Tekstong Impormatibo Flashcards
(133 cards)
1
Q
other term ng Impormatibo
A
● TEKSTONG EKSPOSITORI
2
Q
nakabatay sa katotohanan
A
Tekstong Impormatibo
3
Q
walang kinikilingan- OBHETIBO
A
Tekstong Impormatibo
4
Q
‘di-piksyon na naglalayong magbigay ng
impormasyon
A
Tekstong Impormatibo
5
Q
sumasagot mga tanong na :
○ ano, sino, saan, kailan at paano
○ tungkol sa paksa o tungkol sa mga
impormasyong may kinalaman sa isang tao,
bagay, lugar o pangyayari.
A
Tekstong Impormatibo
6
Q
● may respetado at mapagkakatiwalaang sanggunian.
A
Tekstong Impormatibo
7
Q
URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO
A
- i. Pagbibigay Katuturan o Depinisyon
- ii. Enumerasyon o Pag-iisa-isa
- iii. Paghahambing at Pagkokontrast
- iv. Sikwensyal — Kronolohikal
- v. Problema at Solusyon
- vi. Sanhi at Bunga
8
Q
○ tumatalakay o nagbibigay - kahulugan sa isang salita.
○ ito rin ay paglilinaw sa kahulugan ng isang salita upang
tiyak na maunawaan
A
- i. Pagbibigay Katuturan o Depinisyon
9
Q
○ talaan o listahan ng mga ideya,
katotohanan o detalye tungkol sa pangunahing ideya.
○ hindi dapat bababa sa tatlong (3) ideya ang mga inilista
A
ii. Enumerasyon o Pag-iisa-isa
10
Q
nagbibigay-diin sa pagkakatulad at pagkakaiba ng mga kaalaman, konsepto, pangyayari, tao at iba pa.
A
iii. Paghahambing at Pagkokontrast
11
Q
○ ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari
A
iv. Sikwensyal — Kronolohikal
12
Q
○ ang pagtalakay sa ilang problema o suliranin at
paglalapat ng solusyon o kalutasan
A
v. Problema at Solusyon
13
Q
○ layuning ipakita na kaya naganap ang isang pangyayari
ay may dahilang nauna pa kaysa rito.
A
vi. Sanhi at Bunga
14
Q
ipinapaliwanag ang pagkakatulad
A
PAGHAHAMBING
15
Q
ipinapaliwanag ang pagkakaiba
A
PAGKOKONTRAST
16
Q
Elemento ng Isang Tekstong Impormatibo
A
- Layunin ng May - Akda
- Pangunahing Ideya at Pantulong na Kaisipan
- Pantulong na Kaisipan
- Estilo sa pagsulat, kagamitan o sangguniang
magtatampok sa mga bagay o impormasyon
17
Q
mapapansing kaugnay ito lagi ng
pagbibigay o paglalahad ng impormasyon.
A
Layunin ng May - Akda
18
Q
一 nagagawa ito sa pamamagitan ng paglalagay ng
pamagat sa bawat bahagi
一 tinatawag din itong educational markers na
nakatutulong upang agad makita at malaman ng
mambabasa ang pangunahing ideya ng babasahin.
A
- Pangunahing Ideya at Pantulong na Kaisipan
19
Q
一 makatutulong sa mga mag-aaral na magkaroon ng malawak na pag-unawa sa binasang teksto.
一 paggamit ng mga nakalarawang representasyon
一 pagbibigay-diin sa mahahalagang salita sa teksto
一 pagsulat ng mga talasanggunian
A
Estilo sa pagsulat, kagamitan o sangguniang
magtatampok sa mga bagay o impormasyon
20
Q
一 mahalaga ang paglalagay ng mga angkop na pantulong kaisipan o mga detalye upang makatulong na makabuo sa isipan ng mga mambabasa ang pangunahing ideyang nais niyang matanim o maiwan sa kanila.
A
- Pantulong na Kaisipan
21
Q
Mga Konseptong Dapat Tandaan sa Pagsulat ng
Tekstong Impormatibo
A
● maglahad ng mga tiyak na impormasyon at mahahalagang detalye na may lohikal
● Isang tiyak na paksa lamang
● magkaroon ng pokus sa mga impormasyong
● piliing mabuti ang mga tiyak at mahahalagang salita lamang.
