środki stylistyczne Flashcards
(24 cards)
groteska
połączenie jednocześnie występujących pierwiastków przeciwstawnych, takich jak m.in. tragizm i komizm, fantastyka i realizm
anakolut
zniekształcenie konstrukcji składniowej zdania, które skutkuje brakiem gramatycznej poprawności
alegoria
część fabuły mająca poza znaczeniem dosłownym stały umowny sens przenośny
anafora
powtórzeniu tego samego wyrazu lub zwrotu na początku kolejnych zdań, wersów, zwrotek
archaizacja
nadawanie dziełu sztuki lub językowi form właściwych epoce minionej
gradacja
następstwo według stopnia nasilenia
l’esprit de l’escalier
doświadczenie, kiedy niezwykle błyskotliwa riposta przychodzi danej osobie do głowy zbyt późno, wtedy, gdy jest już bezużyteczna
figura sumacji
Polega na zebraniu wszystkich najważniejszych elementów wiersza, by poprzez pomysłowe ich połączenie wywołać nowy, zaskakujący efekt
paralelizm
tożsamość lub podobieństwo treściowe bądź kompozycyjne kilku analogicznych segmentów utworu literackiego
wykrzyknienie
bezpośredni zwrot do słuchacza lub czytelnika w postaci rzeczownika w wołaczu lub innych wyrazów nacechowanych emocjonalnie, apostrofa
epea pteroenta
często przytaczane wypowiedzi, których autorstwo lub okoliczności powstania da się ustalić (np jakiś wers z biblii popularny)
symultanizm
rodzaj narracji w utworze literackim lub sposób prowadzenia akcji w sztuce polegające na przedstawieniu szeregu wypadków rozgrywających się równocześnie w różnych miejscach
synestezja
odbieranie wrażeń zmysłowych różnego typu przy bodźcu działającym na jeden tylko zmysł
peryfraza
zastąpieniu słowa oznaczającego dany przedmiot, czynność, osobę itp. przez jego opis lub metaforę
antyteza
zestawienie elementów znaczeniowo przeciwstawnych w jedną całość treściową w celu uzyskania większej ekspresji
przerzutnia
przerzucenie do następnego wersu wyrazu lub kilku wyrazów należących treściowo do wersu poprzedniego
elipsa
opuszczenie w zdaniu wyrazu lub wyrazów domyślnych w szerszym kontekście
synekdocha
zastąpieniu nazwy całości lub ogółu przedmiotów nazwą części lub jednego przedmiotu, np. dach zamiast dom, albo na odwrót, np. czworonóg zamiast koń
metonimia
zastąpienie jednej nazwy inną, związaną z poprzednią stosunkiem przyczyny do skutku, części do całości itp., np. cała Warszawa zamiast wszyscy mieszkańcy Warszawy
hiperbola
zamierzona przesada w opisie przedmiotu lub zjawiska, np. morze bezbrzeżne
oksymoron
metaforyczne zestawienie wyrazów o przeciwstawnym, wykluczającym się znaczeniu, np. gorzkie szczęście
antropomorfizm
przypisywanie cech ludzkich zjawiskom przyrody, zwierzętom i przedmiotom
ożywienie
przypisanie cech istot żywych, często wprawienie w ruch, elementom nieożywionym np. przedmiotom
uosobienie
przypisanie cech ludzkim zwierzętom, roślinności lub elementom nieożywionym
