Uitleg werking medicatie

Question 1

Wat is de werking van paracetamol?

Answer 1

vermindert pijn en koorts
- mogelijk remt het COX-3 en speelt het een rol in serotonerge en endocannabinoïde systeem
- klein anti-inflammatoir effect

Question 2

Waar wordt paracetamol afgebroken

Answer 2

• mn in de lever
• 5-10% door enzym CYP2E1 omgezet in metaboliet NAPQI

Question 3

Wat gebeurt er bij een paracetamol intoxicatie?

Answer 3

NAPQI wordt onschadelijk gemaakt door conjugering met glutathion <– dit is niet voldoende beschikbaar bij een overdosis.
NAPQI gaat dan aan de lever binden en zorgt voor levernecrose

Question 4

Wat is de dosering van paracetamol bij normaal gebruik en chronisch gebruik?

Answer 4

tot max 1 maand - 4 gram/dag
bij chronisch gebruik - 3 gram/dag

Question 5

Wat is de werking van NSAIDs?

Answer 5

remmen COX1 en COX2. Normaal gesproken zetten deze de cyclo-oxygenase cascade in gang waarbij prostaglandinen gemaakt worden uti arachidonzuur –> vasodilatatie, koorts en pijn. Daarom werken NSAIDs pijnverminderend en ontstekingsremmend

Question 6

Wat doet COX 1 ? (3)

Answer 6

speelt een rol bij processen zoals aggregatie van bloedplaatjes, bescherming van de maagwand (door stimulatie mucussecretie) en perfusie van de niertubuli

Question 7

Wat doet COX2?

Answer 7

rol in ontsteking en nociceptie

Question 8

Wat zijn klassieke NSAIDs? (3) bijwerkingen? (3)

Answer 8

Die zowel COX1 als COX2 remmen, diclofenac, naproxen en ibuprofen

• verlengde bloedingstijd, maagzweren en nierinsuficiëntie

Question 9

Wat geef je naast een NSAID bij een pt met r.f. voor een maagulcus (zoals ouderen)

Answer 9

een protonpompremmer

Question 10

Wat zijn contra-indicaties voor NSAIDs? (2)

Answer 10

1. pt met peptische ulcus
2. actieve colitis ulcerosa

Question 11

Wat zijn coxibs? wat zijn hier de bijwerkingen van?

Answer 11

selectieve COX2 remmers = celecoxib, parecoxib en etoricoxib

• meer cardiovasculaire bijwerkingen zoals een hartinfarct en trombose

Question 12

Met welk middel mag een NSAID niet gecombineerd worden?

Answer 12

ACE-remmer –> kan leiden tot nierschade (< dilatatie afferente arteriole, + constrictie efferente arteriole) –> nierperfusie neemt acuut af

Question 13

Wat zijn indicaties voor naproxen?

Answer 13

artrits
artrose
jicht
koorts
postoperatieve pijn
zwelling
primaire dysmeenorroe

–> geeft geen verhoogd risico op cardiovasculaire events

Question 14

Wat zijn zwakke opioïden?

Answer 14

codeïne en tramadol

Question 15

Wat zijn sterke opioïden?

Answer 15

oxycodon, morfine en fentanyl

Question 16

Wat is het verschil tussen een opiaat en opioïd?

Answer 16

opiaat is natuurlijk, opioïd is gesynthetiseerd

Question 17

Leg het werkingsmechanisme van een opioïd uit?

noem; mu, delta, kappa, noceptine, G-eiwit, calcium, kalium en actiepotentiaal

Answer 17

er zijn 4 receptoren; mu, delta, kappa en noceptine. Als ereen opioïd aan de R bindt, zorgt dit voor een activatie van het G-eiwit –> dit remt de instroom van calcium en stimuleert de uitstroom van kalium –> hyperpolarisatie van de cel –> < actiepotentiaal productie

Question 18

Wat is de meest voorkomende bijwerking van opioïden? en wat doe je om dit te voorkomen?

