Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

inntöku próf líffræði > stoðtími 1 > Flashcards

stoðtími 1 Flashcards

(72 cards)

Start Studying
1
Q

Hvað má líkaminn tapa miklu vatni?

A

ekki meira en 12-15%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

hvað er vatn stór hluti líkamans?

A

60%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

nefndu fimm leyst steinefni

A

Na+,K, Ca2+. HCO3 Ca2+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

komdu með dæmi um einsykrur?

A

glúkósi frúktósi, galaktósi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

komdu með dæmi um tvísykrur?

A

sakkarósi laktósi, maltósi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

komdu með dæmi um fjölsykrur?

A

mjölvi glýkógen og beðmi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

eiginleg fita

A

Undir húðinni
Fitusýrur glýseról
er Í kringum líffæri
Fosfólípíð
Í frumuhimnu dýra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

prótín?

A

Gert úr amínó sýrum
Notum 20 mismunandi amino sýrur í mannslíkamanum
Gegna mjög mörgum hlutverkum (ensím burðarefni og næring

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

kjarnsýrur

A

Dna uppskrifta banki
rRna flytur upplýsingarnar
byggingar einingar erfðaefnis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

sveim

A

flutningur uppleystra úr. Háumstyrk. Í lágan styrk

þegar eindum er jafndreift í vökva

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

osmósi

A

valgegndræp himna(ræður. Hvað fer í. Gegn)
Osmósa = sveim vatns yfir
valgegndræpa himnu úr háum
vatnsstyrk í lágan vatnsstyrk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

hvað heita vítamínin

A

A
B
C
D
E
K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

hvaða vítamín eru vatnsleysanleg?

A

B og C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hvaða vítamín eru fituleysanleg?

A

A,D,E og K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hvaða hlutverk gegnir A vítamín?

A

það hjálpar með sjón og getur skortur ollið náttblindu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hvaða hlutverki gegnir B vítamín?

A

Truflanir á taugakerfi, æðakerfi og meltingarfærum eru dæmi um einkenni sem orsakast af B-vítamín skorti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hvaða hlutverki gegnir C vítamín?

A

Skyrbjúgur er hörgulsjúkdómur vegna skorts á c-vítamíni. C-vítamín er mikilvægt næringarefni og gegnir hlutverki í viðhaldi vefja og framleiðslu á tilteknum taugaboðefnum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvaða hlutverki gegnir D vítamín?

A

Einkenni D-vítamínskorts eru beinkröm hjá börnum, þar sem bein í fótleggjum bogna og rifbein svigna, en meðal fullorðinna. það er að finna í fisk og afurðum hans, einnig er því bætt við flesta mjólk í dag. maður fér líka D vítamín þegar uv geislar lenda á húðinni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

hvaða hlutverki gegnir E vítamín?

A

E-vítamínskortur gerir einkum vart við sig hjá einstaklingum með skerta fituupptöku, fyrirburum og fólki með arfgenga sjúkdóma í rauðu blóðkornunum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvaða hlutverki gegnir K vítamín?

A

K-vítamín er fituleysanlegt vítamín. Það er mikilvægt fyrir blóðstorknun. K-vítamín dregur nafn sitt af k-inu í alþjóðlega orðinu fyrir blóðstorknun, koagulation.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

frumuhimnan

A

Samloka fitusameinda, með prótín inn á milli
Byggð upp af fosfólípíðum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hvað er í dýrafrumunni?

A

kjarni, kjarnakorn,Ríbósóm, Hvatberi, Frymisflétta, Deilikorn, Leysikorn, Örpíplur, Umfrymi, frumuhimna, frymisnetið.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

hvað er kjarninn?

A

Með tvöfalda fosfólípíð himnu og
Geymir erfða efnið

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

hvað gerir hvatberinn?

