układ nerwowy Flashcards

(83 cards)

1
Q

Funkcje Układu Nerwowego

A

✓Przyjmowanie – informacji z wnetrza np. napięcie mięśni, z zewnatrz – temp. dotyk
✓Przetwarzanie – i analizowane, część nie dociera do swiadomosci
✓Przechowywanie – f. pamieci
✓Przekazywanie informacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Podział i elementy składowe UN

A

Centralny (ośrodkowy) układ nerwowy – CUN: mózgowie i rdzeń kręgowy
Obwodowy układ nerwowy – OUN: łączący układ nerwowy ośrodkowy z narządami
docelowymi (nerwy obwodowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

UN składa się z tkanek:

A

Tkanka nerwowa
Tkanka glejowa - tkanka podścieliskowa dla właściwych elementów nerwowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Neuron co to

A

podstawowa komórka układu nerwowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

budowa neuronu

A

Typowy neuron jest zbudowany z ciała komórki (perikarion) i z odchodzących od niego wypustek: aksonu i dendrytów. (aksony i dendryty charakterystyczne tylko dla tych komórek)
Perikarion – ciało komórki jest podobne jak w innych komórkach
Przewodnictwo elektryczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

jak inaczej nazywa się ciało komórki neuronu?

A

perikarion

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Największą powierzchnie neuronów zajmują: … do ilu %?

A

dendryty, do 90%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

czym są drzewka dendrytyczne

A

Neuron może mieć jeden lub wiele dendrytów, które wspólnie tworzą tzw. drzewko dendrytyczne.
* W naszym organizmie występuje wiele różnych układów drzewek dendrytycznych i to właśnie ich budowa determinuje dany typ neuronów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kierunek przewodzenia impulsu

A

dendryty → perikarion → akson → kolejna komórka nerwowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

akson to inaczej:

A

neuryt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Gdzie rozpoczyna się akson?

A

wzgórek aksonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

synapsa kierunek działania

A

zawsze od aksony do dendrytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

czym jest synapsa, jak przekazywany jest impuls elektryczny

A

informacja przekazywana jest chemicznie poprzez neurotransmitery – pęcherzyki wędrujące przez szczeliny – przekaźnictwo synaptyczne

synapsa = łączy dwa neurony; miejsce przekazywania impulsu nerwowego; między neuronami jest szczelina synaptyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

czy neurony są ze sobą połączone?

A

nie, między nimi jest szczelina synaptyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jak zachodzi przewodzenie impulsów, a jak przekazywanie

A

przewodzenie impulsów – elektryczne – od dendrytów do aksonu
przekazywanie impulsów – chemiczne – od aksonu do dendrytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie komórki wytwarzają osłonkę mielinową w mózgowiu a jakie w układzie obwodowym?

A
  • komórki glejowe (oligodendrocyty) w mózgowiu
  • w układzie obwodowym przez komórki Schwanna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Funkce osłonki mielinowej:

A
  • odżywcza
  • izolacja elektr.
  • ochrona mechaniczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Podział neuronów

A

1.Ze względu na liczbę wypustek
2. Ze względu na obecność osłonki
3. Czynnościowy (rodzaj unerwienia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ze względu na liczbę wypustek (aksonów i dendrytów), neurony dzieli się na:

A
  • Jednobiegunowe
  • Dwubiegunowe
  • Rzekomo jednobiegunowe
  • Wielobiegunowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jaki rodzaj neuronu pokazuje obrazek i gdzie takie neurony występują: główka i jeden akson

A

jednobiegunowe, np. w siatkówce oka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

jaki to rodzaj neuronu: główka i dwa aksony; gdzie występują

A

dwubiegunowe; w błonie węchowej i siatkówce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

jaki to rodzaj neuronu: główka i dwa ramiona aksonów; gdzie występują

A

rzekomo jednobiegunowe - zwoje rdzeniowe i obwodowe nerwów czaszkowych 5,9 i 10

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Włókna nerwowe dzielimy w zależności od liczby osłonek na:

A

nagie – bez osłonek
bezrdzenne (bezmielinowe) szare
rdzenne (białe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

jaki to rodzaj neuronu: jądro z wieloma dendrytami i akson ; gdzie występują?