● mga respetado at mapapanaligang sanggunian kaya kaugnay sa intellectual property rights nararapat na banggitin ang may-akda nito. (SITE PROPERLY TO AVOID PLAGIARISM)
22
Q
pagsasalaysay o pagkukuwento ng mga
pangyayari
A
I. Tekstong Naratibo
23
Q
personal na karanasan ng manunulat (SUBHETIBO)
A
I. Tekstong Naratibo
24
Q
makabuo ng imahe sa kanyang isip
A
I. Tekstong Naratibo
25
Uri ng Tekstong Naratibo
1. Salaysay na nagpapaliwanag
2. Salaysay ng mga pangyayari
3. Salaysay na pangkasaysayan
4. Likhang katha batay sa kasaysayan
5. Salaysay na pantalambuhay
6. Salaysay ng nakaraan
7. Salaysay ng pakikipagsapalaran
26
Mga Halimbawa ng Tekstong Naratibo
1. Maikling Kwento, nobela, mito
2. Kuwentong bayan, alamat, at parabula
3. Anekdota
4. Talambuhay
5. Paglalakbay
6. Ulat tungkol sa nabasang aklat
7. Rebyu ng pelikula, aklat, o palabas
8. Buod ng kwento
27
II. ELEMENTO NG TEKSTONG NARATIBO
1. Banghay → 2. Tagpuan at Panahon → 3. Tauhan
4. Suliranin o Tunggalian → 5. Diyalogo
28
istruktura o porma ng paraan ng pagkakasunod-sunod
ng pangyayar
BANGHAY
29
nakabatay ang banghay ng mga pangyayari sa tekstong naratibo
Freytag’s Pyramid
30
Freytag’s Pyramid
eksposisyon, patungong
komplikasyon, kasukdulan, pababa sa
kakalasan, at tungong wakas.
○ eksposisyon (exposition) → komplikasyon
(rising action) → kasukdulan (climax) →
kakalasan (falling action) → wakas
(denouement)
31
Karaniwang Banghay
Orientation or Introduction
Problem
■ Rising Action
Climax
■ Falling Action
■ Ending
32
pagpapakilala sa suliraning ihahanap ng
kalutasan ng mga tauhan particular ang pangunahing tauhan.
Problem (suliranin)
33
patuloy sa pagtaas ang pangyayaring
humahantong sa isang kasukdulan.
Climax (kasukdulan)
34
pababang pangyayari na humahantong
sa isang resolusyon o kakalasan.
Falling Action (kakalasan)
35
pagkakaroon ng isang
epektibong simula kung saan makikilala ang mga
tauhan, tagpuan at tema.
Orientation or Introduction – (eksposisyon)
36
pagkakaroon ng isang makabuluhang wakas.
Ending
37
pagkakaroon ng saglit na kasiglahang
hahantong sa pagpapakita ng asksiyong gagawin ng
tauhan tungo sa paglutas sa suliranin.
Rising Action (komplikasyon)
38
pagsasalaysay na hindi nakaayos sa tamang
pagkakasunod-sunod.
Anachrony
39
pangayayaring naganap sa nakalipas.
Analepsis (Flashback)
40
magaganap pa lang sa hinaharap.
Prolepsis (Flash-forward)
41
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari na
nagpapakitang may bahagi ng pagsasalaysay na
**tinanggal o hindi isinama.**
Ellipsis
42
a isang tiyak na oras,
araw o panahon.
● tumutukoy rin maging sa damdaming umiiral sa
kapaligiran nang maganap ang mga pangyayari.
2. TAGPUAN AT PANAHON
43
nagpapaikot ng mga pangyayari
dahilan ng
pabago-bago ng mga pangyayari.
TAUHAN
44
Pagpapakilala ng Tauhan
■ Expository
■ Dramatiko
45
kung tagapagsalaysay ang magpapakilala o maglalarawan sa pagkatao ng tauhan.
(SAME CHARAC START-END)
Expository
46
kung kusang mabubunyag ang karakter
dahil sa kanyang pagkilos o pagpapahayag.
(CHANGES IN CHARAC)
Dramatiko
47
Mga Uri ng Tauhan
■ Pangunahing Tauhan
■ Katunggaling Tauhan –
■ Kasamang Tauhan –
■ Ang May-akda –
48
bida (protagonist), sa kanya umiikot ang mga pangyayari sa kwento.
Pangunahing Tauhan
49
kontrabida (antagonist), siya
ang sumasalungat o kalaban ng pangunahing tauhan.
Katunggaling Tauhan
50
kasama o kasangga
ng pangunahing tauhan (sidekick, bestfriend, atbp.)
Kasamang Tauhan
51
magkasama sa kabuoan ng akda
Ang May-akda
52
Mga Uri ng Tauhan Ayon kay E.M. Forster
Tauhang Bilog
■ Tauhang Lapad
53
nagbabago ang katauhan o ang pag-uugali sa loob ng kwento.
[HALIMBAWA : Siya ay mabait sa simula, ngunit naging masama sa huli.]
Tauhang Bilog
54
hindi nagbabago ang katauhan o pag-uugali sa loob ng kwento.
[HALIMBAWA : Siya ay mabait mula sa simula ng
kwento hanggang sa wakas.]
■ Tauhang Lapad
55
pinakamadramang tagpo ng kwento
mahalagang pagbabago patungo sa
pagtatapos.
4. SULIRANIN O TUNGGALIAN
56
maging makatotohanan ang mga
pangyayari sa pamamagitan ng mga tauhan.
DIYALOGO
57
Paraan ng Pagpapahayag ng Diyalogo, Saloobin,
o ng Damdamin
■ Direkta o Tuwirang Pagpapahayag
■ ‘Di Direkta o ‘Di Tuwirang Pagpapahayag
58
– nagsambit ng pahayag
一 ito ay ginagamitan ng panipi (“ “).
[HALIMBAWA : “Hi mima, miss na kita, kahit gobyerno alam ‘yan eh.” ]
Direkta o Tuwirang Pagpapahayag
59
naglalahad ng sinasabi, iniisip, o nararamdaman ng tauhan .
[HALIMBAWA : Winika ni Girl na siya ay malungkot dahil siya ay nangungulila na sa kanyang mahal. ]
■ ‘Di Direkta o ‘Di Tuwirang Pagpapahayag
60
PANANAW O PUNTO DE VISTA SA TEKSTONG
NARATIBO
i. Unang Panauhan
ii. Ikalawang Panauhan
iii. Ikatlong Panauhan
61
○ isa sa mga tauhan ang nagsasalaysay;
○ gumagamit ng ‘ako’
i. Unang Panauhan
62
○ kinakausap ng manunulat ang tauhan;
○ gumagamit ng ‘ikaw o ka’
ii. Ikalawang Panauhan
63
○ isang taong walang relasyon sa tauhan;
○ gumagamit ng ‘siya'
iii. Ikatlong Panauhan
64
● pinakagamiting uri ng teksto.
I. Tekstong Deskriptibo
65
paglalarawan o deskripsyon
maayos at mabisa ang paglalarawan upang
maging malinaw ang pagsasalaysay.
I. Tekstong Deskriptibo
66
. URI NG PAGLALARAWAN
1. KARANIWAN
2. MASINING
67
○ payak ang anyo ng pananalita
○ nagbigay kaalaman tungkol sa katangian ng paksa lamang
○ bumubuo ng malinaw na larawan sa isipan
KARANIWAN
68
○ gumagamit ng matalinhagang salita o mga tayutay
○ pumupukaw ng imahinasyon o guni guni
○ naglalarawan ng higit sa nakikita ng paningin gaya ng masidhing damdamin
MASINING
69
1. Ang hangin ay malamig.
2. Ang pinto ay kulay pula.
3. Ang librong kanyang buhat ay mabigat.
KARANIWAN
70
1. Ang kutis niya ay kasing kinis ng labanos.
2. Tulad ng isang gitara ang kanyang katawan.
3. Hugis garabucho naman ang kanyang nguso.
MASINING
71
MGA TAYUTAY NA KARANIWANG GINAGAMIT SA
PAGLALARAWAN
1.PAGTUTULAD O SIMILI
2. PAGWAWANGIS O METAPORA
3. PAGTATAO, PAGBIBIGAY KATAUHAN O PERSONIPIKASYON
4. PAGMAMALABIS O HAYPERBOL
5. PAG - UYAM
72
salita o isang pahayag na ginagamit upang bigyan diin
- figure of speech
TAYUTAY
73
‘di-tiyak na paghahambing ng dalawang
magkaibang tao, bagay, o pangyayari.
1.PAGTUTULAD O SIMILI
74
tiyak o tuwirang paghahambing ngunit hindi na
kailangang gamitan ng pangatnig sa pangungusap.
2. PAGWAWANGIS O METAPORA
75
○ Siya ang ahas sa kanilang magkakaibigan.
○ Ikaw ang ilaw sa madilim kong buhay.
○ Binigyan mo ng kulay ang mundo kong matamlay
2. PAGWAWANGIS O METAPORA
76
bigyang buhay ang mga bagay na walang buhay
- ginagamitan ito ng **pandiwa**
3. PAGTATAO, PAGBIBIGAY KATAUHAN O PERSONIPIKASYON
77
kalabisan o kakulangan
lagpas sa katotohanan o **eksaherado**
4. PAGMAMALABIS O HAYPERBOL
78
makasakit ng damdamin
5. PAG - UYAM
79
○ Ikaw ang *pinakamaganda* sa lahat kapag **nakatalikod.**
○ Ang *ganda ng kamay* mo, parang **aspalto.**
○ Sa *sobrang talino* ni Sandra ay **wala nang nakakaintindi sa pinagsasasabi niya**
5. PAG - UYAM
80
MGA COHESIVE DEVICES O KOHESYONG
GRAMATIKAL
1. REPERENSIYA O PAGPAPATUNGKOL
2. ELIPSIS
3. SUBSTITUSYON O PAMALIT
4. PANG - UGNAY
5. KOHESYONG LEKSIKAL
81
maiwasan ang paggamit ng isang salita nang paulit-ulit.
COHESIVE DEVICES O KOHESYONG GRAMATIKAL
82
panghalip na tinutukoy sa una o hulihang
pangalan
1. REPERENSIYA O PAGPAPATUNGKOL
83
URI ng REPERENSIYA O PAGPAPATUNGKOL
i. ANAPORA
ii. KATAPORA
84
matatagpuan sa hulihan
ANAPORA
85
matatagpuan sa unahan
KATAPORA
86
Aso ang aking kinahihiligan. *Ito* kasi ay
pwede mong maging kaibigan na kaya kang ipaglaban.
ANAPORA
87
*Ito* ang aking kinahihiligan kasi pwedeng
maging kaibigan ang aso na kaya kang ipaglaban.
KATAPORA
88
binabawas subalit naiintindihan at malinaw pa rin ito sa mambabasa dahil nakatulong ang unang pahayag
upang matukoy ang nais ipahiwatig
ELIPSIS
89
pamalit sa halip na ulitin
3. SUBSTITUSYON O PAMALIT
90
pangatnig na nag-uugnay
4. PANG - UGNAY
91
maaaring paulitulit
5. KOHESYONG LEKSIKAL
92
URI ng KOHESYONG LEKSIKAL
REITERASYON
KOLOKASYON
93
URI ng REITERASYON
i. REPETISYON O PAG-UULIT
ii. PAG-IISA-ISA
iii. PAGBIBIGAY KAHULUGAN
93
nauulit nang ilang beseS
REITERASYON
94
○ inuulit ang buong salita o pangngalan (noun).
i. REPETISYON O PAG-UULIT
95
○ enumerasyon (enumeration sa Ingles)
ii. PAG-IISA-ISA
96
magkaibang salita ngunit may iisang kahulugan.
iii. PAGBIBIGAY KAHULUGAN
97
magkaparehas o magkasama
KOLOKASYON
98
○ guro- mag-aaral
○ doktor- nars
○ nanay - tatay
○ hilaga – timog
○ maliit – malaki
○ mayaman – mahirap
KOLOKASYON
99
tekstong nanghihikayat.
I. Tekstong Persweysiv
100
nagbibigay ng opinyon ng may-akda (SOBHETIBO)
I. Tekstong Persweysiv
101
mapanindigan at maipagtanggol sa tulong ng
mga patnubay at totoong datos upang
makumbinsi ang mga mambabasa.
I. Tekstong Persweysiv
102
tekstong ginagamit sa radyo at telebisyon.
I. Tekstong Persweysiv
103
○ iskrip sa patalastas
○ talumpati
○ propaganda sa eleksyon
○ flyers ng mga produkto
○ brochures
I. Tekstong Persweysiv
104
II. TATLONG PARAAN / ELEMENTO NG PANGHIHIKAYAT AYON KAY ARISTOTLE
1. ETHOS
2. PATHOS
3. LOGOS
105
karakter at kredibilidad; sikat na
artista ang endorser ng isang
produkto
ETHOS
106
pag-aapila sa damdamin at emosyon
**PINAKAMAHALAGANG PARAAN**
PATHOS
107
umaapila sa isip.
● gumagamit ng mga datos o statistika.
HALIMBAWA : Nestle Boost Optimum – it has probiotics, prebiotics, vitamin E, B6 and B12.
LOGOS
108
PROPAGANDA DEVICES
1. NAME CALLING
2. GLITTERING GENERALITIES
3. TRANSFER
4. TESTIMONIAL
5. PLAIN FOLKS
6. BANDWAGON
7. CARD STACKING
109
instrumento ng tekstong persweysiv
sa *pang-aakit* ng madla.
■ PROPAGANDA DEVICES
110
paglilipat ng kasikatan (WALANG LINYA NG SIKAT NA ARTISTA)
TRANSFER
110
hindi magagandang puna
- pagsisiraan ng mga
kandidato kapag eleksiyon
- paninira sa isang produkto
upang hindi ito mabili sa merkado.
1. NAME CALLING
111
pangungumbinsi sa pamamagitan ng
magaganda, nakakasilaw, at mga mabubulaklak na
salita o pahayag
2. GLITTERING GENERALITIES
112
ini-endorso o pino-promote ng isang tao ang kanilang produkto
- FEEDBACK ABOUT THE PRODUCT
TESTIMONIAL
113
isang ordinaryong tao para makuha ang tiwala
ng sambayanan
- ginagamit ng mga tumatakbo sa politiko
5. PLAIN FOLKS
114
kinukumbinsi ka sa pamamagitan ng pag-gaslight sa’yo na lahat ay gumagamit na ng isang produkto at ikaw nalang ang hindi.
BANDWAGON
115
nagbibigay ng impormasyon at instruksyon kung paano isagawa ang isang tiyak na bagay
-PROSESO
I. Tekstong Prosidyural
115
magandang puna sa isang produkto
ngunit hindi sinasabi ang masamang epekto
7. CARD STACKING
116
- tiyak at wasto
- organisado ang pagsasaayos
ng mga proseso.
- malinaw na naipapaliwanag
ang mga kakailanganing gawin
- simple o payak
- madaling maunawaan
I. Tekstong Prosidyural
117
nangangailangang ipagtanggol ng manunulat ang posisyon sa isang tiyak na paksa
II. Tekstong Argumentatibo
117
○ mahikayat ang mga mambabasang tanggapin ang mga argumentong inilalahad sa pamamagitan ng mga pangangatwiran.
○ teksto ay kadalasang sumasagot sa tanong na bakit.
○ mapatunayan ang katotohanang ipinahahayag nito
II. Tekstong Argumentatibo
117
(1) nangungumbinsi batay sa datos o impormasyon.
(2) nakahihikayat dahil sa merito ng mga ebidensya (logos).
(3) obhetibo
ARGUMENTATIBO
118
(1) nangungumbinsi batay sa opinyon.
(2) nakahihikayat sa pamamagitan ng pagpukaw ng emosyon
(pathos), at pagpokus sa kredibilidad ng may akda (ethos).
(3) subhetibo
PERSWEYSIB
119
MGA ELEMENTO NG PANGANGATWIRAN
PROPOSISYON
ARGUMENTATIBO
119
● ay ang pahayag na ilalahad upang pagtalunan o
pag-uusapan.
PROPOSISYON
120
dahilan at ebidensiyaupang maging makatuwiran ang isang panig.
ARGUMENTATIBO
121
IV. Bahagi ng Tekstong Argumentatibo
● Panimula o Introduksyon
● Katawan
● Konklusyon
122
has to be persuasive to way to express the general well topic to be discussed and proposition.
panimula
123
contains an opinion that can be debated.
proposisyon
124
discusses the author's “origin” if why did he decide to build an argument and assert the his side.
1. Panimula o Introduksyon
125
- organisadong
- ebidensiyang sumusuporta sa argumento
- malawak na kaalaman ang manunulat ukol sa isyung tinatalakay, nang sa gayon ay magtaglay ng bigat ang mga pangangatwiran.
Katawan
126
- kabuuan niyang pananaw
- matibay ang konklusyong nabuo batay sa mga patunay na nabanggit sa katawan ng teksto
Konklusyon
127
HALIMBAWA NG MGA SULATIN O AKDANG
GUMAGAMIT NG TEKSTONG ARGUMENTATIBO
- Tesis (Thesis)
● Posisyong Papel (Position Paper)
● Papel na Pananaliksik (Research Paper)
● Petisyon (Petition)
