uklad pokarmowy Flashcards
(20 cards)
Jakie sa gruczoly trawienne
Trzustka, watroba, slinianki
z jakich czesci sie sklada przewod pokarmowy
jama ustna, gardlo, przelyk, zoladek, jelito cienkie, jelito grube
z czego sklada sie sciana przewodu pokarmowego
- otrzewna ( blona surowicza) - tkanka laczna luzna pokryta mezodermalnym nablonkiem, chroni przewod pokarmowy i oddziela go od innych narzadow ciala
- blona miesniowa - z miesni gladkich, ktorych skurcze powoduja przesuwanie sie tresci pokarmowej i jej mieszanie sie z enzymami trawiennymi
- blona podsluzowa - tkanka laczna, zawierajaca naczynia krwionosne, naczynia limfatyczne oraz nerwy
- blona sluzowa - komorki nablonkowe wydzielajace ochronny sluz oraz ktory ulatwia przesuwanie sie czastek pokarmu
co to ruchy perystaltyczne
odpowiadaja za nie miesnie gladkie wchodzace w sklad sciany przewodu pokarmowego, miesnie te kurcza sie i rozkurczaja dzieki czemu przesuwaja czastki pokarmu oraz mieszaja je z wydzielinami gruczolow trawiennych
budowa ukladu pokarmowego (ogolna)
- jama ustna - pobieranie, rozdrabnianie i nawilzanie pokarmu, czesciowe trawienie polisacharydow
- gardlo - przesuwanie pokarmu do przelyku
- przelyk - transport pokarmu do zoladka
- zoladek - magazynuje pokarm, czesciowe trawienie bialek
- jelito cienkie - trawienie i wchlanianie skladnikow pokarmowych
- jelito grube - wchlanianie wody i soli mineralnych oraz formowanie kalu
opisz gruczoly trawienne
- slinianki - podjezykowe, podzuchwowe i przyuszne, slina
- trzustka - polaczona przewodem trzustkowym z dwunastnica do ktorej trafia sok trzustkowy. Produkuje zasadowy sok trzustkowy ktory zawiera enzymy trawiace wszystkie rodzaje zwiazkow organicznych. Amylaza trzustkowa ktora kontynuuje trawienie skrobi. Trypsyna, chymotrypsyna, karboksypeptydaza ktore kontynuuja trawienie bialek. Lipaza trzustkowa ktora trawi tluszcze zemulgowane przez zolc. Trzustka produkuje tez i wydziela hormony regulujace poziom glukozy we krwi - insuline i glukagon.
- watroba - jest polaczona przewodem watrobowym z pecherzykiem zolciowym, z ktorego przeplywa zolc do dwunastnicy przewodem zolciowym. Produkuje zolc - bierze udzial w trawieniu tluszczy. Zolc wytworzona przez watrobe jest czasowo magazynowa w pecherzyku zolciowym. magazunuje glikogen i powoduje tez jego rozklad. Magazynuje witaminy rozpuszczalne w tluszczach i niektore pierwiastki. Przeksztalca amoniak w mocznik. Rosklada hemoglobine pochodzaca ze zuzytych erytrpocytow do barwnikow zolciowych. Detoksykacja organizmu - neutralizuje zwiazki toksyczne - alkohol i leki
jaka jest funkcja zebow i jak sa zbudowane
Chwytaniei rocieranie pokarmu. Podzielony na drobne czesci pokarm ma wieksza powierchnie kontaktu z enzymami co ulatwia jego trawienie. Zab sklada sie z korony, szyjki i korzenia. Szkliwo - pokrywa korone , chroni przed uszkodzeniami. Zebina - tworzy oparcie dla pozostalych tkanek zeba. Miazga - silnie unaczyniona i unerwiona, bierze udzial w odyzwianiu zebow.
uzebienie mleczne a stale
2 siekacze, 1 kiel, 2 zeby przedtrzonowe, 3 zeby trzonowe, w uzebieniu mlecznym nie ma przedtrzonowych i 1 rodzaju trzonowych.
Siekacze- odgryzanie kawalkow pokarmu
kly - pomogaja w rozgryzaniu pokarmu
trzonowe - miazdza i rozcieraja pokarm.
jezyk
Umozliwia formowanie kesow i ich polykanie. Znajduja sie na nim brodawki jezykowe ktore zawieraja kubki smakowe odpowiedzialne za odbieranie wrazen smakowych
slina
Bezbarwna ciecz o odczynie obojetnym 6,4 - 7 pH. Sklada sie z wody, bialek i soli mineralnych. Zawiera enzymy:
amylaza slinowa - proces rozkladu polisacharydow (skrobi)
lipaza slinowa - inicjuje trawienie tluszczy wystepujacych w postaci naturalnej emulsji np mleko, smietana.
jak to jest ze pokarm nie trafia do ukladu oddechowego
Gardlo - wspolny odcinek ukladu pokarmowego i oddechowego, podczas przelykania jedna z chrzastek krtani - naglosnia - zamyka wejscie do drog oddechowych, dzieki czemu pokarm jest kierowany do przelyku a nie do tchawicy
zoladek
Przelyk, wpust, dno zoladka, trzon, odzwiernik, dwunastnica (poczatek jelita cienkiego). W blonie sluzowej zoladka znajduja sie gruczoly zoladowe - sa zbudowane z kilku rodzajow komorek - okladzinowe, wytwarzaja kwas solny - glowne, wydzielaja enzymy trawienne - sluzowe, wytwarzaja sluz.
wydzielina gruczolow to sok zoladkowy o ph 1-2, zawiera on kwas solny, chlorek sodu, chlorek potasu, enzymy trawienne ( pepsyna i lipaza zoladkowa ) oraz sluz zabezpieczajacy sciany zoladka przed dzialaniem kwasu solnego i enzymow trawiennych.
