________ miðlar endurnýjun lamella og ljóspurpura.

Answer 54

Litþekjan

Question 55

Hvert er hlutverk ljóspurpura (photopigment)?

Answer 55

Gleypir ljós - veldur breytingum í himnuspennu ljósnema.

Question 56

Hvað er emmetropia?

Answer 56

Eðlileg sjón, augasteininn nær að fókusera beint á sjónhimnu