A

neuron wielobiegunowy; są najliczniejsze i tworzą istotę szarą mózgowia i rdzenia kręgowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
czym są i d czego służą przewężenia ranviera?
są to uskoki w osłonce mielinowej; zwiększają tempo przekazywania impulsów; dochodzi tam do skokowej depolaryzacji, dzięki temu przewodzenie jest najszybsze
25
Podział czynnościowy neuronów
Czuciowe (sensoryczne, dośrodkowe) – biegną od receptora; - Pośredniczące (kojarzeniowe, interneurony) – występują pomiędzy neuronami czuciowymi i motoneuronami; - Ruchowe (odśrodkowe, motoneurony) – biegną do efektora np. mięśnia.
26
Gdzie występują włókna nerwowe nagie?
nerwy węchowe oraz początkowe i końcowe odcinki wypustek nerwowych
27
włókna bezrdzenne (bezmielinowe) szare- jak wyglądają i gdzie występują?
okryte tylko neurolemmą określane mianem włókien szarych (w obrębie układu nerwowego autonomicznego);
28
włókna rdzenne (białe) gdzie występują i jak są zbudowane?
okryte osłonką mielinową i neurolemmą (osłonką Schwanna) – wielokrotnie owiniętą wokół aksonu , (nerwy somatycznego układu nerwowego).
29
Istota biała i szara - jak jest umiejscowiona w mózgu a jak w rdzeniu?
Istota szara - tworzy korę mózgu – znajduje się w zewnętrznej części mózgu, a na odwrót w rdzeniu kręgowym – tam jest wewnątrz Istota biała – wewnątrz mózgi i na zewnątrz rdzenia kręgowego
30
Centralny układ nerwowy - CUN - budowa
Rdzeń kręgowy + Mózgowie na które składają się: * mózg, * móżdżek, * pień mózgu
31
gdzie leży rdzeń kręgowy
w kanale kręgowym, górne 45cm; rdzeń rozpoczyna się w 1 kręgu szyjnym i kończy się na gornej krawędzi 2 kręgu lędzwiowego gdzie konczy się stożkiem rdzeniowym
32
ile i jakie nerwy łączą się z rdzeniem?
z rdzeniem łączy się 31 par nerwów; 8 szyjnych, 12 piersiowych, 5 lędzwiowych, 5 krzyzowych, 1 guziczny
33
wymień odcina rdzenia kręgowego
część szyjna, piersiowa, lędźwiowa, krzyżowa(krzyżowo-guziczna);
34
czym są zgrubienia rdzenia nerwowego? w którym miejscu?
połączenia nerwów kończyn - szyjne (III szyjny/I piersiowy); - lędźwiowe (X piersiowy/I lędźwiowy)
35
jak jest zakończony kanał kręgowy?
nie ma tam rdzenia; na końcu koński ogon czyli pęczek nerwowo-rdzeniowy
36
jak układa się istota szara w rdzeniu?
– środkowa część rdzenia – układa się w litere H
37
Każdy nerw rdzeniowy posiada dwa korzenie: jak się nazywają i jakie włókna prowadzą?
--- przedni (brzuszny) – prowadzi włókna ruchowe --- tylny (grzbietowy) – prowadzi włókna czuciowe
38
Jaka część mózgu uległa znacznym zmianom ewolucyjnym?
przodomózgowie uległo znacznym zmianom – osiągając najbardziej skomplikowaną budowę dotyczącą kresomózgowia
39
Na jakie 3 części dzielimy mózgowie?
PRZODOMÓZGOWIE ŚRÓDMÓZGOWIE TYŁOMÓZGOWIE
40
Na jakie części dzielimy przodomózgowie?
- kresomózgowie (kresomózgowie środkowe + półkule mózgu) - międzymózgowie (zbudowane z wzgórzomózgowia i podwzgórza)
41
Na jakie części dzielimy tyłomózgowie?
- rdeniomózgowie ---- rdzeń przedłużony – przechodzi w rdzeń kręgowy ----tyłomózgowie wtórne (most + móżdżek)
42
Opony: wymień jakie są i co pokrywają
Pokrywają mózgowie i rdzeń kręgowy - twarda - pajęczynówka - miękka
43
Opona twarda: budowa i występowanie
– zbudowana z dwóch blaszek – zewnętrznej (okostna jamy czaszki) oraz wewnętrznej, osłaniającej powierzchnię mózgowia ; blaszka wewnętrzna tworzy wypustki wnikające pomiędzy jego części – sierp mózgu oraz sierp i namiot móżdżku
44
pajęczynówka: gdzie się znajduje? Co wypełnia jamę podpajęczynówkową?
pozbawiona naczyń krwionośnych; leży pod oponą twardą , pokrywa z zewnątrz oponę miękką - jama podpajęczynówkowa wypełniona jest płynem rdzeniowo- mózgowym
45
Opona miękka- inna nazwa? położenie
(zwana błona naczyniową)– najbardziej wewnętrznie położona, silnie unaczyniona, pokrywa bezpośrednio powierzchnię mózgowia i wnika we wszystkie zagłębienia
