Tkanki Flashcards

1
Q

Tkanka

A

Zespół komórek o podobnej budowie i wspólnej funkcji, połączonych macierzą międzykomórkową.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Składowe tkanki

A

Komórki oraz macierz międzykomórkowa (substancja podstawowa i włókna białkowe).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Pochodzenie tkanek nabłonkowych

A

Z ektodermy, mezodermy, endodermy (zależnie od lokalizacji).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Pochodzenie tkanek łącznej

A

Mezoderma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pochodzenie tkanek mięśniowych

A

Mezoderma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pochodzenie tkanek nerwowych

A

Ektoderma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Rola kolagenu

A

Nadaje wytrzymałość i elastyczność tkankom łącznym.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Produkcja kolagenu

A

Fibroblasty (tkanka łączna), chondroblasty (tkanka chrzęstna), osteoblasty (tkanka kostna).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Synteza kolagenu wewnątrzkomórkowa

A

Synteza prokolagenu (łańcuchy tropokolagenu) w siateczce śródplazmatycznej, modyfikacje w AG.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Synteza kolagenu zewnątrzkomórkowa

A

Usuwanie końcowych fragmentów tropokolagenu, agregacja we włókna kolagenowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Rola włókien sprężystych

A

Elastyczność, umożliwiają rozciąganie i powrót do pierwotnego kształtu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Występowanie włókien sprężystych

A

Tkanka płucna, ściany dużych naczyń krwionośnych, skóra, więzadła.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Umiejętność rozpoznawania tkanek

A

Analiza schematów i preparatów mikroskopowych: nabłonki, tkanka włóknista, tłuszczowa, chrzęstna, kostna, mięśniowa, nerwowa z glejem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Cechy tkanki nabłonkowej

A

Brak naczyń krwionośnych, komórki ściśle przylegają, polarność komórek, obecność błony podstawnej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Funkcje tkanki nabłonkowej

A

Ochrona, wydzielanie, absorpcja, transport, odbiór bodźców.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rodzaje połączeń międzykomórkowych

A

Zamykające, desmosomy, komunikacyjne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Przykłady nabłonków jednowarstwowych

A

Płaski: naczynia krwionośne, pęcherzyki płucne; sześcienny: kanaliki nerkowe; walcowaty: jelito cienkie, macica.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Rodzaje nabłonka wielorzędowego

A

Migawkowy: drogi oddechowe; przejściowy: pęcherz moczowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Rodzaje nabłonka wielowarstwowego

A

Rogowaciejący: skóra; nierogowaciejący: jama ustna, przełyk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Rodzaje gruczołów

A

Endokrynowe: hormony do krwi; egzokrynowe: wydzielina na zewnątrz lub do światła narządu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Przykłady gruczołów

A

Proste: cewkowe – gruczoły potowe, pęcherzykowe – gruczoły łojowe; złożone: trzustka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Sposoby wydzielania

A

Merokrynowo: egzocytoza; apokrynowo: fragment cytoplazmy; holokrynowo: cała komórka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Rola mezenchymy

A

Podstawowe źródło komórek dla różnych tkanek (łącznej, mięśniowej, kostnej, chrzęstnej).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Tkanka łączna włóknista luźna

