Stereotypy i uprzedzenia Flashcards
(41 cards)
UPRZEDZENIE
Uogólnione, negatywne odczucia wobec członków danej grupy społecznej.
komponent emocjonalny
STEREOTYPY:
Uogólnione przekonania na temat członków grup społecznych.
komponent poznawczy
DYSKRYMINACJA:
Zachowania skierowane przeciw innym ludziom, wynikające z ich przynależności grupowej
komponent behawioralny
negatywne konsekwencje STP (stereotypów, uprzedzeń, dyskryminacji)
KOSZTY MATERIALNE
„podatek dyskryminacyjny”
(Yinger, 1995)
ZAGROŻENIE STEREOTYPEM
Obawa danej osoby, że może potwierdzić
negatywny stereotyp na swój temat
DEZIDENTYFIKACJA
Zmniejszenie znaczenia danej dziedziny (np. osiągnięć naukowych) dla
własnej samooceny.
mechanizm zagrożenia stereotypem
MECHANIZMY
• Reakcja stresowa (nadmiar kortyzolu = upośledzenie pamięci operacyjnej)
• Śledzenie własnego zachowania (System 1 vs. System 2)
• Tłumienie własnych myśli = obciążenie poznawcze
Piętnowanie
- proces poznawczego naznaczania jednostki jako posiadacza pewnej negatywnej cechy, która jest na tyle dyskredytująca, że przesądza o sposobie widzenia tej jednostki przez innych.
Efekt Golema, samospełniające się proroctwo
– członkowie stygmatyzowanej grupy zaczynają zachowywać się zgodnie z oczekiwaniami
Rodzaje piętna (Goffman):
- Fizyczne (np. niepełnosprawność)
- Charakteru (biografia: np. więzienie lub pobyt w szpitalu psychiatrycznym)
- Plemienne (przynależność rasowa, narodowa, religijna)
CELE POSTAW
ANTAGONISTYCZNYCH
- Osiąganie materialnych korzyści dla własnej grupy
- Zyskanie aprobaty społecznej
- Zarządzanie wizerunkiem własnej osoby
- Oszczędność poznawcza
Osiąganie materialnych korzyści dla własnej grupy
- Ograniczona pula zasobów ekonomicznych (walka o „własny kawałek tortu”
- Wiara w sprawiedliwość świata
- Wiara w życie jako grę o sumie zerowej
- Dylematy społeczne
MINIMALNA SYTUACJA MIĘDZYGRUPOWA
Procedura eksperymentalna, w której tworzy się tymczasowe, arbitralnie
dobrane, sztuczne grupy – aby badać podstawy uprzedzeń, stereotypów i
dyskryminacji
TEORIA RZECZYWISTEGO KONFLIKTU MIĘDZYGRUPOWEGO
Konflikty pojawiają się wtedy, gdy grupy konkurują o te same zasoby.
Dlaczego?
„Bo przecież ONI próbują odebrać NAM zasoby, których potrzebujemy aby
przetrwać i cieszyć się dobrobytem!
Jako efekt: NIECHĘĆ WOBEC CZŁONKÓW OBCYCH GRUP
ORIENTACJA NA DOMINACJĘ SPOŁECZNĄ
Stopień, w jakim dana osoba pragnie, aby jej grupa przewyższała inne
grupy i dominowała nad nimi. (…) Preferowanie systemów społecznych, w
których hierarchia grup odzwierciedla ich wartość.
ZYSKANIE APROBATY SPOŁECZNEJ
• UDAWANIE I INTERNALIZACJA PRZEKONAŃ • CIEMNA STRONA KONFORMIZMU – Znaczenie pozycji społecznej – Normy nakazowe / normy opisowe • RELIGIJNOŚĆ (Batson, Ventis, 1982) – Zewnętrzna – Poszukująca – Wewnętrzna
TOŻSAMOŚĆ SPOŁECZNA:
Nasze przekonania i uczucia wobec grupy, do której należymy
• Poszukiwanie kozła ofiarnego (proces obwiniania członków
innych grup za własne frustracje i porażki), porównania w dół
• Świecenie cudzym blaskiem
AUTORYTARYZM I OSOBOWOŚĆ AUTORYTARNA
rodzaj osobowości, w którym jednostka wykazuje silne predyspozycje do akceptowania i podzielania antydemokratycznych przekonań.
Dla osobowości autorytarnej charakterystyczna jest rezygnacja z własnej oceny zjawisk i podpieranie się autorytetem znanej osoby dla wyjaśnienia swoich poglądów i działania
OSZCZĘDNOŚĆ POZNAWCZA
STEREOTYPIZACJA:
• Oszczędny poznawczo sposób zbierania informacji na
temat innych
• Proces kategoryzowania jednostek jako członków danej
grupy oraz wnioskowanie, że charakteryzują się one
cechami właściwymi dla tej grupy
KONSEKWENCJE UPROSZCZONEGO WNIOSKOWANIA:
- Silna potrzeba STRUKTURY –> ostateczny błąd atrybucji
- Wyolbrzymianie różnic
- Jednorodność grup stereo typizowanych
PRZECIWDZIAŁANIE U-S-D
HIPOTEZA IGNORANCJI?
Czy gdyby ludzie wiedzieli, jacy naprawdę są członkowie innych
grup – nie formułowaliby stereotypów na ich temat?
PRZECIWDZIAŁANIE U-S-D
PODEJŚCIE OPARTE NA CELACH:
•Zmiana cech osoby (przestaje ona być spójna ze stereotypem)
•Zmiana sytuacji (tak jak w Robbers Cave)
•Stawianie celów sprzecznych z U-S-D
•Alternatywne sposoby osiągania celów (np. podniesienie
samooceny w inny sposób
PRZECIWDZIAŁANIE U(przedzeniom)-S(tereotypom)-D(yskryminacji)
KIEDY KONTAKT POMAGA?
• Cechy i zdolności członków obcej grupy muszą zaprzeczać
negatywnym stereotypom tej grupy
• Kontakt międzygrupowy powinien być wspierany przez lokalne
autorytety i normy społeczne
• Grupy powinny mieć jednakowy status, przynajmniej w
środowisku kontaktu
• Kontakt powinien zachodzić na poziomie indywidualnym
• Kontakt powinien być nagradzający
• Kontakt jako wspólne dążenie do jednego celu
Dehumanizacja -
odmawianie pełni ludzkich własności i praw członkom grupobcych (w szczególności własnym ofiarom).
Animalizacja –
spostrzeganie obcych jako podobnych do zwierząt, animalizacja obcych jest połączona z odmawianiem im specyficznie ludzkich cech (kultura, dojrzałość, racjonalizm czy poszanowanie norm) oraz takimi emocjami, jak wstręt i pogarda
mechanizacja -
spostrzeganie obcych jako podobnych do maszyn, mechanizacja wiąże się z odmawianiem obcym cech stanowiących element ludzkiej natury (ciepła emocjonalność i wspólnotowość, umysłowa otwartość i głębia), czemu towarzyszy chłód i emocjonalne dystansowanie się od obcych