Sjúkdómar í meltingarvegi (munnur - endaþarmur) Flashcards

(53 cards)

1
Q

Hvaða meðfæddur gallar geta komið fyrir í munnholi ?

A

Klofin vör, dermoid cystur, lingual thyroid og Fordyce sjúkdómur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Fordyce sjúkdómur

A

Fitukirtlar í slímhúð munns

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Dermoid cystur

A

Einkum í munnbotni, í miðlínu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Apthous sár (Canker sore)

A

Sársaukafull, grunn sár, roði í sárkanti, gengur yfir en getur komið aftur og aftur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvaða gerð af bólgu kemur fram í candida sýkingu í munni ?

A

Pseudomembraneous

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvernig lítur sveppasýking í munni út í smásjá ?

A

Bráð bólgufrumuíferð, sárexudat á yfirborði, sérlitun fyrir sveppaþræði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Góðkynja æxli eða fyrirferðir í munni ?

A

Haemangioma, lymphangioma, fibroma, pyogenic granuloma, peripheral giant cell granuloma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Pyogenic granuloma

A

Sepavöxur, gjarnan sármyndun yfir, kemur eftir trauma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Peripheral giant cell granuloma

A

Fibrous hnútur á góm, með risafrumum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Pleomorphic adenoma

A

Um 60% allra parotis æxla, orsök óþekkt, satellite hnútar í smásjá

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Warthin’s tumor

A

Góðkynja æxli, nánast eingöngu í parotis kirtli, 10% mutlifocal, 10% bilateral

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvernig lítur Warthin’s tumor út í smásjá ?

A

Lymphoid vefur og cystiskur vefur klæddur eosinophilic columnar frumum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Mucoepidermoid carcinoma

A

Illkynja æxli með blönduðu útliti, hluti æxlis með flöguþekjuþroskun og hluti með kirtilþroskun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Adenoid cystic carcinoma

A

Sjaldgjæf gerð æxla í parotis en algengari í minni kirtlum, sársaukafull, vaxa oft umhverfis taugar en vaxa hægt, virðist kirtilmyndun í smásjá

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Meðfæddir gallar í vélinda

A

Atresia/fistula, stenosis, mucosal fellingar, gastric ectopia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Schatzky’s hringur

A

Mucosal fellingar alveg neðst í vélinda, frekar áunnið en meðfætt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Patterson-Kelly/Plummer-Vinson sx

A

Bólga í tungu, anemia og cervico-oesophageal fellingar , aukin hætta á vélindakrabbameini, sjaldgjæft

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hiatus hernia

A

Hluti magans er fyrir ofan þind, fer gegnum víkkað hiatus oesophagei

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Achalasia

A

Skortur á samhæfingu hreyfinga vélindans við kyngingu, LES opnast ekki á eðlilegan hátt, verður dilation fyrir ofan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Diverticula oesophagi

A

Pokamyndanir á vélindanu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zenker’s diverticulum

A

Pokamyndun í efsta hluta vélinda með slímhúð að innan, einkenni eru andremma og það gúlpast upp matarleifar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Traction’s diverticulum

A

Örvefur utan við vélindavegginn sem dregur hluta af vélindanu til sín

23
Q

Epiphrenic diverticulum

A

Pokamyndun rétt ofan LES, tengjast achalasia, oft í yngra fólki, aðal einkenni er nábítur á nóttunni

24
Q

Mallory-Weiss syndrome

A

Langlægar rifur neðst í vélinda, oftast hjá alkóhólistum, yfirleitt eftir mikil uppköst, getur farið að blæða