A

Luźno ułożone włókna, obecność fibroblastów, substancji podstawowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Tkanka łączna włóknista zbita
Ściśle ułożone włókna (regularne lub nieregularne), większa wytrzymałość.
26
Rola proteoglikanów
Wiążą wodę, wspierają mechanicznie tkanki.
27
Rola fibroblastów
Synteza włókien kolagenowych i elastycznych, regeneracja tkanek.
28
Występowanie tkanki łącznej włóknistej luźnej
Błony śluzowe i surowicze, zrąb narządów, warstwa brodawkowata skóry właściwej.
29
Występowanie tkanki łącznej włóknistej zbitej
Ścięgna, więzadła, rozcięgna, powięzie, torebki stawowe, warstwa siateczkowata skóry właściwej.
30
Rodzaje tkanki tłuszczowej
Żółta (biała): adipocyty z dużymi kroplami tłuszczu; brunatna: adipocyty z licznymi małymi kroplami tłuszczu.
31
Funkcje tkanki tłuszczowej żółtej
Magazynowanie energii, izolacja termiczna, ochrona narządów.
32
Funkcje tkanki tłuszczowej brunatnej
Termogeneza, produkcja ciepła.
33
Występowanie tkanki tłuszczowej żółtej
Tkanka podskórna, wokół narządów.
34
Mobilizacja zapasów tłuszczu
Lipaza rozkłada trójglicerydy na glicerol i kwasy tłuszczowe, które są transportowane do krwi.
35
Zwiększanie objętości tkanki tłuszczowej
Hiperplazja: wzrost liczby komórek tłuszczowych; hipertrofia: powiększanie się komórek tłuszczowych.
36
Występowanie tkanki tłuszczowej brunatnej
Noworodki, zwierzęta hibernujące.
37
Rola termogeniny (UCP)
Białko rozprzęgające fosforylację oksydacyjną w mitochondriach, produkuje ciepło zamiast ATP.
38
Cechy tkanki chrzęstnej
Brak unaczynienia, obecność chondrocytów w jamkach, włókna kolagenowe/sprężyste w macierzy.
39
Rodzaje tkanki chrzęstnej
Szklista: przezroczysta, wytrzymała; sprężysta: elastyczna; włóknista: wytrzymała mechanicznie.
40
Występowanie tkanki chrzęstnej szklistnej
Powierzchnie stawowe, przegroda nosowa.
41
Występowanie tkanki chrzęstnej sprężystej
Małżowina uszna, nagłośnia.
42
Występowanie tkanki chrzęstnej włóknistej
Krążki międzykręgowe, łąkotki.
43
Cechy tkanki kostnej
Zmineralizowana macierz, włókna kolagenowe, równowaga twardości i elastyczności.
44
Rola osteoklastów
Resorpcja kości za pomocą enzymów lizosomalnych i kwasów.
45
Różnice w tkance kostnej
Grubowłóknista: nieregularne włókna; blaszkowata: regularne układy włókien.
46
Osteon
Podstawowa jednostka strukturalna kości zbitej.
47
Kanał Haversa
Zawiera naczynia krwionośne i nerwy.
48
Różnice między tkanką kostną a chrzęstną
Kość: bogate unaczynienie i unerwienie; chrząstka: brak unaczynienia, odżywianie przez dyfuzję.
49
Kostnienie w zarodku
Błoniaste: kości czaszki; chrzęstne: szkielet osiowy, kończyny.
50
Elementy niezbędne do kostnienia
Chrząstki nasadowe: wzrost kości na długość, model chrzęstny.
51
Elementy niezbędne do kościotworzenia
Komórki: osteoblasty, osteoklasty, osteocyty; macierz organiczna: kolagen typu I; substancje mineralne: wapń i fosfor.
52
Rola chrząstek nasadowych
Odpowiadają za wzrost kości na długość.
53
Kości heterotopowe
Kości powstające w nietypowych miejscach, np. w tkankach miękkich.
54
Przykłady kości heterotopowych
Trzeszczki: małe kości w ścięgnach; kości prącia: u niektórych ssaków; ostrógi kostne: twory w wyniku patologii.
55
Różnice między krwią, limfą a hemolimfą
Krew: transport gazów, substancji odżywczych; limfa: oczyszcza tkanki; hemolimfa: pośrednia funkcja między krwią a limfą.