46
Kresomózgowie co go tworzy i z czego się składa
Kresomózgowie tworzą głównie parzyste półkule mózgu oddzielone od siebie szczeliną podłużną mózgu w którą wchodzi sierp mózgu. Natomiast pomiędzy tylnym brzegiem półkul a móżdżkiem znajduje się szczelina poprzeczna mózgu, gdzie znajduje się namiot móżdżku. Składa się z istoty szarej na zewnątrz (kora mózgu) i białej w środku.
47
Wymień powierzchnie, krawędzi i bieguny, które znajdują się w każdej półkuli
3 powierzchnie: --- grzbietowo-boczna – wypukła --- przyśrodkowa -płaska --- podstawna 3 krawędzie: --- górna --- dolna --- boczna 3 bieguny --- czołowy --- potyliczny --- skroniowy
48
jakie płaty wyróżniamy w półkulach?
- czołowy - ciemieniowy - potyliczny - skroniowy - wyspa – dodatkowy płat - pomiędzy czołowym a skroniowym
49
Wyspa - gdzie się znajduje, jaki ma kształt, za co odpowiada?
est na dnie dołu bocznego mózgu, pokrywają ją płaty czołowy i skroniowy tworzac wieczko. Ma kształt piramidy. Niektórzy twierdzą, że tam właśnie znajduje się ośrodek naszego „sumienia” Działa jak źródło naszych emocji: ból, miłość, emocje, pragnienia, uzależnienia, przyjemność ze słuchania muzyki, podejmowanie decyzji, degustację wina i sumienie.
50
Węchomógowie- gdzie leży i co do niego należy?
Leży na powierzchni dolnej płatów czołowych. (półkul) Należą do niego: * opuszka węchowa * pasmo węchowe; * trójkąt węchowy.
51
Kresomózgowie środkowe: należą do niego
▪ Ciało modzelowate ▪ Spoidło przednie; ▪ Spoidło sklepienia (wtórne); ▪ Przegroda przeźroczysta; ▪ Blaszka krańcowa.
52
Jaka struktura łączy półkule mózgowe i umożliwia komunikację między nimi?
Ciało modzelowate w kresomózgowiu środkowym
53
Czym są jądra podstawne, gdzie są? i za co odpowiadają?
Są wewnątrz półkul mózgu (kresomózgowie), są to zwoje podstawy, kontrolują w sposób nieuświadomiony napięcie mięśni szkieletowych i koordynację ruchów wyuczonych (naturalny rytm i wzór ruchu)
54
Wymień jądra kresomózgowia (podstawne)
Jądro ogoniaste Jądro soczewkowate Ciało migdałowate
55
Międzymózgowie gdzie jest?
(zlokalizowane wokól struktury zwanej korą trzecią
56
Z czego składa się międzymózgowie?
Wzgórze (wzgórzomózgowie) Podwzgórze (z przysadką)
57
W której części międzymózgowia znajduje się wzgórze? Jaką pełni funkcje?
* w części grzbietowej; * skupienie istoty szarej; * główny ośrodek podkorowy czucia; - wstępna ocena bodźców zmysłowych * pozwala na integrację informacji czuciowych i ruchowych
58
Gdzie znajduje się przysadka? gdzie dokładnie leży?
w międzymózgowiu pod podwzgórzem leży w obrębie zagłębienia w kości klinowej zwanego siodłem tureckim (sella turcica), z leżącym zaś nad nią podwzgórzem łączy ją szypuła, zwana lejkiem.
59
Przysadka mózgowa: funkce, czym jest chroniona, z czego się składa
- centrum dowodzenia układu wewnątrzwydzielniczego - ściśle chroniona przez struktury kostne Składa się z: -płata przedniego - przysadka gruczołowa; - wydziela hormony tropowe -płata tylnego - przysadka nerwowa – wydziela oksytocynę i wazopresynę
60
szyszynka- gdzie leży? za co odpowiada? co wydziela?
umieszczona w tylnej części stropu międzymózgowia – w tzw. nadwzgórzu; * w III komorze mózgu; * ma połączenie z kresomózgowiem; * odpowiada za odpowiedni rytm snu i czuwania – naturalny zegar biologiczny - wydziela serotoninę - syntezuje melatoninę (z serotoniny)
61
gdzie leży srodmozgowie?
- między móżdżkiem a rdzeniem przedłużonym a mózgowiem - łączy pień mózgu z międzymózgowiem - przecina wodociąg mózgu
62
Gdzie znajdują się wzgórki czworacze? podział i funkcja
Znajdują się w części grzbietowej śródmózgowia tzw. blaszce czworaczej ---- górne – bliżej międzymózgowia otrzymują informacje wzrokową, odruchowe osrodki wzroku; analizuja informacje zanim pojdzie do kory mozgu ---- dolne – otrzymuja informację z układu słuchowego; odruchowe osrodki sluchu; analizuja informacje zanim pojdzie do kory mózgu