Trawi on glownie bialka, dzieki pepsynie wytwarzanej przez komorki glowne w formie nieaktywnego proenzymu pepsynogenu. Aktywacja pepsyny do pepsynogenu zachodzi pod wplywem kwasu solnego.
Trawi tluscze wystepujace w postaci naturalnej emulsji za pomaca lipazy zoladkowej
u niemowlat w zoladku jest wydzielana rowniez rennina ktora rozklada bialko mleka kazeine.
dzieki skurczom perystaltycznym zoladka pokarm przeksztalca sie w plynna miazge pokarmowa.
jakie funkcje pelni kwas solny
- odpowiada za denaturacje bialek
- niszczy drobnoustroje dostajace sie do zoladka z pokarmem
- aktywuje enzyny i zapewnia wlasciwy odczyn srodowiska w ktorym dzialaja (ph).
jaki sens ma wytwarzanie enzymow w postacji nieaktwnej
Synteza enzymow proteolitycznych w postaci nieaktywnych proenzymow zabezpiecza komorki wydzielnicze ( a w przypadku enzymow trzustkowych takze przewody wyprowadzajace) przed strawieniem.
jelito cienkie
Najdluzszy odcinek przewodu pokarmowego
Sklada sie z 3 czesci: Dwunastnica, jelito czcze i jelito krete.
Kontynuowane jest w nim trawienie pokarmu oraz odbywa sie wchlanianie drobnoczasteczkowych produktow trawienia.
Blona sluzowa jelita cienkiengo jest silnie pofaldowana i wytwarza palczaste wypustki - kosmki jelitowe, ktorych zewnetrzna wartstwa jest pokryta komorkami - enterocytami ktore maja liczne mikrokosmki ktore tworza tzw rabek szczoteczkowy. wszystko to zwieksza powierzchnie trawienia i wchlaniania substancji pokarmowych.
W swietle jelita dzialaja : zolc wytwarzana przez watrobe i skladniki soku trzustkowego - wodoroweglan sodu i enzymy trawienne. wodoroweglan sodu zmienia odczyn kwasowy na zasadowy co sprawia ze srodowisko jest odpowiednie dla enzymow dzialajacych w jelicie.
Pozniej dalszy rozklad zwiazkow organicznych przeprowadzaja enzymy rabka szczoteczkowego:
peptydaza - aminopeptydaza, dipeptydaza ktore trawia peptydy
disacharydazy - maltaza, sacharaza, laktaza ktore trawia disacharydy
Ze strawionego pokarmu w jelicie cienkim sa wchlaniane substancje odzywcze do krwi i limfy.
jakie sa glowne enzymy soku trzustkowego.?
- trypsyna, chymotrypsyna, karboksypeptydaza - trawia bialka oraz peptydy
- amylaza trzustkowa - trawi polisacharydy (skrobie)
- lipaza trzustkowa - trawi tluszcze zemulgowane przez zolc
sa one wydzielane w postaci nieaktywnych proenzymow. Trypsynogen jest przeksztalcany w trypsyne pod wplywem enterokinazy - enzymu wytwarzanego przez gruczoly sciany jelita. Powstala trypsyna aktywuje kolejne czasteczki trypsynogenu, chymotrypsynogenu i prokarboksypeptydazy.
co to zolc
Wytwarzana w komorkach watroby.
Sklada sie z wody i skladnikow stalych - kwasy zolciowe, fosfolipidy, cholesterol, kwasy tluszczowe i barwniki bedace produktem rozkladu hemoglobiny.
Dzialanie kwasow zolciowych polega na emulgacji tluszczow czyli robijaniu ich na mniejsze krople. Skladaja sie z czesci hydrofilowej (naladowanej ujemnie) i hydrofobowej. Czesc hydrofobowa wnika do wnetrza a hydrofilowa pozostaje na zewnatrz.
Emulgacja- zwieksza powierzchnie tluszcczu i ulatwia jego rozklad przez lipazy.
Jelito Grube
Sklada sie z 3 odcinkow; jelito slepe, okreznica, odbytnica
Blona sluzowa jelita grubego nie ma kosmkow, wydziela duza ilosc sluzu ktory ulatwia przesuwanie sie zawartosci jelita i formowanie kalu.
Rozwija sie tu mikrobiom
Glowna funkcja to wchlanianie wody i soli mineralnych.
Defekacja (oddawanie kalu) polega na regulacji osrodkow nerwowych umiejscowionych w odcinku krzyzowym rdzenia kregowego.
Wyrostek robaczkowy, katnica (jelito slepe), okreznica, odbytnica, odbyt.
co to mikrobiom, funkcje
To liczne mikroorganizmy ktore w procesach fermentacyjnych wykorzystuja niestrawione resztki pokarmu.
funkcje
-zapobiega rozwojowi drobnoustrojow chorobotworczych
- przeprowadza fermentacje i rozklada blonnik
-wytwarza witaminy z grupy B i K
-umozliwia prawidlowy rozwoj ukladu odpornosciowego
-wplywa na rzowoj i wlasciwe funkcjonowanie ukladu nerwowego.