A

Orkuver frumunar
Loftháð frumuöndun ATP
Tvöföld himnaog hefur sitt eigið DNA og ríbósom og getafjölgað sér þrátt fyrir að vera ekki lifandi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
hvað er hlutverk Ríbósóms?
Það er prótínverkesmiðja frumunnar
26
hvað gerir frymisfléttan?
Póshús frumunar Vinnur afurði og sendir frá sér
27
hvað gerir deilikorn?
tekur þátt í frumu skiptingu og er ekki í plöntum
28
Hvað gera leysikorn?
Brjóta niður úrgang
29
Hvað gera örpíplur?
Partur af frumu stoð grindinni
30
hvað er í plöntufrumunni en ekki í dýrafrumum?
Grænkorn og þær Ljós tillífa og hafa stóra miðlæga safabólu(dýrafrumur hafa aðeins litla safabólu) frumuveggurinn er gerður úr beðmi
31
hvaða tegundir frumna eru heilkjörnungar?
Dýrafrumur Plöntufrumur Einfrumungar Sveppir
32
hvaða tegundir frumna eru dreifkjörnungar og hver eru einkenni þeirra?
Bakteríur Enginn kjarnahjúpur, innihald kjarnans er dreift um frumuna * Eina himnan er frumuhimnan * Engin himnubundin frumulíffæri * Erfðaefnið yfirleitt í einum litningi sem er oft hringlaga * Sumar hafa vegg utan um frumuna, jafnvel hylki um hann * Peptíðóglýkan * Ekkert frymisnet, ríbósóm (netkorn) öll laus í umfrymi
33
helstu vefja gerðir plantna
Þekjuvefur Hefur loftaugu Tvær varafrumur sem stjórna flæði lofts Grunnvefur Stuttfrumur Uppi staðaí plöntum Strengvefir Langfrumur Sáldæðar flytja næringu Viðaræðar færa vökva
34
hvernig virka efnaskipti?
Plöntur og sumar örverur framleiða lífræna næringu úr ólífrænum efnum og sólarljósi við ljóstillífun – eru frumbjarga
35
hvað er efnaformúla glúkósa?
C6 H12 O6 Sundrun tengjum í glúkósa fyrir orku
36
hvað er ATP?
Hvernig lífverur binda orku * Í lífverum er orkan bundin í ATP, adenósíntrífosfat * ATP er „orkugjaldmiðill frumunnar“ * Þegar fruman þarf á orku að halda sundrar hún ATP í ADP og nýtir orkuna sem losnar við það Adenín (niturbasi) Ríbósi (sykra) Trífosfat (þrír fosfathópar) ADP AMP
37
æxlun
Kynæxlun Frjóvgun Okfruma fyrsta fruma lífveru Innri og ytri frjóvgun Kynlausæxlun Æxlun án frjóvgunar Blaðlús Hjá einfrumungum
38
hvað er vistkerfi?
Vistkerfi er heild mynduð af öllum lífverum svæðis auk lífvana umhverfis þeirra. * Líffélag + búsvæði. * Líffélag er tiltekið safn lífvera sem lifir á sama búsvæði. * Búsvæði er svæði afmarkað af einhverjum staðháttum þannig að lífsskilyrði fyrir innan það eru önnur en utan þess.
39
hvað er lífhvolf?
Sá hluti jarðar þar sem líf er
40
hvað er vatnshvolf?
* Myndað af höfum, stöðuvötnum og ám * Berghvolf: * Tekur til jarðskorpunnar * Er ysta lag jarðarinnar * Gufuhvolfið: * Liggur utan um alla jörðina
41
hvað er tegund?
Eru dýr sem geta eignast eðlileg afkvæmi
42
hvað er stofn?
Safn lífvera af sömutegund af sama svæði t.d. íslendingar
43
hvað er samlífi?
Samhjálp er þegar báðir hagnast af sambandinu fugl á flóðhest
44
hvað er gistilífi?
Þegar annar aðilinn græðir. En skaðar ekki hinn t.d. bakteríur á húð Okkar
