Sosyal (Sena)

Question 1

Kral yolu

Answer 1

batı anadoludan mezopotamyaya kadar uzanıyordu
bu yol sayesinde anadolu ile Mezopotamya medeniyetleri arasında ilişkiler gelişti
ticari ilişkiler sayesinde mezopotamyada kullanılan çivi yazısı anadoluya geldi ve burada da kullanılmaya başlandı

Question 2

ipek ve baharat yolları üzerinde kurulan Türk devletleri hangileridir

Answer 2

Hunlar, Göktürkler, Selçuklular, Anadolu Selçukluları, Uygurlar, Türkiye

Question 3

tarihte kral yolu gibi önemli iki ticaret yolu daha vardı

Answer 3

İpek yolu ve baharat yolu

Question 4

İpek yolu

Answer 4

Çinin Şian kentinde başlayıp, orta asyadan geçerek Hazar denizinin güneyinde ve kuzeyinde iki kol halinde Avrupaya uzanan ticaret yoludur

Question 5

Baharat yolu ise

Answer 5

hindistandan akdenize buradan da avrupaya uzanıyordu

Question 6

bu yollar 16. yüzyıla kadar önemini koruyarak

Answer 6

Asya ile avrupa kıtaları arasında siyasi, kültürel ve ekonomik ilişkiler kurulmasını sağladı

Question 7

orta asyada kurulan Türk devletleri ipek yolunun kontrolünü ele geçirmek için

Answer 7

Çin başta olmak üzere komşu devletlerle mücadele etmişlerdir

Question 8

ortaçağda İpekyolu güzergahına birçok devlet sahip olmak istemiş

Answer 8

yolun sağladığı ekonomik faydalar nedeniyle zaman zaman birbirleriyle savaşmıştır

Question 9

ipekyolunun deniz bağlantıları da vardı

Answer 9

doğuda çin denizi limanlarına götürülen ipek ve diğer mallar batıya doğru gidecek olan gemilere yüklenirdi
bir kısmı da Seylana götürülür ve buradan aktarıldığı başka gemilerle Basra körfezine gönderilirdi

Question 10

büyük selçuklu devletinin ortadoğuya egemen olmasından sonra

Answer 10

bu yolun kontrolü yeniden Türklerin eline geçti

Question 11

1048-1049’da selçukluların eline geçen doğu anadoludaki erzurum

Answer 11

ipek yolu üzerinde önemli bir ticaret merkeziydi
buradan ve kafkasyadan Trabzon limanına gönderilen mallar istanbula ve batı ülkelerine ulaşırdı

Question 12

Türk devletleri ipek yolunu kontrol ettikleri dönemde ekonomik ve siyasi olarak güçlenmişler; yolun kontrolünü kaybettiklerinde ise zayıflamışlardır

Answer 12

Bu devletlerden 1. Göktürk Devleti, ipek yolunun batısının kontrolü için Sasanilerle ittifak yaparak Akhun devleti ile mücadele etmiştir

Question 13

ipek yolu toplumlar arasında kültürel etkileşime neden olmuştur
Türklerin kullandığı pantolon, ceket, kemer gibi giyisi ve aksesuarlar bu yol üzerindeki toplumlar tarafından da kullanılmaya başlanmıştır

Answer 13

Maniheizm, Budizm gibi dinler bu yollar üzerindeki farklı toplumlara yayılmıştır
Çinin medeniyete kazandırdığı kağıt, matbaa, barut, pusula gibi buluşlar da bu yol aracılığıyla müslüman Araplara ve avrupaya ulaşmıştır

Question 14

İpek ve baharat yolları sayesinde asya ve avrupada yaşayan halklar arasında

Answer 14

kültürel etkileşim oldu

Question 15

Haçlı seferleri akdeniz ticaretini canlandırdı

Answer 15

Avrupalılar kağıt, matbaa, barut ve pusulayı müslümanlardan öğrendi

Question 16

pusulayı öğrenerek geliştiren avrupalı kaşifler

Answer 16

coğrafi keşifler sonucunda yeni kıtalar, ırklar, bitki ve hayvan türleri keşfetti

Question 17

Hindistandan gelen mallar, özellikle baharat Avrupada büyük rağbet görüyordu

Answer 17

Avrupada bunların yemeklerde kullanılmasıyla yemek kültüründe değişiklikler oldu

Question 18

Baharatların ilaç yapımında kullanılmasıyla

Answer 18

tıp alanında önemli gelişmeler yaşandı

Question 19

Yemenden ve afrikadan gelen kahve

Answer 19

önce Osmanlıda sonra daha sonra avrupada büyük bir beğeniyle tüketilmeye başlandı