63
Tyłomózgowie funkcja i podział
- zapewnia komunikację między rdzeniem kręgowym a mózgiem Tyłomózgowie wtórne: * Most * Móżdżek Rdzeniomózgowie: * Rdzeń przedłużony
64
Most - funkcja i budowa
jest strukturą łączącą śródmózgowie z móżdżkiem oraz rdzeniem przedłużonym. W budowie mostu wyróżniamy część brzuszną, która jest wypukła oraz część grzbietową (płaska). W moście znajdują się szlaki nerwowe łączące korę mózgową z rdzeniem kręgowym.
65
Co wchodzi w skład pnia mózgu?
śródmózgowie, most i rdzeń przedłużony
66
Gdzie znajdują się ośrodki oddychania i krążenia?
W pniu mózgu a dokładnie w tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego
67
Wymień nerwy, ośrodki i drogi w pniu mózgu:
* jądra nerwów czaszkowych od III – XII * ośrodki krążenia i oddychania /leżą w tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego/ - ośrodki połykania, ssania * drogi korowo-rdzeniowe /piramidowe/ - są to drogi świadomych ruchów dowolnych * drogi czucia powierzchownego i głębokiego
68
Co oznacza ustanie funkcji pnia mózgu?
Oznacza śmierć organizmu - ponieważ znajdują się tam ośrodki najważniejszych funkcji takich jak: krążenie i oddychanie
69
Móżdżek - budowa
Móżdżek składa się z parzystych półkul i nieparzystej części środkowej, zwanej robakiem.
70
Czym jest robak i co robi?
Jest to środkowa część móżdżku; Wytwarza on trzy pary konarów móżdżku (górne, środkowe i dolne) łączące móżdżek z pokrywą śródmózgowia, mostem i rdzeniem przedłużonym.
71
Funkcje móżdżku?
Ludzki móżdżek nie inicjuje ruchu, ale uczestniczy w jego koordynacji; zapewnia precyzję i odpowiedni czas wykonywania ruchu.
72
Układ limbiczny, czym jest i jaka ma funkcje?
- układ struktur korowych i podkorowych - bierze udział w regulacji zachowań i stanów emocjonalnych
73
Układ limbiczny - struktury
* węchomózgowie * hipokamp - * ciało migdałowate * jądra przednie wzgórza * jądro przyśrodkowe wzgórza * ciało suteczkowate – podwzgórze * jądro międzykonarowe - śródmózgowie
74
Gdzie znajduje się hipokamp i jaka pełni funkcję
zapamiętywanie ; orientacja przestrzenna; leży w płacie skroniowym,
75
Układ komorowy mózgu - funkcja i z czego się składa
- zapewnia krążenie płynu mózgowo- rdzeniowego - Komory boczne - Komora trzecia - Komora czwarta
76
Gdzie jest produkowany płyn mózgowo rdzeniowy i gdzie się znajduje?
Produkowany jest w komorach mózgu - trzeciej, czwartej i bocznych Po wytworzeniu przepływa do przestrzeni podpajęczynówkowej i kanału mózgowo-rdzeniowego.
77
Gdzie jest resorbowany płyn mózgowo rdzeniowy?
Jest resorbowany w pajęczynówce do krwi zatok opony twardej.
78
jak powstaje wodogłowie zewnętrzne?
Nieprawidłowa resorbcja płynu mózgowo-rdzeniowego prowadzi do nadmiernego gromadzenia płynu w przestrzeni podpajęczynówkowej.
79
Jak powstaje wodogłowie wewnętrzne?
Zaburzony odpływ płynu mózgowo- rdzeniowego z komór, gromadzący się w nich płyn powoduje wodogłowie wewnętrzne
80
funkcje płynu mózgowo rdzeniowego
1. utrzymuje stałe ciśnienie śródczaszkowe 2. * chroni mózg i rdzeń przed urazami mechanicznymi 3. * odżywia neurony i komórki glejowe * zabezpiecza tkankę mózgową przed wahaniami w stężeniu poszczególnych składników występujących we krwi oraz przed toksynami * pozwala na zachowanie stałego składu płynu zewnątrzkomórkowego mózgu * usuwa z mózgu produkty przemiany materii * stanowi drogę przenoszenia informacji humoralnej między ośrodkami mózgowi
81
Czym jest koło tętnicze, jak inaczej się nazywa, funkcja
- koło Wilisa - zaopatruje OUN w krew - - gałęzie mózgowe tętnicy szyjnej wewnętrznej i tętnicy podstawnej łączą się tworząc u podstawy mózgu koło tętnicze.
82
Jakie tętnice wchodzą w skład koła tętniczego?
- t. mózgu tylne L i P - gałęzie łączące tylne L i P - t. mózgu przednie L i P łączą się za pomocą gałęzi łączącej przedniej.