45
hvað er sníkjulífi?
Þegar annar aðilinn græðir en skaðar hinn
46
Flokkunarkerfið
Ríki fylking flokkur ættbálkur ætt. Ættkvísl tegunf lífríki skiptist í þrjá flokka Fyrnur Bakteríur Heilkjörnungar Heilkjörnungar sem skiptist í frumverur sveppi. Plöntur dýr Dýr skiptist í svampa kvamphveljur holdýr hjóldýr flatormar kembingar lindýr liðormar þráðormar Liðdýr skrápdýr seildýr Seildýr skiptist í tálknmunnar möttuldýr vankjálkar brjóskfiskar geisluggar. Holduggar froskdýr skriðdýr(og fuglar) spendýr
47
bakteríur
* Loftháðar: Þarfnast súrefnis til öndunar * Loftfirrtar: Deyja flestar við snertingu við súrefni * Ljóstillífun og efnatillífun * Loftóháðar: Nýta súrefni þegar það er í boði, komast einnig af án þess Fyrnur eða arkerur Lifa við extreme aðstæður djúpt í sjónum(efnatillífun)
48
frumverur
Frumþörungar Grænir frumbjarga Augnlennungar gullþörungar skoruþörungar Frumdýr Ófrumbjarga Svipudýr límdýr brádýr gródýr(malaríusýkillinn)
49
Sveppir
Heilkjörnungar Ein og fjölfruma. Melta utan líkama Flestir rotverur en sumir snýklar Fjölga sér með gróum sem myndast í hattinum
50
Plöntur
Frumbjarga fjölfruma lífverur gróplöntur (þörungar) grænir. brúnir. Og rauðir Mosar Byrkingar Fræplöntur Berfrævingar notast við köngla Dulfrævingar
51
Dýr
Ófrumbjarga fjölfrumungar Skiptast í hryggdýr og hryggleysingja - Svampar - Kambhveljur - Holdýr - Hjóldýr - Flatormar - Kembingar - Lindýr - Liðormar - Þráðormar - Liðdýr (liðfætlur) - Skrápdýr - Seildýr
51
Dýr
Ófrumbjarga fjölfrumungar Skiptast í hryggdýr og hryggleysingja - Svampar - Kambhveljur - Holdýr - Hjóldýr - Flatormar - Kembingar - Lindýr - Liðormar - Þráðormar - Liðdýr (liðfætlur) - Skrápdýr - Seildýr
52
svampar
Kragafrumur taka til sín fæðuagnir og halda streymi og hafa þeir Innri stoðgrind
53
Kambhveljur
Synda um í uppsjónum, aðallega í heitari höfum, og hreyfa sig með bifhærðum frumum sem mynda 8 raðir á yfirborði þeirra. * Margbreytilegar í stærð allt frá nokkrum cm upp í 1,5 m að lengd. * Hafa límfrumur (celloblasts) sem þær veiða bráð sína með. * Sumar hafa lífljómun
54
Holdýr
Lifa í vatni og hafa brennifrumur Skiptast í hveljur(marglyttur) og holsepa(kóralla)
55
Hjóldýr
Hafa bifhárakrans(corona) sem það notar til hreyfingar Flest eru gegnsæ Geta mörg hver þornað upp og legið í dvala við erfiðar umhverfisaðstæður
56
Flatormar
Ekki með líkamsop Tvíhliðalíkamsgerð Munnur er bæði endaþarmur og munnur Bandormar iðormar og ögður
57
Kembingar
Síarar með bif hár í munni * Mosadýr sem líkjast hjóldýrum * Armfætlur sem líkjast samlokum * Kambormar sem lifa í rörum
58
Þráðormar
* Eru með líkamshol * Pseudocoelom (skinhol, sýndarlíkamshol) * Eru undir 5 cm að lengd * Njálgur langþekktasm þráðormurinn * Annar veldur olaveiki * C. elegans nýttur í erfðafræðihlraunir
59
lindýr
