Srodki stylistyczne Flashcards
(24 cards)
inwersja
zmiana szyków wyrazów w zdaniu, np. widziano go Łzami poranną mnożącego rosę
elipsa
opuszczenie jakiegoś składnika lub wyrażenia w zdaniu, np. Byt nasz podniebny
pytanie retoryczne
pytanie, na które nie oczekuje się odpowiedzi
wykrzyknienie
wykrzyknikowe zdanie lub równoważnik zdania o zabarwieniu emocjonalnym
apostrofa
bezpośredni, uroczysty zwrot do adresata (przedmiotu, osoby, pojęcia, bóstwa)
inwokacja
rozbudowana strofa na początku utworu
paralelizm składniowy
powtórzenie zdań i takiej samej lub podobnej budowie
antyteza
przeciwstawienie, połączenie zdań lub określeń o przeciwstawnych treściach np. Ty strzałą śmierci, ja strzałą miłości
anafora
powtórzenie tych samych słów na początku kolejnych wersów
epifora
powtórzenie tych samych słów na końcu kolejnych wersów
wyliczenie
przedstawienie po kolei wszystkich zapowiedzianych elementów np. prosto, długo daleko, jak morza biegi
epitet
epitet stały
określenie odnoszące się zawsze do tego samego zjawiska, osoby lub przedmiotu np. gromowładny Zeus
porównanie
zestawienie opisywanego zjawiska z innym, pod pewnym względem podobnym za pomocą spójnika: jak, jakby, niby, niczym
porównanie homeryckie
drugi człon porównania ma rozbudowaną postać i tworzy oddzielny obraz poetycki; tego typu porównania występują w eposach Homera np. JAK z krynicy wychodzące dwa bystre potoki […]
Tak gdy ci z sobą walczą, strach i krzyk się wzmaga…
metafora (przenośnia)
nietypowe zestawienie wyrazów, w którym zyskują one nowe, niedosłowne znaczenie np. Tutaj deszczyk lipcowy, co sfrunął z wysoka, układa modrych kałuż świecące lusterka.
animizacja (ożywienie)
przypisywanie przedmiotom, pojęciom lub zjawiskom cech istot żywych np. zaświtaj cienko, a pobiegnie rzeka
personifikacja (uosobienie)
nadawanie przedmiotom lub zjawiskom cech ludzkich np. Gdy tylko o niej mówić potrafi
Krzak bzu kwitnący
peryfraza (omówienie)
zastąpienie nazwy właściwej wielowyrazowym opisem
synestezja
przypisanie jednemu zmysłowi właściwości innego zmysłu np. zapach wody
paradoks
zaskakujące stwierdzenie zawierające myśl z pozoru sprzeczną, która posiada jednak głębszy sens i wskazuje na ważną prawdę np. Prawdziwe życie zaczyna się po śmierci
oksymoron
zestawianie wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu np. mądry głuptas
symbol
znak, motyw, obraz, który poza znaczeniem dosłownym wyraża treści głęboko ukryte, niejasne; symbol jest wieloznaczny - można go interpretować na wiele sposobów np. czterdzieści i cztery z Dziadów cz. III
alegoria
znak. motyw, który poza sensem dosłownym posiada znaczenie domyślne umowne - ustalone przez tradycję, odwołujące się do utartych wyobrażeń; alegoria jest jednoznaczna np. róża- alegoria miłości