25
Boerhaave's sjúkdómur
Rof á vegg vélinda alveg inn í mediastinum, fæða kemst þangað og veldur bólgu
26
Oesophageal varicur
Æðahnútar í vélinda, útvíkkaðar bláæðar strax undir slímhúð á mörkum maga/vélinda, geta rofnað og farið að blæða
27
Orsakir fyrir bólgu í vélinda
Bakflæði, inntaka ertandi efna, uremia, eosinophilic oesophagitis, geisla- og lyfjameðferð, inniliggjandi magaslanga, herpes simplex, sveppasýkingar
28
Barrett's oesophagus
Eðlilegri lagskiptri flöguþekju er skipt út fyrir metaplasíska columnar kirtilþekju, sem inniheldur goblet frumur, kemur í 10% þeirra sem eru með einkenni vegna bakflæðis
29
Hver er meingerð Barrett's oesophagus ?
Langvarandi reflux leiðir til bólgu og sáramyndunar, viðgerð fer fram í súru umhverfi, viðbrögð líkamans er að mynda kirtilslímhúð í stað flöguþekju
30
Hverjar eru orsakir vélindakrabbameins ?
Reykingar, alkóhól, nitrosamine og aniline litarefni, Plummer-Vinson sx, vítamínskortur (A og C), krónísk bólga og achalasia, Barrett's fyrir adencarcinoma, HPV, kemískur oesophagitis
31
Tegundir vélindakrabbameina
Squamus cell carcinoma, adenocarcinoma, adenosquamus carcinoma, small cell carcinoma, adenoid cystic carcinoma, undifferentiated carcinoma
32
Pyloric stenosis
Þrenging í pylorus, byrjar yfirleitt 2-3 vikum eftir fæðingu, kröftug uppköst, sér gjarnan peristalsis, stundum hægt að palpera fyrirferð
33
Hvernig er meinafræðin í pyloric stenosis ?
Veruleg hypertrophia á pylorus vöðvanum, bjðugur og bólgufrumuíferð í mucosa og submucosa
34
Hvaða þættir skemma slímhúðina ?
Sýra, pepsin, gallreflux, auto-immune þættir, H. pylori og ishcemia
35
Menetrier's sjúkdómur
Slímhúð magans veðrur mjög hypertrophisk, verður þykkari, kirtlar þrútnir og áberandi, miklu meiri secretion á vökva, vökva og electrolytatap
36
Krukenberg tumor
Adenocarcinoma í eggjastokkum upprunið frá meltingarvegi
37
Trichobezoar
Massi í meltingarvegi sem myndast vegna inntöku hárs
38
Hvaða æxli koma fyrir í botnlanga ?
Carcinoid, mucocele, adenoma, cystadenmon, cystadenocarcinomamic
39
Mickulicz sjúdkómur
Óeðlileg stækkun á kirtlum í höfði og hálsi (bilateral), alltaf með öðrum undirliggjandi sjúkdómum
40
Mucocele
Blokk eða rof á göngum munnvatnskirtils og innihald lekur út í stroma
41
Mucoepidermoid carcinoma
Illkynja æxli í munnvatnskirtlum, blandað útlit
42
Adenoid cystic carcinoma
Illkynja æxli í munnvatnskirtlum, algengara í minor kirtlum, sársaukafull, perineural vöxtur
43
Hverjar eru orsakir bráðrar magabólgu ?
NSAID, reykingar, alkóhól, chemotherapiu lyf, uremia, system sýking, stress, ischemia
44
Hvar er algengast að fá magasár ?
Curvatora minor við angulus í maga og fyrstu 1-2 cm á ant. eða post. hlið skeifugarnar
45
Zollinger-Ellison syndrome
Gríðarleg gastrín framleiðsla v/ gastrín myndandi tumors eða hyperplasiu í maga
46
Hvaða meðfæddu gallar geta komið fram í görnum ?
Atresia/stenosis, dublicatio, Meckel's diverticulum, Hirschprung's sjúkdómur
47
Hirschprung's sjúkódmur
Vantar ganglion frumur á ákveðin svæði í ristlinum, þar verða þrengsl og úttútnun fyrir ofan
48
Dysentery
Minnkað rúmmál hægða, sársauki, blóð
49
Carcinoid syndrome
Carcinoid tumor með meinvörpum í lifur, hækkun á serótóníni í blóði
50
Hverjir eru fylgikvillar colitis ulcerosa ?
Backwash ileitis, toxic megacolon, rectal carcinoma, primary sclerosing cholangitis
51
Hver eru system einkenni Chron's sjúkdóms ?
Ankylosing spondylitis, uveitis, polyarthritis, cholangitis, sarcoileitis, erythema nodosum, amyloidosis
52
Hvar er algengast að fá diverticulosis ?
Í sigmoid og transverse colon
53
Hvaðan eru carcinoid æxli upprunin og hvar finnast þau helst ?
Þau eru af neuroendocrine uppruna, frá epithel frumum sem hafa multipotent þroskunarmöguleika, algengust í botnlanga, smágirni og rectum