Question 20

Selçuklular kendilerine yurt bulabilmek için

Answer 20

günümüzde iran sınırında olan Horasana geldiler
ancak burayı yurt edinebilmek için güçlü bir devlet olan Gaznelilerde mücadele etmeleri gerekiyordu

Question 21

Çağrı bey 1015’te az sayıda askerle

Answer 21

Anadoluya hareket etti ve önemli bir direnişle karşılaşmadan Horasana geri döndü

Question 22

1040’ta Dandanakan Savaşında

Answer 22

Gaznelileri mağlup eden Selçuklular bağımsızlıklarına kavuştu

Question 23

Büyük selçuklu devletinin kurulmasından sonra

Answer 23

orta asyadan horasana göçler daha da arttı

Question 24

1048’de Erzurum yakınlarında Pasinler Savaşında

Answer 24

Büyük selçuklu ordusu bizans ordusunu mağlup etti

Question 25

1064 Alparslan

Answer 25

Ani Kalesinin fethi

Question 26

1071'de Bizans imparatorluğu daha büyük bir orduyla harekete geçti Mısır üzerine sefere çıkan sultan Alparslan bizans ordusunun harekete geçmesi üzerine Anadoluya yöneldi

Answer 26

iki ordu Muş'un Malazgirt Ovasında karşı karşıya geldi

Question 27

26 Ağustos 1071'de gerçekleşen Malazgirt Savaşını

Answer 27

Büyük Selçuklu devleti kazandı

Question 28

Malazgirt savaşının kazanılmasıyla

Answer 28

Anadolunun kapıları ardına kadar Türklere açıldı

Question 29

Alparslan; komutanlarını anadolunun fethiyle görevlendirdi Ebulkasım Saltuk Bey, Artuk Bey, Danişment Ahmet Gazi, Mengücek Gazi ve Süleyman şah gibi komutanlar fethettikleri yerlerde Büyük Selçuklu Devletine bağlı beylik ve devletler kurdular

Answer 29

Bu beylikler ve devletler Bizans, ermeni, gürcü ve haçlılara karşı mücadele ettiler Anadoluya gelen Türklerin güvenliğini sağladılar Fethettikleri yerlere camii, medrese, kervansaray, hastane, imaret, köprü, çeşme gibi yapılar yaparak inşa ederek halkın ihtiyacını karşıladılar Hristiyan halkın da adalet ve güven içinde yaşamasını sağlayarak Anadoluya huzur ve barış getirdiler

Question 30

Saltuklular (1072-1202)

Answer 30

Ebulkasım Saltuk Bey tarafından Erzurumda kurulan Anadoludaki ilk Türk beyliğidir Gürcülerle ve avrupalı devletlerin oluşturduğu haçlı ordusuyla mücadele ettiler ipek yolu güzergahında yer aldıkları için ticarete önem verdiler tüccarların konaklaması için kervansaraylar inşa ettiler Erzincan Tercanda Selçukluların kadın hükümdarı Mama Hatun adına yapılan külliyede kervansaray, hamam, mescit ve türbe yer almaktadır

Question 31

Mengücekler (1080-1228)

Answer 31

Mengücek Gazi tarafından Erzincan merkez olmak üzere kuruldu Bizans ve Gürcülerle mücadele ettiler bilimsel çalışmalara büyük önem verdiler ve dönemin önemli bilim insanlarını çalışmalarında desteklediler Sivas Divriği'de yapılan külliyede birbirine bitişik halde yer alan cami ve darüşşifa taş işlemeleriyle dikkat çekmektedir; bu eser UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınmıştır

Question 32

Danişmentliler (1080-1178)

Answer 32

Danişment Ahmet Gazi tarafından Sivas ve çevresinde kuruldu ermenilerle, bizans imparatorluğuyla ve haçlılarla mücadele ettiler Tokatta açtıkları Yağıbasan Medresesi Anadoludaki ilk Türk eğitim kurumlarındandır dönemin önemli eserlerinden olan Danişmentname, Danişment Ahmet Gazinin Bizans imparatorluğuna karşı mücadelesini anlatan bir destandır

Question 33

Artuklular (1102-1409)

Answer 33

Artuk bey tarafından Diyarbakır ve Mardin çevresinde kuruldu Fatımiler karşısında yenildikten sonra Hasankeyf, Mardin ve Harput Artukluları olmak üzere üçe ayrıldılar Kasımiye medresesi gibi çok sayıda medrese inşa ettiler otomatik makinelerin ilk örneklerini yapan El-Cezeriyi himaye ettiler

Question 34

Çaka beyliği

Answer 34

ilk Türk donanmasını da kuran Çaka bey tarafından kuruldu Çaka bey; Bizansa karşı düzenlenen seferlerden birinde esir düşmüştü İstanbulda esir tutulduğu dönemde denizciliği öğrendi İstanbuldan kaçmayı başaran Çaka bey; İzmir ve çevresini ele geçirerek beyliğini kurdu Ege adalarının önemli bir bölümünü bizanstan aldı