Lifa flest í sjó og vatni Líffærin flest inni í bolnum. Umlukin af möttul (oft skel utan um) og þaðan gengur fótur. Anda með tálknum. * Helstu flokkar: * Samlokur * Tvær skeljar, tengdar dráttarvöðvum. * Sniglar * Hafa fót, höfuð, skráptungu og yfirleitt skel * Smokkar * Engin skel, bara möttull. 8-10 armar í stað fóts.
60
liðormar
Eru með eiginlegt líkamshol Líkaminn er skiptur í marga liði Ánamaðkar Burstormar blóðsugur
61
liðdýr
Kítin ytri stoðgrind * Hamskipti * Skordýr langstærsh flokkurinn (meirihluh þekktra dýrategunda jarðar) * Skiptast í þrjá hluta; höfuð, frambol með sex fótum og aYurbol * Einföld blóðrás * Loftæðar * Verpa eggjum * Hálfger eða alger myndbreytng * Fjölfætlur * „Liðormar með fætur“ * Margfætlur, þúsundfætlur * Áttfætlur Tvískiptur líkami, átta fætur, einföld augu * Köngulær, sporðdrekar, mítlar. * Krabbadýr * Tíu limir, harður skjöldur yfir líkama úr kalki * Krabbar, rækjur, marflær
62
skrápdýr
Lifa í sjónum Hafa geislóttan fimmskiptan líkama Skrápurinn, stoðkerfið, er undir húðinni * Innra stoðkerfi * Sjóæðakerfi * Helstu flokkar: * Krossfiskar * Ígulker
63
selidýr
Hafa seil í hryggjarstað og langflest með hrygg Mæna inni í hryggnum og heili fremst/efst * Ekki rugla seil við mænu * Flokkar: * Tálknmunnar * Möttuldýr * Vankjálkar * Brjóskfiskar * Geisluggar * Holduggar * Froskdýr * Skriðdýr* *ásamt fuglum * Spendýr
64
Tálknmunnar
* finnast á grunnsævi * grafa sig til hálfs í sandbotn, höfuð og tálkn upp úr * síarar * Halda hinum 4 seildýraeinkennum sem fullorðin dýr * Seil, baklægur taugastrengur, tálknfellingar/kokraufar, rófa
65
Möttuldýr
* tvíhliða lirfa syndir og hefur hin 4 einkenni seildýra * Fullþroska dýr hafa aðeins táknraufar, eitt seildýraeinkenni * myndbreyWst og sest á sjávarbotn * síari með inn- og útsteymisop
66
Fiskar
* Lifa í vatni * Anda með tálknum, komast áfram með uggum * Ytri frjóvgun (hrygning) * Hjartað einföld dæla, gátt og slegill * Skiptast í: * Vankjálka * Sjá efri mynd * Brjóskfiska * Skötur/hákarlar * Beinfiska * Geislugga og Holdugga * Hafa sundmaga
67
Froskdýr
Bæði vatni og landi * Hrygna flest í vatni * Ungviðið (halakörtur) lifir í vatni og andar með tálknum. Svo vaxa útlimir og lungu í stað tálkna * Anda að hluta með húðinni (þarf að vera rök) * Lifa öll í og við ferskvatn. * Hjartað er þrískip
68
Skriðdýr
* Full aðlögun að lífi á landi * Þurr, vatnsþétt húð * Verpa eggjum á landi * Þrír helstu ættbálkar: * Skjaldbökur * Krókódílar * Eðlur og slöngur
69
Spendýr
Hár og mjólk Nefdýr verpa eggjum og pokadýr vanþroskuð börn
70
Veirur
Eru lifandi í öðrum lífverum * Hafa allar hylki úr prótíni * Kjarnsýrusameind þar fyrir innan * DNA eða RNA * Sumar hafa hjúp utan um hylkið * Eru mjög mismunandi að útliti, stærð og lögun
71
Veirusýkingar í mönnum
* Nokkur dæmi: * Hlaupabóla * Einkirningasóp * Mislingabróðir (Roseola) * Mislingar * Rauðir hundar * Hepusóp * Inflúensa * COVID-19

inntöku próf líffræði (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions