Thema 5: energie en vermogen

Question 1

systeem

Answer 1

gedeelte van het universum dat je onderzoekt. alles wat erbuiten ligt is de omgeving

Question 2

drie soorten systemen

Answer 2

open, gesloten, geïsoleerd

Question 3

open systeem

Answer 3

wisselt energie en materie uit met de omgeving

Question 4

gesloten systeem

Answer 4

wisselt enkel energie met de omgeving, geen materie

Question 5

geïsoleerd systeem

Answer 5

wisselt geen energie en geen materie uit met de omgeving

Question 6

energie (E)

Answer 6

voorwaarde om een verandering in een systeem en/of omgeving te laten plaatsvinden

Question 7

SI-eenheid E

Answer 7

joule (J)

Question 8

calorie (cal)

Answer 8

de hoeveelheid energie die in voeding zit opgeslagen, voedingsindustrie gebruikt vaak kilocalorieën (kcal)

Question 9

soorten energievormen

Answer 9

kinetische energie (Ek)
Thermische energie
potentiële energie
- potentiële elastische energie (Epot, el)
- potentiële gravitationele energie (Epot, gr)
elektrische energie
chemische energie
kernenergie
stralingsenergie

Question 10

kinetische energie (Ek)

Answer 10

energie die een lichaam bezit doordat het in beweging is

Question 11

thermische energie

Answer 11

energie die een lichaam bezit door de inwendige kinetische energie van de deeltjes

Question 12

potentiële energie

Answer 12

energie die een lichaam bezit en die wordt veroorzaakt door de toestand/positie t.o.v. andere lichamen (nog opgeslagen + moet nog vrijkomen)

Question 13

potentiële elastische energie (Epot, el)

Answer 13

energie die opgeslagen zit in een veer en die vrijkomt door veerkracht

Question 14

potentiële gravitationele energie (Epot, gr)

Answer 14

energie die een lichaam bezit dat zich op een bepaalde hoogte boven het aardoppervlak bevindt (energie in zwaarteveld kom vrij door zwaartekracht)

Question 15

elektrische energie

Answer 15

energie die een geladen deeltje bevat in een elektrisch veld + vrijkomt als het deeltje zich verplaatst in het veld onder invloed van een elektrische kracht

Question 16

chemische energie

Answer 16

energie die opgeslagen zit in chemische bindingen tussen atomen en moleculen

Question 17

kernenergie

Answer 17

energie die vrijkomt wanneer de samenstelling van een atoomkern wijzigt

Question 18

stralingsenergie

Answer 18

energie afkomstig van elektromagnetische straling

Question 19

formule + uitleg Epot, gr

Answer 19

lichaam met een massa m dat zich op een hoogte h boven het aardoppervlak bevindt
formule: Epot, gr = m.g.h

Question 20

formule + uitleg Ek

Answer 20

lichaam dat in beweging is, met massa m en snelheid v (vector)
formule: Ek = m.(delta l)²/2

Question 21

formule + uitleg Epot, el

Answer 21

energie die opgeslagen zit in een ingedrukte/uitgerekte veer let lengteverandering delta l en veerconstante k
formule: Epot, el = k.(delta l)²/2

Question 22

vermogen (P)

Answer 22

een grootheid die de energieomzetting of verbruikte energie (delta E) in een bepaald tijdsverloop (delta t) weergeeft

Question 23

SI-eenheid + formule P

Answer 23

watt (W), P = delta E/delta t

Question 24

behoud van energie

Answer 24

bij een energieomzetting gaat er geen energie verloren of wordt er geen energie bijgemaakt. De totale energie blijft in een geïsoleerd systeem behouden

Question 25

energiebalans

Answer 25

hoeveelheid energie (=input) even groot na de energieomzetting als de energie die het systeem heeft verbruikt (=output)

Question 26

energiedissipatie (Edis)

Answer 26

tijdens een energieomzetting wordt warmte-energie of thermische energie als niet-nuttige energie afgestaan aan de omgeving

Question 27

formule Edis

Answer 27

Edis = Etotaal - Enuttig

Question 28

rendement (n met lang staartje)

Answer 28

geeft de verhouding weer tussen de hoeveelheid nuttige energie (Enuttig) en de totale hoeveelheid energie (Etotaal) die in het systeem worden gebracht

Question 29

SI-eenheid rendement

Answer 29

geen eenheid n heeft altijd een waarde tussen 0 en 1. rendement wordt vaak in procent uitgedrukt

Question 30

formule rendement

Answer 30

n = Enuttig/Etotaal