Question 35

Türkiye (Anadolu) Selçuklu Devletini kim kurdu

Answer 35

Selçuklu hükümdar ailesinden Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafından İznik'te kuruldu

Question 36

Süleyman şah, daha çok anadolunun batısında fetihler yaparak

Answer 36

devletin sınırlarını marmara ve Ege denizi sahillerinden çukurovaya kadar genişletti

Question 37

Süleyman şahın ölümünden sonra

Answer 37

oğlu 1. Kılıç Arslan devletin başına geçti

Question 38

1. Kılıç Arslan döneminde

Answer 38

devlet Haçlı tehlikesiyle karşılaştı

Question 39

Haçlı seferlerinin düzenlenme amacı

Answer 39

Avrupalı hristiyan devletler müslümanların hakimiyetinde bulunan ve kutsal kabul ettikleri Kudüsü almak, bizans imparatorluğuna yardım edip Türklerin anadoludaki ilerleyişini durdurmak, islam dünyasının zenginliklerini ele geçirmek amacıyla Haçlı seferlerini düzenledirler

Question 40

1096'da başlayan Haçlı seferleri

Answer 40

1291'de haçlıların orta doğudan tamamen çıkarılmasına kadar yaklaşık iki yüzyıl devam etti

Question 41

1. haçlı seferi (1096-1099)

Answer 41

anadoluya giren ilk haçlı ordusu düzensiz kuvvetlerden oluşuyordu bu nedenle Türkiye Selçuklu ordusu tarafından kolaylıkla imha edildi Ardından daha büyük bir ordunun İznik'e doğru ilerlemesi üzerine 1. Kılıçarslan sayısı yüz binleri bulan haçlılara karşı başarılı saldırılar yapsa da başkent İznik'i bizansa bırakmak zorunda kaldı haçlılar büyük kayıplar vermelerine karşın Kudüs, Urfa, Antakya gibi yerleri ele geçirmeyi başardılar

Question 42

2. Haçlı seferi (1147-1149)

Answer 42

haçlılar Urfanın müslümanlar tarafından geri alınması üzerine 2. haçlı seferini düzenlediler Türkiye Selçuklu devleti ordusu anadoludan geçmek isteyen haçlıları mağlup etti

Question 43

3. haçlı seferi (1189-1192)

Answer 43

Eyyubi devleti sultanı Selahaddin Eyyubi, Kudüsü haçlılardan aldı bunun üzerine 3. haçlı seferi Kudüsü geri almak amacıyla düzenlendi Haçlılar Türkiye Selçuklu ordusu tarafından büyük bir yenilgiye uğradı

Question 44

4. Haçlı seferi (1202-1204)

Answer 44

Eyyubilerin Filistin ve suriyede bazı şehirleri haçlılardan alması üzerine düzenlendi istanbula gelen haçlılar burada bir latin imparatorluğu kurdular

Question 45

haçlı seferleri sonucunda

Answer 45

matbaa, kağıt, pusula ve barut gibi gelişmeler avrupaya götürüldü anadolunun batısına doğru gerçekleşen Türk akınları yavaşladı avrupada kilise ve din adamlarına duyulan güven azaldı merkezi krallıklar güç kaybederken derebeylikler güçlendi akdeniz ticareti gelişti

Question 46

Türkiye selçuklu devleti haçlıların yanı sıra bizans imparatorluğu ile de savaşmak zorunda kaldı

Answer 46

Türkiye selçuklu devletinin anadolunun batısına hakim olmaya başlaması üzerine bizans büyük bir ordu ile konya üzerine yürüdü amacı Türkiye Selçuklu Devletine son vermek ve Türkleri anadoludan atmaktı Eğirdir gölü civarına geldiğinde 2. Kılıçarslan komutasındaki Selçuklu ordusunun baskınına uğradı Bu savaşa Miryokefalon Savaşı denir Selçuklu ordusu büyük bir zafer kazandı

Question 47

Miryokefalon Zaferi ile

Answer 47

anadolu kesin olarak bir Türk yurdu haline geldi Anadoluyu geri alma hayalleri ortadan kalkan bizans imparatorluğu tamamen savunmaya çekildi

Question 48

Türkiye selçuklu dönemindeki en yaygın el sanatlarıydı

Answer 48

çinicilik ve halıcılık

Question 49

Mevlana Celaleddini Rumi, Hacı Bektaşı Veli, Yunus Emre, Ahi evran, Aşık, Sadreddin Konevi, Bahaeddin Veled, Gülşehri

Answer 49

gibi şahsiyetlerin Türklerin anadoluyu yurt edinme sürecinde önemleri büyüktür