56
Główne składowe krwi zwierząt
Osocze: woda, elektrolity, białka; elementy morfotyczne: krwinki czerwone, białe i płytki.
57
Barwniki oddechowe
Hemoglobina: wiąże tlen; hemocyjanina: u stawonogów i mięczaków.
58
Cechy tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej
Wiele jąder peryferyjnie położonych, miofibryle zorganizowane w sarkomery.
59
Powstawanie komórek tkanki poprzecznie prążkowanej
Z mioblastów, które fuzują, tworząc wielojądrowe włókna mięśniowe.
60
Funkcja komórek satelitarnych
Regeneracyjna, aktywują się w odpowiedzi na uszkodzenia mięśni.
61
Sarkomer i jego skład
Podstawowa jednostka kurczliwa mięśnia; skład: aktyna i miozyna.
62
Mechanizm skurczu sarkomeru
Miozyna wchodzi między aktynę, skracając sarkomer.
63
Unerwienie mięśni poprzecznie prążkowanych
Somatyczne, kontrolowane dowolnie.
64
Połączenie nerwowo-mięśniowe
Synapsa chemiczna, acetylocholina jako neuroprzekaźnik.
65
Różnice między mięśniami szkieletowymi a sercowymi
Mięśnie szkieletowe: wielojądrowe, kontrola dowolna; mięśnie sercowe: jedno/dwu-jądrowe, automatyzm skurczów.
66
Cechy tkanki mięśniowej gładkiej
Jednojądrowe komórki wrzecionowate, kurczenie się narządów wewnętrznych.
67
Aparat kurczliwy miocytu gładkiego
Brak sarkomerów, filamenty aktyny i miozyny ułożone skośnie.
68
Aparat kurczliwy miocytu poprzecznie prążkowanego
Obecność sarkomerów, uporządkowany układ miofibryli.
69
Rodzaje neuronów
Czuciowe: przenoszą sygnały z obwodu do OUN; ruchowe: przenoszą sygnały do mięśni.
70
Czym charakteryzuje się aparat kurczliwy miocytu gładkiego?
Brak sarkomerów. Filamenty aktyny i miozyny ułożone skośnie.
71
Czym charakteryzuje się aparat kurczliwy miocytu poprzecznie prążkowanego?
Obecność sarkomerów, uporządkowany układ miofibryli.
72
Jakie są rodzaje neuronów?
Czuciowe, ruchowe, pośrednie (interneurony).
73
Jakie funkcje pełnią neurony czuciowe?
Przenoszą sygnały z obwodu do OUN.
74
Jakie funkcje pełnią neurony ruchowe?
Przenoszą sygnały z OUN do efektorów.
75
Jakie funkcje pełnią interneurony?
Łączą neurony w OUN.
76
Jakie elementy składają się na neuron?
Ciało komórki (soma), dendryty, akson.
77
Gdzie znajduje się istota szara w mózgu?
Kora mózgu.
78
Gdzie znajduje się istota biała w mózgu?
Wnętrze półkul.
79
Gdzie znajduje się istota szara w rdzeniu kręgowym?
Centralna.
80
Gdzie znajduje się istota biała w rdzeniu kręgowym?
Obwodowa.
81
Czym jest kora mózgu?
Warstwa istoty szarej na powierzchni mózgu.
82
Czym są jądra w układzie nerwowym?
Skupiska neuronów w istocie szarej.
83
Czym są zwoje nerwowe?
Skupiska neuronów poza OUN.
84
Czym są drogi nerwowe?
Pęczki aksonów w OUN.
85
Czym są nerwy?
Pęczki aksonów w obwodowym UN.
86
Jakie są funkcje astrocytów?
Odżywiają neurony, bariera krew-mózg.
87
Jakie są funkcje oligodendrocytów?
Tworzą osłonki mielinowe w OUN.
88
Jakie są funkcje komórek Schwanna?
Tworzą osłonki mielinowe w obwodowym UN.
89
Jakie są funkcje mikrogleju?
Fagocytoza, ochrona przed patogenami.
90
Jaką funkcję pełnią osłonki mielinowe?
Izolacja elektryczna aksonów, przyspieszenie przewodzenia impulsów nerwowych.
91
Czym są choroby demielinizacyjne?
Choroby uszkadzające osłonki mielinowe, co spowalnia lub blokuje przewodzenie impulsów nerwowych. ## Footnote Przykład: Stwardnienie rozsiane (SM).