Answer 18

obstipatie
- ook een laxans geven

Question 19

Wat die je als de bijwerkingen van een opioïd op de voorgrond staan of als er tolerantie is?

Answer 19

opioïdrotatie –> switch van opioïd (75% van de equivalente dosering

Question 20

Wat is een zeldzame bijwerking van langdurig opioïd gebruik? en wat doe je dan?

Answer 20

opioïd geïnduceerde hyperalgesie

• dosis verlagen en iv lidocaïne of ketamine geven

Question 21

Wat is tramadol?

Answer 21

Een zwak werkend opioïd dat gebruikt kan worden voor matige tot ernstige acute en chronische pijn. Bindt aan de mu, delta en kappa R en remt de heropname van noradrenaline en stimuleert de afgifte van seoronine

• wordt in de lever omgezet in metaboliet die 6x actiever is

Question 22

Waarom werkt tramadol minder bij sommige mensen?

Answer 22

8% van de werled is poor metabolizer, hierbij wordt tramadol dus minder omgezet in de metaboliet –> minder werking

Question 23

Wat zijn de bijwerkingen van mensen die utra rapid metabolizers (3%) zijn en tramadol gebruiken? (3)

Answer 23

• misselijkheid en duizeligheid
• obstipatie, braken, hoofdpijn en vasodilatatie
• bij kwetsbare ouderen hallucinaties en delier

Question 24

Wat is het verschil tussen tramadol en morfine?

Answer 24

morfine bindt alleen aan de mu R
- tramadol geeft minder ademdepressies, sufheid en obstipatie, < risico op afhankelijkheid

• tramadol geeft meer insulten

Question 25

bij wie gebruik je liever geen tramadol? (2)

Answer 25

pt met epilepsie (vanwege > insulten) ouderen (hallucinaties en delier)

Question 26

I.c.m wat kan tramadol een serotonerg syndroom geven?

Answer 26

SSRI gebruik

Question 27

Hoe dien je morfine chronisch het liefst toe?

Answer 27

orale toediening met gereguleerde afgifte

Question 28

Waarom geven opiaten obstipatie?

Answer 28

de mu R zorgt voor relaxatie van glad spierweefsel

Question 29

Wat doe je als iemand een ademdepressie krijgt bij opioïd gebruik?

Answer 29

nalaxon toedienen

Question 30

Wat is het verschil tussen verslaving en tolerantie?

Answer 30

Bij verslaving is iemand ook psychisch afhankelijk van een middel

Question 31

Welke groepen zijn sneller verslaafd aan een opioïd? (6)

Answer 31

- rokers - eerder verslaafd - jonge mannen - gebruik > 14 dagen - psychische aandoening - stress in de omgeving?

Question 32

Leg de pathofysiologie van opioïd tolerantie uit?

Answer 32

Als opioïden binden aan de R komt er dopamine vrij. Dit leidt tot gevoelens van euforie. Daarnaast remmen ze de afgifte van noradrenaline --> hoge dosis ; hartslag en ademhaling kan ernstig dalen --> dood Na langer gebruik komen er minder opioïd R aan het oppervlak en zijn de R minder gevoelig <-- tolerantie Dus meer opioïden innemen voor zelfde effect --> > daling van noradrenaline --> die R worden sensitiever

Question 33

Wat gebeurt er als je plots stopt met het innemen van opioïden?

Answer 33

noradrenaline gehalte stijgt heel snel <-- R blijven nog een tijdje overgevoelig = ontwenningsverschijnselen (pijnlijke spieren en griep)

Question 34

Hoe bouw je opioiden af na langdurig gebruik?

Answer 34

met 10-25% per week

Question 35

Welke groep medicatie leidt tot minder rijvaardigheid?

Answer 35

psychofarmaca (antipsychotica en antidepressiva) = categorie 3 medicijnen)