socio1123 Flashcards

1
Q

Наведи ги општествата низ историјата

A

првобитно, робовладетелско, феудалистичко, капиталистичко, современо

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Организација

A

е општествена целина која претежно е насочена кон постигнување на определени цели. Во неа се воспоставени пишани и непишани правила на дејствување, средства, постапки и поделба на улогите за полесно постигнување на целите.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Амитаи Ециони

A

Амитаи Ециони тврди дека модерното општество е всушност организациско општество - поради тоа што и на работните места и во слободното време, животот ни се одвива во организации.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Макс Вебер за општествени организации

A

Според Макс Вебер, модерната организација е општествена единица која преставува стабилен начин за ускладување на активностите на луѓето во време и простор, особено во производството.

Открил дека успехот на организацијата најмногу зависи од поделбата на работата и улогите.

Тој зборува и за процес на рационализација и бирократија што значи управување од едно место (а поимот доаѓа од зборовите biro – маса за пишување и cration – владеење од биро).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Поделба на организации

A

Социолозите ги делат организациите на формални и неформални. Првите дејствуваат според цели и правила што се општоприфатени во заедницата, а вторите најчесто немаат такви цели и правила. (пример со фирма и религија)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Поделба на цели

A

Целите на организациите можат да бидат политички, економски и културни. Некои организации имаат специфични и еднострани цели, а други имаат универзални и повеќестрани цели.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Организациска моќ

A

Во организациите постои организациска моќ. Таа се забележува во способноста на сите, но особено во способноста на раководниот тим ефикасно да се постигнуваат целите. Значајно е таа моќ да се користи демоктраски.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Институции

A

Институциите се општествени единици, според поимот многу слични до организациите, но со повисока формализираност, трајност, правила и санкции за однесувањата на членовите и се повеќе вкоренети во општествениот поредок.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Група

A

Група претставува збир на повеќе лица кои се во интеракција и имаат заеднички карактеристики.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Општествена група

A

Општествената група претставува релативно трајна заедница на луѓе, меѓусебно поврзани поради извршување на некоја општествена дејност и задоволување на некои заеднички интереси и потреби.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Значајни социолози кои ги проучувале групите

A

Фердинанд Тенис, Георг Зимел, Чарлс Кули

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Фердинанд Тенис

A

Познат е по поделбата на групите според блискост на членовите (на примарни и секундарни), и по неговите учења за разликите помеѓу заедница и општество.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Заедница vs Општество

A

Заедницата ја карактеризираат блиски односи и чувство за припадност на заедницата, додека во општеството луѓето се водени од личниот интерес и амбиција

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Георг Зимел

A

утврдил дека големите групи се постабилни од малите групи

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Карактеристики на општествените групи

A
  • Членовите на групата имаат исти потреби, интереси, ставови и вредности кои се разликуваат од оние на поединците кои не припаѓаат на таа група.
  • Положбата и улогите на поединците во групата не се исти.
  • Секоја група има правила кои се однесуваат исклучително на нејзиното членство.
  • Секоја група има систем на признанија и санкции за своите членови.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Поделба на групите според функцијата и дејноста на поединците

A

семејно-роднински, економски, воспитно-образовни, политички, културни и религиозни

17
Q

Поделба на групите според степеност на регулираност меѓу односите на членовите

A

формални и неформални

18
Q

Поделба на групите според степеност на блискост

A

примарни и секундарни

19
Q

Поделба на групите според тоа дали во групите се одвиваат сите општествени процеси

A

глобални и парцијални

20
Q

Поделба на групите според бројот на членови

A

мали и големи

21
Q

Поделба на групите според времетраењето

A

постојани и привремени

22
Q

Поделба на групите според можноста за влез и излез

A

затворени и отворени

23
Q

Поделба на групите според распределбата на моќта во групата

A

авторитарни (нееднаква) и егалитарни (еднакво распределена)

24
Q

Поделба на групите според степенот на поврзаност на поединците

A

краткотрајни, лабави, трајни

25
Q

Формални организации

A

се големи секундарни општествени групи создадени поради ефикасно постигнување на одредени цели.

26
Q

По која карактеристика се разликуваат формалните организации?

A

Карактеристика на формалните организации е што нивната дејност е јавна и може да се контролира. На тој начин можеме да видиме дали ја исполнуваат целта за која постојат.

27
Q

Внатре-организациски конфликт

A

Се случува во формалната организација да постои друга, неформална, која им се спротивставува на принципите на првата (пр. работници незадоволни од платата ги бојкотираат работните задачи)

28
Q

Социолози кои ги проучуваат формалните организации се:

A

Макс Вебер, Роберт Мертон и Питер Блау

29
Q

Макс Вебер за формални организации

A
  • од своите три видови на човеково дејствување (традиционално, афективно и рацинално), заклучил дека во модерното индустриско општество преовладува рационалното дејствување.
  • Секако, познат е и по бирократијата – организациски модел за ефикасно постигнување на целите.
30
Q

Карактеристики на биоркратија

A
  1. Специјализација (поделба на работата)
  2. Хиерархија (вертикално рангирање на контролата на вработените од повисоко кон пониско)
  3. Строго почитување на пишани правила, стручност и знаење
  4. Безлични односи
31
Q

Можни последици од бирократиска моќ:

A
  1. Отуѓување (граѓаните се во служба на бирократијата)
  2. Ритуализам (слепо почитување на правила дури и кога не е потребно)
  3. Инерција (тенденција на бирократските структури да опстојуваат подолго и затоа измислуваат работни задачи)
  4. Олигархија (мала група на луѓе која управуваат со организација)
32
Q

Роберт Мертон и Питер Блау

A

За да биде ефикасна формалната организација, таа мора на членовите да им обезбеди слобода, самоиницијативност и мотивирација

33
Q

Успешноста на формалната организција зависи од:

A

човечкиот фактор, организациската клима и организациската култура.

34
Q

Организациска култура

A

е систем од вредности, норми, правила на однесување во организацијата, начин на кој мислат вработените, како се чувствуваат.